Instituut voor Islamitische
Studies en Publicaties

Deze site tot uw startpagina maken? Klik hier!

HET GEBED: ER ZIT MEER ACHTER ...

In het vorig artikel hebben wij reeds het één en ander over het gebed verteld. In dit artikel het vervolg.

Er is geen enkele Profeet op de wereld geweest die zijn volgelingen het gebed niet heeft opgelegd; dit vanwege de grote voordelen die het oplevert. Het grootste wapen van de Heilige Profeet Muhammad (vzmh) in zijn djihâd was het gebed. In zijn tijd werden, tijdens de Mirâdj (hemelvaart), ook de vijf dagelijkse gebeden ingesteld, die alle Muslims dienen te verrichten. De Muslims hebben het voorrecht gekregen om tijdens deze gebeden rechtstreeks in contact met hun Heer te treden. Dagelijks buigen miljoenen Muslims zich in gebed neder voor hun Schepper.

Maar welk voordeel hebben ze hieraan?

Net zoals ouders de zorgen hebben over hun kinderen, precies zo heeft Allâh de zorgen over ons. Hij is de Schepper, de Onderhouder en de Weldadige Die ons van alles voorziet.

Zoals kinderen hun ouders benaderen voor gunsten, of als ze in problemen zijn, precies zo dienen de mensen hun Heer te benaderen wanneer ze iets nodig hebben of in problemen zijn.

De liefde die een ouder voor zijn kind heeft, is maar een fractie van wat Allâh voor Zijn schepselen voelt; vandaar dat degenen die Allâh erkennen in hun leven en Hem aanbidden en goed doen, een nimmer af te snijden beloning zullen hebben (Qur’ân 95:6 e.a.)

Sowieso is het vijf keer per dag bidden een weldaad voor de mens, al was het alleen maar om het feit dat hij zich vijf keren van de drukke dagelijkse bezigheden kan losmaken om even tot zichzelf te komen, zijn Heer te gedenken en Hem te vragen om het kwade van hem af te wenden. Het gebed weerhoudt nl. van onzedelijkheid en kwaad (Qur’ân 29:45).

Verder heeft het gebed als voordeel dat de mens een zodanig contact met zijn Heer kan opbouwen, dat hij zich niet eenzaam voelt in tijden van moeilijkheden / beproevingen.

Worden gebeden verhoord?

Gebeden worden altijd gehoord door Allâh, maar niet altijd verhoord zoals wij dat willen, omdat Allâh, de Alwetende, de Alziende, het beste weet wat goed voor ons is. Wat wij misschien het beste voor onszelf achten hoeft niet altijd het beste te zijn, omdat wij niet in de toekomst kunnen kijken. Men dient zich daarom, als een gebed niet (direct) verhoord wordt, te berusten en te vertrouwen op Allâh’s Wijsheid; wij dienen geduldig te zijn in lijdzaamheid en gebed (Qur’ân 2:45).

Ook het gezamenlijk verrichten van het gebed heeft vele voordelen, naast het sociale aspect (het elkaar ontmoeten). Het leert dat de rijke en de arme, de witte en de zwarte, enz. gelijk zijn in de ogen van Allâh. Dit vergroot de kans op broederschap tussen verschillende groepen van mensen.

Het gezamenlijk verrichten van het gebed wordt vooral in de Hadîs zeer sterk aanbevolen. Er staat vermeld dat het gezamenlijk gebed 25 tot 27 maal meer zegeningen oplevert dan het alleen verrichte gebed.

Een ander voordeel van het gezamenlijk verrichten van het gebed is, dat men al biddende achter de imâm verschillende sûra’s uit het hoofd kan leren (denk maar aan de tarâwih gebeden in de vastenmaand).

Allâh waarschuwt ons in de Qur’ân (107:4-5) om niet achteloos te zijn in het gebed. Wat is achteloosheid eigenlijk?

Achteloosheid in het gebed kan alsvolgt:

• door het gebed niet regelmatig te verrichten en/of de regels en rituelen ervan niet op de juiste manier in acht te nemen;
• door het gebed te verrichten zonder het te begrijpen; alleen maar de woorden herhalen als een papegaai;
• door het doel, waarvoor het gebed is ingesteld, niet te bereiken. Het gebed is nl. niet een doel op zich, maar een middel om bepaalde doelen te bereiken, nl. oprechtheid, het vermijden van het kwade in woord en daad en het ontwikkelen van taqwa (Godsbewustzijn). Maar het doel is ook om liefde en tederheid voor de wezen, de behoeftigen en andere schepselen van Allâh te ontwikkelen.

We moeten wel begrijpen, dat we vaak de neiging hebben achteloos te zijn als onze harten geobsedeerd zijn door allerlei wereldse ambities en persoonlijke verlangens. Als we daaraan toegeven, of als we deze wereldse zaken een hogere plaats geven dan ons gebed, zullen we steeds achtelozer worden ten opzichte van Allâh en Zijn geboden, die alle ingesteld zijn voor ons eigen voordeel. Het regelmatig verrichten van het gebed zal dan een last voor ons zijn en als we toch nog proberen te bidden, zullen onze harten niet betrokken zijn, zullen we slechts routinematig bezig zijn en zullen we de juiste betekenis van het gebed niet kunnen begrijpen.

Enkele tips voor het verrichten van de salât:

• Probeer de wudu te verrichten kort vóórdat het gebed verricht gaat worden. Het helpt om tot rust te komen en zorgt alvast voor een geestelijke voorbereiding tot het gebed.
  
• Probeer de betekenis van de te reciteren sûra’s te leren; het helpt om intenser te bidden.
  
• Doe het gebed op een rustig tempo, zodat de betekenis van de woorden tot u doordringt.
  
• Wees eerlijk in uw gebed tot Allâh en vraag alles wat u wilt binnen dit gebed. De Profeet (vzmh) heeft ons geleerd, dat de dienaar tijdens de sadjdah (ter-aardewerping) het dichtst bij zijn Heer is; probeer dus in die houding de smeekbeden tot Allâh te verrichten. Het is derhalve niet noodzakelijk een du’a (smeekgebed) na de salât te doen.
  
• Wees ervan overtuigd dat Allâh altijd bij u aanwezig is tijdens het gebed en dat Hij altijd klaarstaat om, waar nodig, hulp te verlenen.

Enkele tips voor het op tijd opstaan voor de Fadjr (het ochtendgebed):

• ga op tijd naar bed (uiteraard) en neem uzelf voor vroeg op te staan;
  
• vermijd “junk food” (vette maaltijden), aangezien die meer energie vergen bij het verteren en derhalve een diepere slaap teweegbrengen, met als gevolg moeilijker ontwaken;
  
• zet uw wekker niet vlak naast uw bed, maar op een afstand, zodat u uit bed moet om het af te zetten;
  
• ga na het afzetten van de wekker vooral niet meer liggen om zgn. even “uit te rusten” van de nachtrust, meestal valt u dan weer in slaap;
  
• voorzover u toch weer het bed induikt: gebruik een wekker met “snooze” functie, die automatisch elke 5 tot 10 minuten afgaat;
  
• probeer met familie, vrienden en/of kennissen af te spreken elkaar te bellen om elkaar te wekken; dat brengt ook een gevoel van saamhorigheid teweeg en een sterkere motivatie om het gebed te verrichten.

S. Ahmadali-Doekhie