“Falecios de Rodrigo Caro
como poema preliminar
en su alabanza
a nombre de Francisco Andino”

en Ana M. Aldama Roy y otros (eds.)
La Filología Latina hoy:
actualización y perspectivas

SELat, Madrid, 1999,
vol. II, pp. 1.171 - 1.177

FLAVII LVCII DEXTRI OMNIMODAE HISTORIAE
          FRAGMENTORVM PROGRAMMA

Thesaurum reperire cui cupido
fallax incidit, Herculique auarus
Summano repetita uota fundis,
flecti Fata Deum ratus precando,
et diues fieri cupis repente,
exaudit Deus, en! Deus benigne.
Dextro nam Hercule uera pondera auri
pandit magna sinu parens Ibera.
Vin’ statim cupidus uidere? librum
mirandum hunc cape; gemmae ubi, et supellex
auri diuitis effluit beata.
Callaicum cape, quid moraris? aurum;
auro sed melior tibi est Iacobus.
Argentum Osca truci igne comprobatum
dat: Laurentius emicat plus illo.
Flammans est reliquis sacer pyropus.
Illi, ceu gladius cruentus hausit,
palmas gemmifero ambiunt triumpho.
Vernant Pontifices: rere hos smaragdos,
crystallos, onychas topaziosque.
Seu splendent adamante confitentes
numenque omnia fausta comprecantes
illustres animae patrum piorum.
Fulget virgineus chorus tribaca
ornatus rutilante margarita.
Dexter, Barcinonis decus beatae,
qui sole Occiduo satus, secures
infert ancipites domum in rubentis
Aurorae, posuit pios labores.
Sordebant latebris sed impiati 
docti, Iuppiter!, et boni libelli.
Nec qui uulnera confricaret unum
confractos neque qui integraret artus
ex tot cernere erat uiris, honorem
praeclari Pacianidae misertus.
Vnus sed patriae cluens amore,
unus sed medica manu salutem
Carus restituit labore docto.
Plaudat Barcinon Hispalisque plaudat,
quod pernix Tagus ambit et quod Anas
uasto gurgite saepius renascens,
omnes laetifico choro strepentes.
Plaudant oppida restituta priscis
gestis, nominibus, piis patronis.
Plaudat deposito seuera uultu
Dextro Hispania sydere et renata.
Dextro, quidquid habet, referre debet,
qVIDqVID DeXter habet referre Caro.*

* Literis illis numeralibus ultimi carminis notatur annus 1622, quo auctor hoc opus orsus est.


Resumen del artículo

      Entre los papeles de Rodrigo Caro se encontraba el borrador de un poema atribuido a Francisco Andino, que encabeza los preliminares de la edición de Caro a los supuestos Cronicones de Dextro y otros autores.

      Las numerosas coincidencias formales y de contenido con algunos pasajes de otros poemas de Caro confirman que este Programma en falecios, que imita el poema programático de Catulo, es en realidad obra suya.

      Su amigo Andino, cura de Utrera, ya le había prestado su nombre para otro poema preliminar en su alabanza del que tampoco fue el verdadero autor.

      La edición crítica y traducción del poema pueden leerse ahora en la reciente edición de la restante Poesía castellana y latina de Rodrigo Caro.

Joaquín Pascual Barea


Enlaces:

Canción a las ruinas de Itálica

Rodrigo Caro: Poesía

Poesía latina de Rodrigo Caro

Dos poemas a Triana atribuidos a Rodrigo Caro

Odas elegíacas de Rodrigo de Santaella y falecios y otros versos de Antonio Carrión


Supuesto retrato de RODRIGO CARO
por el pintor Francisco Pacheco

Hosted by www.Geocities.ws

1