อำเภอบางไทร

อำเภอบางปะหัน

อำเภอบางปะอิน

อำเภอบ้านแพรก

อำเภอผักไห่

อำเภอพระนครศรีอยุธยา

อำเภอมหาราช

อำเภอเสนา

อำเภออุทัย

วัดพระศรีสรรเพชญ์
อำเภอพระนครศรีอยุธยา



วัดพระศรีสรรเพชญ์สร้างอยู่บนพื้นที่ซึ่งเดิมเป็นที่ตั้งของพระราชวังหลวง
มาตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) ครั้นถึงแผ่นดิน
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พ.ศ. 1991 ทรงถวายที่นั้นเป็นพุทธาวาส
ลักษณะเด่นของวัดคือ พระเจดีย์ใหญ่ 3 องค์ ตั้งเป็นประธานของวัด ซึ่งเป็นที่
บรรจุพระอัฐิของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3
และสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2

ตลอดระยะเวลาของราชอาณาจักรอยุธยา วัดพระศรีสรรเพชญ์เป็นวัดใน
พระราชวังหลวงที่ใช้ประกอบพระราชพิธีสำคัญ เช่น พระราชพิธีถือน้ำ-
พิพัฒน์สัตยา ฯลฯ เป็นที่ทรงศีลของพระมหากษัตริย์ และเป็นที่เก็บพระบรม-
อัฐิพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศ์ วัดนี้ไม่มีพระสงฆ์จำพรรษา จะนิมนต์
พระสงฆ์เข้ามาเป็นครั้งคราว เมื่อมีการประกอบพระราชพิธี

วิหารพระมงคลบพิตร
อำเภอพระนครศรีอยุธยา



พระมงคลบพิตรเป็นพระพุทธรูปอิฐบุทองสัมฤทธิ์ สีดำตลอดองค์เพราะ
เคลือบรักไว้ สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยสมเด็จพระไชยราชา ราว พ.ศ.2081
สำหรับเป็นพระพุทธรูปประจำวัดซีเซียง ประดิษฐานอยู่กลางแจ้ง ต่อมาใน
สมัยสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ทรงโปรดเกล้าฯให้ชะลอพระมงคลบพิตรมาไว้
ทางตะวันตกเฉียงใต้ของวัดพระศรีสรรเพชญ์ และสร้างมณฑปครอบไว้
ครั้นแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าเสือ เกิดฟ้าผ่าเครื่องมณฑปพังลงมาต้องพระศอ
หัก ก็โปรดเกล้าฯให้รื้อซากมณฑปสร้างใหม่และซ่อมพระศอให้เหมือนเดิม
จนเมื่อ พ.ศ. 2310 เสียกรุงศรีอยุธยา วิหารพระมงคลบพิตรถูกไฟไหม้
ทรุดโทรม พระเมาฬีและพระกรขวาหัก

ในรัชสมัยรัชกาลที่ 5 พระยาโบราณราชธานินทร์ ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่ง
สมุหเทศาภิบาลมณฑลอยุธยา ได้ซ่อมองค์พระด้วยปูนปั้น และในปี พ.ศ.
2535 ได้มีการลงรักปิดทองพระมงคลบพิตรทั้งองค์ นับเป็นพระพุทธรูปปาง
มารวิชัยที่มีขนาดใหญ่มากที่สุดองค์หนึ่งของประเทศไทย

พระที่นั่งเพนียด
ตำบลสวนพริก อำเภอพระนครศรีอยุธยา

พระที่นั่งองค์นี้ เป็นที่สำหรับพระราชาธิบดีประทับทอดพระเนตรการจับ
ช้างเถื่อนในเพนียด ซึ่งนำมาใช้ประโยชน์ในราชการทั้งในเวลาปกติและใน
เวลาสงคราม

การจับช้างเถื่อนนี้ ถ้าหากว่ามีแขกเมืองเข้ามาในฤดูที่พอจะจับได้แล้ว
พระราชาธิบดีมักจะโปรดให้ทำพิธีจับช้างให้แขกเมืองชมทุกคราวไป ดังเช่น
ปรากฏในจดหมายเหตุของเชวาเลีย เดอโชมองต์ ราชทูตฝรั่งเศสที่เข้ามาใน
แผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ว่าสมเด็จพระนารายณ์โปรดให้ชมการ
จับช้างเถื่อนที่เพนียดเมืองลพบุรีครั้งหนึ่ง ในรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นรัชกาล
สุดท้ายที่พระราชาธิบดีแห่งประเทศไทยโปรดให้มีการจับช้างเถื่อน ก็ยัง
ปรากฏว่าได้ทรงโปรดให้จับช้างกลางแปลงที่เพนียดตำบลทะเลหญ้า ให้
พระเจ้าชาร์นิโคลาสที่ 2 ทอดพระเนตรครั้งหนึ่ง ให้กับแกรนดุ๊กบอริสวลาดิมิ
โรวิตซ์ แห่งรุสเซีย ทอดพระเนตรอีกครั้งหนึ่ง

เดิมตั้งแต่แรกสร้างกรุงศรีอยุธยาลงมาจนถึงแผ่นดินสมเด็จ
พระมหาจักรพรรดิ กำแพงพระนครด้านตะวันออกเฉียงเหนืออยู่พ้นวัด
เสนาสนารามเข้าไป เพนียดคล้องช้างอยู่ที่วัดซอง ซึ่งเป็นที่ว่าการอำเภอ
กรุงเก่าในปัจจุบันนี้ ต่อมา พ.ศ. 2123 พระมหาธรรมราชาได้ขยายกำแพง
พระนครด้านนี้ออกไปจนถึงริมแม่น้ำ เพนียดคล้องช้างอยู่ในกำแพงพระนคร
ไม่สะดวกแก่การจับช้าง จึงได้ย้ายไปอยู่ที่ตำบลทะเลหญ้า (ปัจจุบันเรียก
ตำบลสวนพริก) ซึ่งอยู่ข้างวัดบรมวงศ์ในปัจจับันนี้ แต่พระที่นั่งเพนียด
ของเดิมซึ่งสร้างครั้งแผ่นดินสมเด็จพระธรรมราชานั้นถูกพม่าเผาเมื่อเสีย
กรุงศรีอยุธยาครั้งหลัง ใน พ.ศ. 2310

พระที่นั่งเพนียด และตัวเพนียด ที่ยังคงเหลือซากอยู่ในปัจจุบันนี้
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกโปรดให้ซ่อมครั้งหนึ่ง ต่อมา
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้กรมหลวงเทพพลภักดิ์เป็น
แม่กองออกไปซ่อมอีกครั้งหนึ่ง ถึงรัชกาลที่ 5 พระที่นั่งนี้ชำรุดจึงโปรดให้
ซ่อมอีกครั้ง

วัดพระราม
อำเภอพระนครศรีอยุธยา

สมเด็จพระราเมศวร โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาวัดพระรามขึ้นตรงบริเวณที่
ถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) ซึ่งเป็น
พระราชบิดา เมื่อ พ.ศ. 1912 ต่อมาได้มีการปฏิสังขรณ์วัดนี้ในสมัยสมเด็จ
พระบรมไตรโลกนาถ และอีกครั้งหนึ่งในสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
สถาปัตยกรรมส่วนใหญ่จึงเป็นฝีมือช่างสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ

ในปัจจุบัน วัดพระรามอยู่ติดกับบึงพระรามซึ่งเดิมเรียกว่าหนองโสน ใกล้กับ
พระอนุสาวรีย์สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) และอยู่ทางทิศ
ตะวันออกของวิหารพระมงคลบพิตร ภายในวัดยังปรากฏซากวิหารใหญ่
องค์พระปรางค์ที่มีระเบียงโอบล้อม มีพระพุทธรูปศิลาปรักหักพังตั้งเรียงราย
โดยรอบ และมีพระอุโบสถอยู่ทางทิศเหนือ

วัดไชยวัฒนาราม
อำเภอพระนครศรีอยุธยา

สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ทรงโปรดเกล้าฯให้สร้างวัดไชยวัฒนารามขึ้นใน
ปี พ.ศ. 2173 เพื่ออุทิศถวายให้เป็นอนุสรณฺสถาน ณ บ้านเดิมของพระราช
มารดา และเพื่อเฉลิมพระเกียรติในการเสด็จขึ้นครองราชย์ ด้วยทรงมี
พระราชนิยมศิลปะแบบขอม วัดนี้จึงมีสถาปัตยกรรมรูปปรางค์ ประกอบด้วย
พระปรางค์ศรีรัตนมหาธาติเป็นองค์ประธานสูงเด่นอยู่ท่ามกลางปรางค์ทิศ
และปรางค์รายทั้ง 8 ทิศ สันนิษฐานว่าแต่เดิมในคูหาปรางค์ประธานเป็นที่
ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุหรือสิ่งอันควรบูชาอื่น ๆ

พระอุโบสถอยู่ทางด้านตะวันออกของพระปรางค์ มีซากพระประธานเป็น
พระพุทธรูปปางมารวิชัยสร้างด้วยหินทราย และที่ฐานประทักษิณด้าน
ทิศเหนือ มีฐานรากของเจดีย์ 3 องค์ตั้งเรียงกัน สันนิษฐานว่าเป็นที่บรรจุพระ
อัฐิเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร (เจ้าฟ้ากุ้ง รัตนกวีแห่งกรุงศรีอยุธยา) เจ้าฟ้าสังวาลย์
และเจ้าฟ้านิ่ม พระสนมเอกในพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ

วัดภูเขาทอง
ตำบลภูเขาทอง อำเภอพระนครศรีอยุธยา

สมเด็จพระราเมศวร ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดภูเขาทองเมื่อ พ.ศ. 1930
ณ ทุ่งฝั่งตะวันออกทางด้านเหนือ ห่างจากพระราชวังไปประมาณ 2 กิโลเมตร
ต่อมาใน พ.ศ. 2112 พระเจ้าหงสาวดีมีชัยชนะต่อกรุงศรีอยุธยา จึง
โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์ใหญ่ขึ้นที่วัดนี้ เพื่อเฉลิมพระเกียรติ

ครั้นรัชสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์พระอาราม
และพระเจดีย์ใหญ่ซึ่งหักพังลงมาก่อนหน้าแล้ว แต่ทรงให้เปลี่ยนรูปเจดีย์
ของเดิม เป็นแบบไทย คือตอนข้างบนถึงยอดทำเป็นรูปย่อเหลี่ยมไม้สิบสอง

วังมัจฉาวัดตึกคชหิรัญศรัทธาราม
ตำบลอมฤต อำเภอผักไห่

(ภาพจาก www.thaitambon.com)



เป็นวังปลาซึ่งอยู่ในบริเวณที่ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยว
เป็นจำนวนมากในวันหยุด เนื่องจากมีปลาหลายชนิดจำนวนมาก
เป็นบริเวณที่ปลาชะโดว่ายน้ำชนเรือที่ผ่านไปผ่านมา
โดยในแต่ละปีจะมีนักท่องมาเยี่ยมชมกว่า 20,000 คน