ChÜÖng VII

 

long måch

 

Ÿ SàiGòn ngày 27 tháng giêng, ngày k› niŒm 2 næm kš HiŒp ñÎnh Paris Çã l¥ng lë qua Çi, không có m¶t ai nghï t§i... .

Khoäng 100 phÆt tº, trong sÓ nÀy có chØng 20 ni sÜ khÃt th¿c, có š ÇÎnh bi‹u tình, xuÃt phát tØ chùa ƒn Quang. Cänh sát th£ng tay giäi tán. Theo quan Çi‹m bán chánh thÙc cûa hai Chánh Phû ViŒt MÏ thì ngÜ©i dân SàiGòn coi chuyŒn mÃt tÌnh Phܧc Long cÛng không phäi là m¶t thäm kÎch.

Phåm xuân …n, ngÜ©i c¶ng s¿ viên chính cûa t© Time, ngÜ©i lúc nào cÛng bi‰t nhiŠu tin tÙc nhÃt Çã nói là: - "Hà N¶i muÓn có m¶t cán cân l¿c lÜ®ng m§i thuÆn l®i hÖn trong viŒc  thÜÖng nghÎ. (1)

Ông ta phân tách nhÜ vÆy v§i hai ngÜ©i bån là Cao Giao và VÜ®ng tåi quán cà fé Givral. Ông ta cÛng Çã nói ng¡n g†n nhÜ vÆy v§i bà TrÀn thÎ Nga, thÜ kš hành chánh thu¶c væn phòng cûa t© Time. Bà nÀy không bao gi© chú š ljn vÃn ÇŠ chánh trÎ . Bà muÓn có hòa bình Ç‹ bà ÇÜ®c vŠ thæm låi MiŠn B¡c cûa th©i thÖ Ãu, nÖi mà bà Çã chÙng ki‰n và träi qua m¶t th©i kÿ Çói khát kinh khûng nhÃt cûa lÎch sº (thÆp niên 40), dܧi th©i NhÆt thu¶c, và nÖi mà bà Çã bÎ ép duyên v§i m¶t tܧng ngÜ©i Tàu QuÓc dân Çäng  (bà Çã có m¶t ngÜ©i con v§i ông nÀy). Sau Çó ông tܧng bÎ gi‰t và bà Çã chÃp nÓi v§i ngÜ©i em r‹. Bây gi© bà có 4 ngÜ©i con. Sau m¶t th©i gian làm viŒc cho B¶ Xã H¶i, bà ÇÜ®c chuy‹n luôn qua væn phòng cûa t© Time.

   SàiGòn bây gi© không có nhiŠu nhà báo ngoåi quÓc nhÜ trܧc. Trܪng væn phòng cûa t© Time hÕi bà Nga tåi sao bà quá buÒn nhÜ vÆy ?

Bà Nga nói:

-" C¶ng sän còn ti‰n t§i n»a Çó, "

Sau Çó bà cÛng không bi‰t tåi sao bà låi nói ti‰p :

- Tôi nghï là tôi së t¿ sát.

- Có lë bà nên tìm cách thu x‰p khác, tÓt hÖn. NgÜ©i chû s¿ nói nhÜ vÆy.

ñi chæng ?

Nhà væn Duyên Anh cÛng là ngÜ©i di cÜ tØ MiŠn B¡c nhÜ bà Nga, nhÜng ông không thÃy gì khó khæn h‰t. Là m¶t nhà báo, có biŒt danh là "nhà væn cûa b†n trÈ", Duyên Anh Çã xuÃt bän trên 50 quy‹n ti‹u thuy‰t, thÖ, væn.... Ông Çã Ç‹ låi ª MiŠn B¡c cä cha mË và 5 ngÜ©i anh chÎ em. MË ông Çã tº nån trong m¶t vø d¶i bom . Nhà væn nÀy tØ lâu Çã gia nhÆp vào m¶t Çäng chÓng ông DiŒm, chÓng Pháp và chÓng Hoa Kÿ, chÓng tòa thánh Vatican , và chÓng cä nh»ng ngÜ©i ViŒt Nam nào chåy theo ngÜ©i ngoåi quÓc.n»a. M¥c dÀuvÆy nhÜng nhà væn nÀy không thíchvà cÛng không bao gi© thích chánh trÎ. Væn ông thÜ©ng tä cänh h‡n loån, hay s¿ cô ÇÖn cûa gi§i trÈ ViŒt Nam . N‰u không ÇÜ®c thù lao b¢ng Çô la nhÜ ông …n cûa t© Time thì ngÜ©i ta phäi làm rÃt nhiŠu viŒc trong các t© báo ViŒt Nam m§i sÓng ÇÜ®c . Nhà væn Duyên Anh thÃy vØa lòng khi ông NguyÍn væn Hão cho ông làm t°ng biên tÆp cûa 3 t© báo ÇÜ®c phát hành ª SàiGòn, CÀn ThÖ và ñà N¤ng, chuyên vŠ kinh t‰ và giáo døc. Ông nói:

- " Tôi nhÆn vì dù ÇÜ®c thù lao nhÜng nh»ng t© báo nÀy không chåy theo chánh quyŠn."

Ông cÛng vi‰t cho t© "Cách mång xanh" m¶t tåp chí nói vŠ cäi cách ru¶ng ÇÃt. Trong lãnh v¿c nÀy ông ThiŒu không ljn LJi nào. Trong tháng ba nÀy nhà væn Duyên Anh chuÄn bÎ cho m¶t ngày g†i là " ngÜ©i cày có ru¶ng"

     Nhà sÜ ThiŒn HuŒ, 23 tu°i, sÓng v§i m¶t sÓ nhà sÜ khác ª m¶t ngôi chùa n¢m vŠ hܧng ñông B¡c cûa SàiGòn, cách sân bay chØng 10 phút lái xe. Qua báo chí ông ÇÜ®c bi‰t tin B¡c ViŒt Çã chi‰m tÌnh Phܧc Long . HÀu h‰t các nhà sÜ PhÆt Giáo không bao gi© bàn ljn vÃn ÇŠ chánh trÎ. NhÜng ngôi chùa Quan th‰ Âm cao 3 tÀng cûa vÎ sÜ trÈ nÀy Çã có m¶t th©i n°i ti‰ng. Vào tháng 6 næm 1963, dܧi trào T°ng ThÓng Ngô Çình DiŒm, Ç‹ phän ÇÓi chû trÜÖng bài PhÆt Giáo cûa chánh quyŠn, m¶t vÎ sÜ Çã tÄm xæng và t¿ thiêu ª Çây. Bà Nhu, em dâu cûa ông DiŒm Çã cho là "ông SÜ Çã bÎ quay". Còn bây gi© ngôi chùa n°i ti‰ng nhÃt mà các nhà báo và chánh trÎ gia thÜ©ng lui t§i là chùa ƒn Quang. Ÿ Çây, ThÜ®ng T†a Thích Trí Quang Çang say Ç¡m trong vÃn ÇŠ chánh trÎ .

     KÏ sÜ Væn nghï r¢ng thua m¶t trÆn không phäi là m¶t chuyŒn quan tr†ng. Ông Çã g¥p nh»ng ngÜ©i dân lánh nån, nh»ng quân nhân Çã tØ Phܧc Long chåy vŠ. TÃt cä tØ binh sÌ, hå sÌ quan và cä sÌ quan ÇŠu nói r¢ng h† thi‰u súng Çån Ç‹ có th‹ tái chi‰m Phܧc Long. NhiŠu ngÜ©i còn kh£ng ÇÎnh r¢ng h† không có phÜÖng tiŒn h»u hiŒu Ç‹ chÓng låi các xe tæng cûa B¡c ViŒt . Ông kÏ sÜ nÀy chÌ tin có phân nºa thôi . Trong th©i gian du h†c ª Paris, ông kÏ sÜ công chánh nÀy Çã có g¥p ông NguyÍn kh¡c ViŒn, m¶t ngÜ©i c¶ng sän có trách nhiŒm trong "H¶i ViŒt kiŠu Yêu Nܧc" , ông nÀy lo tuy‹n m¶ cán b¶ cho B¡c ViŒt. Lúc Çó kÏ sÜ Væn Çang còn mÖ Ü§c s¿ hình thành cûa m¶t xã h¶i bình Ç£ng. Sušt tš n»a là ông Çã Çi vŠ Hà N¶i rÒi ! Ông xem m¶t cuÓn phim tuyên truyŠn cûa MiŠn B¡c nói vŠ phong trào "cäi cách ru¶ng ÇÃt" v§i nh»ng tòa án nhân dân, v§i nh»ng cänh ÇiŠn chû bÎ chôn sÓng và bÎ ch¥t ÇÀu b¢ng lÜ«i cày. Hoäng hÓt, kÏ sÜ Væn trª vŠ SàiGòn . Vào nh»ng næm cûa thÆp niên 50 viŒc l¿a ch†n MiŠn Nam hay MiŠn B¡c cûa ngÜ©i ViŒt Nam Çôi khi rÃt h©i h®t....

        Là m¶t công chÙc cûa B¶ Công Chánh, kÏ sÜ Væn hy v†ng r¢ng ÇÒng bào ViŒt Nam cûa ông së Çi theo thuy‰t trung dung cûa ñÙc Kh°ng Tº. Trung lÆp và Hòa giäi là hiŒn thân cûa thuy‰t ÇÙng gi»a. Ông Væn là thành viên cûa H¶i Ái H»u c¿u h†c sinh sinh viên các trÜ©ng trung h†c Petrus TrÜÖng vïnh Kš, Marie Curie và Chasseloup-Laubat. Trong t° chÙc nÀy ngÜ©i ta ca tøng hai nhân vÆt trung lÆp: ngÜ©i thÙ nhÃt là TrÎnh Çình Thäo, Chû tÎch "L¿c LÜ®ng Liên HiŒp QuÓc Gia Dân Chû Và Hòa Bình", ông nÀy Çã chåy theo CPLTCHMN. NgÜ©i thÙ hai cÛng trung lÆp là ông Minh DÜÖng, Çang ª SàiGòn .

- Tåi sao hai nhân vÆt trung lÆp, m¶t ngÜ©i ª thành và m¶t ngÜ©i ª ngoài bÜng låi không h®p tác v§i nhau ? ông Væn nói. NgÜ©i ta phäi bi‰t vÜ®t qua m†i s¿ chia rë vŠ chánh ki‰n Ç‹ cho các gia Çình ÇÜ®c Çoàn tø v§i nhau.

     Trong các gi§i trung lÜu, có nhiŠu ngÜ©i MiŠn Nam có thân nhân ª MiŠn B¡c và ngÜ®c låi. Chúng ta ÇŠu là ngÜ©i ViŒt Nam h‰t. Ngay nhÜ tܧng Minh DÜÖng cÛng có m¶t ngÜ©i em là DÜÖng væn NhÆt, m¶t sï quan quân nhu cûa MiŠn B¡c (2). Có nhiŠu ÇÜ©ng dây  liên hŒ vô hình nhÜ vÆy ngay ª cÃp cao. Ÿ SàiGòn ngÜ©i ta nói là bà T°ng ThÓng ThiŒu bao che cho con gái cûa m¶t thành viên quan tr†ng trong CPLTCHMN và bà Çã ÇÜa cô gái nÀy sang du h†c ª Hoa Kÿ v§i tiŠn riêng cûa chính bà. Phía ngÜ©i MÏ cÛng than phiŠn không ít. Có nh»ng cu¶c dàn x‰p ª ÇÎa phÜÖng gi»a ViŒt C¶ng và binh sÌ MiŠn Nam . VÆy tåi sao bây gi© ngÜ©i ta  không dàn x‰p v§i nhau ª cÃp cao ? TÃt cä nh»ng chuyŒn nÀy ngÜ©i MÏ không th‹ nào hi‹u n°i.

     M¥c dÀu c¶ng sän B¡c ViŒt Çã tàn sát dân chúng MiŠn Nam ngoài Hu‰ vào T‰t MÆu Thân (1968) , nhÜng kÏ sÜ Væn nghï là c¶ng sän cÛng là m¶t b¶ phÆn, m¶t thành phÀn cûa quÓc gia. Và v§i danh nghïa Çó, chuyŒn ngÜ©i c¶ng sän ÇiŠu hành ÇÃt nܧc cÛng là m¶t chuyŒn bình thÜ©ng thôi ! H† cÛng Çã hy sinh nhiŠu rÒi. Con ÇÜ©ng Çi ljn "trung dung" hình nhÜ không tránh khÕi trên phÜÖng diŒn kinh t‰, MiŠn B¡c rÃt cÀn có ru¶ng cûa MiŠn Nam và MiŠn Nam cÛng cÀn có qu¥ng mÕ cûa MiŠn B¡c  !

Ông T°ng trܪng Giao Thông Công Chánh mª m¶t phiên h†p v§i các chû s¿ phòng và giám ÇÓc các công ty liên hŒ nhÜ Hàng Không ViŒt Nam , ñiŒn Nܧc, Chuy‹n VÆn ÇÜ©ng b¶ ÇÜ©ng sông và ÇÜ©ng bi‹n, Ç‹ phân tách vÃn ÇŠ Phܧc Long. Ông T°ng trܪng nói:

- " ñây là c¶ng sän muÓn tr¡c nghiŒm xem phän Ùng cûa Hoa Kÿ có can thiŒp hay không  và xem chúng ta có ti‰p tøc chi‰n ÇÃu hay không ?  

Ông T°ng trܪng Ç‹ cho các nhân viên cûa B¶ ÇÜ®c t¿ do phát bi‹u sáng ki‰n cûa mình: theo Çúng lÜÖng tri cûa m‡i ngÜ©i ....

        Có nhiŠu phiên h†p kh¡p nÖi, chánh thÙc ho¥c bán chánh thÙc trong các b¶, hay các công ty. Phiên h†p ª B¶ Công Chánh k‰t thúc, các nhân viên ra vŠ vui vÈ. Trong s¿  Òn ào ngÜ©i ta nghe ÇÜ®c câu:

- "NgÜ©i MÏ Çã ÇÀu tÜ quá nhiŠu cho MiŠn Nam chúng ta rÒi, nên Çâu có dÍ gì bÕ chúng ta ÇÜ®c "

Ho¥c :

- "Hoa Kÿ  bi‰t rõ là ngÜ©i MiŠn B¡c không Çû khä næng khai thác hå tÀng ki‰n trúc ª MiŠn Nam ....

K› sÜ Væn không tin ch¡c nhÜ vÆy.

     CÛng nhÜ bà Nga, nhà væn Duyên Anh, và vÎ sÜ kia, cÛng nhÜ tÃt cä nh»ng ngÜ©i dân ViŒt Nam ª SàiGòn , kÏ sÜ Væn chuÄn bÎ æn T‰t, m¶t th©i Çi‹m rÃt tÓt Ç‹ m†i ngÜ©i thº Çoán xem vÆn mång tÜÖng lai cûa mình ra sao. Næm DÀn s¡p h‰t, næm MËo së ljn. Dù là T°ng ThÓng hay nông dân, thÜÖng buôn hay binh sÌ, h†c trò hay tài x‰ t¡c xi, th® thÀy hay giáo chÙc, dù ÇÜ®c Çào tåo ª Tây PhÜÖng hay chÜa tØng xuÃt ngoåi, ngÜ©i ViŒt Nam nào cÛng tin vào khoa h†c huyŠn bí v§i m¶t thái Ƕ h‰t sÙc nghiêm túc khi‰n cho ngÜ©i Âu Châu phäi ngåc nhiên và ngÜ©i MÏ phäi rªn tóc gáy ! Bài bác cái gì siêu phàm hay phi  lš Ü ?, ngÜ©i ViŒt Nam së trä l©i ngay:

-" Các ông thì tin vào nh»ng l©i tiên tri theo khoa h†c, còn chúng tôi thì tin ª ÇÎnh mŒnh theo ki‹u cûa chúng tôi. MuÓn Çoán ÇÜ®c tÜÖng lai, chúng tôi có nh»ng phÜÖng pháp Ç‹ giäi Çoán các ÇiŠm báo trܧc."      

Và nhÜ th‰ ngÜ©i ta Çi "coi ThÀy". Ÿ MiŠn Nam cÛng nhÜ ª MiŠn B¡c chánh quyŠn và báo chí cÓ Çä phá tÆp tøc nÀy. NgÜ©i ta ljn m¶t ông ThÀy bói toán. Ông nÀy dùng bÓn ÇÒng tiŠn và m¶t cái bát, xem bao nhiêu sÃp ngºa Ç‹ Çoán cho thân chû. NgÜ©i ta thÜ©ng tìm ljn các ông thÀy mù. Các thÀy tܧng sÓ thÜ©ng là h†c giä nên Ç¡t l¡m. Các nhà nghiên cÙu ngÜ©i MÏ nghï r¢ng khoa tܧng sÓ xÙng Çáng hÖn lòng thÜÖng ngÜ©i. GÜÖng m¥t cûa con ngÜ©i l¶ rõ nh»ng nét có th‹ džc ÇÜ®c . Theo m¶t sÓ bác sï thì s¿ thay Ç°i s¡c diŒn trên gÜÖng m¥t là dÃu hiŒu báo trܧc cho bi‰t trång thái rÓi loån tim måch.

       Ÿ SàiGòn ngÜ©i ta vÅn ti‰p tøc ÇÀu tÜ. Trܧc khi xây thêm phòng Óc cho m¶t biŒt th¿ hay muÓn cÃt låi m¶t cæn nhà, dù là nhà lá, ngÜ©i ta phäi bi‰t rõ viŒc xây cÃt Çó có c¡t ÇÙt "long måch" n¢m ngay dܧi lòng ÇÃt hay không . ThÀy ÇÎa lš nào cÛng b¡t bu¶c phäi làm nhÜ vÆy. NgÜ©i ta tin vào nh»ng l©i chÌ bäo Çúng nhÃt và cÛng Ç¡t tiŠn nhÃt tØ các chiêm tinh gia. T°ng ThÓng ThiŒu thÜ©ng tin tܪng vào các chiêm tinh gia nÀy. N‰u có m¶t ngÜ©i Tây PhÜÖng nào hÕi ông tåi sao vÆy, tåi sao m¶t ngÜ©i Ki tô giáo låi phäi Çi hÕi š nh»ng chiêm tinh gia ? thì ông ThiŒu dÃu kín s¿ không b¢ng lòng cûa ông b¢ng m¶t nø cÜ©i n¡c nÈ :

- " Tôi không hÕi š ki‰n các chiêm tinh gia mà tôi thÌnh š các thÀy tº vi. Tº vi là m¶t khoa rÃt chính xác , nhÜng không phäi tÃt cä các ThÀy Tº vi ÇŠu là thÀy giÕi.

Næm 1974, ông ThiŒu hÕi m¶t chiêm tinh gia:

- " N‰u tôi tØ nhiŒm thì ai së thay th‰ tôi ? ñØng quên ông Minh DÜÖng nghe !

Sau m¶t hÒi suy nghï kÏ, ông thÀy trä l©i :

- N‰u ông tØ nhiŒm thì không có ai thay th‰ ông cä.

- NhÜ vÆy là c¶ng sän së thay th‰ tôi !

Các tܧng lãnh cÛng vÆy, h† cÛng hÕi š các ThÀy chiêm tinh trܧc khi hành quân, m¶t ÇiŠu mà các cÓ vÃn Hoa Kÿ không mÃy thích. Các sï quan B¡c ViŒt thì không làm nhÜ vÆy nhÜng CPLTCHMN thì không ngÀn ngåi  xº døng các ông thÀy bói Ç‹ Çánh låc hܧng dÜ luÆn ª ViŒt Nam hay ª ngoåi quÓc.

Tôn Tº có nói: "Nh»ng gì mà ngÜ©i ta g†i là tiên Çoán thì không m¶t tr©i thÀn nào có th‹ bi‰t trܧc ÇÜ®c h‰t. CÛng không th‹ suy luÆn hay d¿ Çoán b¢ng nh»ng s¿ viŒc Çã qua ÇÜ®c  Mà phäi do nh»ng ngÜ©i nào bi‰t và n¡m ch¡c ÇÜ®c tình hình cûa kÈ ÇÎch."       

     M‡i næm ThÀy Huÿnh Liên ÇŠu có xuÃt bän và bán ÇÜ®c trên 5000 quy‹nTº Vi, và ngÜ©i ta có th‹ tìm thÃy các quy‹n tº vi nÀy tÆn ª Paris.

Huÿnh Liên là m¶t thÀy Tº Vi giÕi, Çoán ÇÜ®c sÓ mŒnh cûa quÓc gia và cûa tØng cá nhân m‡i ngÜ©i. Ông Çã tiên Çoán tÜÖng lai cûa nܧc ViŒt Nam. Næm nay là næm mËo (1975), là m¶t næm mà ông ThiŒu së g¥p nhiŠu khó khæn. Vì ông ThiŒu tu°i Tš. BÃt cÙ ngÜ©i nào dù dÓt ljn Çâu cÛng bi‰t là chu¶t v§i mèo không phäi là bån cûa nhau (mèo là kh¡c tinh cûa chu¶t). Nh»ng ngÜ©i tu°i Tš thì h®p v§i ngÜ©i tu°i Ng†. Ai cÛng hi‹u Çó là tu°i cûa bà ThiŒu. ñ‹ tránh b§t chuyŒn không may thì vÀn phäi làm viŒc thiŒn, và n‰u ÇÜ®c thì ngÜ©i ta vào chùa tu phܧc. Ông Huÿnh Liên thÃy trܧc là næm 1975 së có nhiŠu chuyŒn xung Ƕt nhau nhÜ nܧc v§i lºa vÆy.

 

Các cÖ quan hành chánh hình nhÜ Çang ngái ngÛ vì thû Çô quá yên tÌnh.

Ngày 1 tháng 2, ông Giám ÇÓc BÜu ñiŒn loan báo là ông Çã có nh»ng ÇÜ©ng dây ÇiŒn thoåi liên låc ÇÜ®c v§i C¶ng Hòa Nam Phi, v§i Botsvana,  v§i Lesotho, v§i Rhodesie qua ngä Paris. Uy tín b¡t bu¶c ! và trong vài ngày n»a Çây, ngÜ©i ta së liên låc v§i Pretoria còn dÍ dàng hÖn v§i Paris n»a.

     Du khách tän b¶ dåo chÖi kh¡p thû Çô, và ngÜ©i ta tin ch¡c r¢ng næm t§i Çây con sÓ khách du lÎch còn nhiŠu hÖn n»a. T© báo anh ng» "Sai Gon Post" m¶t nhÆt báo Çã có nhiŠu Ƕc giä hÖn nhÆt báo ti‰ng Pháp  Le Courrier d'Extrême Orient trong nh»ng næm gÀn Çây Çã loan m¶t bän tin sau Çây vào ngày 2/2 :" M¶t trai ngÜ©i ñÙc, 27 tu°i, muÓn k‰t bån v§i m¶t bån gái ViŒt Nam , có th‹ Çi ljn hôn nhân. Có änh gªi t§i ÇÜ®c càng tÓt.  Së trª låi SàiGòn trong nh»ng næm t§i, 1976

" Ông Hartensuen, 7000 Stuggart, Wannenstrasse 88, Allemagne"  

   Ban ÇiŠu hành Thäo cÀm viên SàiGòn rÃt hãnh diŒn ghi nhÆn Çã có "137.000 khách vi‰ng thæm, trong sÓ Çó có 98.000 ngÜ©i l§n và 38.400 trÈ em" . Ÿ ViŒt Nam nh»ng con sÓ thÓng kê liên quan ljn ngÜ©i ch‰t , bÎ thÜÖng , ngÜ©i tœ nån hay khách vi‰ng thæm sª thú v.v.. thÜ©ng không ÇÜ®c chính xác l¡m.

    T°ng ThÓng ThiŒu Çang chuÄn bÎ m¶t thông ÇiŒp cho ngÜ©i dân ViŒt Nam vào dÎp T‰t, Çúng theo truyŠn thÓng. Næm nay ông nhÃn månh 3 Çi‹m :

1.- "Phäi y‹m tr® m¥t trÆn quân s¿, tÓi Ça"; Không bi‰t có bao nhiêu m¥t trÆn ª ÇÃt nܧc ViŒt Nam nÀy ?

2. - "Phäi tæng cÜ©ng sän xuÃt". ñÓi v§i Çi‹m nÀy thì hai MiŠn Nam B¡c ViŒt Nam g¥p nhau, nhÜng MiŠn B¡c có lë phäi Çôn ÇÓc månh hÖn MiŠn Nam

3. - và cuÓi cùng là "HÆu phÜÖng phäi ÇÜ®c °n ÇÎnh", ông mong có m¶t s¿ Çoàn k‰t và h®p tác månh hÖn n»a trên m¥t trÆn chánh trÎ . 

Chánh Phû cÀn phäi giäi quy‰t 3 cu¶c khûng khoäng vŠ chánh trÎ n¶i b¶.

- Nh»ng ngÜ©i  Hòa Häo ª phía Nam SàiGòn . Giáo phái nÀy theo tri‰t lš PhÆt Giáo. H† có  t° chÙc m¶t l¿c lÜ®ng bán quân s¿ v§i m¶t ÇÜ©ng lÓi chánh trÎ quÓc gia chÓng c¶ng rõ ràng hÖn l¿c lÜ®ng cûa giáo phái Cao ñài. NgÜ©i Pháp , rÒi ngÜ©i MÏ cÛng nhÜ ñŒ NhÎ C¶ng Hòa ÇŠu xº døng l¿c lÜ®ng nÀy. Còn ViŒt Minh trܧc kia và bây gi© là ViŒt C¶ng không làm æn gì ÇÜ®c h‰t trong vùng quê thu¶c ÇÒng b¢ng phì nhiêu cûa MiŠn Tây, có quân dân cán chánh gÓc Hòa Häo tham gia ki‹m soát. V§i gÀn 2 triŒu tín ÇÒ và trên 50.000 ÇÜ®c võ trang, h† th¿c s¿ là m¶t l¿c lÜ®ng Çáng k‹. Có lúc h† thÌnh cÀu Chánh Phû nên cº nh»ng ngÜ©i cûa h† vào các chÙc vø tÌnh trܪng và quÆn trܪng. NhÜng ông ThiŒu không muÓn n§i lÕng quyŠn uy cûa Chánh Phû : Các tÌnh trܪng và quÆn trܪng phäi là nh»ng quân nhân do ông ch†n l¿a. V§i nh»ng ngÜ©i nÀy Chánh Phû së gi» ÇÜ®c quyŠn l¿c và ki‹m soát ch¥t chÈ quân Ƕi cÛng nhÜ dân chúng hÖn.

      Các Çåi diŒn Hòa Häo ÇÜ®c m©i ljn Dinh ñ¶c LÆp Ç‹ thÜÖng nghÎ. Ông LÜÖng tr†ng TÜ©ng, Çåi diŒn cho T° ñình yêu cÀu ông ThiŒu xét låi các thÌnh cÀu cûa l¿c lÜ®ng PhÆt Giáo Hòa Häo mà lúc nào ông cÛng bäo Çäm là vÅn trung thành v§i Chánh Phû .  CuÓi cùng rÒi thì Çâu cÛng vào Çó, ngÜ©i ta xoa dÎu các Çåi diŒn b¢ng m¶t vài hÙa hËn nhÜng chÌ khi nào thanh bình ÇÜ®c vãng hÒi (3)

- Ngay tåi SàiGòn ông ThiŒu phäi ÇÓi ÇÀu v§i nhóm ÇÓi lÆp không c¶ng sän . Nhóm nÀy tuy có Òn ào nhÜng không ÇÜ®c bao nhiêu ngÜ©i , gÒm có PhÆt giáo và cä Kitô Giáo n»a.. Tuy ông ThiŒu là ngÜ©i m§i trª låi Ki tô giáo, nhÜng ông không trông Ç®i hay nh© vä gì ngÜ©i công giáo cä. Sau HiŒp ܧc Genève næm 1954, có nhiŠu làng công giáo cùng v§i Cha xÙ Çã bÕ MiŠn B¡c di cÜ vào MiŠn Nam, nh»ng ngÜ©i công giáo nÀy rÃt tÓt. NhÜng trong sÓ nh»ng ngÜ©i công giáo ª MiŠn Nam trong th©i gian gÀn Çây có nh»ng thành phÀn g†i là "cÃp ti‰n" låi không có tinh thÀn v»ng ch¡c. Ông ThiŒu tin r¢ng giáo h¶i Ki tô Çã bÎ nhiÍm Ƕc ljn tÆn Vatican rÒi. ñÙc Giáo Hoàng Joan XXIII Çã cÙng r¡n ÇÓi v§i c¶ng sän . NhÜng khi ông ThiŒu ÇÜ®c ti‰p ki‰n ª La Mã, thì ñÙc Thánh Cha Phao LÒ ÇŒ Løc låi khuyên ông nên tìm cách dàn x‰p v§i c¶ng sän ViŒt Nam . Ông Phao LÒ ÇŒ Løc cÛng Çã ti‰p bà NguyÍn thÎ Bình, B¶ trܪng ngoåi giao cûa cái g†i là CPLTCHMN. Cho nên ông ThiŒu cÛng nghi ng© luôn nh»ng ngÜ©i công giáo.

   Linh møc TrÀn h»u Thanh thu¶c dòng Chúa CÙu Th‰, m¶t ngÜ©i nhÕ con nhÜng hÖi nóng tính Çã cao hÙng thành lÆp "Phong Trào Dân Chúng ChÓng Tham NhÛng" Çã chïa ng†n lºa ÇÃu tranh vào cá nhân T°ng Thông ThiŒu. Ông phân phÓi nh»ng l©i kêu g†i cûa Phong Trào cho væn phòng báo chí trong nܧc và cho cä nhà báo ngoåi quÓc. VÎ linh møc nÀy tÓ cáo ông ThiŒu ngày hôm qua thì gian lÆn trong cu¶c bÀu cº Ç‹ n¡m chánh quyŠn và ngày hôm nay thì khuy‰n khích tham nhÛng. Theo linh møc Thanh thì ông ThiŒu là m¶t ngÜ©i ÇÜ®c sanh ra trong chi‰n tranh và ông ta muÓn kéo dài cu¶c chi‰n nÀy. Có nhiŠu nhân sï ª SàiGòn tham gia vào Phong Trào ChÓng Tham NhÛng nÀy, nhÜ NghÎ sÌ TrÜÖng ti‰n ñåt, và nh»ng ngÜ©i công giáo khác nhÜ linh møc Thanh Lãng, Chû tÎch H¶i Væn Bút, chû tÎch H¶i ñÒng Báo Chí, và H¶i các nhà báo ViŒt Nam, m¶t ngÜ©i rÃt có uy tín trong gi§i trí thÙc

Linh møc Thanh cûa Dòng Chúa CÙu Th‰ vi‰t væn rÃt ÇÍ dàng nhÜng rÃt Ƕc ác. Ông vi‰t và phát hành "Bän Cáo Trång sÓ 1" , không mÆp m©, Çánh th£ng vào trí tܪng tÜ®ng cûa ngÜ©i džc, nhÃt là gi§i bình dân. Nh»ng l©i công kích nÄy lºa cûa ông có hÖi lúng túng vì thi‰u b¢ng chÙng. Ông xác quy‰t r¢ng tài sän quan tr†ng cûa ông ThiŒu gÒm có bÃt Ƕng sän ª ViŒt Nam và ª ngoåi quÓc ; r¢ng ông ThiŒu dính sâu vào ÇÜ©ng dây buôn ma túy; r¢ng bŒnh viŒn "Vì Dân" mà bà ThiŒu là Giám ÇÓc hành chánh Çã trª thành m¶t ° mua quan bán tܧc; r¢ng gia Çình cûa ông và bà ThiŒu có hàng træm "áp phe". Ông anh r‹ cûa bà ThiŒu gi» Ƕc quyŠn nhÆp cäng phân bón, viŒc bán phân bón nÀy có m¶t l®i tÙc quá l§n. RÃt thÆn tr†ng, ông ThiŒu có phän Ùng låi theo ÇÜ©ng lÓi riêng cûa ông. Ông không lš gì t§i tác giä cûa "Bän Cáo Trång sÓ 1", không truy tÓ tác giä vŠ t¶i phÌ báng, m¶t t¶i danh có d¿ liŒu trong Hình LuÆt cûa ViŒt Nam, mà T°ng ThÓng nh¡m vào các t© báo Çã Çæng bän cáo trång nÀy v§i t¶i danh: có hoåt Ƕng thân c¶ng. 

       Låi thêm m¶t sai lÀm chánh trÎ tai håi:  ông ThiŒu Ç° t¶i luôn cho các nhân sï công giáo và chánh trÎ cÛng nhÜ các nhà báo.

NhÜ vÆy chi‰n thuÆt và biŒn pháp cûa Chánh Phû cÀn ÇÜ®c giäi thích: thì Çây, ông B¶ trܪng N¶i Vø h†p báo, có b¶ trܪng Thông Tin, và ChÌ Huy Trܪng Cänh Sát kiêm Trung ÜÖng Tình Báo ÇÒng tham d¿, theo Çúng cung cách cûa chánh phû, vØa có uy quyŠn vØa Çúng theo luÆt pháp.  Ông B¶ trܪng N¶i Vø tuyên bÓ:

- " 16 nhà báo và 2 t°ng biên tÆp kiêm chû báo bÎ b¡t gi». Nh»ng ngÜ©i nÀy làm viŒc có l®i cho c¶ng sän. H† hoåt Ƕng nh¢m lÆt Ç° T°ng ThÓng ThiŒu. Chánh Phû không th‹ xem h† là thành phÀn ÇÓi lÆp h®p pháp ÇÜ®c .

Næm t© báo bÎ Çình bän. M¶t sÓ t© báo khác bÎ tÎch thu vì Chû bút cûa các báo nÀy không chÎu c¡t bÕ nh»ng Çoån væn trong phÀn bình luÆn cûa h† có tính cách bôi l† vÎ nguyên thû quÓc gia . Chánh phû tung ra m¶t cáo bu¶c không giäi thích ÇÜ®c : " Các bài báo nÀy tìm cách ÇÀu Ƕc dÜ luÆn quÀn chúng". Trong cu¶c h†p báo ông B¶ trܪng ÇÜa ra hai ngÜ©i "phåm t¶i"  không ÇÜ®c minh xác l¡m : Tô minh Trung thì khai r¢ng anh ta "làm theo lÎnh cûa Lê DuÅn" và VÛ tr†ng LÜ®ng thì xác nhÆn là " ngÜ©i  ta cho lŒnh anh khai thác tÓi Ça nh»ng tin tÙc nào có håi cho Chánh Phû " .

Thành phÀn d¿ bu°i h†p báo hÀu h‰t là nhà báo, ai cÛng cÜ©i. ngÜ©i ta tܪng tÜ®ng sai vŠ ngÜ©i lãnh Çåo Çäng c¶ng sän ª Hà N¶i : làm gì có chuyŒn ông ta chuy‹n th£ng lŒnh cho m¶t nhà báo ª SàiGòn ÇÜ®c ? "Khai thác tÓi Ça" là m¶t nhóm ch» mÖ hÒ, và không thi‰u gì nh»ng tin tÙc xÃu. Nói vŠ trång huÓng Çó thì m¶t nhà báo có š thÙc n‰u muÓn chÌ trích Chánh Phû thì Çâu có cÀn lŒnh låc gì cûa ai Çâu?

Linh møc Thanh Lãng Çåi diŒn cho H¶i các kš giä, không s® gì cä lên ti‰ng l§n hÕi ông B¶ Trܪng:

- " Ông có nói là ông Çã bi‰t nh»ng hoåt Ƕng cûa các ngÜ©i nÀy tØ lâu rÒi, vÆy tåi sao ông ch© cho ljn gi© nÀy ông m§i cho b¡t h† ?

Ông B¶ trܪng hÖi lúng túng không trä l©i Çúng câu hÕi :

- " Chúng tôi làm viŒc trong khuôn kh° cûa m¶t Chánh Phû Dân Chû, Báo Chí phäi ÇÜ®c T¿ Do, nhÜng chúng tôi không chÃp nhÆn nh»ng ngÜ©i công tác v§i c¶ng sän  l®i døng s¿ t¿ do Çó Ç‹ dùng báo chí nhÜ m¶t phÜÖng tiŒn Ç‹ tuyên truyŠn có l®i cho c¶ng sän . Nh»ng l©i giäi thích ÇÀy tính nguyên t¡c Çó không Çánh lØa ai ÇÜ®c cä. M¶t Çåi diŒn cûa nhÆt báo ñiŒn Tín bênh v¿c kš giä VÛ tr†ng LÜÖng, m¶t nhân viên trong ban biên tÆp cûa mình:

- " Ông LÜÖng coi vŠ tin tÙc væn hóa trong t© báo cûa chúng tôi. Trܧc Çó anh Çã phø trách møc "Thi Væn" trên Çài phát thanh SàiGòn. N‰u trܧc kia Chánh Phû không bi‰t anh ta Çã c¶ng tác v§i c¶ng sän, thì bây gi© chúng tôi làm sao bi‰t ÇÜ®c chuyŒn Çó ?    

Thính giä bình luÆn Òn ào. Có ngÜ©i to ti‰ng hÕi:

- Ai Çã bÎ b¡t ?

- ñ†c tên lên, džc tên lên..

Ông ChÌ huy trܪng Cänh Sát džc m¶t lô tên nh»ng nhà báo bÎ b¡t, không nói h† là c¶ng sän thiŒt hay là tình nghi c¶ng sän .

Ông Cao Giao , m¶t trong "ba chàng ng¿ lâm pháo thû" ÇÜa ra câu hÕi :

- Còn anh Choé thì sao ?

Choé  là m¶t h†a sÌ có tài. Ông ta ÇÜ®c ghi nhÆn là mÃt tích. Nh»ng hí h†a cûa anh ta có tánh cách chÓng c¶ng sän d» d¢n l¡m mà ÇÓi v§i Chánh Phû cÛng không kém gì hÖn. Anh ta Çã có ÇŠ phòng trܧc nên không bÎ b¡t. Ÿ Hà N¶i thì c¶ng sän muÓn b¡t giam ai cÛng ÇÜ®c nhÜng ª SàiGòn thì chánh quyŠn phäi làm viŒc cÄn thÆn hÖn.

     S¿ viŒc nÀy làm náo Ƕng cä thû Çô. NgÜ©i ta h†p nhau låi, rÒi ngÜ©i ta ÇÜa ra nh»ng ki‰n nghÎ trong tinh thÀn Çoàn k‰t. M¶t phát ngôn viên cûa PhÆt Giáo tranh ÇÃu ƒn Quang tuyên bÓ là : "chúng tôi s£n sàng y‹m tr® gi§i báo chí" . Có bÓn t© báo không dính líu vào vø nÀy Çã có quy‰t ÇÎnh t¿ Çình bän m¶t ngày . Ba t© báo có tr® cÃp cûa Chánh Phû thì Çæng m¶t bän thông cáo chánh thÙc không Ç¥t thành vÃn ÇŠ : "Các kš giä bÎ b¡t gi» là c¶ng tác viên bí mÆt cûa c¶ng sän "

      ñ‰n lÜ®t ThÜ®ng viŒn cÛng thÃy nóng lên. BÓn mÜÖi tám nghÎ sÌ thu¶c nhóm ÇÓi lÆp không c¶ng sän ª QuÓc H¶i cáo giác s¿ tÎch thâu báo chí cûa chánh quyŠn  vi‰t ÇÀy lên tÜ©ng quy l‡i cho ông ThiŒu Çã dùng nh»ng phÀn tº thÓi nát. Lá thÜ cûa nhóm ngÜ©i nÀy không chïa mûi dùi vào ai h‰t , ngoåi trØ tܧng Quang, cÓ vÃn an ninh cûa T°ng ThÓng. H† khéo cÄn thÆn không nói gì t§i vÎ nguyên thù quÓc gia h‰t, không cáo bu¶c cá nhân ông ta. ñ‹ làm tæng vÈ quan tr†ng cûa vÃn ÇŠ tÃt cä ÇŠu kš tên b¢ng máu.

---