M¶t vài mÓc th©i gian trܧc 1975
---------------------
1930:
HÒ chí Minh thành lÆp "ñông
DÜÖng C¶ng Sän ñäng" tåi Hong Kong
22/12/1944:
Võ nguyên Giáp b¡t ÇÀu mª các cu¶c
hành quân chÓng Pháp
16/4/1945
HÒ chí Minh thành lÆp "ûy ban cÙu quÓc". Bäo Çåi thoái
vÎ. Chánh Phû Lâm Th©i ÇÜ®c thành lÆp.
2/9/1945
Tåi Hà N¶i (có m¶t vài sï quan Hoa
Kÿ ÇÙng bên cånh) HÒ chí Minh tuyên bÓ thành lÆp nܧc ViŒt Nam Dân Chû C¶ng Hòa
24/9/1946:
Tܧng Leclerc ljn SaiGon
HÒ chí Minh kš v§i Pháp m¶t hiŒp
ܧc theo Çó Pháp nhìn nhÆn nܧc ViŒt Nam Dân Chû C¶ng Hòa trong Liên Bang ñông
DÜÖng và n¢m trong KhÓi Liên HiŒp Pháp
1/6/1946
H¶i nghÎ Fontainebleau (Pháp)
H¶i nghÎ không ti‰n hành ÇÜ®c vì
Çô ÇÓc Thierry d'Argenlieu Çòi hÕi tách Nam Kÿ (Nam ViŒt) ra khÕi ViŒt Nam Dân
Chû C¶ng Hòa (Nam Kÿ phäi có th‹ ch‰ t¿ trÎ riêng)
11/1946
ñô ÇÓc Thierry d'Argenlieu hành quân "Bình ÇÎnh", d¶i
bom Hà N¶i
19/12/1946
Hà N¶i kêu g†i kháng chi‰n chÓng
Pháp. Chi‰n tranh ª ñông DÜÖng b¡t ÇÀu.
4/1947
B¶ Ƕi ViŒt Minh rút vào chi‰n khu kháng chi‰n ª
miŠn thÜ®ng du B¡c ViŒt, vì Pháp Çã chi‰m xong các tÌnh thu¶c B¡c Kÿ và Trung
Kÿ
5/6/1948
M¶t HiŒp Чc ÇÜ®c kš k‰t tåi VÎnh
Hå Long, Bäo ñåi trª thành QuÓc Trܪng cûa nܧc ViŒt Nam
14/1/1950
HÒ chí Minh tuyên bÓ là chánh phû ViŒt Nam Dân Chû C¶ng Hòa là
chánh phû ViŒt Nam h®p pháp duy nhÃt.
2/1950
Trên th¿c t‰ nܧc ViŒt Nam bÎ chia c¡t làm hai
3/8/1950
Phái Çoàn viŒn tr® và cÓ vÃn quân s¿ Hoa Kÿ gÒm 35 ngÜ©i ljn
ViŒt Nam , g†i t¡t là MAAG (US Military Assistance Advisory Group)
7/5/1954
DiŒn biên Phû thÃt thû
8/5/1954
Tåi H¶i nghÎ Geneve, Liên Xô và Trung C¶ng làm áp l¿c Ç‹ phái
Çoàn VNDCCH chÃp nhÆn vï tuy‰n 17 (sông B‰n Häi) là ranh gi§i cûa hai MiŠn Nam B¡c.
20/7/1954
Thû tܧng Mendes France
Pháp và c¶ng sän ViŒt Nam kš "HiŒp Чc NgÜng B¡n Và ñình Chi‰n Genève
1954".
Hoa Kÿ không kš vào bän Tuyên BÓ cuÓi cùng.
Cu¶c chi‰n kéo dài gÀn 8 næm.
LŒnh ngØng b¡n có hiŒu l¿c trên toàn cÕi ñông DÜÖng . HiŒn có 342 quân nhân Hoa
Kÿ tåi MiŠn Nam ViŒt Nam
8/8/1954:
HÖn 1 triŒu dân tØ MiŠn B¡c di cÜ
vào MiŠn Nam, hÀu h‰t là ngÜ©i công giáo
8/8
/1954
Ñy Ban An Ninh QuÓc Gia Hoa
Kÿ tuyên bÓ tåi Hoa thånh ñÓn là HiŒp
Чc Genève là m¶t "thäm h†a" mª ÇÜ©ng cho c¶ng sän xâm chi‰m ñông Nam
Á.
20/11/1954:
Thû Tܧng Pháp, ông Pierre Mendes
France r©i Hoa thÎnh ñÓn.
Quân ñ¶i QuÓc Gia ViŒt Nam ÇÜ®c
thành lÆp.
Quân ñ¶i ViÍn Chinh Pháp b¡t ÇÀu
rút khÕi ViŒt Nam.
Hoa Kÿ b¡t ÇÀu thay th‰ Pháp trong
trách nhiŒm trang bÎ và huÃn luyŒn QñQGVN.
26/10/1955
Ông Ngô Çình DiŒm Tuyên bÓ thành
lÆp nܧc ViŒt Nam C¶ng Hòa. Ông là Thû Tܧng, kiêm QuÓc Phòng và T°ng TÜ LŒnh
Quân ñ¶i.
12/1955:
Ngoåi trØ các mÕ than và hŒ thÓng
HÕa Xa, TÃt cä 150 cÖ sª kÏ nghŒ,
thÜÖng mãi khác cûa Pháp tåi B¡c ViŒt
ÇŠu bÎ quÓc h»u hóa mà không có ÇÜ®c bÒi thÜ©ng,
28/4/1956
NgÜ©i binh sï cuÓi cùng cûa Quân
ñ¶i Pháp r©i khÕi nܧc ViŒt Nam .
Phái ñoàn Quân S¿ Pháp Ç¥c trách vŠ
Häi Quân và Không Quân së r©i khÕi ViŒt Nam m¶t næm sau.
Tháng
5/1959
Các cÓ vÃn quân s¿ Hoa Kÿ ÇÜ®c gªi
t§i ÇÖn vÎ cÃp Trung ñoàn cûa QLVNCH.
20/12/1960
Hà N¶i loan báo thành lÆp M¥t TrÆn
Giäi Phóng MiŠn Nam (FNL: Front National pour la Liberation du Sud ViŒt Nam )
11/12/1961
Nh»ng chi‰c tr¿c thæng ÇÀu tiên cûa
Hoa Kÿ t§i ViŒt Nam v§i 400 quân nhân.
15/10/1962
Phi hành Çoàn tr¿c thæng Hoa Kÿ tham
chi‰n chÓng ViŒt C¶ng
2/11/1963
H¶i ñÒng Quân Nhân Cách Mång Çäo
chánh ông Ngô Çình DiŒm, và tuyên bÓ thành lÆp nŠn ñŒ NhÎ C¶ng Hòa . Danh xÜng
vÅn là ViŒt Nam C¶ng Hòa.
14/7/1964
Sï quan B¡c ViŒt ÇÜ®c gªi vào chÌ huy
các ÇÖn vÎ ViŒt C¶ng thu¶c MTGPMN.
18/9/1964:
Hai ÇÖn vÎ b¶ Ƕi B¡c ViŒt xâm nhÆp
Quäng TrÎ, phía Nam vï tuy‰n 17
22/2/1965
Tܧng Westmoreland xin 2 ti‹u Çoàn Thûy Quân Løc Chi‰n Hoa Kÿ vào gi» an ninh cho các cæn cÙ MÏ tåi ñà N£ng
7/4/1965:
T°ng ThÓng Johnson tuyên bÓ s£n sàng
mª nh»ng cu¶c thÜÖng thäo không ÇiŠu kiŒn nh¢m chÃm dÙt chi‰n tranh
Tháng
6/1965:
ñÖn vÎ Úc ÇÀu tiên ljn ViŒt Nam
27/11/1965:
NgÛ Giác ñài cho T°ng ThÓng Johnson
bi‰t là cÀn phäi tæng quân sÓ tác chi‰n ª ViŒt Nam tØ 120.000 lên 400.000. và
có th‹ lên trên nºa triŒu sau Çó.
15/2/1966
Trä l©i thÖ yêu cÀu cûa HÒ chí Minh, T°ng
ThÓng De Gaulle không muÓn dính líu ljn vÃn ÇŠ ViŒt Nam : "Hai bên phäi
thi hành HiŒp ܧc Geneve 1954, chánh phû VNDCCH phäi gi» tính cách hoàn toàn
trung lÆp.
4/9/1966
Qua ông William Bundy, Hoa Kÿ B¡c bÕ
ÇŠ nghÎ cûa De Gaulle theo Çó Hoa Kÿ trܧc h‰t phäi tuyên bÓ rút quân ra khÕi
ViŒt Nam
24
/1/ 1967
LŒnh cûa NgÛ Giác ñài: Các phi công
Hoa Kÿ không ÇÜ®c phép d¶i bom vào các
møc tiêu trong vòng ÇÜ©ng bán kính 9 cây sÓ chung quanh Hà N¶i .
3/9/1967
T°ng ThÓng NguyÍn væn ThiŒu ÇÜ®c tái
Ç¡c cº
30/1/
1968
MÒng m¶t T‰t MÆu Thân. V§i s¿ h° tr®
cûa nhiŠu ÇÖn vÎ chánh quy B¡c ViŒt, ViŒt C¶ng mª cu¶c tÃn công vào 37 tÌnh thÎ
trÃn quan tr†ng cûa ViŒt Nam C¶ng Hòa, chi‰m Hué, Dalat, Kontum và Quäng TrÎ.
Tåi Saigon, 19 tên ViŒt C¶ng chi‰m gi» trong 6 ti‰ng ÇÒng hÒ m¶t phÀn cûa Tòa
ñåi SÙ Hoa Kÿ.
10/2/1968
Cu¶c "T°ng công kích" nÀy
hoàn toàn bÎ thÃt båi m¥c dÀu gi» ÇÜ®c Hué gÀn1tháng.
Trên phÜÖng diŒn thuÀn túy quân s¿,
cu¶c t°ng công kích nÀy là m¶t thÃt båi l§n cûa B¡c ViŒt. NhÜng trên phÜÖng diŒn chánh trÎ và tâm lš
thì rÃt tai håi cho Hoa Kÿ.
Tháng
5/1968
Phái Çoàn ThÜÖng thuy‰t B¡c ViŒt
ljn Paris.
5/5/1968:
C¶ng Sän mª cu¶c T°ng công kích Ç®t
2
9/5/1968
T°ng ThÓng ThiŒu tuyên bÓ r¢ng m¥c
dÀu Hoa Kÿ thÜÖng thuy‰t v§i ÇÎch, nhÜng ông không bao gi© nhìn nhÆn M¥t TrÆn
Giäi Phóng MiŠn Nam.
10/6/1969
Chánh Phû Lâm Th©i C¶ng Hòa MiŠn Nam
ViŒt Nam ÇÜ®c thành lÆp (GRP).
25/1/1972
T°ng ThÓng Richard Nixon ti‰t l¶
r¢ng Henry Kissinger Çã mÆt thÜÖng thuy‰t v§i B¡c ViŒt tØ næm 1969 ngay tåi
Pháp.
21/2/1972
T°ng ThÓng Nixon Çi Trung QuÓc. Gây
bÃt mãn cho gi§i lãnh Çåo B¡c ViŒt
30/3/1972
Quân ñ¶i B¡c ViŒt mª cu¶c tÃn công
quy mô vào MiŠn Nam ViŒt Nam.
4/4/1972
Hoa Kÿ tái d¶i bom B¡c ViŒt sau th§i gian ngØng d¶i bom 3 næm rܪi.
22/5/1972
T°ng ThÓng Nixon Çi Liên Xô.
8/10/1972
Tåi Paris thÜÖng thuy‰t gia B¡c
ViŒt Lê ÇÙc Th† lÀn ÇÀu tiên chÃp thuÆn m¶t k‰ hoåch theo Çó h† không loåi bÕ
T°ng ThÓng NguyÍn væn ThiŒu.
12/12/1972
T°ng ThÓng ThiŒu luôn phän ÇÓi
"nŠn hòa bình giä hiŒu" ÇÜ®c toan tính ª Paris.
16/12/1972
Kissinger cho bi‰t là cu¶c thÜÖng thuy‰t rÖi
vào b‰ t¡t.
18/12/1972
Hoa Kÿ tái d¶i bom xuÓng B¡c ViŒt b¢ng B.52 và các oanh tåc
chi‰n ÇÃu cÖ khác.
8/1/1973
Kissinger và Lê ÇÙc Th† Çåt
ÇÜ®c thÕa thuÆn tåi Paris
15/1/1972
Hoa Kÿ ngÜng d¶i bom xuÓng B¡c
ViŒt
21/1/1973
T°ng ThÓng NguyÍn væn ThiŒu ÇÒng š
kš tên vào HiŒp ñÎnh Paris.
15/3/1973
Hoa Kÿ gªi m¶t kháng thÜ Ç‰n Hà N¶i
vŠ viŒc MiŠn B¡c cho xâm nhÆp bÃt h®p pháp b¶ Ƕi và chi‰n cø vào lãnh th° MiŠn
Nam ViŒt Nam .
Kissinger ÇŠ nghÎ v§i T°ng ThÓng Nixon tái oanh tåc MiŠn B¡c .
NhÜng ông Nixon tØ chÓi.
29/3/1973
Nh»ng tù binh Hoa Kÿ cuÓi cùng ÇÜ®c
trao trä tåi Hà N¶i
3/4/1973
T°ng ThÓng Nixon và T°ng ThÓng ThiŒu
gÆp nhau tåi San Clement, Californie
25/4/1873
Cu¶c bàn cäi gi»a hai bên MiŠn B¡c
và MiŠn Nam vŠ tÜÖng lai cûa nܧc ViŒt Nam tåi La Celle Saint Cloud (Paris) bÎ
b‰ t¡c.
15/8/1973
Quy‰t ÇÎnh cûa QuÓc H¶i Hoa Kÿ ÇÜ®c
thi hành: cÃm d¶i bom và cÃm m†i "hành Ƕng quân s¿" cûa Hoa Kÿ ª
vùng ñông Nam Á Châu.
16/10/1973
Giäi Nobel vŠ Hòa Bình ÇÜ®c trao
cho Kissenger và Lê ÇÙc Th†. Lê ÇÙc Th† tØ chÓi.
9/8/1974
T°ng ThÓng Nixon tØ chÙc, Phó T°ng
ThÓng Gerald Ford lên thay.
3/12/1974
CÖ quan tình báo MiŠn Nam ViŒt Nam
ܧc tính là c¶ng sän së ti‰p tøc mª các cu¶c tÃn công qui mô vào MiŠn Nam
31/12/1974
Chánh Phû ViŒt Nam C¶ng Hòa tuyên
bÓ con sÓ 80.000 thÜÖng vong trong næm 1973, cao hÖn tÃt cä trong nh»ng næm
chi‰n tranh ...