การประดิษฐ์ดอกไม้จากต้นโสน

1. ความเป็นมา / ความสำคัญของอาชีพ

         ต้นโสน หรือที่ชาวบ้านเรียกว่าโสนหางไก่ ในอดีตมีขึ้นอยู่ทั่วไปตามทุ่งนาซึ่งเป็น
ภาระกับเกษตรกรที่จะต้องถอนทิ้ง ต่อมาได้มีผู้คิดริเริ่มนำต้นโสนนี้มาทำให้เกิดประโยชน์
โดดทำเป็นดอกไม้ เริ่มจากรูปแบบง่าย ๆ และได้มีการพัฒนารูปแบบใหม่ ๆ จนสามารถ
ทำได้หลายแบบ อาทิเช่น ดอกมะลิบาน ดอกมะลิตูม ดอกกุหลาบ ดอกบัว และอื่น ๆ
อีกมากมาย ในปัจจุบันนี้มีการทำกันอยู่แทบทุกหลังคาเรือนเลยที่เดียว เป็นการสร้าง
รายได้เสริมที่ดีแก่ครอบครัวในช่วงที่ว่างเว้นจากการทำนาหรืองานประจำ

2. วัสดุ / อุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต

         ในการทำดอกไม้ประดิษฐ์จากต้นโสนมีวัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้ได้แก่
         1. ต้นโสน (ตากแห้ง)
         2. มีดแสตนเลสขนาดยาว
         3. หินรับมีด
         4. ภาชนะสำหรับใส่โสน เช่น กระจาด ตะกร้า
         5. ฟลอร่าเทป
         6. ด้าย
         7. สี สำหรับย้อม

3. ขั้นตอนการประดิษฐ์ดอกไม้จากต้นโสน

    ขั้นที่ 1 นำต้นโสนที่ตากแห้งแล้วมาตัดออกเป็นท่อน ๆ ตามขนาดที่ต้องการ

    ขั้นที่ 2 ใช้มีดแสตนเลสปอกเปลือกสีน้ำตาลออก
    ขั้นที่ 3 ใช้มีแสตนเลสที่มีความคมเป็นพิเศษฝานต้นโสนออกเป็นแผ่นบาง ๆ
    ขั้นที่ 4 นำแผ่นโสนที่ได้มาประดิษฐ์เป็นดอกไม้ แล้วแต่ว่าต้องการจะทำเป็นดอก
แบบใด อาทิเช่น ดอกมะลิบาน, มะลิตูม, ดอกกุหลาบแบบต่าง ๆ เป็นต้น

    - การทำดอกมะลิบาน          นำแผ่นโสนที่ได้จากการฝานมาม้วนให้เป็นปอนเส้นผ่านศูนย์กลางตามขนาด
ของดอกที่ต้องการ จากนั้นตัดหัวตัดท้ายให้เรียบ แล้วใช้มีดคม ๆ ผ่าให้เป็นกลีบ
จากนั้นก็ใช้มือคลึงในลักษณะทวนเข็มนาฬิกา ให้กลีบที่ผ่าไว้สลับกลีบกัน แล้วกดหน้า
ให้บุ๋มเล็กน้อย แล้วใช้เชือกพันแล้วดึงให้กลีบขยายออกแล้วใช้ด้ายผูกให้แน่น

    - การทำดอกมะลิตูม
          นำแผ่นโสนที่ได้จากการฝานมาเรียงซ้อนกันแล้วใช้วัตถุหนัก ๆ ทับให้เรียบ
แล้วตัดเป็นชิ้นเล็ก ๆ ขนาดประมาณ 1.5 -2 เซนติเมตร นำโสนที่ตัดไว้ใส่ในถุง
พลาสติกแล้วใช้กระบอกฉีดน้ำฉีดให้ทั่ว พอโสนนิ่ม นำโสนที่ได้มา 2 ชิ้น วางซ้อนกัน
ให้เลื่อมกันเล็กน้อยแล้วบิดพับให้เป็นรูปดอกมะลิ จากนั้นใช้ฟลอร่าเทปมาพันที่
ก้านดอก

    - การทำดอกกุหลาบ
          นำแผ่นโสนที่ได้จากการฝาน มาตัดตามขนาดของกลีบดอกที่ต้องการ
(นำไปย้อมสีหรือไม่ก็ได้ตามต้องการ) ใช้น้ำพรมให้ทั่วแล้วใช้มือม้วนที่ปลายกลีบ
ด้านบนให้โค้งเล็กน้อย พอทำได้ตามจำนวนที่ต้องการแล้วก็นำกลีบที่เตรียมไว้มา
ประกอบเข้าเป็นดอก ให้กลีบเล็กอยู่ด้านในและค่อย ๆ ใหญ่ขึ้นเลื่อน ๆ ใช้ด้ายมัด
ให้แน่น

4. ผลิตภัณฑ์รูปแบบต่าง ๆ

5. ปัญหา / อุปสรรค

         1. ด้านวัตถุดิบ ในปัจจุบันวัตถุดิบที่ใช้คือต้นโสนหาไม่ได้ในท้องถิ่นที่มีการ
ประดิษฐิ์ดอกไม้ ต้องสั่งซื้อมาจากแถวจังหวัดนครนายก และปราจีนบุรี โดยผ่าน
พ่อค้าคนกลาง ประกอบกับมีโรงงานที่ผลิตดอกไม้จากต้นโสนเกิดขึ้นหลายแห่ง
ทำให้เกิดการแข่งขันกันในการซื้อวัตถุดิบ จึงทำให้วัตถุดิบมีราคาค่อนข้างสูง
         2. ด้านการตลาด ในปัจจุบันชาวบ้านจะผลิตตามการสั่งซื้อของพ่อค้า
คนกลาง ที่รับซื้อไปเพื่อส่งเข้าโรงงานหรือขายต่อ ทำให้ชาวบ้านมีตลาดที่จำกัด

เรียบเรียงโดย คณะครูอาสาสมัคร และครู ศรช.
ศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอบางปะอิน
โทร. 0-3526-1073