Internet สำหรับผู้บริหาร
Outline
หมายเหตุ บทความดังกล่าวเป็นบทความสำหรับผู้บริหาร
ซึ่งมีพื้นฐานและทักษะที่แตกต่างกัน ทางด้านการใช้คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต
บทความดังกล่าว เป็นบทความที่แสดงแนวความรู้ในทางกว้างและเป็นหลักการทางวิชาการ
ที่สามารถเข้าใจได้โดยง่ายในระยะเวลาสั้น ๆเป็นองค์รวมเพื่อ ให้ทราบว่า ..
อินเตอร์เน็ตเป็นมาอย่างไร มีเครื่องมืออะไรบ้าง
การติดต่อสื่อสารเป็นอย่างไร แนวทางการดำเนินธุรกิจอย่างไร
ผู้บริหารจะนำส่วนไหนของระบบงานมาใช้ให้เป็นประโยชน์และการประยุกต์ใช้งาน
ให้ได้มากที่สุดตามความคิดริเริ่มของผู้บริหารที่มีต่อเครื่องมือสมัยใหม่ดังกล่าว
ในยุคแห่งสังคมข่าวสารเช่นปัจจุบัน การสื่อสารผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทวีความสำคัญเพิ่มมากขึ้นในทุก ๆ องค์กร เครือข่ายคอมพิวเตอร์ช่วยให้แลกเปลี่ยนข่าวสารระหว่างกันได้โดยง่าย ในปัจจุบันเครือข่ายคอมพิวเตอร์เชื่อมโยงกันไปทั่วโลก ดังที่นิตยสาร Time ฉบับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2540 ได้เสนอรายงานพิเศษภายใต้หัวข้อที่ชื่อว่า Welcome to the Wired World : What the Networked Society means to you , Your business , Your country and the global สังเกตุได้ว่า Wired World ซึ่งหมายถึงโลกที่ถูกพันด้วยเส้นลวด เป็นการเชื่อมต่อธุรกิจ เชื่อมต่อประเทศ ซึ่งมีแนวความคิดที่ว่า ทุก ๆ ประเทศ ได้เร่งพัฒนาสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสาร และเป็นผลทำให้ อินเตอร์เน็ตเป็นเครือข่ายแห่งโลกไร้พรมแดนอินเตอร์เน็ตคืออะไร มาจากการสนธิคำว่า Interconnection กับ Network หมายถึงการเชื่อมต่อเครือข่าย เพื่อรวบรวมส่วนต่าง ๆ ฐานข้อมูลต่าง ๆ เข้ารวมกันจนดูเหมือนเป็นจุดรวมเดียวกัน
แนวความคิดในการเกิดระบบอินเตอร์เน็ต เกิดจากห้องปฏิบัติการวิจัยในสหรัฐอเมริกา และ ในมหาวิทยาลัยใหญ่ ๆ ล้วนแต่มีคอมพิวเตอร์ที่ทันสมัยในยุคนั้นทั้งสิ้น คอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่แยกกันทำงานกันโดยอิสระ การถ่ายโอนข้อมูลจากเครื่องหนึ่งไปอีกเครื่องหนึ่งทำได้โดยการผ่านสื่อบันทึกข้อมูล จนในวันที่ 2 กันยายน 2512 ได้มีการทดลองเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์ระหว่างมหาวิทยาลัยสี่แห่ง ภายใต้การควบคุมโครงการของอาร์พาเน็ต (ARPAnet) ซึ่งเป็นหน่วยงานย่อยของกระทรวงกลาโหมสหรัฐ ทำหน้าที่สนับสนุนงานวิจัยพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีโดยพิจารณาให้ทุนและกำหนดหัวข้องานวิจัย สำหรับในประเทศไทย ได้เริ่มติดต่อกับอินเตอร์เน็ตโดยใช้จดหมายอีเล็กโทรนิกส์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2530 โดยเริ่มที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่เป็นแห่งแรก
เทคนิคในการเชื่อมโยงและการเข้าสู่ระบบ เทคนิคในการรับส่งข้อมูลหรือสื่อสารซึ่งกันและกันระหว่างคอมพิวเตอร์ เรียกว่า โปรโตคอล (Protocol) ซึ่งเป็นข้อกำหนดที่อธิบายวิธีสื่อสารระหว่างคอมพิวเตอร์ในเครือข่าย ไม่ว่าเครื่องคอมพิวเตอร์จะมีลักษณะที่แตกต่างกัน โปรโตคอลที่มีใช้ในปัจจุบันนี้ ได้แก่ โปรโตคอล ทีซีพี/ไอพี (TCP/IP) * การสื่อสารผ่านข่ายสายโทรศัพท์โดยมี โมเด็ม (MODEM)* เป็นอุปกรณ์ในการแปลงสัญญาณ ไปสู่ศูนย์และแต่ละศูนย์มีความสามารถในการส่งข้อมูลที่มีความเร็วที่แตกต่างกัน โดยพิจารณาจากจำนวน บิทที่ส่ง/รับ ต่อวินาที นอกจากนี้ยังสามารถติดต่อโดยตรงโดยผ่านดาวเทียม และ การเข้าสู่ระบบอินเตอร์เน็ต(Login) ต้องมีศูนย์ที่สามารถติดต่อได้ โดยทางศูนย์ ได้กำหนดชื่อผู้ใช้ และ รหัสผ่าน และมีการลงทะเบียนในระบบเครือข่าย และเข้าสู่ระบบได้โดยการใช้โปรแกรมประยุกต์ที่เรียกว่า เบราวเซอร์ (Browser)* ที่บนพื้นฐานการทำงานของภาษา HTML* ที่สนับสนุนการทำงานของข้อมูลประเภทต่าง ๆ ที่พบเห็นในปัจจุบัน
ชื่อเครื่องและที่อยู่ทางอีเล็กทรอนิกส์ ชื่อเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือเรียกว่า ชื่อโฮสต์ (Host name) ในอินเตอร์เน็ตมีวิธีเขียนเป็นมาตรฐาน เช่น set.or.th เป็นเครื่องของ set หรือ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย
หากนำชื่อเครื่องมาประกอบกับรหัสประจำตัวของผู้ใช้ซึ่งเรียกว่า ชื่อบัญชี ก็จะกลายเป็นที่อยู่ประจำตัวของผู้ใช้อินเตอร์เน็ตซึ่งใช้สำหรับการรับส่งจดหมายทางอีเล็กโทรนิกส์ได้ ที่อยู่ประจำตัวของผู้ใช้ในอินเตอร์เน็ตจะใช้ชื่อบัญชีคั่นด้วยเครื่องหมาย
@ และต่อท้ายด้วยชื่อเครื่องคอมพิวเตอร์ จะกลายเป็นที่อยู่ทางอีเล็กทรอนิกส์ เช่น [email protected]ส่วนชื่อต่าง ๆ ที่ประกอบรวมกันอยู่หลังสัญลักษณ์ @ ซึ่งเป็นชื่อเครื่องนั้นเรานิยมเรียกโดยทั่วไปว่า โดเมน (Domain) หรือกล่าวได้ว่าที่อยู่ทางอีเล็กโทรนิกส์ประจำตัวผู้ใช้ทุกคนจะมีรูปแบบดังนี้คือ
ชื่อบัญชีผู้ใช้@โดเมน ซึ่งมีรายละเอียดตามตารางข้างล่างนี้ตารางที่ 1 ชื่อโดเมนดังเดิมที่มีอยู่จากการเริ่มใช้อินเตอร์เน็ต (Function)
|
โดเมน |
กลุ่ม |
ตัวอย่าง |
|
com edu gov mil net org |
กลุ่มธุรกิจการค้า (Commercial) สถาบันการศึกษา (Education) หน่วยงานรัฐบาล (Government) หน่วยงานทางทหาร (Military) หน่วยงานเกี่ยวกับเครือข่าย (Networking) องค์กรที่ไม่แสวงหากำไร (Organization) |
cnn.com standford.edu nasa.gov army.mil nyser.net wto.org |
|
โดเมน |
กลุ่ม |
ตัวอย่าง |
|
co ac go net or |
กลุ่มธุรกิจการค้า (Commercial) สถาบันการศึกษา (Academic) หน่วยงานรัฐบาล (Government) หน่วยงานเกี่ยวกับเครือข่าย (Networking) องค์กรที่ไม่แสวงหากำไร (Organization) |
loxinfo.co.th chula.ac.th mof.go.th ksc.net.th bot.or.th |
ตารางที่ 3 ชื่อโดเมนระดับบนสุดของประเทศต่าง ๆ (Area)
|
โดเมน |
ประเทศ |
โดเมน |
ประเทศ |
|
th au ca de jp |
Thailand Australia Canada German Japan ฯลฯ |
at br ch es sg |
Austria Brazil Switzerland Spain Singapore ฯลฯ |
ชื่อเครื่องในรูปแบบของชื่อโดเมนช่วยให้ผู้ใช้จดจำและเรียกใช้งานได้สะดวกและ
ทำให้ทราบว่าติดต่อสื่อสารกับใคร แต่ในลักษณะการสื่อสารที่เกิดขึ้นคอมพิวเตอร์จำเป็นต้องใช้เป็นระหัสตัวเลขที่อยู่ประจำเครื่อง ซึ่งแต่ละเครื่องจะมีตัวเลขไม่ซ้ำกัน ซึ่งเรียกว่า เลขที่อยู่ ไอพี หรือ เลขที่อยู่อินเตอร์เน็ต
ความสามารถต่าง ๆ ในระบบอินเตอร์เน็ต มาพิจารณาดูว่า ในระบบอินเตอร์เน็ตที่พบเห็นในปัจจุบันมีบริการอะไรบ้าง สนับสนุนงานในด้านใด
ตารางที่ 4 ความสามารถต่าง ๆ ในระบบอินเตอร์เน็ต (Capability)
|
ความสามารถ |
หน้าที่ |
|
Usenet
Listserv Chatting Telnet FTP Archie Gopher WWW |
เป็นบริการรับส่งข่าวสาร ระหว่างบุคคลหลาย ๆ บุคคล ผ่านเครือข่าย ในรูปแบบ ของข้อมูลที่หลากหลาย เป็นการอภิปรายปัญหา แลกเปลี่ยนข้อมูลและความคิดเห็นในหัวข้อเรื่องต่าง ๆ บน กระดานอีเล็กโทรนิกส์ หรือกระดานข่าว ซึ่งหลาย ๆ คนต่างเห็นข้อความต่าง ๆ เหล่านั้นและสามารถ ตอบโตหรือให้ความเห็นเพิ่มเติม เป็นการกระจายข่าว และ แลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นผ่านระบบ E-mail ที่มีอยู่ในระบบ ซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของศูนย์ให้บริการอินเตอร์เน็ต เป็นการพูดคุยกันของกลุ่มคนในระบบโดยใช้การสนทนาแบบเขียนข้อความเป็นการตอบโต้กันแบบ real time เป็นการอนุญาตให้คอมพิวเตอร์ที่อยู่ห่างไกล logon ในคอมพิวเตอร์คนอื่น เพื่อทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งร่วมกัน ในขณะที่เครื่องคอมพิวเตอร์นั้นทำงานอื่นอยู่ เป็นการถ่ายโอนแฟ้มข้อมูลจากเครื่องคอมพิวเตอร์หนึ่งไปสู่เครื่องคอมพิวเตอร์หนึ่ง (File Transfer Protocol) เป็นเครื่องมือสำหรับค้นหาข้อมูลที่ต้องการในระบบ สำหรับในการค้นหา ที่ตั้งของ FTP เพื่อที่จะนำข้อมูลต่าง ๆ เข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้อยู่ (Download) เป็นโปรแกรมประยุกต์ที่ใช้สำหรับการเปิดค้นหาข้อมูลด้วยระบบเมนู โดยแสดงผลข้อมูลบนจอภาพ และ สามารถเชื่อมกับ Archie server World Wide Web เป็นการบริการข้อมูลข่าวสารแนวใหม่บนอินเตอร์เน็ตที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปัจจุบันเนื่องจากเป็นเครื่องมือที่ง่ายต่อการใช้งาน และได้ผนวกบริการอื่นไว้ในตัว เช่น E-mail Usenet Chatting FTP Gopher สนับสนุนการทำงานของข้อมูลในรูปแบบต่าง ๆ ที่หลากหลาย |
เมื่อได้ทราบความรู้เบื้องต้นในเรื่องของอินเตอร์เน็ตเรียบร้อยแล้ว ทำให้เราทราบว่า อินเตอร์เน็ต นั้นเป็นเครื่องมือสื่อสารที่มีประสิทธิภาพมาก และเราก็ทราบว่าในการสื่อสารแต่ละครั้งนั้น สิ่งที่ได้รับคือ ข่าวสาร ซึ่งมีอยู่ในรูปแบบที่หลากหลาย ในฐานะที่เป็นผู้บริหาร ต้องทราบถึงคุณค่าของข่าวสาร ที่ต้องการเผยแพร่ หรือ นำไปพิจารณาในการตัดสินใจ
ปัจจัยที่มีผลต่อคุณค่าของข่าวสารในระบบอินเตอร์เน็ต คุณค่าของข่าวสารหมายถึงประโยชน์ซึ่งเพิ่มขึ้นให้แก่องค์การในการใช้ข่าวสาร ยิ่งมีประโยชน์มากเท่าใดข่าวสารนั้นก็มีคุณค่าเพิ่มขึ้นเท่านั้น ดังนั้นมีปัจจัยที่สำคัญ ๆ 4 ประการที่กำหนดคุณค่าของข่าวสาร ทั้งนี้ไม่เฉพาะเจาะจงในระบบอินเตอร์เน็ต ยังสามารถนำไปใช้กับสื่ออื่น ๆ
- ความเหมาะสมของข่าวสาร
คือระดับข่าวสารที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กันกับสถานการณ์ที่ตัดสินใจ เพื่อการจัดการเกี่ยวข้องกับการให้ได้มาและการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ- คุณภาพของข่าวสาร
คือระดับข่าวสารเป็นตัวแทนของความเป็นจริง ข้อมูลต้องมีความ ถูกต้อง และ แม่นตรง มากยิ่งทำให้ผู้บริหารตัดสินใจได้เหมาะสมมากยิ่งขึ้น- ความทันกับเวลา
เพื่อนำเอาข่าวสารใหม่ ๆ มาพิจารณาร่วมกับข่าวสารในอดีต เพื่อทำการตัดสินใจ ข่าวสารต่าง ๆ ต้องมีการปรับปรุงอยู่เสมอ- ปริมาณของข่าวสาร
คือจำนวนของข่าวสารที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจของผู้บริหาร ก่อนที่จะตัดสินใจต้องพิจารณาว่าปริมาณของข่าวสารที่เกี่ยวข้องเพียงพอกับการตัดสินใจหรือไม่
อินเตอร์เน็ตมีประโยชน์ต่อองค์กรอย่างไร เมื่อองค์กรมีการใช้ระบบอินเตอร์เน็ต
เป็นเครื่องมือสื่อสารกับกลุ่มที่หลากหลาย ทั้งภายในองค์การและภายนอกองค์การ ดังนั้นจะเห็นได้ว่าอินเตอร์เน็ตมีประโยชน์มากมายต่อองค์กร
- สามารถติดต่อสื่อสารได้ทั่วโลก
เราได้ทราบในเบื้องต้นแล้วระบบอินเตอร์เน็ตสามารถติดต่อกับบุคคลได้ทั่วโลก และเป็นการง่ายที่ทุก ๆ คน จากหลายมุมโลกสามารถ login เข้าสู่ระบบอินเตอร์เน็ตได้ง่าย เป็นการสื่อสารที่ไร้พรมแดน (Globalization)- ลดค่าใช้จ่ายในการติดต่อสื่อสาร
เนื่องจากการสื่อสารผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตนั้น เมื่อเข้าสู่ระบบแล้ว สามารถติดต่อสื่อสารได้ถึงหลาย ๆ สถานที่ที่ต้องการติดต่อ เพราะในอดีต บางองค์กรใช้เครือข่ายภายในเพื่อเป็นการติดต่อสื่อสารระหว่างกัน- ค่าใช้จ่ายต่อรายการที่ต่ำกว่า
เมื่อผู้ใช้เข้าสู่ระบบอินเตอร์เน็ตแล้ว สามารถดำเนินการติดต่อสื่อสารได้หลาย ๆ สถานที่ และ หลาย ๆ ครั้ง และยังเป็นผลทำให้ ค่าใช้จ่ายต่อรายการต่ำกว่า ไม่มีความจำเป็นต้องใช้กระดาษ ซองจดหมาย- ลดค่าใช้จ่ายทางด้านตัวแทนหรือตัวกลาง
ในอดีตมีการติดต่อทางด้านการค้า จำเป็นต้องมีผู้ดำเนินการในการเป็นสื่อกลางของการค้า ต้องมีการใช้อัตรากำลังคนที่เพิ่มขึ้น เมื่อมาใช้ระบบอินเตอร์เน็ตแล้ว สามารถลดบุคลากรที่เป็นสื่อกลางได้ และยังสามารถติดต่อได้ทั่วโลก- อินเตอร์เน็ตช่วยให้เกิดการปฏิสัมพันธ์ ความยืดหยุ่น และสร้างความคุ้นเคย ได้ง่าย
เนื่องจาก โปรแกรมเบราวเซอร์ ได้มีการพัฒนาและปรับปรุงให้ดีมากขึ้น ทำให้มีการปฏิสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน มีความยืดหยุ่นในการนำมาใช้ และ สร้างความคุ้นเคยได้ดี เช่น การใช้ E-mail Chat room กระดานข่าว นอกจากนี้ยังสนับสนุนข้อมูลข่าวสารที่เป็น ภาพเคลื่อนไหว เสียง- ก่อให้เกิดการกระจายของความรู้
ทุกวันนี้ ความรู้ และ ข่าวสารใช้สื่อทางอินเตอร์เน็ตในการนำเสนอ ข้อมูลต่าง ๆ สถิติต่าง ๆ ถูกจัดเก็บไว้ในสถานที่ต่าง ๆ ที่สามารถเข้าถึงและนำมาใช้ได้ ซึ่งพบเห็นได้มากมายใน WWW
บทบาทของผู้บริหารต่อระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
เป็นที่สังเกต ได้ว่าอินเตอร์เน็ต เป็นสื่อกลางที่สำคัญในศตวรรษที่ 21 และสื่อกลางนี้จะบรรจุวิสัยทัศน์เพื่ออนาคต ดังนั้นสภาวะกดดันทางธุรกิจจะมีบทบาทที่สำคัญในการสำรวจดูว่ามนุษย์สามารถบูรณาการเทคโนโลยีเข้ากับธุรกิจประจำวันได้อย่างไร อาทิเช่น ข้อมูลแพร่สะพัดทุกที่ทุกทาง ข้อมูลเป็นสื่อกลางในการสร้างชุมชน ลูกค้าเป็นหุ้นส่วนข้อมูลที่สำคัญ ซึ่งปัจจัยที่กล่าวถึงผู้บริหารต้องแก้ไขความกดดันดังกล่าวให้ได้ ดังนั้น ความเจริญและสมรรถนะของเทคโนโลยีสารสนเทศ จึงต้องมีการจัดรูปแบบกระบวนการ และ บทบาทใหม่
ลองมาพิจารณาบทบาทของผู้บริหาร ซึ่งประกอบไปด้วย การวางแผน (Planing) การจัดองค์การ (Organizing) การนำ (Leading) การกำกับดูแล (Controlling) และ การประเมินผล (Evaluating) ผู้บริหารต้องมีการเปลี่ยนแปลงแนวความคิด และ นำบทบาททางด้านการบริหารไปประยุกต์ใช้ในการเปลี่ยนแปลงองค์กรของท่าน เพื่อที่จะรองรับกับสิ่งที่เกิดขึ้นดังต่อไปนี้ คือ
- สภาวะความกดดันทางธุรกิจ ซึ่งได้กล่าวมาแล้ว 2 3 ปัจจัย
- ความเจริญและสมรรถนะของเทคโนโลยีสารสนเทศ
- เครือข่ายของโลก (Global networks)
- เครือข่ายของการค้า (Enterprise networks)
ในฐานะที่เป็นนักบริหาร ต้องพิจารณาถึงการนำข้อมูลข่าวสารมาใช้ในองค์การได้
อย่างเหมาะสม รู้จักคุณค่าคุณประโยชน์ของอินเตอร์เน็ต สามารถนำมาใช้ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล ต่อองค์การอย่างไร นักบริหารที่ชาญฉลาดต้องปรับบทบาททางด้านการบริหารอย่างไรเหมาะสม กับ องค์การที่เปลี่ยนแปลงไปทุกขณะ อาทิเช่น เป็นนักกลยุทธไร้พรมแดน เป็นผู้บริหารที่ใช้ประโยชน์จากเครือข่ายต่าง ๆ ได้มากที่สุด เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นและสร้างแรงจูงใจได้ดี
ระบบเครือข่ายของอินเตอร์เน็ตได้มีการนำมาใช้เป็นรูปแบบเพิ่มเติมอีก 2 รูปแบบ ทั้งนี้เพื่อเป็นการปรับปรุงประสิทธิภาพของการทำงาน การสื่อสารภายในองค์กรให้ดีขึ้น โดยเป็นการใช้เทคโนโลยี ของอินเตอร์เน็ต มีรูปแบบการใช้เหมือนกันทุกประการ เพียงแต่แตกต่างทางด้านขอบเขตของผู้ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลที่มีอยู่ในระบบ โดยมีรายละเอียดดังนี้อินทราเน็ต (Intranet) เป็นรูปแบบ network เฉพาะองค์กร บุคคลภายนอก หรือ องค์กร ภายนอกไม่สามารถเข้าสู่ระบบข้อมูลในระบบนี้ได้ เนื่องจากเป็นการใช้ข้อมูลภายในองค์กรเท่านั้น ไม่เหมือนกับ อินเตอร์เน็ต ใคร ๆ ก็สามารถเรียกดูข้อมูลได้ เหมาะสมสำหรับองค์กรขนาดใหญ่ หรือ องค์กรที่มีหน่วยงานหลากหลาย และอยู่ห่างไกลกัน
เอ็กทราเน็ต (Extranet) บางองค์กรอนุญาตให้บุคคลภายนอก หรือ องค์กรภายนอก เข้ามามีส่วนในการเรียกใช้ข้อมูลข่าวสารในระบบอินทราเน็ตขององค์กร โดยเน้นให้มีการเชื่อมโยงระหว่าง คู่ค้าทางธุรกิจ มีการใช้ระบบ EDI* ที่มีความเกี่ยวข้องกับองค์กรเท่านั้น
อินเตอร์เน็ตและพาณิชย์อีเล็กโทรนิกส์ (Internet and Electronic Commerce)
รูปแบบของธุรกิจในอินเตอร์เน็ต ส่วนมากเป็นธุรกิจทางด้านการขาย และ การให้บริการทางด้านข้อมูล เป็นส่วนใหญ่ ซึ่งสามารถช่วยให้ผู้ซื้อและผู้ขาย ที่อยู่ห่างไกลกันสามารถบรรลุผลทางการค้าได้ โดยมีรูปแบบของธุรกิจเป็นดังนี้
- Virtual Storefront
เป็นการขายสินค้าทั่วไป ผ่าน Website เพียงแต่เปลี่ยนรูปแบบของการแสดงสินค้า การให้ข้อมูลของสินค้า ในลักษณะ On-line เช่น การขายหนังสือผ่านอินเตอร์เน็ต ของ www.amazon.com- Marketplace Concentrator
เป็นการรวบรวมข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสินค้า และ บริการ จากหลาย ๆ หน่วยผลิต เข้ามาสู่จุดเดียวกัน เพื่อทำการซื้อขาย หรือ ตกลงการซื้อขาย โดยใน Website จะมีข้อมูลของผู้ผลิตเป็นจำนวนมากให้มีการเปรียบเทียบในด้านต่าง ๆ- Information Broker
เป็นการจัดเตรียมข้อมูลของสินค้าและบริการ และ คุณลักษณะที่สำคัญของสินค้า เพื่อให้ลูกค้าได้ทราบ ส่วนใหญ่เท่าที่พบเห็นมักจะเป็น Website ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ที่เน้นในเรื่องข้อมูลข่าวสารเท่านั้น- Transaction Broker
เป็นการจัดเตรียมข้อมูลสินค้าและบริการ ราคา อัตราค่าบริการ เงื่อนไขการให้บริการ การทำการซื้อขายสินค้าดังกล่าวผ่านคนกลางหรือ Website ที่เป็น Broker- Electronic Clearinghouses
เป็นการเสนอซื้อและเสนอขายสินค้า ในรูปแบบของการประมูล เพราะต้องมีการตอบโต้ระหว่างกันระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย โดยมี Website ที่ทำหน้าที่เป็น Clearinghouse เพื่อกำหนดเวลา เงื่อนไขต่าง ๆ เพื่อให้การประมูลบรรลุผล เช่น www.ebay.com- Reverse Auction
เป็นรายการที่ผู้บริโภคตกลงซื้อสินค้าหรือบริการ จากผู้ขายหรือผู้ให้บริการหลาย ๆ ราย ในราคาและเงื่อนไขที่ตกลงกันไว้เหมือนกัน- Digital Product Delivery
เป็นรายการขายสินค้าประเภท Software Multimedia Digital Product ส่งสินค้าผ่านระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต- Content Provider
เป็นการสร้างรายได้จากการเสนอขายการโฆษณา และ เน้นการให้พื้นที่บนโฆษณา เพื่อเชื่อมไปสู่ Website ของเจ้าของสินค้าที่ลงโฆษณา- On-line Service Provider
เป็นการให้บริการศูนย์อินเตอร์เน็ต ให้การสนับสนุนทางด้าน Hardware Software เช่น ศูนย์อินเตอร์เน็ตทั่ว ๆ ไป
ในอดีต การได้มาของข้อมูล ต้องใช้เวลามากโดยเฉพาะข้อมูลที่อยู่ห่างไกล ดังนั้นผู้บริหาร ต้องรู้จัดวิธีที่ได้มาของข้อมูลผ่านระบบเครือข่าย ต้องใช้การค้นหาข้อมูลผ่านเครือข่าย หรือ ใช้ตัวค้น (Search Engines)* กล่าวคือรู้จักใช้ตัวค้น รู้จักการใช้ อีเมล์ (E-mail) การรับข้อมูลเข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล (Download)* การใช้บริการในระบบอินเตอร์เน็ต ที่เกี่ยวข้องกับระบบงาน ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น
เมื่อได้ข้อมูล ทำให้ทราบว่าแหล่งข้อมูลมาจากที่ได้ สังเกตได้จากชื่อ Website ที่อยู่ของ E-mail ที่มีหลักการในการตั้งชื่อโดเมน ว่าเป็นหน่วยงานใด ภาครัฐ ภาคเอกชน หรือ องค์กรไม่แสวงหากำไร มาจากประเทศใด และรู้จักการใช้ข้อมูลที่ถูกต้อง เพื่อนำมาใช้ในการบริหารจัดการ และได้ทราบว่า การนำระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ตมาใช้ในองค์กร นั้น ก็สามารถทำได้โดยง่าย จะใช้เป็นการภายในองค์กร หรือ ภายนอกองค์กร หรือ เป็นระบบสากล ที่ทุกคนทั่วโลกสามารถเข้าสู่เครือข่ายได้ นอกจากนั้น รูปแบบการค้าทางอีเล็กโทรนิกส์ เพื่อนำมาใช้ในองค์กร ซึ่งก่อให้เกิดประโยชน์โดยรวมขององค์การ โดยเฉพาะทางด้านค่าใช้จ่าย และ การประหยัดเวลาในการสื่อสารดังที่ได้กล่าวข้างต้น
คำศัพท์
TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) เป็นเทคนิคในการรับส่งข้อมูลหรือสื่อสารซึ่งกันและกันระหว่างคอมพิวเตอร์ ซึ่งเรียกว่า โปรโตคอล เป็นข้อกำหนดที่อธิบายวิธีสื่อสารระหว่างคอมพิวเตอร์ในเครือข่ายเพื่อใช้เป็นเกณฑ์ในการออกแบบโปรแกรม ไม่ว่าคอมพิวเตอร์ในเครื่องจะมี ฮาร์ดแวร์ แตกต่างกันหรือไม่ก็ตามMODEM (Modulation/DEModulation) เป็นอุปกรณ์ แปลงสัญญาณดิจิตอลเป็นสัญญาณโทรศัพท์(Analog) จากเครื่องคอมพิวเตอร์ส่งผ่านข่ายสายโทรศัพท์ และ แปลงสัญญาณโทรศัพท์ เป็นสัญญาณดิจิตอล เมื่อเครื่องคอมพิวเตอร์ปลายทางได้รับสัญญาณนั้น
Browser หมายถึงโปรแกรมที่แสดงผลข้อมูล บันทึกข้อมูล เปลี่ยนแปลงข้อมูล ตามที่ระบบอนุญาตให้กระทำได้ โดยเรียกใช้จากแหล่งที่ตั้งของข้อมูลสารสนเทศที่อยู่ในเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เช่น อินเตอร์เน็ตเอ็กพลอเรอร์ เนสแคป
HTML (Hypertext Markup Language) เป็นโปรแกรมหรือภาษาที่เขียนขึ้นเพื่อสร้าง Webpage
หรือ สร้างสื่อต่าง ๆ ที่สามารถทำให้ Browser เรียกทำงานได้ ซึ่งประกอบไปด้วยโครงสร้างของโปรแกรม ที่สนับสนุนการทำงาน ของข้อความ ภาพ เสียง วิดีโอ และสื่อผสมต่าง ๆ (Multimedia) และภาษาดังกล่าวจะทำงาน(run) อยู่บน Hypertext transport protocol (http) ซึ่งอยู่ในระบบ TCP/IP อีกประการหนึ่ง
EDI (Electronic Data Interchange) เป็นเทคโนโลยีที่สำคัญชนิดหนึ่งของพาณิชย์อีเล็กโทรนิกส์ ระหว่างคอมพิวเตอร์กับคอมพิวเตอร์ มีการแลกเปลี่ยนเอกสารระหว่างสององค์กร เช่น อินวอยซ์ การวางบิล คำสั่งซื้อ เป็นการช่วยประหยัดกระดาษ และระบบดังกล่าวยังรักษาโครงสร้างของเอกสารให้คงเดิม ซึ่งมีความแตกต่างกับการใช้ อีเมล์
URL (Uniform Resource Locator) คือที่อยู่แหล่งที่ตั้งที่อยู่ในระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เช่น
http://www.amazon.com อันประกอบไปด้วย ลักษณะของข้อความ คือ http ชื่อโดเมนSearch Engines : ตัวค้น หมายถึงโปรแกรมที่เป็นเครื่องมือสำหรับหาแหล่งที่ตั้งของข้อมูลสารสนเทศที่ลงทะเบียนอยู่ในเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ซึ่งเปรียบเสมือนกับดัชนี หรือ บัตรชื่อเรื่องของหนังสือหรือเรื่องราวต่าง ๆ ในห้องสมุด
Download เป็นวิธีการรับข้อมูลจาก URL หรือ Website ต่าง ๆ เพื่อนำข้อมูลเหล่านั้นมาสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ปลายทางที่เป็นผู้รับ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแหล่งที่ให้ข้อมูลได้จัดทำข้อมูลไว้สำหรับส่งข้อมูลเหล่านั้น โดยมากจะเป็นข้อมูลที่มีแฟ้มข้อมูลขนาดใหญ่ เช่น แฟ้มประเภท PDF แฟ้มประเภท Microsoft word (DOC) หรือ Excel (XLS) และ ข้อมูลประเภท ภาพ (JPEG, GIF) เสียง (MP3) หรือ Multimedia (AVI,MPEG) เป็นต้น
เรียบเรียงโดย สุรัติ พูนพิสิฐทรัพย์
อ้างอิง
1.Laudon & Laudon Essentials of Management Information System third edition 1999
2.พิชิต พิทักษ์เทพสมบัติ ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร นิด้า 2542
3.บุญทัน ดอกไธสง ศตวรรษที่ 21 ยุคแห่งการท้าทายทางการบริหาร นิด้า 2543
4.ชุติมา ต่อเจริญ และ สุรัติ พูนพิสิฐทรัพย์ การพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการท่องเที่ยว จังหวัดภูเก็ต ม.อ.วิทยาเขตภูเก็ต 2543