Rituelen
(en een beetje hulp bij HD op afstand)

De meeste stellen die er een huiselijke discipline (HD) levensstijl op na houden zijn zich terdege van bewust van de kracht van een psychische verandering.

Voor velen van ons zorgt het rituele aspect van de straf voor de emotionele kracht van HD. Het kan zijn dat een bepaald zinnetje dat onze partner gebruikt om ons te laten weten dat we te ver gegaan zijn en een pak op de billen verdiend hebben of misschien dat we een bepaalde houding aan moeten nemen of hoe we het weer goed maken na de straf. Hoe het ook precies in zijn werk gaat, aan HD doen houdt over het algemeen in dat bepaalde woorden en gebaren voor beide partners gevoelens van veiligheid, liefde en verbondenheid triggeren.

Voor mezelf zijn rituelen in een HD relatie een van de belangrijkste aspecten van deze levensstijl en een noodzakelijke tegenwicht van jammer genoeg ontbrekende rituelen in onze wereldse, rationele westerse cultuur.

De westerse maatschappij heeft rituelen grotendeels afgeschaft omdat ze irrationeel, achterlijk en van geen enkele waarde zijn. Jonge meiden hebben bijvoorbeeld niet langer een vast en cultureel geaccepteerde manier om hun eerste menstruatie te zien als een overgang naar volwassenheid en als gevolg hiervan schamen ze zich voor hun lichaam en hun vrouwelijkheid. En jonge mannen waar de menstruatie ontbreekt om de grens naar volwassenheid te markeren, hebben helemaal geen sociale rituelen om hun volwassen zijn te benadrukken - hetgeen heeft geleid tot een maatschappij waar jonge mannen de rest van hun leven onzeker zijn of ze volwassen zijn of niet.

Er zijn nog maar weinig rituelen overgebleven in onze cultuur - huwelijk, doop, begrafenissen - gedenken nog een handjevol publieke gebeurtenissen in ons leven, waardoor kleine, persoonlijke en uiteindelijk vaak veel belangrijkere gebeurtenissen die we meemaken ondergewaardeerd blijven.

Het heeft een reden dat rituelen sinds het begin van de beschaving een zo belangrijke plaats innemen in praktisch elke cultuur. En het heeft een reden dat spiritualiteit en religie bijna volledig zijn gebaseerd op het beoefenen van rituelen. Een cultuur zonder respect voor rituelen zal daar vroeger of later de prijs voor betalen.

Of we het nu realiseren of niet, mensen hebben rituelen nodig om op te groeien. Door rituelen zijn we in staat om tekortkomingen te boven te komen en overwinningen te vieren. En belangrijker, rituelen bieden de mogelijkheid om de duizeling wekkende kakofonie aan willekeurige gebeurtenissen die we dagelijks meemaken een plaatsje te geven. Het geeft betekenis aan de kleine dingen door ze in het perspectief van het leven te plaatsen.

Gelukkig dat het bij HD grotendeels om rituelen gaat (een paar vluchtige kletsen op de billen in een parkeergarage niet meegerekend). De rituelen van de huiselijke discipline helpen de lessen die we in het dagelijks leven leren, in onszelf te integreren.

Onze HD rituelen bieden ons de mogelijkheid om in contact te komen met delen van onszelf die normaal een stuk minder toegankelijk zijn.

Voor mij biedt het rituele aspect van HD me de mogelijkheid om me aan mijn straf over te geven (maar wat ik op het moment zelf niet altijd wil). Wanneer mijn partner tegen me zegt, 'ga de mattenklopper halen', werkt de bekendheid met deze woorden als een Pavlov reactie, en verandert mijn geestgesteldheid eerder van rebellerend naar onderdanig, dan wanneer hij telkens andere woorden zou gebruiken.

En hoe deze woorden gebruikt worden en hoe meer we ons begeven in de richting van het oh zo bekende pak slaag, hoe meer de handelingen en de voordelen van de straf in ons geheugen gegrift wordt. Het gebruik van rituelen is een belangrijke gewoonte.

Maar het belangrijkst van alles, het ritueel van de straf is een erg spiritueel proces dat ons helpt ons de effecten van ons gedrag op anderen en dat van de ander op onszelf, te realiseren. Straf is het ritualiseren van de algemene gang van boosheid via berouw naar verzoening.

Als het goed gedaan wordt, is huiselijke discipline in mijn ervaring een vonkje in mezelf dat het mogelijk maakt dat ik mezelf en anderen kan vergeven dat we maar mensen zijn. Door me er bewust van te zijn dat mijn handelen invloed heeft op anderen, besef ik me weer dat ik een band heb met anderen.

De rituelen van HD spiegelen die van het leven - wanneer ik anderen pijn doe, wordt mij pijn aangedaan, door van anderen te houden, ben ik geliefd.

Hoe rituelen werken

Jarenlang heb ik de aard van rituelen verkeerd begrepen, en deed het meestal achterstevoren. Ik dacht dat een ritueel iets was wat je moest doen als je ergens mee klaar was, niet als je er nog aan moest beginnen.

Om een klein voorbeeld te gebruiken, toen een van onze katten doodgegaan was, was ik van plan de as te verstrooien, maar ik bleef het maar uitstellen. Ik had het gevoel dat ik de as niet eerder kon verstrooien dan dat ik klaar was om afscheid te nemen. Een verstandige kennis wees me erop dat ik waarschijnlijk nooit klaar zou zijn om afscheid te nemen, tenzij ik het ritueel van het verstrooien van de as afgemaakt zou hebben. Als ik ze wou verstrooien wanneer ik er klaar voor zou zijn, dan zou de as van de dode kat waarschijnlijk de rest van mijn leven op mijn kaptafel blijven staan.

Hoewel ik dus niet het gevoel had er klaar voor te zijn om afscheid te nemen van de kat, volgde ik het advies op en verstrooide de as. Toen het gedaan was stond ik verbaasd dat ik in staat was om afscheid te nemen. Hetgeen waarvan ik dacht dat ik het nooit zou kunnen zonder dat ik er klaar voor was, zorgde er uiteindelijk voor dat ik er wel klaar voor was. Ik had het hele proces van afscheid nemen achterstevoren benaderd.

HD rituelen werken op een vergelijkbare manier. We maken ze door, niet omdat we het gevoel hebben dat we er klaar voor zijn onze straf te ondergaan, maar helpen ons voor te bereiden het te accepteren en het nederig dankbaar en spiritueel te ondergaan. Als we zouden wachten totdat we er klaar voor zouden zijn om onze partner uit eigen beweging de mattenklopper te brengen, dan zouden de meesten van ons zich er nooit aan overgeven en zouden we de krachtige en verbazingwekkende effecten van overgave verliezen. En onze partners straffen ons niet omdat ze het ons al vergeven hebben wat we gedaan hebben, maar als een manier om de weg naar genade en begrip af te leggen.

Ons instemmingsritueel

De voordelen van rituelen houden me momenteel erg bezig omdat na drie weken samen met mijn partner doorgebracht te hebben, we ons de komende maand weer in verschillende delen van het land zullen ophouden.

De dag van mijn vertrek hebben we de middag aan het strand doorgebracht. We praatten over de uitdagingen waar we nog voor stonden om HD een steviger plaats in onze relatie te geven.

Ik heb verteld over de angsten die ik heb dat hij deze vreemde levensstijl niet serieus neemt en het alleen maar ziet als mijn 'afwijking'. Ik heb ook verteld hoe moeilijk het is om de verbondenheid te blijven voelen als we niet bij elkaar waren. Hij vertelde over zijn strijd over hoe hij moest handelen als ik weigerde om mijn straf te ondergaan en hoe deze incidenten zijn angst voedden dat ik zou afhaken, me tegen hem zou keren en aangifte zou doen van mishandeling.

Dit waren natuurlijk zware onderwerpen en ik heb eerlijk gezegd dat ik eraan twijfelde of we ze ooit op zouden kunnen lossen. Op dat moment stelde hij voor dat we misschien een soort ceremonie of ritueel nodig zouden hebben, waarin we beiden onze verbondenheid met de huiselijke discipline verklaarden en de dingen formeel te benoemen die de ander graag wil horen.

Er was niet veel tijd om het voor te bereiden, omdat ik een paar uur later moest vertrekken, maar ik heb in de loop der jaren wel geleerd dat eenvoudige rituelen vaak veel effectiever zijn dan nauwkeurig geplande en voorbereide acties, omdat in het geval de aandacht zoveel uit gaat naar de presentatie en de choreografie dat de inhoud ondersneeuwt.

We gingen dus naar een toeristenwinkeltje en kochten daar een goedkoop zilveren ringetje (voor mij, omdat hij niet van sierraden houdt). Hand in hand liepen we over het strand en keken over de zee en praatten over de dingen die we van elkaar wilden horen om ons veiliger en vertrouwder in onze relatie te kunnen voelen.

Toen we naast elkaar op het strand zaten, gaf ik hem de ring en beloofde dat het mijn instemming en overgave aan zijn discipline symboliseerde. Ik beloofde dat mijn instemming oprecht was, ongeacht wat ik zei en deed in de emotie van het moment. Ik beloofde hem verder dat als ik ooit mijn instemming wilde intrekken, ik dit op een rustig moment zou doen, waarin straf niet aan de orde was. Tenslotte verklaarde ik plechtig dat ik zijn vertrouwen nooit zou beschamen en hem nooit zou beschuldigen van mishandeling als hij me strafte en dat hij erop kon vertrouwen dat ik het aan zou geven als ik het gevoel had dat dingen de verkeerde kant op gingen.

Toen hij de ring om mijn vinger schoof, beloofde hij dat hij de straffen altijd met liefde zou toedienen, maar wees me er tevens op dat er ook vaak sprake zou zijn van boosheid en teleurstelling. Hij verklaarde zijn serieuze instemming aan een HD relatie en zei zich hard te willen inzetten voor de totstandkoming ervan. Hij zei me dat we met elkaar verbonden waren en dat de energie tussen ons bestond, ook als we ver van elkaar vandaan waren en het moeilijk was deze verbondenheid te voelen.

We kusten en hielden elkaar even stevig vast. We hadden eigenlijk niet gezegd dat we nog nooit eerder gezegd hadden, maar deze keer waren ze formeler geweest en had er kracht achter ieder woord gezeten.

Een paar uur later was het tijd om te vertrekken. Maar dit eenvoudige, ge�mproviseerde ritueel had een verbazingwekkende kracht. De aanwezigheid van de ring, een tastbare herinnering aan onze instemming en mijn consensus. De ring aan mijn vinger maakte het afscheid gemakkelijker (het ritueel van een afscheids-pak-op-mijn-billen ook natuurlijk). En nu we weer een poos van elkaar gescheiden zijn, heb ik tastbaars om naar te kijken en aan te raken als de twijfels weer boven komen. En het effect is verbazingwekkend.

De ultieme test van de ceremonie kwam een paar dagen later toen onze karakters tijdens een telefoongesprek met elkaar in botsing kwamen (over het niet bij elkaar zijn!) en ik erg krengerig tegen hem deed en uiteindelijk zelfs de hoorn erop gooide. Hij belde een paar minuten later terug, zoals hij dat meestal doet als dat gebeurt. Normaal gesproken neem ik dan op met een rothumeur, of neem ik helemaal niet op, omdat hij me vrijwel zeker terug belt om me eens stevig de mantel uit te vegen (in het volle besef dat hij niet zoveel kan doen als ik nee zeg, omdat hij op een paar honderd kilometer zit).

Maar deze keer, voelde ik zonder bij stel te staan de ring om mijn vinger, waardoor ik herinnerd werd aan de belofte die ik gedaan had. Mijn beloften zijn belangrijk voor me en ik realiseerde me dat die eenvoudige belofte op het strand belangrijk was - belangrijk genoeg om de telefoon beleefd te beantwoorden en bereid om de consequenties van mijn gedrag onder ogen te zien. Het was niet de perfecte interactie - als het dat geweest was dan zou ik waarschijnlijk in eerste instantie al niet opgehangen hebben, maar het ging een stuk beter dan tijdens het eerste gesprek.

Samenvattend, ik ben erg blij met de aanwezigheid van vaste patronen van HD in ons leven, en met een partner die de waarde en de kracht ervan erkent. Ik vind dat ik extreem veel geluk heb gehad dat ik kan beschikken over een krachtige manier om onze verbondenheid te voelen, dankzij de kracht van een ritueel.

Ik zou het leuk vinden om iets te horen over de rituelen en ceremonies die jullie in je HD relatie gebruiken om relationele problemen het hoofd te bieden en banden te verstevigen.