RADYOLOJİ VE GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ TIPTA KULLANIM ALANLARI VE YERİ: Radyoloji, tıpta görüntüleme ve girişimsel amaçlarla geniş bir yeri olan uzmanlık dalıdır. Hemen hemen tüm klinik uzmanlık dalları lezyonları ve özelliklerini görüntüleme amacı ile radyolojiye başvururlar. 1. X Işını kullanılan görüntüleme yöntemleri; X ışınları 8 Kasım 1895' te Alman Fizikçi Willhelm Conrad Röntgen tarafından bulunmuştur. A. Direkt Grafiler (Röntgenogramlar); X ışınları kullanılarak vücudun bir bölümünün görüntülenmesidir. Örnek olarak akciğer grafileri, ekstermite grafileri, kafa grafileri ve omurga grafileri verilebilir. B. İntravenöz Piyelografiler - İVP (Böbrekler, üreterler, mesane görüntülenmesi). Üriner sistem patolojilerinde, böbrek fonksiyonlarının araştırılmasında, taşların tanısında ve yerinin saptanmasında, prostat hastalıklarında, tümörlerde ilaçlı filmler denen incelemeler yapılır. Çocuklarda veziko-üreteral reflünün araştırılmasında voidinG sistoüreterografi yapılır. C. Bilgisayarlı
Tomografi; X ışınları kullanılarak vücudun kesitler halinde görüntülenmesidir.
Özellikle kafa travmaları sonrası, beyin kanamarının, kafa kemik kırıklarının
ve beyin beyincik infarktlarının saptanmasında, omurga patolojileri (vertebral
kolon) ve özellikle bel fıtıklarının saptanmasında, göğüs kafesi ve iç
organların patolojilerinin saptanmasında, akciğer, kalp, karın organlarının
patolojilerinde, göğüs kafesi ve karın travmalarından sonra iç organların
görüntülenmesinde, tümörlerin saptanması ve ameliyat - radyoterapi ya da
kemoterapi için evrelendirilmelerinin yapılmasında çok etkin bir görüntüleme
yöntemidir.
E. Skopik İncelemeler
(Gastrointestinal Sistemin Görüntülenmesi ve Baryumlu Grafiler); floroskopi
ve baryumlu grafiler ile gastrointestinal sistemin (ağızdan, rektuma kadar)
görüntülenmesidir. Özefagus, mide, dudenum, jejunum, ince ve kalın barsaklar
ve rektumun hastalıklarında standart baryumlu grafiler ve çift kontrastlı
grafiler ile görüntüleme yapılır.
2. Ultrases dalgaları ile görüntüleme yöntemleri A. Ultrasonografi; çok geniş kullanım alanı bulunan, radyasyon içermeyen bir görüntüleme yöntemidir. Kitleleri, tümörleri ve bunların özelliklerini görüntüler. Özellikle batın içi organların görüntülenmesinde (özellikle safra kesesi ve böbrek taşlarının saptanmasında, tümörlerin saptanması ve özelliklerinin belirlenmesinde,karaciğer hastalıkları ve kanserlerinde , safra kesesi ve safra yolları,portal sistem, dalak, pankreas, mide ve yer işgal eden tüm durumlarda, karın içinde sıvı ve asitin saptanmasında, kadın doğum hekimliğinde, bazı göğüs patolojilerinde, memede ele gelen kitle lezyonlarında (kist, tümör, kitleler, abse, enfeksiyon), tiroid patolojilerinde, tiroidin nodüllerinin ve kistik, solid, invazyon özelliklerinin saptanmasında, ürolojik patolojilerde, prostat ve uterus- over patolojilerinde, hamile kadınlarda erken evrelerden itibaren fetus ve embriyonun görüntülenmesinde;skrotum ve testis hastalıkları ve varikosel, hidrosel, inguinal ve skrotal hernilerin tanısında, tedaviye cevabın izlenmesinde, boyun ve ekstremite kitlelerinde vb pek çok durumda kullanılır.Ultrasonografi etkin ve kolay, hastaya hiç bir zarar vermeyen yöntemdir. B. Doppler Ultrasonografi; Özellikle damarların arter ve venlerin hastalıklarını görüntülemede, tümörlerin kanlanmasını araştırmada, organ nakli yapılan hastalarda nakledilen organın durumunun saptanmasında, ereksiyon bozukluklarının ve empotansın nedenlerinin araştırılmasında, skrotum ve testisin iltihabi ve beslenme bozukluğu yapan patolojilerinde çok önemli bir görüntüleme yöntemidir. C. Power -Color (Renkli) Doppler Ultrasonografi 3. Radyofrekans dalgaları ve manyetik alan ile görüntüleme A. Manyetik
Rezonans Görüntüleme (MR); yüksek manyetik alan içersinde bulunan vücudun
bir bölümünün radyofrekans dalgaları yardımı ile görüntülenmesidir. Özellikle
beyin ve omurilik patolojilerinde en iyi yöntemdir. Vücudun her bölümü
görüntülenebilir. Özellikle spor hekimliğinde diz, omuz, kalça, ayak bileği
vb. eklemlerin patolojilerinde çok etkin bir görüntüleme yöntemidir.
5.GİRİŞİMSEL
RADYOLOJİ
|