Overige aandoeningen
Gebreksziekten
Een dier heeft veel verschillende stoffen nodig om gezond te kunnen leven. Deze stoffen moet hij uit zijn eten halen. Bouwstoffen zijn nodig om het lichaam te laten groeien. Brandstoffen moeten het lichaam op temperatuur houden. Vitaminen, mineralen en diverse andere stoffen zijn onontbeerlijk om het lichaam goed te laten functioneren. Een rat die een goed uitgebalanceerde, gevarieerde voeding krijgt, zal minder snel ziek worden dan een rat die altijd eenzijdig voer krijgt. Een tekort aan bepaalde vitaminen en mineralen kan ziekte veroorzaken.
Over het algemeen heeft het geen zin ratten een vitaminepreparaat te geven. In een juiste voeding zit alles wat het dier nodig heeft. Voor een zieke rat kan een dergelijk middel wel een steuntje in de rug zijn. Wees terughoudend met het toedienen van dit soort preparaten: een teveel aan bepaalde vitamine kan ook kwaaltjes veroorzaken
Zonnesteek
Zoals gezegd mag een rat nooit in de volle zon staan, ook niet in het voorjaar of de herfst. Vooral een glazen bak verandert dan snel in een oven. De rat mag best eens buiten in het zonnetje staan, maar moet altijd een schaduwplekje hebben om te kunnen schuilen. Houd er rekening mee dat een huisje in een bloedhete, glazen bak geen verkoeling geeft! Een rat met een zonnesteek ligt vaak plat op de grond te puffen en te hijgen. Hartslag en ademhaling zijn versneld. Het schadelijke effect van de hete zon slaat vaak pas na enige tijd toe: de rat valt "zomaar" om, kan bewusteloos raken en ademnood krijgen. Breng hem dan zo snel mogelijk in een rustige, koele ruimte. Wikkel hem eventueel in een nat washandje. Als de rat bijkomt moet je stoppen met afkoelen, zodat hij rustig kan herstellen.
Gedragsstoornissen
Gezonde, goed verzorgde dieren uit een sterke stam zullen niet snel gedragsstoornissen vertonen. Soms kunnen ratten zich dwangmatig wassen, urenlang aan de tralies knagen, agressief gedrag vertonen of rondjes gaan lopen. Deze gedragsstoornissen worden vaak veroorzaakt door verveling of inteelt. Ratten die alleen leven, of in te kleine verblijven met een kaal interieur, gaan dergelijk gedrag vertonen. Eenmaal aangeleerd is het moeilijk af te leren. Fok liever niet met dieren die hier last van hebben: ouders kunnen neurotisch gedrag op hun jongen overbrengen.
Als een ratje met zijn hoofd heen en weer wiegt terwijl hij ergens naar kijkt heet dit zekeren. Ratten met rode of robijnrode ogen doen dit vaak, omdat zij niet zo goed kunnen zien. Als een rat die geen rode ogen heeft dit doet, dan zou het kunnen dat hij dit gedrag heeft overgenomen van een andere rat. Meestal is dit in ieder geval geen reden tot zorgen.
Het is normaal dat ratten elkaar verzorgen en elkaars vacht schoonmaken. Het kan echter voorkomen dat een rat dit overmatig doet en kale plekken veroorzaakt bij zichzelf of een andere rat. Dit heet barberen. Meestal wordt dit gedrag veroorzaakt door stress (door verhuizing, een nieuwe kooi genoot, overlijden van een andere rat, etc.) Het kan ook zijn dat je rat genetische aanleg heeft voor dit gedrag.
Een ander gedragsprobleem wat zich kan voordoen, is dat een bepaalde rat vecht met zijn groepsgenoten. Dit is niet abnormaal, maar moet wel ophouden zodra de onderdanige zich overgeeft. Gebeurt dit niet en blijft hij doorgaan, dan kan je kiezen voor castratie. Als een rat gecastreerd is kan hij echter meestal niet terug in de oude groep. Als alternatief kun je hem in een vrouwen groep plaatsen (wacht wel 8 weken, anders heb je kans dat het mannetje misschien toch nog een vrouwtje zwanger kan maken) of apart met een maatje.
problemen
met de luchtwegen
Ratten hebben nogal eens last van aandoeningen aan de luchtwegen. Niest de
rat veel of is de ademhaling 'reutelend' dan kan dat een teken zijn dat er
iets mis is. Deze problemen kunnen bijvoorbeeld ontstaan door stof in de bodembedekking
(zaagsel!) of tocht. Ook een slechte hygi�ne, dus ammoniak in het verblijf,
zorgt dat de dieren eerder ten prooi vallen aan deze aandoeningen. Merk je
dat je rat niest of reutelt, ga er dan mee naar de dierenarts. Deze zal het
dier over het algemeen behandelen met een antibioticum. Let op! de doseringen
van antibiotica voor ratten zijn niet hetzelfde als voor honden en katten.
Niet alle dierenartsen weten dat. Op de site van rattenopvang The Rat Sewer
vind je een overzicht van de benodigde doseringen. Neem dit mee voor je dierenarts.
Barberen
Als een van je ratten last heeft van kale plekjes die niet worden veroorzaakt
door mijt, kan er sprake zijn van het zogeheten 'barberen'. Er wordt gesproken
over barberen als een rat bij zichzelf of een kooigenoot kale plekken veroorzaakt
door aan de vacht te knabbelen of overdreven te poetsen. Een rat die zichzelf
barbert doet dit vaak aan de voorpootjes, bij een rat die gebarberd wordt
door een andere rat zie je vaak plekjes op de kop of in de nek. Barberen kan
ontstaan door stress, maar er schijnt ook genetische aanleg voor te zijn.
Als je ontdekt dat een van je ratten zichzelf of anderen barbert, kijk dan
in ieder geval of er een reden kan zijn voor stress (zoals een andere kooi
of een nieuwe rat in de groep). Tot slot komen soms huidproblemen voor als
gevolg van een voedselallergie. Als voornoemde problemen uitgesloten kunnen
worden, is het verstandig de voeding eens onder de loep te nemen. Zowel dierlijke
als juist plantaardige eiwitten worden nogal eens aangewezen als de schuldige
van voedselallergie�n. De beste oplossing lijkt om een tijdje ��n van deze
voedingsmiddelen (bijvoorbeeld de dierlijke eiwitten) volledig weg te laten
uit de voeding en te kijken hoe het dier hierop reageert. Overleg in ieder
geval met je dierenarts.
Olifantstanden
De
tanden van ratten groeien hun hele leven door. Normaal gesproken zullen de
tanden genoeg afslijten door het knagen dat ze doen, bovendien wordt de groei
geremd door de tegenoverliggende tand. Af en toe kan het echter gebeuren dat
een tand, die bijvoorbeeld scheef staat, te ver doorgroeit. Er wordt dan gesproken
van olifantstanden. De rat zal dan steeds meer moeite krijgen met eten en
kan uiteindelijk zelfs van honger sterven. Als je merkt dat je rat een te
ver doorgroeiende tand heeft, laat de tand dan knippen door de dierenarts.
Soms is dan het probleem meteen verholpen, als blijkt dat de tand vaker geknipt
zal moeten worden kun je eventueel je dierenarts vragen je te leren om het
zelf te doen. Zorg in ieder geval altijd dat je ratten voldoende te knagen
hebben. Hard voer is natuurlijk al goed, vul dit eens aan met af en toe een
hondenkluifje of een stuk aan de lucht gedroogd brood. Ook takken van fruitbomen
(let op voor eventuele bestrijdingsmiddelen en dergelijke!) zijn geschikt
om op te knagen.
Lange nagels
Hoewel dit over het algemeen niet echt een gezondheidsprobleem is, wil ik het hier toch kort noemen. Normaal gesproken zul je de nagels van je ratten niet hoeven te knippen. Sommige mensen hebben echter last van de scherpe nagelpunten op hun huid. Een eenvoudige oplossing om te zorgen dat de nagels wat slijten is om een stoeptegel in de kooi te leggen of zo schuin neer te zetten dat de ratten er tegenop kunnen klimmen. De nageltjes slijten zo vanzelf. Mocht je toch de nagels van je ratten willen knippen, dan kun je daar een gewoon nagelknippertje voor gebruiken of de puntjes bijvijlen. Let wel op dat je niet in het 'leven' (het doorbloede deel van de nagel) knipt.
