1- (Junctional) AV kavşak ektopik kompleksleri: EKG’de, ya P dalgası yoktur veya retrograd iletilmiş P dalgasının hemen ardında veya önünde oluşmuş normal görünümde bir QRS kompleksi olan erken bir atım vardır.

2- (Junctional) AV kavşak ritmi: EKG’de dakikada 50-100 atım frekanslı düzenli bir ritm izlenir. P dalgaları ya görülmez, ya da, görülürlerse II-III-aVF’de ters dönmüş olarak görülürler. PR (veya RP) aralığı genellikle kısadır. Eğer kalp hızı düşükse escape (=kaçış) ritmi olma olasılığı yüksektir.

Olguların 2/3’ünde herhangi bir hastalık saptanamamaktadır. Bunların dışında en sık Mitral kapak prolapsusu, diğer kalp hastalıkları ve hipertiroidililerde görülür.

Junctional taşikardilerde tedavi etiyolojiye ve kardiyovasküler sistem fonksiyonlarını desteklemeye yönelik olmalıdır. Digitalis intoksikasyonu araştırılmalı ve varsa Digitalis kesilmeli, Potasyum, Lidokain, Phenytoin veya betabloker (Propranolol) uygulanmalı ve mümkün olduğunca elektrokardiyoversiyondan kaçınılmalıdır.

İlaç tedavisinde klas I-A, I-C ve III grubu antiaritmikler kullanılabilir. Kateter ablasyonu da etkili olabilir.

1- Wolf-Parkinson-White Sendromu: Sinüs düğümünden ventriküllere kadar olan ileti sisteminde, AV düğümde iletilerin yavaşlatılması, atriyumlar ile ventriküllerin uyumlu çalışmasını sağlayan en önemli özelliklerden biridir. Preeksitasyon sendromlarında AV düğümdeki gecikme süresinin azalmasına yol açan aksesuar bir atriyoventriküler ileti yolu vardır. Bu nedenle PR süreleri normalden kısadır.

P dalgalarının aksı ve şekli normaldir. PR aralığı normalden daha dardır. Ancak QRS kompleksini uzatan, R dalgasının başlangıcında delta dalgası adı verilen bir genişleme veya aşağı doğru negatif bir Q dalgası vardır. Sıklıkla beraberinde ST depresyonu veya T dalgasında ters dönme (T inversiyonu) görülür. A tipi WPW sendromunda delta dalgası pozitif V1 de olup (Sternal pozitif tip WPW) bunlarda aksesuar yol çoğunlukla sol Kent demetindedir (Kent bundle). Eğer delta V1 de negatifse B tipi WPW sendromu (sternal negatif tip WPW) mevcuttur. Bunda da aksesuar yol çoğunlukla sağ Kent demetindedir.

2- Kısa PR sendromları (Short PR Syn.=Long-Ganong-Levine Sendromu): P dalgaları normal olup sadece PR intervali normalden kısadır. Delta dalgası yoktur. Sebebi, ya AV nodal by-pass traktusu, ya anatomik olarak kısa bir AV nod veya AV nodu by-passlayan bir atriyo-His aksesuar ileti yolu olabilir.

Akut aritmik epizotların sonlandırılmasında; hızlı ventrikül cevaplı ve hemodinamik bozuklukla birlikteki atriyal fibrilasyonlarda ilk seçenek (elektrikli) DC kardiyoversiyondur.Normal QRS kompleksli, düzenli RR aralıklı, 200/dk. civarında kalp hızı olan ve ST segmenti içinde retrograt P dalgaları olan bir EKG ile görülen hastada AV nodal reentri düşünülerek vagal manevraları takiben i.v. Adenozin, Verapamil veya Diltiazem doğal olarak ilk seçenek olarak kullanılabilirler. Özellikle Adenozinde olmak üzere, ilaç uygulamasını takiben hızlı ventrikül cevaplı atriyal fibrilasyon gelişebilir. Bu durumda elektriksel kardiyoversiyon gerekli olabilir. Şüpheli QRS kompleksleri olan, RR intervalleri düzensiz atriyal fibrilasyonlu hastalarda, hem aksesuar yola etkili, hemde AV noda etkili Procainamid, Propranolol veya Amiodarone gibi bir ajanı kullanmak yararlı olabilir.

Klas I-A ve I-C grubu ilaçlar aksesuar yoldaki refrakterliği uzatırlar. Klas I-C ve Amiodarone ile Sotalol hem AV nod’un hemde aksesuar yolun ileti hızını etkiler. Bu nedenle paroksismal supraventriküler taşikardide Propafenon veya Ajmalin veya Amiodarone i.v. olarak kullanılabilir.

Uzun süreli profilaksi için elektriksel (radyofrekans) kateter ablasyonu ile tedavi özellikle ilaç tedavisiyle önlenemeyen sık tekrarlayan taşiaritmili olgularda düşünülmesi gereken bir tedavidir. Ayrıca nadir de olsa aksesuar yolun ameliyatla ortadan kaldırılması gerekebilir.

Ventriküler erken atımların en karakteristik ve tanısal özelliği kompansatuar pause özelliğidir. Kompansatuar pause ventriküler erken atımdan sonra gelen sinüzal atımın oluşturduğu QRS kompleksinin beklenen zamanda olmasıdır. Başka bir deyişle R-R-R süresi=R-R’-R süresidir. (R’: ektopik R)

Kompansatuar pause yoksa ventriküler ektopiden başka tanılar düşünülmelidir.

Multiformik VPS: Bir EKG derivasyonunda birden fazla şekilde VPS’ler vardır.

R on T fenomeni: Erken ventriküler atımın başlangıcı (R veya Q) bir önceki atımın T dalgasının tepe noktasında veya inen kolunda oluşuyorsa bu duruma R on T adı verilir. Bu durum yüksek ventriküler fibrilasyon tehlikesini gösterir.

2- Ventriküler couplet (ventriküler ikili vurular): Birbirine yapışık ard arda gelen ventriküler premature atımlara ventriküler kuple veya ventriküler couplet veya ikili ventriküler atım denir.

3- Ventriküler taşikardi (VT): Ardarda 3 taneden fazla VPS’nin dakikada 100 atım hızından daha hızlı bir frekansla oluşmasına ventriküler taşikardi denir. Frekansı genellikle 100-200/dakika arasındadır. Genellikle P dalgaları yoktur. Ancak, bazen P dalgaları görülürse, bunlarla QRS kompleksleri arasında ilişki yoktur. Ventrikül kompleksleriyle P dalgalarına bağlı oluşan QRS komplekslerinin üst üste gelmesi sonucu füzyon vuruları da izlenebilir. Bu vurular, sinüse bağlı QRS vurularının şekliyle ventrikül vurularının QRS şeklinin arasında bir şekle sahip olup, bir P dalgasından sonra ortaya çıkarlar.

Geçici ventriküler taşikardi: 6 atımlık VT’lerden 29 saniye süren VT’lere geçici ventrikül taşikardisi (unsustained VT) adı verilir.

Kalıcı ventriküler taşikardi: 30 saniye ve daha fazla süren ventrikül taşikardilerine kalıcı (sustained VT) ventrikül taşikardisi denir.

Ventrikül taşikardileri olan hastaların tetkiki ve altta yatan sebebe göre tedavisi yapılmalıdır.

4- İdiyoventriküler ritim: Atriyal ritmden tamamen bağımsız olarak ventriküllerin 30-40/dakika hızla çalışması görülür. QRS’ler geniş ve genellikle düzenli veya hafif düzensizdir. Ya AV tam blok ya da üst uyarı merkezlerinde (sinoatriyal, atriyal ve nodal) arrest mevcuttur. Bu bulgunun olduğu hastaların tetkiki ve tedavisi vakit geçirilmeden yapılmalıdır. Tedavi edilmesi gereken altta yatan hastalık ve üst uyarı merkezlerinin çalışmamasıdır.

5- Akselere ventriküler ritm: Dakikada 60-120 atım hızındaki ventriküler ritme akselere ventriküler ritm denir. En sık miyokart infarktüsü sırasında görülür.

6- Ventriküler fibrilasyon (VF): Etkili ventrikül kasılmalarının ortadan kalktığı, EKG’de çok hızlı ve düzensiz bir ventriküler ritm görülen ama dolaşımın durduğu bir durumdur (VF arrest). VF’nin süresine bağlı olarak aşağıdaki (Bkz.Asistoli süresinin etkileri) semptom ve bulgular ortaya çıkar.

7- Ventriküler asistoli: QRS komplekslerinin oluşmaması. Bazen saniyelerle olur, bazen de dakikalarca olur. Arrest 3 dakikayı aşarsa kalıcı beyin harabiyeti oluşmaya başlar. Asistoli süresine bağlı olarak ortaya çıkan başlıca belirti ve bulgular:

Ventriküler ektopilerin tedavisinde altta yatan nedenin ve kalbin anatomi-patolojik yapısının bilinmesi çok önemlidir.

Ventriküller iki ayrı ve birbirinden bağımsız çalışan uyarı merkezinden uyarılırlar. Örneğin sinüs ritminin yanında aynı anda daha yavaş bir ventriküler ritm ortaya çıkabilir. Ancak burada ventriküler atımların morfolojileri aynı fakat ikilenme aralıkları farklıdır. Füzyon atımları sıktır. Ektopik atımlar arası süre en kısa interektopik intervalin orantılı bir katıdır. Tedavileri ventriküler aritmiler gibi yapılabilir.