KA LOWIE

Liham mula sa Masa

 

Enero 17, 1979

MGA KASAMA,

Ganito ko sisimulan ang naganap nsa aking buhay.  Noong 1968 hanggang 1969, ako ay mayroon nang asawa at isang anak.  Maayos ang takbo ng aming pamumuhay.  Maaaring gitnang-panggitnang magsasaka kami noon dahil may ilang ding hayop na aming naipagbibili kung kami ay kinakapos sa pagkain.  Subalit may problema sa aming baryo.  Ang nakararami ay pawang magagaling na lalaki sa kasalbahian, iyong mga manghihilang lubid na may kakabit na kalabaw.  Naririyan din ang mga manloloob at mga kriminal.

Kung  para sa akin noong panahong iyon ay labis ang pagkasuklam ko sa mga ganitong tao ngunit sumapit sa akin ang ako ay mapabilang sa mga masasamang elemento ito.  Ganito ang pangyayari.  Kami ay pinagnakawan din.  Ang mga kinuha sa amin ay mahihinang bagay lamang—isang latang may tinapay ng bata, mga itlog ng manok at ang aking balisong.  Labis kong ikinagalit ito at ang naisip kong paraan ay makipagbarkada sa kanila dahil ang buong akala ko noon ay hindi na magbabago ang ganoong takbo ng lipunan.  Inumpisahan ko na ang pakikipag-inuman sa inaakala kong mga utak ng sindikato at sa mga bata-bata nila hanggang sa ako ay napag-abutan ng kalabaw at hindi ko matanggihan dahil may baril sila.  Mula noon kapag may mga lakad sila ay nakikipag-intindihan sa akin at sinasabi ko sa kanila ang mga hindi dapat galawin.  Noon din nag-umpisa ang pagkaloko-loko ng aming pamumuhay.  Naubos unti-unti ang aming hayop dahilan sa pakikipagbarkada at naging suliranin ako ng aking asawa.

Noong 1969 hanggang 1970, napag-isipan kong umiwas na sa sindikato at magpanibagong-buhay.  Ako ay dumayo sa Laguna para magtabas ng tubo.  Doon sa dalawang taon kong pagtatabas ng tubo, katakut-takot na hirap ang aking naranasan—nagtatabas ng tubong ulingin sa loob ng maghapon, maiksing pahinga sa ilalim ng niyog o saging.  Panay ang aming overtime.  Hindi na sana baleng ganoong kahirap ang aking mararanasan kung malaki ang kikitain.  Ang kaso lang ang halaga ng upa ng isang tonelada ay P4.00 lamang at walo o siyam na tonelada ang aming maikakarga sa maghapon.  Siyam kaming tauhan sa isang trak kaya’t kadalasa’y hindi umaabot sa P4.00 ang kita ng bawat isa sa amin sa isang araw ng nakababaling-likod na trabaho.  Kaya napilitan rin akong bumalik sa amin.  Ngunit ayaw pa rin akong patahimikin ng sindikato, kaya’t alis-balik ang naging buhay naming magpamilya hanggang 1976.

Nang taong ito, balitang-balita na kumikilos na ang NPA sa aming mga karatig-baryo at galit na galit raw ang NPA sa mga mangangalabaw.  Ako ay pinapaalis na naman ng aking mga magulang at asawa.  Ganito ang aking naging katugunan:  “Hindi ako aalis.  Saan man ako paroroon kung mabigat talaga ang aking nagawang kasalanan ay pilit akong hahanapin upang patayin.  Bago man lang maganap ang lahat ay mag-uusap muna kami.”

Hanggang sa naugnayan ako ng mga kasama at ipinagtapat ko ang aking nagawang pagkakasala.  Doon ko nakita kung gaano kahusay umunawa ang mga kasama at hanggang ako ay namulat unti-unti sa katotohanang maaari at kaya nating baguhin ang ating kapaligiran at ang ating sarili.  Sa ngayon ay patuloy akong kumikilos sa aming baryo upang makatulong sa pagpapalawak ng ating kilusan.

         

                                                Sa pakikibaka,

                                          Ka Lowie