ÇÊNEKA DESTEQOLE

H. Cansa  

Gundo veren de zu pasaê beno, ê na pasay hirê lacê xo benê. Hama, zu çêna dê xo çine bena. Na pasa sund sodır diway keno ke zu ki çêna de xo bıbo. Vano; çêna mı bıbo, tekena senen bena va bıbo.

Diwayanê pasay sero, rocê cinia pasay ebe domanu pêmanena. Roce ra dıme roci vêrenê  ra, asme ra dıma asmi vêrenê ra cênıka pasay kuna ra, çêneka dê pasay yena riyê dina.

Hama, harmê de çêneke çine beno, çêneke qolıka. Çêneke bena hirê rociye, a sewe de axure de reqayis u teqayis vecino, na henge-renge ra dıme pêro vozenê sonê ke çı şêrê?

Astora zuye cıra dı qori seqetnê ro. Hatan ke çewresê xo qedino, çewres astori  werinê.

Nae sero pasa lacanê xora vano, ero her roce zuyê dê sıma şero ero astoru bıpiyo. Hirê bıray zubini de nanê werey, bırao pil vano, ez sonane. Nu tekneno sono, beno letesewe hewınê xo yeno, hên têy pa sono.

A ke kuna zere; astori u astore wena, tawo ke bena teber, çêver ke dino ca nu lacek hasar beno, hama keşi nêvineno. Beno sodır piyê xo cıra pers keno, vano: "To çiyê di?"

Nu ters u sermu ver vano; bao mı thawaê nêdi.

Roca binê laco miyandın (werten) sono, yê dey ki bena fendia bıraê pili.

Na raye ki bırao qıc sono; tey sole cêno beno. Tenê ke beno sund hewınê xo yeno, çımanê xo mıştano, eke se keno bıkero ebe xo nêşikino. Niadano ke nêbeno, kardi nano re destê xo bırneno ke destê xo zundi bıdero, hewınê xo mêyêro.

Tenêna ke sund beno xori, uncia hewın cırê keno yamaniye. Endi deva-devê letê seweo, hewınê xo ki zaf yeno, cao ke kardi naro cı bırno, cêno sole keno uca. Eke destê xo zund dano, hewınê xo ki bırino.

 

Kuto cao de thalde, xo caê de nimıto tê. Tenê maneno - nêmaneno, beno rep u tepiye. Niadano ke çı niado, eke waya xuya desteqola. O 'be çımanê xo vineno ke, astore seqetnê ro, jê ejderyay kala-kal werde.

Waya xo ke veciye şiye, tenê daê ra dıma u ki sono. Beno sodır, sono lewê piyê xo, hal mezal pêro cıra vano. Piyê laceki pê lacê xo inam nêkeno.

Venga celatanê xo dano, vano; ni berê cao dür de bıkisê! Celatu ney benê, serê koyê.

Ni lazeki celatu ra vato; sıma bêrê mı raverdê, a waya mına. Ez zur nêkenane. A cemê ke amê sıma bıwero, u taw sıma ki danê xoro, u tawi sıma desta ki çiyê nêno.

Celati niadanê ke na lacek raşti vano. Cıra vanê, "tu itawu ra dür so, sarê ma bela mefiye!" Nu ki dinerê vano, "hiya, hên bo ke ez düri şerine!"

Ni celati zu mırçıke cênê pê, sarê mırçıke danê pıro, pırenê dey cınenê goni ro, cênê sonê. Pıren musnenê ra pasay, pasa inam keno.

Na çêneka pasay a sehere(suke) tasena ra, ne mordemi, ne ki heywani verdena. Nu bırao ke düri serde şi bi, nu uca çêna juy zenguni de zewejino. Çêo de jê sarayiye gureto. Yê çêyi baxçê de xuyo de jê ceneti, dı teney ki şêrê xo estê.

Niy rocê xora vato ke; nêro reyê yemê seherê piyê xo ser so, ala se biyo, se nêbiyo? Xora çıturi bo ki nıka kes nêmendo.

Nu lacek cênıka xorê, çiyo ke sarê ra vêrdo ra, pêro vano. Vano, cênıke ez yemê seherê piyê xo ser sonane; baxçe de dı gulê ma estê, eke i çiçegi permeliay ro, şêru raverde bêrê mı raxelesnerê!

Nia vano, beno ra rast sono. Nu lacek kuno ra raye tekneno sono ke, çı şêro? Ne seher mendo, ne ki kes esto. Xora zu lozıngewa dü kena. Xo ero a lozınga düyine cêno sono. Se ke kuno necdiyê çêyi, waya xuya desteqole hatan verê çêveri verba cı yena, bena sançola astori ro, astori bena zere. Hal xatırê bırayê xo pers kena. Vana bıra; ala ez reyê astorê tode niaderi, bêri.

Sona, yena; pers kena, "ne bıra na astorê to xora hirê lıngê xo estebi?"

O ki vano, "hiya waê". Reyna sona, yena. Uncia pers kena, "ne bıra astorê to xora dı lıngê xo estebi?"

O reyna vano, "hiya waê".

Nae nia têdıme ra perşi ardi - berdi. Peyniye de lacek zaneno ke nıka dore yena  dey, çêneka desteqole ey ki wena.

A kuna zere vana ke, "bıra astorê to şi o yem". Xona çekuya ke fekê dae dera, o cıra vano, "Waê ez zanane tı mı ki wena. Hama, ez nia tersenane. Se beno! Meke ez xorê şêri lozınge ro xo berzine, tı ki cêr fekê xo rake, seke mı xu est, tı ki vace "qult!", mı bıqılotne ro! Hên niyo ke?

A ki vana, "hiya, beno!"

Nu çapık sono wela adıri keno thurık, sono serê boni. Vano, "waê fekê xo rake, ezo xu corde erzon!"

Na fekê xu kena ra, çımanê xo kena bel. Bıra corde wela adıri verdano de. Lacek destınde remeno. Xêyle rae veceno.

Na wela ke corde verdiye de, pêro kuna çımanê çêneke u fekê çêneke. Na peleşina çımanê xu be fekê xu kena pak - nêkena pak, nana ra bıraê xu dıme.   

Cênia layıki roz reyê -dı reyê çiçegu de niadana. A roce ki se ke niadana ke çiçegi permeliyê ro, çapık şêru verdena ra. Ni toz u duman finê ra kay. Çım - çımi nevineno.

Çêneka desteqole se ke resena bıraê xu, niadana ke dotı ra thef u duman biyo têra, zewıncê çiyê yeno, hama pêser ra nas nêbenê. Vana, "bıra ala tı nia yan vınde, ez reyê ninede niaderine, xona to wenane".

Na nêzanena ke şêrê dotı ra yenê. Çıke zerê thef u dumani de thawaê areste niyo. Se ke şêri resenê, nae çır u vır kenê erzenê pêser. Lazek xeleşino ra, dina ki tey xeleşina ra.

* Na sanıke, mı domanêni ra hesna. 26.06.2000 de Almanya de nusnê.     H.Cansa