Instituut voor Islamitische
Studies en Publicaties

Deze site tot uw startpagina maken? Klik hier!

QURBÂNI OF HET OFFEREN

Zoals we allen weten is de tijd voor de 'Îd ul Adhâ, ofwel het offerfeest, bijna aangebroken. Alle Muslims wereldwijd die het zich kunnen veroorloven zullen op deze dag een schaap, geit, koe of kameel offeren.

Ter informatie: een schaap of een geit is voldoende als offer voor één gezin (economische eenheid), terwijl een koe of een kameel uit maximaal 7 aandelen kan bestaan.

V.w.b. de leeftijd van de te offeren dieren: een geit of schaap moet minimaal 1 jaar oud zijn, een koe minimaal 2 jaar en een kameel minimaal 5 jaar. Ook moeten de dieren vrij zijn van lichamelijke gebreken.

V.w.b. het tijdstip van het offeren: dit kan op de 'Îd-dag na het 'Îd-gebed of op de 2 tot 3 dagen na de 'Îd (dit zijn de dagen waarop de pelgrims zich in Minâ ophouden). Slachten vóór het 'Îd-gebed geldt volgens de Hadîs niet als offer!

Dit offeren, waaraan alle Muslims meedoen ter herdenking aan de beproevingen die de Profeet Abraham ('alaihis salâm), de aartsvader, heeft doorstaan in zijn gehoorzaamheid aan Allâh, is een onderdeel van de haddj (bedevaart) in Mekka. Abraham (Ibrâhîm) was bereid zijn zoon Ismaël met zijn eigen handen te offeren op bevel van Allâh, maar ook Ismaël was zich bereid aan de wil van Allâh te onderwerpen, door dit offer te ondergaan. De Heilige Qur'ân zegt in 37:102:

"En toen hij (de leeftijd) van het werken met hem bereikt had, zei hij: O mijn zoon! Voorzeker heb ik in mijn droom gezien, dat ik u ten offer breng; overweeg dan wat u ziet. Hij zei: O mijn vader! Doe wat u bevolen is; indien het Allâh behaagt, zult u in mij één van de lijdzamen vinden".

Zo'n sterk geloof en onderwerping aan Allâh's Wil is in deze tijd voor de meesten ondenkbaar.

Men vraagt zich wel eens af, of men in plaats van het offeren ook andere soorten van liefdadigheid kan verrichten. Om deze vraag te beantwoorden, moeten we nagaan wat het doel van het offeren is.

• Ten eerste: het offeren versterkt wereldwijd het gevoel van eenheid onder de Muslims. Immers, alle Muslims ter wereld brengen hun offer samen met de bedevaartgangers in Mekka.
  

• Ten tweede: het offeren wordt gedaan in navolging van de Profeet Abraham. Hierboven werd het begin van de geschiedenis van deze Profeet m.b.t. dit punt verteld en het verdere verloop is als volgt (Qur'ân 37:103-107):

 "Derhalve, toen zij beiden zich onderwierpen en hij hem op zijn voorhoofd neerwierp, en Wij tot hem riepen, zeggende: O Abraham! Inderdaad hebt gij de waarheid van het visioen aangetoond; waarlijk, alzo belonen Wij degenen die het goede doen: waarlijk, dit is een duidelijke beproeving. En Wij kochten hem met een groot offer vrij."

De Profeet Abraham hoefde dus zijn zoon Ismaël niet meer te offeren; in plaats daarvan offerde hij een lam. Het is dit feit, dat wij Muslims elk jaar herdenken door een offer te brengen.

• Ten derde: behalve de uiterlijke vorm van het offeren, zoals het slachten en het verdelen aan de armen, moeten wij vooral aandacht besteden aan de les die wij uit het offer dienen te leren. Het offer bestaat nl. uit een uiterlijke en een innerlijke vorm. De uiterlijke, zichtbare vorm is de daad van het slachten van een dier en het zich voeden met zijn vlees. Echter is vooral de innerlijke, onzichtbare vorm van het offeren belangrijk en daarvoor raadplegen we de Qur'ân 22:37, waarin Allâh zegt met betrekking tot de geofferde dieren:

"Hun vlees bereikt Allâh niet, hun bloed evenmin. Maar voor Hem is aannemelijk rechtschapenheid van uw kant."

Hier vertelt Allâh dus dat hij het vlees en het bloed van het geofferde dier niet nodig heeft, maar waarom dan dit offer?

In de Qur'ân 12:53 staat o.a.:

"…voorzeker, het zelf (ego) van de mens is gewoon hem te bevelen het kwade te doen…".

Laten wij kijken wat er tegenwoordig in de wereld gebeurt. Vele mensen proberen hun leven op te bouwen of hun naam te maken door anderen te vernietigen, zoals de dieren dat doen, dus: de één zijn dood is de ander zijn brood. Lage hartstochten zoals zedeloosheid, ongeoorloofde seks, geweld en drugs zijn de trend van tegenwoordig.

Dit alles ontstaat vanuit de dierlijke instincten, vanuit de lagere hartstochten van de mens. Het gevolg hiervan is, dat de gehele mensheid bezig is af te glijden naar de afgrond. Allâh zegt in Qur'ân 95:4-6:

"Voorzeker hebben Wij de mens in de beste vorm geschapen. Vervolgens brengen Wij hem terug tot de laagste der lagen. Behalve degenen die geloven en goede werken doen, die zullen een nimmer af te snijden beloning hebben."

Geachte lezers, het is het dierlijke in ons, dat ons naar de laagste der lagen brengt en dat vijandschap en onenigheid tussen de mensen brengt. Het is dit dier in ons dat geofferd moet worden. Allâh zegt dat dit moet gebeuren door te geloven in Allâh en goede werken te doen.

Niet alleen door te geloven in een aantal dingen kunnen we dus een goede bestemming bereiken, maar ook de daden zijn belangrijk. Neem maar als voorbeeld de vijf zuilen van de Islâm. De eerste zuil schrijft het geloof voor, terwijl de andere zuilen voornamelijk op daden zijn gericht: salât, zakât, vasten en haddj.

En om terug te komen op het offeren: wanneer we op de weg van de Islâm liefdadigheid verrichten, bijv. door het geven van geld voor goede doelen, hebben wij er alleen maar baat bij als we ook afstand doen van bepaalde verlangens en dingen die ons dierbaar zijn, vooral van onze lage begeerten. U kunt Allâh niet kopen met geld! U kunt Hem niet behagen alleen maar door het vlees van een dier te offeren. U kunt Hem niet vleien door alleen maar voor Hem te buigen of u ter aarde te werpen in de sadjdah, terwijl u zegt: Allâhu Akbar (Allâh is de Grootste). U moet ook uzelf, in elk geval een deel van uzelf, nl. het dierlijke in u, offeren. Dit is wat Allâh verlangt (dus: geloof + goede daden + onderdrukken lage begeerten).

Gaat u na: als een ieder zijn dierlijke verlangens zou opofferen, dan zou het vrede op aarde zijn. Want, zoals eerder gezegd, zijn het deze verlangens die onenigheid en vijandschap tussen de mensen brengen. En het onderdrukken van zulke verlangens is het Paradijs waard! Zie Qur’ân 79:40-41:

“En wat hem betreft, die in het aanzijn zijns Heer vreest te staan en de ziel in (haar) lage begeerten bedwingt, dan waarlijk, de tuin - dat is zijn woning.”

Uit bovengenoemde 3 punten blijkt duidelijk, dat het offer een andere betekenis heeft dan uitsluitend een liefdegave. Vervangen van het offer door een liefdegave is dus niet voldoende.

Het hoogste niveau van offeren bereikt men pas, als men zich kan houden aan de woorden die Allâh in Qur'ân 6:162 heeft geopenbaard:

"Zeg, voorzeker, mijn gebed en mijn offer en mijn leven en mijn dood zijn alle voor Allâh, de Heer der werelden."

Moge Allâh ons allen de kracht geven om op de juiste manier ons offer te brengen. ÂMÎN!

mw. S. Ahmadali-Doekhie