Arkib Catatan Terbaik PUJANGGA Online - J U R N A L J A L A N H I D U P 2002
Rencana: Era Ulamak dan Gagasan Negara Islam
Oleh: Akhi Masrawi
TIDAK dinafikan signifikasi yang
diterjemahkan dalam perjuangan sesebuah harakah islamiah - tanpa merujuk kepada
mana-mana pertubuhan - adalah sama iaitu mengembalikan tertegaknya negara Islam
atau khilafah Islamiah, tetapi mungkin wasilah dan pendekatan yang diambil
berbeza-beza mengikut kesesuaian masa dan suasana. Ini disebabkan berlakunya
perselisihan ijtihad terhadap perkara-perkara cabang yang tidaklah menjejaskan
perkara usul. Justeru di antara pendekatan yang diambil adalah melalui wadah
perjuangan demokrasi berpaksikan kaedah pilihanraya.
Dalam senario politik tanahair pun tidak terkecuali. Perjuangan melalui
demokrasi dan pilihanraya telah lama diamalkan. Semenjak sebelum kemerdekaan
tanahair sehingga kini, wadah ini tidak dianggap tidak sesuai dengan angin
politik Malaysia kecuali mereka yang berideologi demokrasi bukanlah cara yang
terbaik akan menolak konsep pilihanraya tersebut. Setakat ini melalui
pilihanraya ada perkembangan yang baik telah berlaku. Selain memantapkan
percaturan politik Malaysia, bahang kebangkitan ulamak dan penyertaan mereka ke
arena politik semakin dirasai.
Era Ulamak PAS
Era ulamak atau lebih tepat disebut era kepimpinan ulamak di dalam Parti Islam
SeMalaysia (PAS), telah bermula semenjak zaman Allahyarham Datuk Asri Muda
ketika mana golongan pemuda menyuarakan idea tersebut di dalam Muktamar Dewan
Pemuda Pas sekaligus mencabar kepimpinan Asri yang ketika itu dianggap
nasionalis berhaluan kiri.
Kesan daripada cetusan Pemuda tersebut, Asri meletak jawatan sebagai Presiden
PAS dua hari sejurus usai muktamar PAS 1983 itu. Asri tidak berdiam diri.
Perjuangan beliau diteruskan dengan menubuhkan Hizbul Muslimin (HAMIM) tetapi
kemudiannya bergabung dengan UMNO melalui BN.
Tuan Guru Hj Yusuf Rawa meneruskan perjuangan PAS melalui era kepimpinan ulamak.
Meskipun Asri keluar dari PAS ianya tidak menjejaskan PAS kerana agenda
kepimpinan ulamak yang diteruskan diterima baik oleh ahli-ahli PAS kecuali
segelintir penyokong Asri. Namun tidak memberikan kesan yang teruk terhadap PAS.
Era ini selain menampakkan gabungan ulamak yang sedia ada di dalam PAS seperti
Hj Yusuf Rawa dan Datuk Nik Abdul Aziz Nik Mat turut meriah dengan penyertaan
ulamak-ulamak muda yang berhijrah dari Angkatan Belia Islam Malaysia (ABIM) ke
dalam PAS. Tokoh-tokoh tersebut seperti Almarhum Datuk Fadzil Nor, Dato' Seri
Abdul Hadi Awang dan beberapa nama lain. Sebaliknya beberapa tokoh agama lain
dalam ABIM beralih kepada UMNO. Inilah cabaran pertama PAS mendepani golongan
ulamak berjiwa UMNO.
Peralihan ABIM kepada UMNO
Anwar Ibrahim yang ketika itu merupakan tonggak utama ABIM menyertai UMNO
sehingga memperlihatkan peralihan sokongan ABIM kepada UMNO yang sebelum itu
bersifat kontra. Penyertaan Anwar Ibrahim yang berfikrah Islam itu ke dalam UMNO
bertujuan mengislah UMNO, sebaliknya ditugaskan untuk berhadapan dengan pengaruh
kebangkitan Islam melalui era kepimpinan ulamak dalam bi'ah politik PAS. Kesan
daripada itu Anwar menentang PAS dan ABIM berjuang seiring dengan UMNO dan
bertungkus lumus untuk memenangkan UMNO di dalam pilihanraya semenjak
penglibatan Anwar sehingga pilihanraya 1995. Namun setelah Anwar ditendang dari
UMNO melalui kospirasi politik yang memalukan pada September 1998, senario
perjuangan ABIM mula kucar-kacir.
Kerajaan BN ketika itu telah mencanangkan proses-proses islamisasi melaui UMNO,
selain projek-projek pembangunan yang rata-rata dikagumi rakyat. Dasar ini
selain diperkenalkan oleh ulamak-ulamak UMNO juga merupakan gagasan aspirasi
Anwar semenjak keterlibatan beliau di dalam arus politik UMNO. Penubuhan
beberapa institusi berteraskan Islam adalah beberapa contoh yang telah
diperkenalkan. Wujudnya bank Islam, Universiti Islam, Pusat Islam dan
sebagainya. Inilah sumbangan besar ABIM mewarnai politik UMNO sekitar 1982-1998.
Mungkin tidak keterlaluan jika diistilahkan kefahaman ABIM terhadap politik dan
gagasan negara Islam hanyalah seputar proses Islamisasi. Tetapi wajar kita
berterima kasih kerana sedikit sebanyak melalui perlaksanaan projek tersebut
telah membuka pandangan masyarakat terhadap perkembangan Islam.
Tetapi, apakah melalui perlaksanaan dasar islamisasi tersebut sudah tertegaknya
negara Islam?
Penyertaan Ulamak Dalam Politik UMNO
UMNO turut merasai akan era kebangkitan ulamak di dalam siasah PAS. UMNO mula
meniru rentak gaya politik yang dimulakan PAS dengan meng-import tenaga-tenaga
agama berfikrah establishment ke dalam ruang politik yang dimiliki. Penglibatan
tokoh-tokoh agama seperti Wan Mokhtar, Yusuf Nor, Hamid Othman, Nakhaie Ahmad,
Dasuki Ahmad, Zainal Abidin Abdul Kadir dan beberapa nama terkemudian
memperlihatkan adanya sokongan ulamak terhadap kerajaan BN alias UMNO.
Penglibatan ulamak-ulamak UMNO ini asalnya bertindak sebagai penasihat kepada
arus politik UMNO, tetapi sebaliknya yang berlaku. Mereka pula akhirnya yang
mesti mengikut telunjuk politik UMNO yang kotor itu.
Mungkin ada di kalangan ahli-ahli UMNO yang merasa lega apabila penglibatan
ulamak-ulamak dalam arena politik UMNO, sedangkan kelegaan itu hanya kerana
mereka tidak tahu ulamak-ulamak yang menyertai UMNO umpama orang suruhan dan
mengikut telunjuk pemimpin-pemimpin UMNO semata-mata. Jadi, bolehlah dikatakan
pertembungan PAS dan UMNO juga adalah pertembungan era kepemimpinan ulamak PAS
dengan golongan ulamak UMNO selain daripada petembungan antara akidah Islamiah
dengan ideologi sekular.
Pertembungan ini bukan sahaja dari segi fikrah dan pandangan tetapi UMNO turut
menurunkan ulamak- ulamaknya untuk bertanding menentang PAS di dalam gelanggang
pilihanraya. Ini kerana pengaruh golongan ulamak atau agama di kawasan majoriti
Melayu boleh disifatkan sama kuat sama tanding - apabila pengundi adalah bukan
dari kalangan penyokong tetap sesuatu parti. Misalnya antara tokoh ulamak UMNO
yang diturunkan untuk menentang PAS ialah Fadzil Hanafi, Zainal Abidin Abdul
Kadir, Hamid Othman dan beberapa nama lain lagi.
Gagasan Negara Islam
Perjuangan PAS ditegaskan dalam era kepimpinan ulamak untuk menubuhkan negara
Islam Malaysia. Sebenarnya inilah agenda utama yang telah dicetuskan semenjak
penubuhan parti itu lagi pada 1951. Meskipun agenda ini seperti tidak jelas
sebelum era ulamak, namun agenda ini tetap tidak disenangi oleh parti lawan
termasuk UMNO dan DAP yang mempunyai dasar perjuangan yang berbeza dengan PAS.
UMNO dengan perjuangan nasionalis mereka manakala DAP dengan dasar sekular;
sedangkan PAS dengan dasar Islam. Justeru BN alias UMNO dan DAP menggesa PAS
mengisytiharkan negara Islam yang hendak dilaksanakan.
PAS yang sudah masak dengan agenda muslihat politik UMNO itu sebaliknya Presiden
PAS mencabar PM mengisytihar Malaysia sebagai sebuah negara Islam di Parlimen.
PM tidak mengisytiharkannya di Parlimen tetapi hanya mengisytiharkan Malaysia
sebagai sebuah negara Islam sewaktu ucapan perasmian mesyuarat Agung Parti
Gerakan. Kesan daripada itu UMNO melariskan isu tersebut melalui cengkamannya
terhadap media massa cetak dan elektronik untuk memburukkan imej PAS. Selain itu
DAP mengumumkan keluar dari Barisan Alternatif (BA), atas alasan tidak bersetuju
dengan hasrat PAS mahu menegakkan Negara Islam melalui BA.
Bagi mengukuhkan pengisytiharan PM bahawa Malaysia adalah sebuah negara Islam
seluruh jentera kerajaan telah digunakan. Ini termasuklah menggunakan mimbar
khutbah jumaat, media massa, seminar, forum, debat olok-olok, kertas kerja, buku
yang menjelaskan konsep negara Islam dan sebagainya. Ini kerana UMNO tidak mahu
orang Islam (penyokongnya) beralih sokongan terhadap PAS. PM terlalu bimbang
jika isu besar ini tidak dapat dikuasai oleh UMNO. Ini kerana gelombang
kefahaman rakyat terutama umat Islam terhadap kewajipan mewujudkan negara Islam
semakin jelas.
Nyatanya PM (UMNO) kembali menggunakan barisan ulamak mereka supaya mencari
hujah-hujah supaya membolehkan Malaysia diakui sebagai negara Islam. Muncullah
beberapa teori-teori ilmiah ala-UMNO tersebar luas. Antara teori-teori yang
dikemukakan oleh UMNO sebagai pendakwaan Malaysia sudah negara Islam ialah:
teori negara Islam menurut tafsiran dan pandangan Abu Hanifah dan beberapa
fuqaha lain yang, menggunakan perbandingan negara Islam Madinah dan negara Islam
pada zaman muta'akhir, teori tawsif, metod perlembagaan negara, menggunakan
hujah akal dan menggunakan penolakan terhadap pandangan lawan.
Negara Islam: Metod UMNO
Menurut pandangan Imam Abu Hanifah: "Jika keamanan bagi orang Islam secara
mutlak dan ketakutan bagi orang kafir secara mutlak, maka ia adalah negara
Islam. Jika keamanan di dalamnya bagi orang kafir secara mutlak dan ketakutan
bagi orang Islam secara mutlak, maka ia adalah negara kufur."
Teori tersebut menyatakan adanya ciri keamanan berpihak kepada orang Islam maka
negara tersebut berstatus sebagai negara Islam. Ciri-ciri lain yang dikemukakan
oleh UMNO adalah bertujuan menumpukan seluruh perbincangan kepada satu matlamat
iaitu membuktikan bahawa wujudnya ciri-ciri negara Islam di Malaysia, kerana
dengan adanya beberapa ciri tersebut sudah menjadikan Malaysia sebagai negara
Islam. Contohnya:
a. Islam sebagai agama rasmi negara.
b. Wujudnya kepimpinan orang-orang Melayu yang beragama Islam untuk menerajui
kerajaan.
c. Kedaulatan orang Islam kerana memegang jentera kerajaan, keselamatan dan
keamanan (polis/tentera)
d. Perlaksanaan projek-projek pembangunan bercirikan Islam seperti penubuhan
Bank Islam.
e. Memberikan hak dan keamanan kepada orang bukan Islam menetap di Malaysia.
Selain dari itu, UMNO turut mengemukakan teori sesebuah kerajaan Islam tidak
semestinya menepati ciri-ciri negara Islam Madinah sebagaimana yang dicetuskan
oleh Baginda Rasulullah saw. Ini kerana meskipun Negara Islam Madinah merupakan
model yang terbaik namun, negara-negara selepasnya ketika zaman khilafah yang
lain seperti khilafah Umaiyyah, Abbasiah dan Uthmaniah terdapat ciri-ciri Negara
Islam Madinah yang tidak diamalkan tetapi masih diiktiraf sebagai negara Islam.
Ini juga menunjukkan Malaysia kekal sebagai sebuah negara Islam. Ini ditegaskan
oleh Nakhaie Ahmad di dalam satu forum di Universiti Malaya, bahawa sekiranya
ulamak-ulamak silam masih ada mereka juga akan mengiktiraf Malaysia sebagai
sebuah negara Islam, sebagaimana mereka mengiktiraf negara-negara Umaiyyah dan
Abbasiah sebagai negara Islam.
Pendakwaan Wan Zahidi Wan Teh, Pegawai Unit Penerangan Khas Kementerian
Penerangan Malaysia bahawa parlimen merupakan ciri-ciri syura di dalam sesebuah
negara Islam. Justeru perlaksanaan parlimen menepati ciri-ciri negara Islam.
Selain itu perlaksanaan pilihanraya juga menepati kaedah yang diperuntukkan oleh
Islam. walaupun hudud (hukuman syariah) tidak dilaksanakan ianya tidak
menjejaskan status sesebuah negara Islam. Inilah antara metod tawsif
(mengesahkan ciri-ciri) yang digunakan. Terdapat beberapa metod lain yang turut
digunakan seperti pendakwaan Islam sebagai peruntukan di dalam perlembagaan
negara tidak akan diperuntukkan untuk negara bukan Islam, Menyangkal ketidak
wujudan negara Islam menggunakan akal dan hujah dangkal, menolak pendakwaan
lawan dan sebagainya.
Negara Islam Gagasan PAS
Negara Islam yang dimaksudkan PAS adalah negara Islam yang syumul dan menepati
ciri-ciri Negara Islam Madinah pada zaman Rasulullah saw dan khulafa'
ar-Rasyidin. Dengan merujuk kepada kesyumulan yang ada pada negara Islam zaman
tersebut PAS turut mendakwa bahawa sesebuah negara tidak diistilahkan sebagai
sebuah negara Islam sekiranya masih tidak melaksanakan perundangan yang
berpandukan ajaran Islam. Ini sudah tentu melalui ketetapan terhadap
perlembagaan sesebuah negara. Sekiranya Malaysia masih mengekalkan perlembagaan
yang tidak mencerminkan perlembagaan Islam maka Malaysia tidak boleh diakui
sebagai sebuah negara Islam.
Peruntukan Islam sebagai agama rasmi negara bukanlah menjelaskan bahawa Malaysia
adalah negara Islam. Ini kerana pentafsiran terhadap peruntukan itu hanya
berkaitan urusan ibadat tanpa merangkumi aspek yang menyeluruh. Selagi tiada
perlaksanaan perundangan Islam dan aspek-aspek lain secara lengkap maka PAS
tetap tidak mengiktiraf Malaysia sudah menjadi negara Islam sebagaimana dakwaan
UMNO.
PAS juga menegaskan bahawa negara Islam mestilah negara yang mendaulatkan
syariat Allah swt, dan tidak boleh memisahkan diantara politik dan agama.
Pemisahan di antara politik dan agama adalah ideologi yang bertunjangkan
sekularisme. Ideologi ini pernah menyaksikan tumbangnya khilafah Islamiah Turki
Uthmaniah. Adakah ideologi yang sama boleh digunakan untuk membentuk negara
Islam? Apapun itulah yang sedang dilakukan oleh UMNO!
Selain dari teori-teori yang dikemukakan PAS turut melakukan penjelasan terhadap
teori negara Islam melalui pelbagai cara. Antaranya ialah melalui penghasilan
buku bertajuk: Konsep Negara Islam dan Matlamatnya oleh Dato' Seri Haji Abdul
Hadi Awang, Pemangku Presiden PAS dan buku Model kerajaan Islam oleh YB Haji
Haron Taib, Ketua Dewan Ulama PAS Pusat. Selain itu penghasilan kertas-kertas
kerja serta seminar berkaitan penjelasan negara Islam turut giat diadakan.
Melalui ceramah, kuliah, dan pelbagai wasilah digunakan oleh PAS demi memastikan
kefahaman masyarakat terhadap gagasan negara Islam yang sebenar.
Konklusi:
Usaha-usaha untuk mewujudkan negara Islam itu tidak pernah berhenti, walaupun
terlalu sukar gagasan tersebut akan terlaksana. Hari ini mungkin hanya baru
Kelantan dan Terengganu yang dianugerahkan kepimpinan penuh PAS (BA), mana tahu
suatu hari nanti seluruh muka bumi Malaysia akan dianugerahkan Allah sebagai
kejayaan kepada usaha tersebut. Tuntasnya, gagasan negara Islam bertitik tolak
dari era kebangkitan dan kepimpinan ulamak.
UMNO tentunya akan terus berusaha keras bagi menghalang usaha murni PAS itu.
Mereka mungkin akan menggunakan pelbagai kelebihan yang dimiliki termasuk
berusaha mencari calon-calon ulamak atau ulamak-ulamak muda supaya mendokong
UMNO suatu hari nanti. Atau paling tidak pun menjadi 'keldai-keldai' suruhan
mereka supaya berusaha keras memenangkan mereka.
Tidak hairanlah jika ulamak-ulamak hari ini ada yang dilabelkan ulamak su'
(jahat), kerana jika diteliti dari lipatan sejarah terdahulu telah ramai dari
golongan tersebut yang telah diperdayakan. Apa yang penting janganlah sesekali
bercita-cita untuk menuju ke arah tersebut.
Samada gagasan negara Islam akan kekal bersama era kepimpinan ulamak atau
sebaliknya sama-samalah kita tunggu dan lihat. Tetapi yang pastinya jika era
ulamak berakhir, gagasan negara Islam tidak sekali-kali akan berakhir. Ia akan
terus mara seiring dengan perubahan zaman dan suasana. Takbir!
27 September 2002
© AHMAD TARMIZI ISMAIL