Me emrin e Allahut,Mëshiruesit,Mëshirëbërësit

RUAJTJA E GJUHES
Ruajtja e gjuhes dtth t'a shmangesh nga fjalet e kota dhe te pavlera.Nese gjuha është e paster dhe e shendoshe prej te metave ,atehere ajo është gjymtyra me e vlefshme e njeriut,ndersa nese është e njollosur atehere ajo është me e rrezikshmja.
Nje fjale thote " المرء بأصغريه: قلبه ولسانه Njeriu është me dy gjera te vogla: zemër e gjuhë".
Thote Allahu,subhanehu ve teala:
1- وَيَجْعَلُونَ لِلّهِ مَا يَكْرَهُونَ وَتَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَى لاَ جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ الْنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفْرَطُونَ E ato (vajzat) që i urrejnë për vete, ia mveshin All-llahut, gjuhët e tyre shpifin rrenën se, atyre do t'u takojë më e mira (xhenneti), s'ka dyshim, i tyre është zjarri, dhe se ata janë të parët në të."( Nahl 62)
2- يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ Në atë ditë kur dëshmojnë kundër tyre gjuhët e tyre, duart dhe këmbët e tyre për atë që ata kanë punuar. "( Nur 24)
3- وَاجْعَل لِّي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ Më bën përkujtim të mirë ndër ata që vijnë pas,"( Shuara 84)
4- وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّلْعَالِمِينَ Nga argumentet e Tij është krijim i qiejve e i tokës, ndryshimi i gjuhëve tuaja dhe i ngjyrave tuaja. Edhe në këtë ka argumente për njerëz. "( Rrum 22)
5-مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ Që ai nuk hedh ndonjë fjalë e të mos jetë pranë tij përcjellësi i gatshëm. "( Kaf 18)
Nga theniet e Pejgamberit,Alejhi selam,ne këtë sfere vecojme:
1-  عن أبي موسى رضي الله عنه قال: قلت: يا رسول الله أيّ المسلمين أفضل؟ قال: "من سلم المسلمون من لسانه ويده Nga Ebu Musai transmetohet se ka thënë: Thashe: O i derguari i Allahut! Cili musliman është me i miri ? Tha: Ai,prej gjuhes dhe dores se te cilit jane te sigurte muslimanet".( Muttefekun alejhi)
2- Nga Sehl bin Sa'di transmetohet se Pejgamberi Alejhi selam ka thënë" من يضمن لي ما بين لحييه وما بين رجليه أضمن له الجنة Kush m'i siguron organet ne mes dy mjekrrave (mustaqeve dhe mjekrres,pra gjuhen) dhe ne mes dy kembeve, qe t'ia siguroje xhennetin".( Muttefekun alejhi)
3- Ebu Hurejre rrefen se e ka degjuar Pejgamberin,Alejhi selam, duke thënë  إن العبد ليتكلم بالكلمة ما يتبين ( يتفكر أنها خير أم لا )  فيها يزل بها إلى النار أبعد مما بين المشرق والمغرب Vertet robi do t'a flas fjalen,duke mos menduar se është per apo kunder tij dhe keshtu bie ne zjarre thelle me larg sesa distanca ne mes lindjes dhe perendimit".( Muttefekun alejhi)
4-Ebu Hurejre rrefen se Pejgamberi Alejhi selam ka thënë " إن العبد ليتكلم بالكلمة من رضوان الله تعالى ما يُلقي لها بالاً يرفعه الله بها درجات، وإن العبد ليتكلم بالكلمة من سخط الله تعالى لا يلقي لها بالاً يهوي بها في جهنم Vertet robi do te flas fjalen nga knaqesia e Allahut,pa i kushtuar shume rendesi,me te cilen Allahu ia ngrit gradat,(sikurse) qe robi do t'a flas fjalen nga hidherimi i Allahut ,te ciles nuk ia ve veshin shume,e me te cilen bie ne zjarre".( Buhariu)
5- Ebu Hurejre poashtu rrefen se Pejgamberi Alejhi selam ka thënë" من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليصمت Kush beson Allahun dhe diten e fundit,le te flet mire ose le te heshte!( Muttefekun alejhi)
6- Prape Ebu Hurejre rrefen se Pejgamberi Alejhi selam ka thënë" من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فلا يؤذي جاره، ومن كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليكرم ضيفه، ومن كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليسكت Kush beson ne Allahun dhe diten e fundit,le te mos i beje keq fqiut. Kush beson ne Allahun dhe diten e fundit,le t'a nderoje musafirin e tij dhe kush beson ne Allahun dhe diten e fundit,le te flet mire ose le te heshte!( Muttefekun alejhi)
Nga trashegimia e selefit( gjeneratave te para) vecojme:
1- Aliu ,Allahu qofte ndare i knaqur prej tij thote " بكثرة الصمت تكون الهيبة. Respekti i shoqeruar me frike është nga heshtja e shumte".
2- Amr Bin El Asi,Allahu qofte ndare i knaqur prej tij ka thënë" الكلامُ كالدواء إن أقللت منه نفع، وإن أكثرت منه قتل Te folurit është sikurse ilaqi;nese e perdor pak te ben dobi,ndersa nese e perdor shume te mbyt".
3- Llukman Hakimi i kishte thënë birit te vet " يا بني إذا افتخرت الناس بحسن كلامهم، فافتخر أنت بحسن صمتك، يقول اللسان كل صباح وكل مساء للجوارح: كيف أنتن؟ فيقلن: بخير إن تركتنا O biri im! Nese njerzit mburren me te folurit e tyre te bukur,ti mburru me heshtje.Gjuha cdo mengjes e mbremje iu drejtohet gjymtyreve: Si jeni? Thone: Ne jemi mire nese ti na len rehat.
4- Ka thënë Hasan El Basriu " اللسان أمير البدن، فإذا جنى على الأعضاء شيئاً جنت، وإذا عفا عفت Gjuha është princ i gjymtyreve; nese ajo gabon apo ben keq dic ne raport me gjymtyret,atehere edhe ato gabojne, ndersa nese ajo fal edhe ato falin".
5- Eshtë thënë " الكلمة أسيرة في وثاق الرجل، فإذا تكلّم بها صار في وثاقها Fjala është rob nen zgjedhen e njeriut,ndersa kur t'a thote atë ,hyn njeriu ne zgjedhen e saj".
Tregime:
1- Ebu Bekri,Allahu qofte ndare i knaqur prej tij, vendoste gure te vegjel ne goje qe ta pengonte veten nga te folurit.Bente me shenje kah gjuha e thoshte" Ja kjo me solli tek problemet".
2-Ka thene Ebu Bekir Bin Ajjash: Jane tubuar kater mbreter: Mbreti i Indise,Kines,Kisraja dhe Kajseri.
Tha mbreti i Persise: Nuk jam penduar per ate qe nuk e kam thene, por jam penduar per ate qe shume here e kam thene".
Kajseri tha: Une,per t'a demantuar ate qe nuk e kam thene,kam me shume mundesi sesa t'a demantoje ate qe e kam thene".
Mbreti i Kines tha: Cdo fjale qe nuk e kam thënë,jam ende pronar i saj,ndersa cdo fjale qe e kam thënë, jam bere prone e saj".
Mbreti i Indise tha: Cudi prej atij qe flet nje fjale;nese e ngrit te ben dem ndersa nese nuk ngritet nuk ben dobi".
Nje dijetar ne prezence te Omer Bin Abdul Azizit kishte thënë" I heshturi me dituri eshte sikurse ai qe flet me dituri.
Tha Omeri: Une shpresoj qe folesi duke qene i ditur,te jete me i mire ne diten e kijametit,sepse ky iu ben dobi njerzve ndersa heshtja e te parit është vetem ne favor te tij.
Tha dijetari: O pris i besimtareve! E cfare thua per sproven e te folurit ? Atebote qau Omeri shume (kur e degjoi këtë).
Nje dite Omer Bin Abdul Azizi iu kishte mbajtur njerzve nje ligjerate,prej se ciles kishin qajtur shume.Diku kah mesi e kishte nderprere ligjeraten.Iu drejtuan ca e i thane: Po t'a kompletoje ligjeraten,do ti beje dobi njerzve.Tha: إن القول فتنة، والفعل أولى بالمؤمن من القول. Vertete fjala është sprove, dhe per besimtarin,vepra është me prioritare sesa fjala.
Poezi :
حفظ لسانك أيها الإنسان      لا يلدغنك إنه ثعباان
كم في المقابر من قتيل لسانه    كانت تهاب لقاءه الشجعان
Ruaje gjuhen tende o njeri
Qe të të mos themboje sepse ajo eshte gjarper
Sa te mbytur jane në varre nga gjuhet e tyre
Takimin e saj e kishin frike guximtaret
 
www.rasael.net
Pershtati ne shqip: Sedat Gani Islami
4/2/2005,e premte( pak para namazit te akshamit)
Brunei Darussalam
 
Hosted by www.Geocities.ws

1