BU SAYFALARDA RADYOLOJİ VE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ HAKKINDA BİLGİLER YER ALMAKTADIR.
RADYOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR
Radyoloji veya radyodiagnostik veya halk arasında eskiden kullanılan şekliyle röntgen doktorluğu, hastalıkların tanısı için yıllardır hizmet veren bir tıp alanıdır. Yirmi yıl öncesine kadar sadece röntgen
cihazlarıyla verilebilen bu hizmet, artık çok çeşitli ve gelişmiş aletler kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Radyolojinin tıbbın en hızlı ilerleyen dalı olduğu söylenebilir. Hızlı gelişmeyle birlikte bir çok yeni kavramda karşımıza çıkmaya başlamış ve insanların kafalarında soru işaretleri oluşmasına neden olmuştur. Radyodiagnostik, radyolojinin teşhis ile ilgili dalı olup, tıbbi görüntüleme yöntemlerini konu alır. 

RADYOLOJİDE KULLANILAN MODALİTELER:
Gelişmiş bir radyoloji departmanında (bölümünde) bulunması gereken modaliteler;
1.Konvansiyonel Röntgen- Direk grafiler
a. Büyük röntgen teşhis cihazları; 250-1000 mA, 30-150 kV değerinde cihazlardır.
b. Radyoskopi cihazları; Fluoresan ekrana sahip röntgen cihazlarıdır. 
c. Portatif ve seyyar röntgen cihazları
d. Anjiyografi cihazları
e. Fotoflorografi mikrofilm cihazları; kitle taramalarında örn:Tüberküloz taramalarında kullanılan mikrofilm tekniğidir. Radyoskopi ekranındaki görüntünün özel bir optik sistemle küçültülüp sinema filmi üzerine kaydedilmesini sağlar.
f. Sine- Radyografi cihazları
g. Diş röntgen cihazları
h. Diğer röntgen teşhis cihazları: Kranyografi, Tomografi cihazları.
2.İVP (İntravenöz Piyelografi- İlaçlı böbrek filmleri): İVP ile böbrek parankimi, böbrek toplyıcı sistemleri, fonksiyonları, ureterler ve mesane görüntülenir. Böbrek travmalarında hasta hazırlanmadan acil İVP çekilir.
3.Floroskopi ve skopi (Baryumlu grafiler) ; Baryumlu grafiler ile gastrointestinal sistem görüntülenir.
4.Anjiyografi (DSA)
5.Mammografi ya da Dijital Mammografi
6.Ultrasonografi
7.Renkli Doppler Ultrasonografi ( Color Doppler)
8.Bilgisayarlı Tomografi (BT)
9.Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
10.Girişimsel Radyoloji Ünitesi
11. Ortopantomografi ( Panoromik filmler)
12. Termografi

RÖNTGEN

X ışınları 8 kasım 1895 yılında Wilhelm Conrad Roentgen (RÖNTGEN) tarafından bulunmuştur.
Radyasyon madde içerisinde soğurulan veya transfer edilen enerjidir.
Bir röntgen cihazında bulunan devreler
1. Hat voltaj devresi
2. Kontrol Devresi: Cihazın kontrol elemanları bu devre üzerinde bulunur.
3. Yüksek Voltaj Devresi
4. Filaman Isıtma Devresi : Filaman spiral şeklinde Tungsten (Wolfram) den yapılır. 
Radyografi ve radyoterapide kullanılan X ışınları havası boşaltılmış bir tüp içerisinde, yüksek gerilim altında ve ısıtılan katod filamanından çıkan elektron demetinin hızlandırılarak anoda çarptırılması ile elde edilmektedir. 
Frenleme Radyasyonu: Katoddan fırlatılan elektronlar hedef anod materyalinin atom çekirdeğinin çekim gücü ile yavaşlatılmakta ve elektrondaki bu hız kaybı frenleme radyasyonu şeklinde X ışını oluşumuna yol açmaktadır. X ışınlarının büyük kısmı % 70-85 ‘ i bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Başka bir tarifle; hızlandırılmış elektronların çekirdeğin çekim gücü ile yavaşlatılmaları ile kinetik enerjinin X ışını şeklinde ortaya çıkmasına frenleme ya da Breamstrahlung radyasyon denir.
Karakteristik Radyasyon: Katoddan salınan ve hızlandırılarak hedef anot materyaline çarpan elektronlar çarptıkları maddenin atomlarının iç yörüngesinden bir elektron sökerler sökülen bu elektronun yeri dış yörüngelerden bir elektron tarafından doldurulur ve bu esnada karakteristik radyasyon olarak tanımlanan X ışını salınır. 
Karakteristik radyasyon tanısal radyolojide kullanılan X ışınlarının % 15- 30’ unu oluşturur.
X ışını veya röntgen tüplerinden günümüzde Coolidge adı verilen gelişmiş tüpler kullanılmaktadır. Röntgen tüpünün içinde bulunduğu koruyucu metale HAUBE adı verilir. 
Katod termoiyonik emisyonun oluşturulduğu içinde %1-2 Toryum katılmış Tungstenden imal edilmiş filaman kısımdır. Foküsleyici başlık ve filamanın kalınlığı fokal spotu belirler. Katod filamanı ısıtacak akımı taşıma görevi yapar. Tungstende yapılmış filaman 2 mm çapında ve 1 cm uzunluğundadır.
Katod filamanından salınan elektronlar hedef anod materyali üzerine foküslenmiştir. Flaman devresi voltajı 4-12 volt, akımı ise 3-5 amperdir. Termoiyonik emisyonun olabilmesi için filaman en az 2200 santigrat derece ısıtılmalıdır.
X ışını dalga boyu=12396/Tüpe uygulanan voltaj (v)
Anod materyali  yüksek erime noktası ve atom numarasına sahip maddelerden ve genellikle erime noktası 3380-3400 santigrad derece olan Tungstenden yapılmıştır. Anotta bakır içerisine tungsten gömülüdür. Anod tüpün pozitif elektrodudur.
X ışını tüpünde hızlandırılmış elektronların sayısını belirleyen anot ile katod arasındaki voltaj farkıdır. 
Elektronların anoda çarpması sonucu % 99.8 oranında ısı enerjisi açığa çıkar. 
Kaynağın radyasyon şiddeti birimi, X yada gamma ışın kaynaklarının 1 metre uzağında yarattıkları radyasyon şiddetine verilen isimdir. Birimi Gray/Saniye’dir (Gy/Sn).
Radyasyonun üreme, kan, kemik iliği, gastrointestinal sistem ve santral sinir sistemi üzerinde zararlı etkileri vardır. Gebelikte radyasyonun fetusa en zararlı olabileceği dönem 20-50 günlerdir. 
Anoda çarpan elektronlardan oluşacak X ışınının objeye yönlendirilmesi için anod 7-18 derece açı ile eğimli olarak tasarlanmıştır. Anodun katoddan gelen elektronlarca bombardıman edilen yerine fokal spot veya foküs denir. Anodun katoda dönük yüzüne 15-20 derecelik bir açı verilmiştir. 
Bu açının diğer bir etkisi de hedefleyici foküsle oluşturulan aktif spot mesafesinin daha daraltılarak efektif fokal spota dönüştürülmesidir. Fokal spot büyüklüğü filmin dansitesini etkilemez.
Açılı olarak yerleştirilmiş anodun karşısında X ışınının objeye gönderilmesi için pencere adı verilen 1-3 cm genişliğinde bir açıklık bulunmaktadır. Foküsten çıkan X ışınlarının tüpten dışarı çıktığı kısım daha zayıf yapıda olup bu kısma pencere denir. 
Tüp penceresi diyafram, tubus ve konus takılmasına uygun biçimde yapılmıştır.
Diyaframlar tüpün ön kısmına monte edilmiştir ve tetkiki yapılacak bölge dışından sekonder ışın oluşumuna engel teşkil etmek amacı ile kullanılırlar. Işın sahası diyafram ile ayrılır. 
Tubuslar tetkik bölgesine baskı yapılarak objeyi inceltirler. Tubus sadece belirli bir bölgenin ışınlanmasını, diğer kısımların ise ışın almamasını sağlar.
Conuslar; röntgen tüplerinin penceresine takılarak, tüpten çıkan primer ışınları sadece radyografik saha üzerinde sınırlı tutma görevi yaparlar. Konüs ile tetkik istenmeyen vücut kısımlarından radyasyon meydana gelmesine engel teşkil eder. Işınların sadece belli bir bölgeyi lokalize etmesi ve hasta vücudunun başka bölgelerinden sekonder radyasyon oluşumunu engellediği için radyografik kalite artar.
Konüsler sabit olmayıp tüpe pencereye gereğinde takılırlar. Mammografi cihazlarında değişik tip konüsler sıkça kullanılır.
Özellikle schüller, sinüsler ve safra kesesi grafilerinde, mammografilerde konüs kullanımı ile net grafiler elde edilir. 
Bukiler; sekonder ışınları önlemek için bu ışınların tutulması gerekir. Buki düzeneğinde dikey gelen ışınlar kurşun çubuklar arasından geçerek filme ulaşmakta, açılı eğri gelen ışınlar ise bukinin kurşun ızgara çubuklarına çarparak absorbe olmaktadır. Buki düzeneğinde kurşun grid çubuklarının arasını primer ışını geçiren tuzlar ihtiva etmektedir. 
X ışın tüpleri doğru akımla çalışırlar.
Röntgen filmlerinde görüntü oluşturmak için gümüş bromür kristalleri kullanılır. Gümüş Bromid röntgen filminin ana maddesidir.
Yüksek miktar X ışınları ile röntgen filmi banyosunda kontrastta azalma ve sislenmede artma meydana gelir. 
Ranforsatörler ya da kuvvetlendirici ekranlar (screen) expojurun yani ışınlanmanın durmasından sonra fosforesans etki ile ışık saçarlar. Böylece daha az X ışını ile daha net grafiler elde edilir. Orta hızlı ranforsatörlerde ( üniversal) yükseltici faktör 200-400 kadardır. 
Penumbra: Objenin filmdeki görüntüsü etrafındaki yarı gölgeli istenmeyen alandır.
Magnifikasyon: Filmi çekilecek organın kasetten uzaklaşması sonucu organların normalden büyük görünmesidir. 
Dozimetreler; radyasyon algılama ve ölçme cihazlarıdır. 
Film dozimetreler önlük yakası veya cebine takılarak kullanılan kişisel radyasyon ölçüm cihazlarıdır.
Röntgen personelinin alabileceği maksimum doz 13 haftada 5 remdir.
Gonadlar için izin verilen  en yüksek doz yıllık 5 rem, eller için bu 75 remdir.
1 Rem = 0.01 Sievert Ünitesidir. 
RAD: X ışınının absorbsiyon dozudur.
PA Akciğer grafileri ve telegrafilerde hastanın yüzü filme dönüktür.
Prone pozisyon; yüzüstü yatar pozisyon; 
Supine pozisyon; sırt üstü yatar pozisyondur.

BUKİ (GRİD):
Gridler sekonder radyasyonun etkilerinden korunmak için kullanılan kurşun ızgaralardır.
Grid oranı gridin dağılan radyasyonu önleyici etkisini direk olarak artırır. Ancak grid oranının 6:1 den 12:1 e artması filmin dansitesinin olumsuz yönde etkiler. 
     X ışınının özellikleri
1. Elektromanyetik titreşimlerdir.
2. Dalga boyları 0.5 Angström olup, gözle görülmezler. Mor ötesi ışınlardır. X ışınları çok kısa dalga boylarına sahip elektromanyetik dalgalardır. 
3. Boşlukta ışık hızı ile yayılır ( 300.000 km/sn)
4. Şiddeti mesafenin karesi ile ters orantılı olarak azalır.
5. Partikülsüz dalga ışıması olduğundan ağırlığı yoktur.
6. Elektriksel yükü olmadığından manyetik alanda sapmaz.
7. X ışınları heterojen ve polikromatik özelliktedir.
8. X ışını geçtiği ortamda iyonizasyona neden olur.
9. Fotografik etkisi ile gümüş tuzlarının kararmasına yol açar bu etki ile röntgen filmleri çekilir
10. Fluoresans özelliği ile üzerine düştükleri bazı maddelerde parıldama meydana getirir.
11. X ışınları kimyasal etkiye sahiptir. Suda iyonlaşma ile serbest radikaller oluşturur.
12. X ışınlarının biyolojik etkileri vardır. Üreme ve kan hücrelerini etkilerler.
13. Maddeden geçişi sırasında X ışınının bir kısmı soğurulur, bir kısmı saçılıma uğrar, bu kısım sekonder radyasyon adı ile etkileşime devam eder.
14. X ışınları madde ile etkileşirler. Foton saçılması ve foton kaybolması meydana gelir.
15. Bilgisayarlı tomografi ve röntgen incelemelerinde X ışınlarının transmisyon prensibinden yararlanılır.

FLOROSKOPİ

Floroskopi radyolojinin en eski ve en temel bölümlerinden biridir. Günümüzde de, oldukça yaygın olarak sindirim sistemi, idrar yolları, kadın üreme organları ve vücudun daha bir çok bölümünün incelenmesinde kullanılmaktadır.
Floroskopi, X ışını kullanılarak çekilir. Fluoroskopi sırasında 3-5 miliamper kullanılır. Normal filmlerde görülemeyen yapılar kontrast madde denilen ilaçlarla boyanarak görünür hale getirilir. Kontrast maddeler, baryum ve iyot gibi radyoopak maddeler içeren ilaçlardır. Kontrast maddeler, uygulanacak incelemenin türüne göre, hastaya içirilerek, lavman yapılarak, idrar sondası yoluyla veya enjeksiyonla verilir. Kontrast madde verilmesini takiben, incelenen organdoktor tarafından ekranda izlenerek çeşitli pozisyonlarda filmler çekilir.
Hasta, inceleme sırasında az miktarda radyasyon alır. Ancak bu tetkiklerin faydası, az miktardaki radyasyonun zararlarının yanında çok fazladır. Çekimi yapan doktor ve teknisyenler, radyasyona her gün maruz kalmamak için koruyucu bir bölmenin arkasında oturarak veya kurşun önlük giyerek kendilerini korurlar.
Çekim öncesinde hastalar, tüm kıyafetlerini ve metal takılarını çıkararak bir hastane önlüğü giyerler. Hamilelik olasılığı veya ilaç allerjisi olan hastalar, tetkik öncesinde incelemeyi yapan doktoru haberdar etmelidirler.
Çekimden sonra filmler doktorlar tarafından incelenerek, tetkiki isteyen doktora verilmek üzere, bir rapor yazılır.

Floroskopi ile en sık incelenen organlar şunlardır:
1.Kalın barsak (Kolon (kalın barsak) Filmi-Standart Baryumlu Kolon Grafileri)
2.Üst sindirim sistemi (yemek borusu-mide-oniki parmak barsağı) (Üst Sindirim Sistemi İncelemesi)
3.İnce barsaklar (İnce Barsak Filmi)
4.İdrar yolları (Mesane ve İdrar Yolları İncelemesi)
5.Kadın üreme organları (Kadın Üreme Organlarının İncelenmesi)

Kolon (kalın barsak) Filmi
Lavman opak, çift kontrast kolon grafisi ya da baryumlu kolon grafisi olarak adlandırılır. Makattan baryumlu kontrast madde ve hava verilerek kalın barsakların incelenmesidir. Tetkikin öncesinde hastanın üç günlük hazırlığı gereklidir.
Hazırlık:
Hasta, randevu tarihinden üç gün öncesinden batlayarak katı ve gaz yapıcı gıdalar yememelidir. Tetkikten önceki akşamdan itibaren yemek yenmemesi gerekir. Ayrıca tetkik öncesinde, barsakların temizlenmesi amacıyla doktor tarafından yazılan müshil ve lavman uygulanır. Böylece, barsaklarda dışkı artığı kalmaması sağlanır. Tam temizliğin yapılamadığı durumlarda film çekilemez. Çünkü barsak duvarına yapışarak kalan dışkı artıkları, tetkikin yetersiz olmasına ya da yanıltıcı görüntüler vermesine neden olabilir.
Tetkik öncesinde, hastanın sürekli kullandığı ilaçları almasında sakınca yoktur.
İnceleme nasıl yapılır?
İncelemeyi bir radyoloji doktoru ve bir radyoloji teknisyeni yapar. Hastanın makatına yerleştirilen bir tüp veya sonda yoluyla önce konrast madde sonra da hava verilir. Daha sonra hasta kendi etrafında döner, böylece verilen ilaç ve havanın iyice karışması ve barsak duvarını sıvaması sağlanır. Daha sonra, kalın barsak ekranda izlenerek çeşitli pozisyonlarda filmleri çekilir. Çekim esnasında bazı kalın barsak kısımlarının daha iyi görüntülenmesi için hastaya belli pozisyonlar verilir. Verilen hava ve ilaç nedeniyle bazı hastalarda hafif ağrı ya da tuvalet ihtiyacı oluşabilir. Hastanın verilen ilaç ve havayı çekim sonuna kadar (yaklaşık 15 dakika) tutması gereklidir. Tüm işlemler yaklaşık yarım saat içerisinde tamamlanır. Çekim bitince sonda çekilerek hasta tuvalete gönderilir.

Üst Sindirim Sistemi İncelemesi

Özofagus-mide-duodenum (yemek borusu-mide-oniki parmak barsağı) grafisi olarak adlandırılır. Hastaya gaz yapıcı tablet ve baryumlu kontrast madde içirilerek, bu organların iç yüzeyleri görünür hale getirilir. Tetkik öncesinde hazırlık gereklidir.
Hazırlık:
Tetkikten önce en az 8 saat hasta yemek yememeli, su ve sigara içmemelidir. Hasta, sürekli kullandığı ilaçları çok az miktarda su ile alabilir.
Nasıl uygulanır?
Önce, midenin hareketlerini azaltıcı bir ilaç hastaya damardan enjekte edilir. Daha sonra hasta gaz yapıcı tableti yutar, böylece midenin şişerek daha iyi görüntülenmesi sağlanır. Bunu takiben, hastaya baryumlu kontrast madde içirilir. Ekranda ilacın yemek borusu ve mideden ilerleyişi doktor
tarafından izlenerek çeşitli pozisyonlarda filmler çekilir. Çekim, yaklaşık yarım saat içerisinde tamamlanır. İnceleme hastada herhangi bir rahatsızlık oluşturmaz.

İnce Barsak Filmi

İnce barsakların kontrast madde içirilmesi (ince barsak pasaj grafisi) ve bazen hastaya yutturulan bir tüp aracılığıyla hava verilmesi yoluyla (enteroklizis) incelenmesidir. Öncesinde hazırlık gereklidir
Hazırlık:
Tetkikten önceki 2 gün boyunca, hasta sulu gıdalar almalıdır. Tetkik öncesinde, en az 12 saatlik açlık ve barsak temizliği için müshil kullanımı gereklidir.
Nasıl uygulanır?
Hastaya baryumlu kontrast madde içirilerek maddenin ince barsaklarda ilerleyişi doktor tarafından ekranda izlenir. Kontrast madde kalın barsaklara kadar ilerler ve bu esnada çetitli pozisyonlarda filmler çekilir. Bazı daha detaylı inceleme gerektiren durumlarda hastaya burnundan ince bir tüp yutturulur. Bu tüp, oniki parmak barsağına yerleştirilir ve bu tüpten kontrast madde ile birlikte hava verilir.
Çekimin süresi, verilen kontrast maddenin kalın barsada geçit süresine göre değişir.
Mesane ve İdrar Yolları İncelemesi
Mesaneye bir sonda aracılığıyla verilen kontrast madde aracılığıyla, işeme esnasında idrar yollarının görüntülenmesidir. İşleme "miksiyon sistografisi" adı verilir. Öncesinde olası bir enfeksiyonun böbreklere taşınmaması için idrar kültürü yaptırılması gerekir. Kültürde mikrobik üreme olduğunda, enfeksiyon tedavi edildikten sonra inceleme yapılır.
Kültür temiz ise, herhangi bir sakınca yoktur.
Nasıl Uygulanır?
Mesaneye bir sonda takılır ve sondadan verilen kontrast madde ile mesane doldurularak filmleri çekilir. Sonda çıkartılır. Daha sonra hasta işemeye başlar, bu esnada mesaneden üst idrar yollarına kaçış olup olmadığına bakılarak çeşitli filmler çekilir. İşlem sırasında şıkışma hissi dışında rahatsızlık hissedilmez. Tüm işlemler, yaklaşık 15 dakikada tamamlanır. Kadın Üreme Organlarının İncelenmesi
Rahim ve tüplerin, rahim içine kontrast madde verilerek incelenmesidir. Yöntemin adı "histerosalpingografi"dir. Hastanın son adet başlangıcından 7 ila 10 gün sonra uygulanır. İnceleme öncesinde hastanın doktor tarafından yazılan ağrı kesici tablet alması gerekir. Başka hazırlık gerekmez.
Nasıl uygulanır?
Rahime ince bir tüp yerleştirilmesini takiben bu tüpten verilen iyotlu kontrast maddenin rahimden tüplere ve karın boşluğuna geçişi izlenir. Bu geçiş esnasında çeşitli filmler çekilir. Tüm işlemler, yaklaşık 10 dakika içerisinde tamamlanır. İnceleme sonrasında hafif ağrı ve akıntı olması normaldir. Ağrı kesiciler kullanılabilir.

SKOPİK BARYUMLU İNCELEMELERDE PROTOKOLLER

1.ÖZEFAGUS İNCELEMESİ:
Grafilerin hepsi dijital olarak alınmalıdır.
Standart olarak
a.Dolu: Üst ÖF PA
Yan ÖF
Orta ÖF Yan
Alt ÖF-Özefagogastrik bileşke görülecek şekilde
b.Boş: Üst Yan 
Orta
Alt
c. Trandelenburg pozisyonunda ÖF ÖF-Gastrik Bileşke

2. ÖMD İncelemesi: Özefagus, mide ve duodenumun beraber incelenmesidir.

Hasta yarım lokma baryum yutar. Bu esnada skopik olarak özefagusa da bakılmalıdır.
Sonra 2X360 derece yatar pozisyonda hasta çevrilir.
Mide Rölyef Grafisi alınır. (Yatar)
3-4 lokma Baryum yutturulur. Sonra hasta sağa yatırılır ve bulbus ve ans dolu 3-4 görüntü alınır.
Sonra efervesan tablet içirilir, hasta sol yana yatırılır ve 4 tane havalı bulbus ve ans çekilir.
Sonra hasta ayağa kaldırılır. Baryum içirilerek mide tamamen doldurulur. 
Spot ayakta dolu mide ve Trandelenburg pozisyonunda reflü için ÖF-Mide içine alacak grafi çekilir.

3. İnce Barsak Pasaj Grafisi:

Yatarak spota önce doz ayarlanır.ml Baryum içerken kabaca ÖF ve mideye de skopik olarak bakılır. (Saat kaydedilir, rapor yazarken transit zamanı için)
Hasta Baryumu içtikten sonra 15 dk sonra yatarak mideyi kesmeyecek şekilde ilk spot grafi alınır.
Sonra 30. dk da bir spot grafi daha alınır ve yarım saatte bir tekrarlanır. 
Bu arada üst üste gelen barsak segmentlerini açmak ve barsak mukozsaını daha iyi görmek için ortalama 3-4 tane ileum ve jejenuma ait baskılı spot grafiler alınır.
İB terminal ileumdan kolona geçiş görüntüsü baskılı şekilde alınır  ve geçiş zamanı kaydedilir. (Normalde 2-6 saatte baryum normalde terminal ileuma gelir ve çekumdan kolona geçer.)

4. Standart Baryumlu Kolon Grafisi:

Bifazik bir inceleme yöntemidir. 
Önce Baryumlu sonra hava ile çift kontrastlı grafiler elde olunur.
Baryum rektal yoldan verilirken önce iki femur başı üstüste gelecek şekilde yan rektum grafisi alınır (dijitale). 
Sonra dijital PA rektum grafisi
Rektosigmoid bileşke grafisi alınır (Tümü yatarak)
Yatarak bileşke açılacak şekilde hasta dönderilir, sığdırılabildiği kadar büyük sigmoid segmenti katlantılar açılarak, dijitale görüntü alınır. 
Sonra hasta sağ yanına çevrilir. Katlantılar açılacak şekilde splenik fleksura ve 
Sol yana döndürülerek te hepatik fleksura alınır. (Fleksuralar açılmaz ise baskı yapılarak açılması sağlanır.)
Sonra Baryumun termina ileuma geçmesine çalışılr.
Sonra üstüste transvers kolon ve fleksuraları geçmeyecek şekilde 35x35 kasete spot üst kolon grafisi alınır.
Gerekirse birde spot alt kolon grafisi alınır.
Hasta tuvalete gönderilir 15.dk oturarak tüm baryumu boşaltması istenir.
Gelince ayakta spot post evakuasyon grafisi alınır.
Sonra hasta yatırılır. Rektal yoldan hava verilmeye başlanır. Femur başları üstüste gelecek şekilde spot ve dijitale yan rektum, rektosigmoid bileşke açılacak şekilde rektosigmoid grafi
35x35 alt havalı spot grafi
sonra hasta yatarken dijitale çekum
Hasta ayağa kaldırılır üst havalı spot ve her iki fleksuralar açılarak dijitale grafiler alınır.
Hasta tüm işlemlerden sonra tuvalete gönderilir.

5.SİSTOGRAFİ: 

Sistografi ve sistouretrografi. Voiding Sistoüretrografi.
Vezikoüreteral reflüyü saptamak için kullanılr.
Hasta sondası takılır. Sıkışana kadar serum seti ile sondaya infüzyonla ilaç verilir. 
PA mesane görüntüsü alınır.
Ureterovesikal bileşkeler görülecek şekilde sağ ve sola oblik grafiler alınır. 
Sonra geriye reflü varmı diye böbrek lojları ile ureterler grafisi alınır.
Sonra hasta ayağa kaldırılır ve boş kavanoza ayakta sonda çekilerek işetilir.
Erkek çocuksa ayakta oblik durur. Uretra ve ureterlerin başlangıcı görülecek şekilde voiding grafi çekilir. 
İşerken reflü olursa böbrekler tekrar çekilir. 
İyice işer ve boşaltınca boş PA mesane grafisi alınır.
 
 

ANJİYOGRAFİ (Dijital Substraksion Anjiografi)

Anjiyografi vücut damarlarının görüntülenmesi demektir. Damar içine röntgen ışınlarını diğer dokulara göre daha fazla emen ve kontrast madde olarak tanımlanan ilaç verilerek, DSA denilen röntgen cihazları yardımıyla gerçekleştirilir. Anjiografi işlemleri için hızlı film değiştiricileri kullanılır. Anjiyografi sayesinde organları besleyen damarlar görüntülenerek damar hastalıkları veya bu damarlardan beslenen organlara ait tanı koydurucu bilgiler edinilir. Teşhis amaçlarının yanında tedavi amaçlı da kullanılabilir. Anjiyoplasti bunun klasik bir örneğidir. Bu sayede cerrahi tedavi gerektiren birçok hastalık, cerrahi ve genel anestezinin riskleri olmaksızın tedavi imkanı bulmaktadır.
Hazırlık:
Anjiyografi işlemi öncesi gece yarısından sonra sabah alınması zorunlu ilaçlar dışında birşey yenilip içilmemelidir. Eğer kanı sulandırıcı ilaç kullanıyorsa (aspirin, warfarin gibi) işlem öncesi ilgili hekime danışılmalıdır. İşlem öncesi hastanın böbrek fonksyonlarının bilinmesi de önemlidir. Ayrıca kasık tüy temizliği işlem öncesi yapılmış olmalıdır. 
İşlem:
Anjiyografi öncesi hastaya özel önlük giydirilir ve hasta anjiyografi masasına yatırılır.Tercihan sağ kasıktan cilt temizliğini takiben lokal anestezi sonrası özel kateter yardımıyla damar içine girilerek kontrast madde verilip damarlar görüntülenir. Bu sırada lokal anestezi yapıldığı için hasta işlemi hissetmez.

Anjiyografik işlemler:

Tanıya yönelik:
Kol ve bacak damarlarının görüntülenmesi
Karın içi organ damarlarının görüntülenmesi
Beyin damarlarının görüntülenmesi
Akciğer damarlarının görüntülenmesi
Kalp damarlarının görüntülenmesi
Tedaviye yönelik :
Anjiyoplasti: Dar veya tam tıkalı damarların tekrar açılması için yapılır. Bacak damarlarındaki tıkanmalar, tansiyon yükselmesine neden olan böbrek damarı tıkanıklıkları bu yolla radyologlar tarafından tedavi edilebilirler. İşlemlerde genel anestezi uygulanmaması önemli bir avantajdır.
Anjiyo embolizasyonlar: Anormal damar yumaklarının, damarlarda oluşan baloncukların ya da anormal kanlanma gösteren kanser dokularının damarlarının tıkanması işlemidir. Radyologlar tarafından yapılan bu işlemlerle de, ancak cerrahi tedavisi olan hastalıklar lokal anestezi ve anjiografi yöntemiyle tedavi edilebilmektedir.
TIPS (Transjuguler intrahepatik porto-kaval şant):Son dönem karaciğer hastalığında mide varis kanamasının tedavisinde kullanılan boyun damarından yanlızca bir kateter ile girilerek damarlar arası kan geçişini sağlayan ameliyata alternatif bir yöntem..
İnferior vena kava filtresi yerleştirilmesi: Bacak damarlarından ana toplar damar (inferior vena kava) yoluyla akciğerlerinde sık sık pıhtı tıkanması olan hastalarda, ana toplar damar içine kasıktan kateter
yardımıyla girilerek pıhtı geçişini engelleyici filtre yerleştirilmesi işlemidir.
İşlem sonrası:
İşlem sonrası kateter takılan bölgenin temizliği ve pansumanını takiben hastalar ortalama 2-4 saat yatarak takibe alınırlar ve eve gönderilmeden önce bilgilendirilerek kontrollere çağırılırlar.
Komplikasyonlar:
Başlıcaları kontrast madde allerjisi, lokal anestezik madde allerjisi ve kanamadır. Kullanılan kontrast madde miktarı modern anjiografi cihazlarıyla en aza indirgenmiştir. Allerji olup olmadığı önceden hastayla konuşularak belirlenebilir. Ancak bazı durumlarda ilk kez allerji oluşabilir. Oran oldukça düşüktür. Böyle bir durumda gerekli ekipmanlar anjiografi bölümünde hazır bulundurulur. Kanama için önceden kan testleri yapılır. Anormallik varsa işlem yapılmaz. Mutlaka yapılması gerekliyse gerekli tedbirler alınarak işleme başlanır. işlem sonrasında kanama ihtimaline karşı hastalar belirli süre gözlem altında tutulur.
 
 

MAMMOGRAFİ VE DİJİTAL MAMMOGRAFİ

Mammografi meme yumuşak dokularının  dokusunun röntgen ışınlarıyla görüntülenmesidir. Genel
amaçlı radyoloji tüplerinde değişiklikler yapılmayı, bunun sonucunda hastanın daha az radyasyon alması sağlanmıştır. Mammografi tüplerinde anod materyali molibdendir. Pencerede ise berilyum vardır. Mammografi tüplerinde kullanılan ortalama voltaj 20-35 KV olup, klasik röntgen tüplerinden düşüktür. Düşük kilovolt ile karakteristik X ışını vermesi nedeniyle mammografi cihazlarında Molibden foküsler kullanılır.  Kullanılan cihaza bağlı olarak otururken veya yatarken memenin değişik yönlerden görüntüleri alınır. Çekim esnasında memenin komprese edilmesine bağlı rahatsızlık hissi oluşabilir. Mamografi belli yaştan sonra tarama testi olarak, memede bir kitle ele geldiğinde, meme başında akıntı görüldüğünde, meme başının çekintiye uğramasında, meme derisindeki değişikliklerde, meme biopsisinde lokalizasyon amacıyla kullanılabilir. Kadınların 70 yaşına kadar %13'nde meme kanseri çıkma riski bulunmaktadır. Meme kanseri erken teşhis edilirse büyük oranda (%80-90 arası) tedavi edilebilir. Bu nedenle mamografinin meme kanserinin erken teşhisinde bir tarama testi olarak önemi büyüktür. Amerikan Kanser Derneği 40-49 yaşları arasında 2 yılda bir, 50 yaşın üzerinde her yıl mamografi çekilmesini önermektedir.
 
 
 

ULTRASONOGRAFİ (USG) (US-Ultrasonografi) (B/W Gri skala siyah beyaz USG)
Ultrason, insan kulağının işitemiyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanarak iç organları görüntüleyen bir tanı yöntemidir. Ultrasonda radyasyon kullanılmaz. Bu nedenle gebelerde ve bebeklerde rahatlıkla kullanılabilir. Cihazdan gönderilen ses dalgaları, hasta vücudundan yansıdıktan sonra gene aynı cihaz tarafından algılanır. Yansıma farklılıkları organdan organa değişir. Bu nedenle farklı yansımaların olduğu yapılar, farklı görüntüler verirler. Normal yapılar içindeki bir ur ya da kist, ses demetlerini farklı yansıttığı için farklı yapıda gözlenir ve tanı konulur. Görüntü oluşturulması sırasında "prob" hasta vücudunda gezdirilirkrn, altında kalan bölümün kesit görüntüleri, hareketli organlar gibi ekranda kayar. Bu esnada radyolog tanı koyar. Elde edilen görüntülerin tanıda çok fazla bir katkısı yoktur. US işlemi, ihtisas eğitimleri  süresince yaklaşık 1-3 yıl ultrasonografi eğitimini alan radyologlarca yapılır. 
Ultrason hangi  amaçlarla (endikasyonlar) yapılır ?
Ultrason çoğunlukla karaciğer, safra kesesi, pankreas, dalak, böbrekler, mesane, yumurtalıklar ve rahim gibi karın içi organların görüntülenmesi için kullanılır. Ultrason çekilmesi için başvuran hastaların en sık şikayeti karın ağrısıdır. Karaciğer ve dalak gibi karın içi organların büyümesi, safra kesesi ve böbrek taşları, apandisit, yumurtalık kistleri ve karın içindeki tümörler ultrason ile teşhis edilebilen hastalıklardan bazılarıdır. 
Ultrason çekilmesi için hazırlık gerekir mi ?
Karın içindeki organların ultrasonu için hastanın aç karna olması gerekir. Ayrıca mesane, yumurtalıklar ve rahimin incelenmesi içn hasta idrarına sıkışık olmalıdır. Bunun dışında başka bir hazırlık gerekmez.
Ultrason nasıl çekilir ?
Hasta sırtüstü yatar. Cilt üzerine jel sürülür. "Prob ya da transdüser " adı verilen cihaz ile karın içindeki organlar cilt üzerinden incelenir. İncelenecek bölgenin özelliğine göre konveks, lineer, sektörel, endokaviter değişik şekil ve boyutlarda ultrasonografi probları vardır.
Yan etkileri nelerdir?
Bugüne kadar gebelikte ve diğer incelemelerde gösterilebilen bir yan etkisi yoktur.

DOPPLER ULTRASONOGRAFİ (COLOR-RENKLİ DOPPLER ULTRASONOGRAFİ)

Doppler Ultrasonografi yöntemi ile bir organın veya damarının kan akımını inceleyebiliriz. Kan akımının miktarı, akımı engelleyen yapı varlığı, akımın normal yönde olup olmadığı değerlendirilebilir. Akan kan, kırmızı ya da mavi renk şeklinde gözle görülebilir. Akan kanın miktarı ile ilgili ölçümler yapılabilir. Bu esnada cihazdan kalp atışlarına benzer sesler duyulur. Cihazın çalışma prensibi, sesin hareket eden yapılardan yansırken frekans değişikliği göstermesidir. Doppler incelemeleri, normal ultrasonografi cihazları ile yapılır. Ancak bunlarda farklı bilgisayar donanımı mevcuttur. 
Doppler Ultrasonografi incelemesi, Doppler ultrason cihazına bağlı bir prob yardımıyla ve incelenecek organ ya da damar üzerine jel sürülerek gerçekleştirilir. Jeller, probun hava ile temasını önler ve gönderilen sesin daha derin dokulara ulşmasını sağlar.
Doppler Ultrasonografi incelemesi ile :
Kol ve bacak damarları,
Karaciğeri besleyen damarlar
Böbreği besleyen damarlar
Boyun damarları
Gebelerde, anneye ve fetuse ait damarlar
Erkeklerde testisleri besleyen damarlar
Gözü besleyen damarlar;
Vücudun herhangi bir bölgesinde oluşan bir kitlenen damarlanması
incelenebilir.
İnceleme öncesinde önemli bir hazırlık gerekmemektedir. Ancak karın içindeki bir organ (karaciğer, böbrek v.b.) incelenecek ise hastanın aç olması, oluşabilecek gazı engelleyerek incelemenin daha kaliteli gerçekleşmesini sağlar. Bu nedenle karın bölgesindeki damarların incelenmesi için 1 aya kadar çocuklarda emzirme süresi kadar, 5 yaşına kadar çocuklarda 4 saatlik, 10 yaşına kadar olanlarda 6 saatlik ve büyüklerde 12 saat açlık gereklidir. Bu süre içerisinde sigara dahil hiç bir şey yenilip içilmez. Karın bölgesi incelemeleri dışında önceden bir hazırlık gerekmemektedir. İnceleme sırasında gözlük, saat, metal eşya gibi cisimlerin çıkartılması gerekmez. Ancak incelenecek bölgenin, probla temas alanının sağlanması için açıkta olması gerekir. Bu nedenle hasta masaya
yattığı sırada, o bölgedeki giysiler soyundurulur. İnceleme sırasında, karın bölgesinin iyi incelenmesi için hastadan nefesini tutması istenir. Bunun için derin nefes aldıktan sonra olabildiğince hareketsiz kalıp, nefesi vermemek gerekir. Bu süre kişiye göre değişmekle birlikte ortalama 15-50 saniyedir. Doppler Ultrasonografi incelemesi, tıpkı Ultrasonografi incelemesinde olduğu gibi radyasyon içermeyen bir tanı yöntemidir. Yanlızca ultrason enerjisi (yüksek frekanslı ses) kullanılır. Ultrason enerjisi, vücuttaki dokularla etkileşir. Bu etkileşim, dokuların ısısını artırmak şeklindedir. Isı artımı 1.5ºC olabilir. Özellikle anne karnındaki fetüslerde ısı artımının 41ºC'yi geçmesi zararlıdır. Ancak, tanı amacıyla kullanılan sınırlarda bu kadar yüksek ısı artımı oluşmaz. Oluşmasına neden olabilecek inceleme şekillerine karşı radyologlar zaten eğitim almaktadır. Gebelikte uygulanan Doppler incelemelerinin, çocuk doğduktan sonraki davranış ve okul başarısına olumsuz etkisi gösterilememiş, kansere neden olduğu konusunda bir bulgu bugüne kadar ortaya çıkmamıştır.
İnceleme sırasında damar içine ilaç verilmemektedir. Ancak, son yıllarda özellikle karın içindeki gaza bağlı veya herhangi bir nedenle net izlenemeyen damarların incelenmesinde; damarları daha ayrıntılı ortaya çıkaran ve herhangi bir yan etkisi olmayan ilaçlar da kullanılmaya başlanmıştır. Bunlara "ultrason kontrast maddesi" adı verilmektedir.
Prob
Kan akımı ölçülmek istenen organ ya da damar üstüne yerleştirilen ve doppler ultrason cihazına bir kablo ile bağlı bölüm 
Kol ve bacak damarları
Atar ve toplar damarlardaki kireçlenme plaklarına bağlı oluşan darlık, pıhtı oluşumları ve toplar damarlarda yetmezlik (varisler) olup olmadığının saptanmasını sağlar. "Üst/alt ekstremite arteriyel ve/veya venöz Doppler" incelemesi adını alır.
Karaciğeri besleyen damarlar
Siroz v.b. hastalıklarda karaciğeri besleyen damarlarda meydana gelen değişiklikleri incelemek için kullanılır. "Portal Doppler" adını alır.
Böbreği besleyen damarlar
Diabet, hipertansiyon vb hastalıklarda böbreği besleyen damarların ne düzeyde etkilendiğini saptamak için kullanılır. "Renal Doppler" adını alır.
Boyun damarları
Boyunda, beyine giden ana atar damar ile dallarında kireçlenme plaklarına bağlı oluşan darlıkları ya da beynin arka kesimini besleyen damarların akım miktarını saptamak için kullanılır. "Karotis ve vertebral sistem Doppler" adını alır.
Gebelerde, anneye ve fetuse ait damarlar
Son adet tarihine göre gelişme geriliği şüphesi olan fetüslerde, hipertansiyonu olan gebelerde kan akımının hızı ve özelliği incelenerek olası anomaliler saptanır. "Obstetrik ve jinekolojik Doppler" adını alır.
Erkeklerde testisleri besleyen damarlar
Testisleri besleyen damarlarda meydana gelen düzensiz genişlemeler damarlardaki yetmezliğe bağlıdır ve erkeklerde kısırlığın önemli bir sebebidir. Bu damarlara yönelik yapılan incelemede toplar damarlardaki olası yetmezlik (varisler) saptanabilir. "Skrotal ya da testis Doppleri" adını alır.
Gözü besleyen damarlar
Diabet, hipertansiyon vb hastalıklarda göz damarlarında meydana gelen değişikleri saptar. "Göz Doppleri" adını alır. Vücudun herhangi bir bölgesinde oluşan bir kitlenen damarlanması Bir kitleyi (uru) besleyen damarların olup olmaması o kitlenin iyi huylu ya da kötü huylu olduğunu saptamada önemli bir kriterdir. Kitlenin çok kanlanması bu kitlenin habis özellik taşıdığının bir göstergesidir.
"Kitleye ya da kitle lezyonuna yönelik Doppler" şeklinde adlandırılır. 
 
 

BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ

1.Bilgisayarlı Tomografi Nedir?
2.İnceleme rahatsızlık verici mi? Herhangi bir tehlikesi var mı?
3.İncelemeye hazırlık için yapılması gerekenler nelerdir?
4.İnceleme sırasında neler olur?
5.Bir bilgisayarlı tomografi incelemesi ne kadar sürer?
6.İnceleme bitiminde yapılması gerekenler nelerdir?
7.İncelemeler nasıl değerlendirilir
1. Bilgisayarlı Tomografi (BT) Nedir?
Bilgisayarlı tomografi x-ışını kullanılarak vücudun incelenen bölgesinin kesitsel görüntüsünü oluşturmaya yönelik radyolojik teşhis yöntemidir. İnceleme sırasında hasta bilgisayarlı tomografi cihazının masasında hareket etmeksizin yatar. Masa manuel ya da uzaktan kumanda ile cihazın ''gantry'' adı verilen açıklığına sokulur. Cihaz bir bilgisayara bağlıdır. X-ışını kaynağı incelenecek hasta etrafında 360 derecelik bir dönüş hareketi gerçekleştirirken oyuk ya da ''gantry'' boyunca dizilmiş dedektörler tarafından x-ışını demetinin vücudu geçen kısmı saptanarak elde edilen veriler bir bilgisayar tarafından işlenir. Sonuçta dokuların birbiri ardısıra kesitsel görüntüleri oluşturulur. Bigisayarlı tomografi cihazlarında kolimasyon ile radyasyon demeti istenilen boyut ya da kesit kalınlıklarında sınırlanır. Bilgisayarlı tomografide absorbsiyon ölçümü yapılan en küçük hacim voksel, iki boyutlu en küçük hacim ise pixeldir. Oluşturulan görüntüler bilgisayar ekranından izlenebilir. Ayrıca görüntüler filme aktarılabileceği gibi gerektiğinde tekrar bilgisayar ekranına getirmek üzere optik diskte depolanabilir. Bilgisayarlı tomografi diğer x-ışın incelemelerine göre bazı avantajlara sahiptir. Özellikle organların, yumuşak doku ve kemiklerin şekil ve yerleşimini oldukça net gösterir.Ayrıca BT incelemeleri doktorlara basit bir kist (İçinde sıvı veya yarı sıvı madde bulunan etrafı çevrili kese şeklinde oluşum) ve solid tümör (bir kısım hücrelerin süratle çoğalması nedeniyle oluşan doku kitlesi, ur.) ayırıcı tanısında yardımcı olarak hastalıkların daha iyi değerlendirilmesini sağlar. Daha önemlisi, BT direkt grafilerden çok daha ayrıntılı görüntüler oluşturarak kanserlerin yayılımının değerlendirilmesinde yardımcı olur. Kanser yayılımı hakkında elde edilecek bilgiler doktorları kansere yönelik uygulanacak tedavi konusunda yönlendirerek kemoterapi, radyoterapi, cerrahi tedavi veya bunların belirli kombinasyonlarının kullanılıp kullanılmayacağıyla ilgili karar vermelerinde yardımcı olur. Böylece sağlam dokular, bir çok faydaları olmakla birlikte ciddi yan etkileri olabilecek tedavi yöntemlerinin gereksiz müdahalelerinden korunmuş olur. BT, direkt grafilerle gösterilemeyen vücudun beyin gibi birçok kesiminin değerlendirilebilmesini mümkün kılmıştır. Ayrıca diğer görüntüleme yöntemlerinden daha erken ve doğru şekilde birçok hastalığın teşhisini sağlamıştır. Hastalıklar erken teşhis edildiğinde daha iyi tedavi edildiklerinden, BT bu üstün
özellikleriyle doktorların birçok hayat kurtarmasına yardımcı olmuştur.
2. İnceleme rahatsızlık verici mi? Herhangi bir tehlikesi var mı?
İncelemenin kendisi tamamen ağrısızdır. İnceleme sırasında hastadan BT cihazının masasında hiç hareket etmeksizin yatması istenir. Yapılacak incelemenin türüne bağlı olarak hastaya kol damarlarından kontrast madde enjekte edilebileceği gibi kontrast madde içmesi de istenebilir.
İncelemenin bu kısmı hasta için biraz rahatsızlık verici olabilir. Kontrast maddeler iyot içerdiği için bazı kişilerde allerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hastanın inceleme öncesinde teknisyen ya da radyoloğa bu tür maddelere karşı daha önce allerjik bir reaksiyon gösterip göstermediğini ve eğer varsa başka maddelere karşı allerjisini bildirmesi gerekir. Hastaya daha önceden yapılmış bir BT incelemesinde, İVP olarak adlandırılan böbrek incelemesinde veya kalp ve damarların anjiografi olarak da adlandırılan kateterizasyonunda kontrast madde verilmiş olabilir. BT cihazları X ışınlarını kullanır.Hastanın güvenliği için en iyi şekilde dizayn edilmiş olup inceleme sırasında maruz kalınan radyasyon miktarı gerekli en az düzeyde olacak şekilde imal edilmiştir. X ışınları anne karnında gelişmekte olan fetusa zarar verebileceğinden inceleme hazırlığına başlamadan evvel hasta hamilelik şüphesi varsa bu konuda doktora veya teknisyene bilgi vermelidir.
3. İncelemeye hazırlık için yapılması gerekenler nelerdir?
İncelemenin Yapılacağı Gün:
İnceleme gününde randevu saatinden 4 saat önce başlamak üzere katı gıda yenmemelidir. Bununla birlikte kahve, çay, fazla katı olmayan çorbalar ve meyve suyu çok fazla olmamak kaydıyla içilebilir. Katı gıda alımının sınırlanması birçok tıbbi işlem öncesinde hastanın güvenliği için alınan bir önlemdir. 
İncelemenin Yapılacağı Oda:
Hastaneye randevu saatinden en az 15 dakika önce gelmelidir. Bu hastanedeki kayıt işlemlerinin yapılabilmesi için gerekli zamanı sağlayacaktır. Eğer abdomen (karın) ya da pelvis bölgesinin (leğen kemiği bölgesi) BT incelemesi yapılacaksa randevu saatinden 1 saat 15 dakika önce hastaneye gelinmelidir. Hastadan, bağırsakları daha net göstererek radyoloğun filmleri daha iyi değerlendirmesini sağlıyacak bir sıvı olan oral kontrast madde içmesi istenir. Hastada düşünülen ön tanılara ve yapılması istenen incelemeye bağlı olarak randevu saatinden çok daha önce de kontrast madde içmesi istenebilir. BT teknisyeni hastaya kendini tanıtarak işlem hakkında bilgi verir ve hastanın muhtemel sorularını yanıtlayarak rahatlamasına yardımcı olur. İncelenecek beden bölgesine
bağlı olarak vücuttaki metal objelerin çıkarılması istenebilir. Daha sonra hastaya önlük giydirilir. 4.İnceleme sırasında neler olur?
Teknisyen hastayı incelemenin yapılacağı odaya götürerek yapılacak incelemeye göre hastanın sırt üstü veya yüz üstü masaya yatmasını sağlar.Hastanın rahat etmesi önemlidir, çünkü inceleme süresince hastanın hareket etmemesi gerekir. BT incelemeleri hastaların tıbbi problemlerine ve incelenecek vücut kısmına göre farklılıklar gösterir. Hastalığın teşhisi için incelemenin nasıl yapılması gerektiğine radyolog karar verir. 
Örneğin eğer batın bölgesi incelenecekse göğüs alt kısmından pelvis üst kısmına kadar kadar olan kesim taranacaktır. Böyle bir inceleme süresince sizden görüntülerin bulanık çıkmaması için belli aralıklarla nefesinizi tutmanız istenecektir . Makina işlem süresince bazı sesler çıkarır. Hastanın üstünde yattığı masa her bir görüntü oluştuktan sonra bir miktar hareket edecektir. Ayrıca teknisyen ya da makina tarafından nefes tutup vermeyle ilgili hastaya sinyal verilecektir. Kimi incelemelerde işlem öncesinde veya sırasında doktor veya teknisyen tarafından kontrast madde enjeksiyonu yapılabilir. Bu radyoloğun görüntüleri daha iyi değerlendirmesini sağlıyacaktır. Eğer işlem sırasında veya enjeksiyon sonrasında hasta bir rahatsızlık hissederse bunu teknisyene veya doktora bildirmelidir. Tüm BT personeli hastalara en iyi hizmeti verecek şekilde eğitilmiş olup bu konuda gerekli sertifikalara sahiptirler.
5. Bir bilgisayarlı tomografi incelemesi ne kadar sürer?
İncelemeler hastalarının klinik bulguları göz önüne alınarak her bir hasta için ayrı ayrı planlanır. Bundan dolayı yapılan BT incelemesi daha önce yaptırmış olduğunuz bir BT incelemesinden farklıysa ya da inceleme sonunda ek görüntüler alma ihtiyacı duyulmuşsa endişelenmemek gerekir.
Başlangıcından bitimine kadar çekim süresi ortalama 15 dakikadır.
6. İnceleme bitiminde yapılması gerekenler nelerdir?
Radyolog incelemesi yapılan kişinin hastalığıyla ilgili bir sonuca varmasını sağlayacak yeterli bilgiyi elde ettikten sonra inceleme sona erdirilir ve hasta evine gidebilir. İncelemeden sonra herhangi bir
kısıtlama olmaksızın normal günlük aktivitelerine devam edebilir. 
7. İncelemeler nasıl değerlendirilir?
İncelemeler vücudun hangi kısmıyla ilgiliyse o konuda uzmanlaşmış radyolog doktorlar tarafından değerlendirilir ve daha sonra yazılı bir rapora dönüştürülerek hastaya teslim edilir. Eğer başka sorularınız varsa incelemenizi yapacak olan doktorlar ve teknisyenlerden gerekli bilgileri alabilirsiniz. İncelemenin nasıl yapıldığı konusunda gerekli bilgileri vererek size yardımcı olmaktan büyük
mutluluk duyacaklardır.
 
 
 

MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME (MRG) (MR)
Nedir?
Yeni görüntüleme teknolojileri arasında en etkileyici olanlardan biri manyetik rezonans görüntüleme ya da kısaca MRG veya MR'dir. MRG ağrısız, allerjiye yol açacak ilaç verilme zorunluluğu olmayan ve x-ışını gibi zararlı olabilecek araçlar kullanmayan bir tanı tekniğidir. Hasta güçlü bir elektromanyet içeren bir silindirin içinde yatarken, vücuttaki hidrojen atomlarının enerji salmasına yol açan radyo dalgaları gönderilerek işlem gerçekleştirilir. Mıknatıs etkisi ile hareket eden binlerce atoma ait bilgi bir bilgisayara gönderilir ve incelenen alanın oldukça kaliteli bir resmi elde edilir. Radyolog doktorlar bu görüntüleri değerlendirilerek hastalık hakkında bilgi edinirler. Manyetik rezonans görüntüleme yönteminde hasta radyasyon almaz.
Ne kadar sürer?
MRG incelemesi 20 ile 60 dakika arasında bir sürede tamamlanır. Sürenin değişkenliği incelenecek olan alanın yerine ve hastalık hakkında toplanması gereken bilgi miktarına bağlıdır.
Nasıl Yapılır? Hangi amaçlarla yapılır?
MRG ile kemiklerin içi görülebildiğinden derin yerleri incelemek mümkündür. Kafatasının içine bakıp beyin tümörü aramak, sinir kılıflarını inceleyip multiple skleroz bulgularını araştırmak, beyin kanaması ve eklem rahatsızlıklarını değerlendirmek gibi karışık ve zor işlemler gerçekleştirilebilir. Ayrıca kaslar, bağlar, kan damarları, kalp, karaciğer ve böbrek gibi organlar hastalık yönünden taranabilir. Ayrıca MRG beyin yapısını da değerlendirebildiğinden dolayı, ruhsal bozuklukların incelenmesinde de kullanılabilir. Elde edilen görüntüleri değerlendiren bir radyolog doktor bilgisayar aracılığıyla ek bazı işlemler yaparak daha detaylı ve farklı bilgiler elde edilebilir. MRG ile insan vücudu bir elmayı dilimler gibi incelenebilir. MRG'nin tanıya yardımcı olan özellikleri yanında ek olarak işlem için hastanın hastanede kalma zorunluluğunun olmaması, hastanın rahatsızlık duymaması ve radyolog doktorun sonuçları klinisyenlere hemen bildirebilmesi gibi yararları da vardır. MRG  çağımızda beyin ve omurilik hastalıkları ve patolojilerinin görüntülenmesinde en değerli görüntüleme yöntemidir.
Hangi durumlarda yapılmaz?
Bu üstün görüntüleme teknolojisinin kullanılamayacağı hastalar da vardır ki bunların başında vücudunda metal protez bulunanlar gelir çünkü MRG'nin mıknatısı bu metalleri yerinden oynatabilir. Bu gibi hastalar arasında kalp pili olanlar, beyin ameliyatı ile beyin damarlarına klips takılmış kişiler, metal kalp kapakçıkları olanlar ve iç kulak protezi olanlar yer alır. Eğer doktorunuz sizden MRG tetkiki isterse onu bu tür metallerin varlığından haberdar etmeyi unutmayın.
 

GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ
Girişimsel radyoloji işlemleri, radyolog doktor, radyoloji teknisyeni ve hemşireden oluşan ekip tarafından gerçekleştirilir. Bu sayede birçok alanda hastalar, genel anestezi ve cerrahi riskine girmeksizin tanı ve tedavi olanağı bulmuştur.Girişimsel radyoloji bölümünce gerçekleştirilen işlemler, tanı ve tedaviye yöneliktir. Tüm radyolojik girişimsel işlemler, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, floroskopi gibi görüntüleme metodları eşliğinde gerçekleştirilir
Hazırlık:
Genel olarak tüm radyolojik girişimsel işlemler için, işlemin bir gün öncesindeki gece yarısından sonra, alınması zorunlu ilaçlar dışında bir şey yenilip içilmemelidir. Eğer bir hastalık sebebiyle devamlı ilaç kullanımı (aspirin, warfarin gibi antitrombotik ilaçlar) gerekiyorsa işlemden önce ilgili hekime danışılmalıdır. Ayrıca kalp hastalığı ve yüksek tansiyonu olanların radyoloğu uyarması gerekir. İşlemden önce bazı kan tahlilleri istenir. Bunlar, işlem sırasında oluşabilecek yan etkilere karşı tedbir almak amacıyla yapılır. İşlem için gerekli bazı iğne ve yardımcı cihazlar da önceden reçeteye yazılarak, hastadan getirmesi istenir. Bazı girişimsel işlemlerde iltihap gelişmesi ihtimaline karşı antibiyotik kullanılabilir. 
Bu ya işlemden bir süre önce ya da işlem sırasındad olur. Hangi yöntemin uygulanacağı önceden hastaya bildirilir ve reçeteye yazılır.
İşlem:
Radyolojik girişimsel işlemlerde; tansiyon ölçümü, damar yolu açılması, hastanın solunum ve dolaşım sistemlerinin takibi yapılır. Radyolog önceden elde edilmiş görüntüler üzerinde gerçekleştireceği işlemi planlar. Girişimsel işlem yapılacak bölge, temizliği takiben lokal anestetik maddeler ile uyuşturulur. Bu sırada hastanın bilinci açıktır ancak ağrı hissetmez.
Riskler: İncelemede başlıca riskler kanama gelişmesi ve lokal anestezik maddeye karşı allerji oluşmasıdır. Kanama riski için önceden kan tahlili yapılır. Kanama açısından riskli olanlara işlem yapılmaz veya mutlaka yapılması gerekiyorsa önceden bazı tedbirler alınır. Kan tahlilleri normal olan kişilerde kanama çok nadiren gelişir. İşlem sonrasında hastanın kontrol altında tutulmasının en belli başlı nedeni budur. Bu gözlem sırasında kanama gelişecek olursa radyologlar tarafından tedbir alınır.
Allerji ihtimaline karşı önceden hastanın bazı maddelere allerjisi olup olmadığı sorgulanır. Buna rağmen allerji gelişmesi durumunda, girişimsel radyoloji bölümünde hazır bulunan bazı ilaçlar ve oksijen ile hasta tedavi edilir.
Girişimsel işlemler:
Biyopsiler: Prostat, karaciğer, pankreas, akciğer, böbrek gibi organlardan veya bunların dışındaki tümöral oluşumlardan ultrason veya tomografi gibi olanaklar yardımıyla kesin tanıya ulaşılabilmesi parça alınması işlemidir. Parçalar uzun bir iğnenin istenen dokuya yerleştirilmesiyle alınır. Parça alımı ya 1-2 cm uzunluğunda ince doku şeklinde, ya da hücreler şeklindedir. İlkine "tru-cut" biyopsi, ikincisine "ince iğne aspirasyon biyopsisi" adı verilir. Alınan parçalar patoloji doktoru tarafından değerlendirilir. Değerlendirme süresi alınan parçaya ve dokuya göre 1 saat ile 5 gün arasındadır. Sıvı drenajları:Görüntüleme eşliğinde özel iğneler ile cilt geçilerek, kist, apse gibi sıvı birikimlerinin boşaltılması ve buralara kateter yerleştirerek sürekli boşalmalarının sağlanması işlemidir. Bu yöntemle böbrek kistleri, kist hidatik gibi bir zamanlar ancak cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilen hastalıklar, kolaylıkla otadan kaldırılabilir. Perkütan nefrostomiler: Böbrek ve idrar yollarının taş, kitle ve benzeri nedenlerle ani tıkanması durumlarında böbrek fonksiyonların korumak amacıyla ciltten böbreğe kateter yerleştirerek idrar akımının devamlılığının sağlanmasıdır.
Biliyer drenaj: Floroskopi eşliğinde ciltten ve karaciğerden geçilerek, iğne yardımıyla safra yollarına girilir. Buradaki tıkanıklıklar (özellikle ameliyata uygun olmayan kanser hastalarında) safra yollarını genişleterek ve safra akımının devamını sağlayacak tel örgüden yapılmış metal boru şeklinde stentler yerleştirerek açılır. 
Ablasyon işlemleri: İstenmeyen dokuları ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan işlemlerdir. Görüntüleme eşliğinde kist veya tümör içine ilaç verilmesi sonucu zaman içinde bu bölgedeki hedeflenen hücreler ölecek ve normal vücut dokusu ile yer değiştireceklerdir. Karaciğer, prostat ve
troid tümörlerinin tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadır.
İşlem sonrası:
Ortalama işlem süresi yaklaşık 30-90 dakika arasındadır. İşlem sonrası hastalar yaklaşık 2-4 saat hastanede takip edilirler. Bu süre içinde hasta hareketsiz olarak yatar. Nadiren hastalar işlem sonrası geceyi hastanede geçirirler. Bu yapılan işlemin şekline, işlemden sonra komplikasyon çıkıp çıkmamasına bağlıdır. Hastalar eve gönderilmeden önce bilgilendirilir ve kontrollere çağırılırlar.
 
 
 

RADYOLOJİK VE ULTRASONOGRAFİK İNCELEMELER

      RADYOLOJİK VE ULTRASONOGRAFİK İNCELEMELER 
      TÜM DİREKT RADYOLOJİK İNCELEMELER 
      Normal Tek Yönlü Film
      Caldwell Grafi: Özellikle ethmoid ve frontal sinüsleri göstermek için çekilir. 
      Schüller Grafi: Mastoid hücrelerin havalanmasını gösteren grafidir. 
      Atlantoaksiyel eklemi en iyi göstermek için ağız açık pozisyonda ön arka grafi çekilir. 
      Rhese grafisi: Optik forameni en iyi gösteren standart grafidir.
      Karpal tünel için el-bilek bölgesinin grafisi çekilir.
      Yan dekübitis grafiler: Küçük pnömotoraks kavitelerini gösterebilmek için çekilir. İnfra pulmoner sıvılarda horizontal ışınla yan dekübitis grafiler çekilir. 
      Normal İki Yönlü Film 
      Normal Üç Yönlü Film 
      Normal Dört Yönlü Film 
      Normal Tek Başına Çekilen Spot Film
      Sella Tursika en iyi lateral pozisyonda izlenir. 
      Normal Asıl Filme Ek Olarak Çekilen Spot Film 
      Normal Spot (Skopi) İle İnceleme (ek olarak yapılan) 
      GASTROİNTESTİNAL SİSTEM KONTRASTLI İNCELEMELERİ 
      Defekografi 
      Fistülografi 
      Faringografi 
      Faringo-Ösofagografi 
      Ösofagografi 
      Ösofagus-Mide-Duodenum(ÖMD) 
      Ösofagus-Mide-Duodenum(ÖMD)Çift Kontrast
      Mide-Duodenum
      Mide-Duodenum Çift Kontrast
      İnce-Barsak Pasaj
      Enteroklizisle İnce Barsak Tetkiki
      Mide Duodenum + İnce Barsak Tetkiki
      ÖMD + İnce Barsak Tetkiki 
      Kolon
      Kolon Çift Kontrast : Özellikle polipler için çekilir.
      Oral Kolesistografi : Oral kolesistografi ile safra kesesi incelenir.
      IV Kolesisto-Kolanjiografi
      IV Drip İnf Kolanjiografi
      T-Tüp Kolanjiografi
      Sialografi: Tükrük bezlerinin kontrastlı radyolojik incelemesidir, radyoopak madde stenon kanalından kanalın iç çapına uygun branül veya kanülle az miktarda verilir. 
      Parotid Sialografi (Tek Taraf)
      Submandibuler Sialografi(Tek Taraf)
      Poş Grafisi
      ÜRO-GENİTAL SİSTEM KONTRASTLI İNCELEMELER 
      IV Pyelografi(IVP) 
      IV Pyelografi(IVP) + Postvoiding 
      IV Pyelografi(IVP) ( Kısa Zamanlı) Dakikalık İVP özellikle hipertansiyon için çekilir. 
      IV Pyelografi(IVP)Dakikalık + Postvoiding 
      Retrograd, Assendan Pyelografi
      Sistografi Retrograd
      Sistografi(Dolu, Miksiyonda, Boş)
      Voiding Sisto-Üretrografi
      Retrograd Üretrografi
      Üretro-Sistografi, Retrograd-Assendan
      Histero-Salpingografi
 

      RADYOLOJİK GİRİŞİMLER 
      Perkütan Vasküler Embolizasyon Girişimleri 
      İnce İğne Aspirasyon Biopsisi (Herhangi Bir Görüntüleme Yöntemi Eşliğinde) 
      Ösefagus Dilatasyonu
      Perkütan Abse Drenajı
      Perkütan Bilier Drenaj 
      Perkütan Biler Stent Konması
      Perkütan Gastrostomi 
      Perkütan Nefrolitotomi(Tek Taraf)
      Perkütan Nefrostomi(Tek Taraf) 
      Perkütan Renal Kist Ponksiyonu
      Perkütan Safra Kesesi Drenajı 
      Perkütan Sistostomi 
      Perkütan Sisto-Üretrografi
      Perkütan Transhepatik Kolanjiografi : PTK incelemesinde Chiba iğneleri ile safra yollarına       girilerek radyoopak ilaç verilir ve safra yolları görüntülenir. İşlem Skopi, US veya BT kılavuzluğunda yapılır.
      Perkütan Koledok Dilatasyonu
      Perkütan Transluminal Anjioplasti
      Perkütan İntravasküler Stent Konması
      Periferik Aterektomi
      Periferik Laser Anjioplasti
      Perkütan Üreteral Stent Konması
      Perkütan Üreter Stenoz Dilatasyonu
      ÖZEL RADYOLOJİK İNCELEMELER 
      Pelvimetri(Ölçümleri ile birlikte)
      Dakriyosistografi
      Bronkografi 70 
      Üç Yönlü Telekardiyografi(Baryumlu)
      Floroskopik Muayene
      Artrografi
      Mamografi (Bilateral) : Meme hastalıkları görüntülenir. Kanserlerin erken tanısında kullanılır
      Mamografi (Unilateral)

      ANJİOGRAFİK İNCELEMELER 

      Aortografi arkus
      Aortografi Torakal
      Aortografi Abdominal
      Aortografi Pelvik(Bilateral İliak)
      Çolyak Arteriografi ve Arteriel Portografi
      Selektif Renal Arteriografi(Tek Taraf) 
      İnferior Mesenterik Arteriografi 
      Superior Mesenterik Arteriografi 
      Pelvik Arteriografi 
      Üst Ekstremite Arteriografi(Tek Taraflı Brankial) 
      Alt Ekstremite arteriografi(Tek Taraflı Femoro-Popliteal) 
      Bilateral Alt Ekstremite Arteriografisi
      Transplant Renal Arteriografi 
      Pulmoner Arteriografi
      Nonselektif Serebral Arteriografi 
      Selektif Serebral Arteriografi(4 Sistem)
      Selektif Karotid Arteriografi(Tek Taraf) 
      Selektif Karotid Arteriografi Bilateral
      Selektif Vertebral Arteriografi
      Spinal Arteriografi 
      Orbital Venografi 
      Intraarterial D.S.A.(Herbiri)
      Alt Ekstremite Venografi(Tek Taraf)
      Bilateral Alt Ekstremite Venografisi 
      Üst Ekstremite Venografi(Tek Taraf)
      Bilateral Üst Ekstremite Venografi 
      Hepatik Venografi ve Wedge Venografi 
      Sürrenal Venografi(Tek Taraf)
      İki Taraflı Sürrenal Venografi 
      İnferior Vena Kavografi 
      Süperior Vena Kavografi 
      Renal Venografi ve Renal Ven Kan Örneklemesi 
      Splenoportografi 

      BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ İNCELEMELERİ 
      Üst Abdomen BT
      Pelvis BT
      Tüm Abdomen BT 
      Dinamik BT (Herhangi Bir Bölge)
      Boyun BT
      Nazofarinks BT
      Larinks BT
      Temporomandibuler Eklem BT(Tek Taraf)
      Servikal Disk Aralığı BT(3 Disk Aralığı)
      Torakal Disk Aralığı BT(3 Disk Aralığı)
      Lumbosakral Disk Aralığı BT(3 Disk Aralığı)
      Sakro-Ilıak Eklem BT(Karşılaştırmalı)
      Kalça Eklemi BT(Karşılaştırmalı)
      Diz BT(Tek Taraf)
      Ayak BT(Tek Taraf)
      BT Eşliğinde Girişimsel Tetkik
      Beyin BT(Aksiyel veya Koronal veya Sagital) 
      Hipofiz BT 
      Orbita BT 
      Temporal Kemik BT(Bilateral Karşılaştırmalı)
      Paranasal Sinusler BT(Aksiyal ve Koronal)
      Sisterno BT (Ventriküller)
      Sisterno BT (Paranasal Sinüsler-Rinore)
      Sisterno BT(Temporal Kemik-Akustik Kan)
      Toraks BT
      Myelo-BT (Servikal)
      Myelo-BT(Torakal)
      Myelo-BT(Lumbo-Sakral)
      MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME İNCELEMELERİ 
      Üst Abdomen MR 
      Pelvis MR 
      Tüm Abdomen MR
      Boyun MR
      Nazofarink MR
      Larinks MR
      Temporo-Mandibuler Eklem MR(Tek Taraf)
      Kinematik Temporomandibuler Eklem MR(Bilateral)
      Meme MR(Bilateral)
      Meme (Tek)
      Prostat MR(Transrektal Coil ile)(Coil Hariç) 
      MR-Angiografi(Her hangi bir bölge)
      Kalp MR(Kardiyak Sine-MR) 
      Sakro-İliak Eklem MR(Karşılaştırmalı) 
      Kalça Eklemi MR(Karşılaştırmalı) 
      Omuz MR(Tek Taraf)
      Dirsek MR(Tek taraf)
      El-El Bilek MR(Tek Taraf)
      Diz MR(Tek Taraf)
      Ayak MR(Tek Taraf)
      Beyin MR
      Hipofiz MR
      Orbita MR
      Temporal Kemik MR(Bilateral Karşılaştırmalı) 
      Paranasal Sinüsler MR
      Toraks MR 
      Servikal Vertebral Kolon MR
      Kinematik Servikal Vertebral Kolon MR
      Torakal Vertebral Kolon MR
      Lumbo-Sakral Vertebral Kolon MR
      ULTRASONOGRAFİ TETKİKLERİ 
      Follikülometri (Trans Abdominal Follikülometri)
      Follikülometri (Trans Vajinal Follikülometri) 
      Üst Abdomen US
      Pelvik US
      Tüm Abdomen US
      Parotiz Bezi US (Bilateral)
      Submandibuler Bez US 
      Omuz Eklemi US 
      Kalça Eklemi US 
      Meme US (Bilateral)
      Tiroid US
      Toraks US
      Skrotal US
      Transrektal US
      Transvaginal US
      Transfontanel US
      Obstetrik US
      RENKLİ DOPPLER İNCELEMELERİ 
      Renkli-Doppler US Karotis(Bilateral)
      Renkli-Doppler US Meme (Bilateral)
      Renkli-Doppler US Abdominal
      Renkli-Doppler US Pelvik
      Renkli-Doppler US Skrotal
      Renkli-Doppler US Penis
      Renkli-Doppler US Ekstremite  (Tek Taraf)
      Bilateral Vertebral Arter Renkli Doppler İncelemesi
      Alt Extremite Venleri Renkli Doppler İncekemesi       (tek extremite) 
      Alt Extremite Arterleri Renkli Doppler İncelemesi      (tek extremite)
      Üst Extremite Venleri Renkli Doppler İncelemesi       (tek extremite)
      Üst Extremite arterleri Renkli Doppler İncelemesi     (tek extremite)
      Portal Ven Sistemi Renkli Doppler İncelemesi
      Renal Renkli Doppler İnceleme
      Obstetrik Renkli Doppler İnceleme
      Dinamik Ultrasonografi
      Veziko Üreteral Reflüx Araştırması
      Fötal Ekokardiografi
      Fötal Biometri ve Biofizik Skorlama
      Abdominal Aorta Renkli Doppler İncelemesi
      Troid Renkli Doppler İncelemesi
      Kitle Lezyonu Renkli Doppler İncelemesi
 

Hosted by www.Geocities.ws

1