Instituut voor Islamitische
Studies en Publicaties

Deze site tot uw startpagina maken? Klik hier!

AARDEDAG 2000

Interreligieuze Gezondheidscommissie (IGC)

(samengevat)

In verband met Aardedag op 22 april 2000 werd door de IGC een artikel in De Ware Tijd geplaatst. Aangezien een gezond leefmilieu ons allen aangaat, vonden wij het gepast om een samenvatting daarvan in dit blad op te nemen.

Inleiding

Onze levenswijze is verantwoordelijk voor de huidige vernietiging van de aarde. Als wij doorgaan te leven zoals nu, dan is het jaar 2030 de ‘einddatum’; dan zal de aarde zich niet meer weten te handhaven tegen de voortgaande agressie die de mens op haar pleegt. Het voortbestaan van de aarde wordt dan namelijk niet ondermijnd door de één of andere kosmische dreiging, maar door de levenswijze van de mens zélf. Het is voor het eerst in de geschiedenis van de aarde dat het bestaan van de biosfeer afhankelijk is geworden van menselijke beslissingen.

Uitputting

Zo is de uitputting van de natuurlijke hulpbronnen van de aarde een gevolg van de levenswijze van de mens. De mens put door zijn cultuur van materialisme de schaarse natuurlijke hulpbronnen uit. Zo gaan dagelijks gemiddeld 10 planten- of diersoorten verloren. In de laatste 30 jaar is de helft van de bestaande bossen vernietigd en is bijvoorbeeld in Brazilië 600.000 km2 Amazonebos verloren gegaan; een oppervlakte zo groot als heel Duitsland. Andere voorbeelden:

• de uitputting van de immense waterreservoirs die de natuur opgebouwd heeft in miljoenen jaren, maar die de mens in een enkele eeuw heeft vernietigd, waardoor heden ten dage op sommige plaatsen van de wereld een tekort aan drinkwater bestaat;

• de olie en de steenkool die gedurende 100 miljoen jaar gevormd werden en opgeslagen in de diepten van de aarde, zullen tegen het jaar 2050 uitgeput zijn;

• rond het jaar 2030 zullen de volgende mineralen bijna uitgeput zijn: bauxiet, zink, fosfaat en chroom.

Houdbaarheid

Er wordt al langere tijd gewaarschuwd tegen de vernietiging van de natuurlijke ecosystemen van de aarde. De mens gaat agressief met de aarde om: hij plundert, vernietigt en put uit, zonder te beseffen dat er een eindpunt bestaat; dat de hulpbronnen van de aarde eindig en schaars zijn. Hoe lang kan de aarde deze agressie nog verdragen? Denk hierbij aan de volgende zaken:

• zure regens verwoesten meren en wouden;
• chemisch afval besmet drinkwaterbronnen en de oceanen en vergiftigt de bodem;
• pesticiden dringen de voedselketen van de mens binnen en tasten de gezondheid van huidige én toekomstige generaties nu reeds aan;
• het nucleair afval als gevolg van de productie van kernwapens / kernenergie is bijzonder gevaarlijk. Het behoudt zijn radio-actieve straling voor een periode van meer dan 100.000 jaar! De mens beschikt niet over de technologie om zich daartegen te beschermen. De 60.000 kernwapens die de mensheid heeft voortgebracht kunnen bij gebruik een nucleaire winter opleveren, waarbij de fijne stofdeeltjes van de grote branden, die daar het gevolg van zullen zijn, en de vele radio-actieve elementen in de atmosfeer, tot een verduistering van de aarde kunnen leiden met als gevolg een afkoeling daarvan, verder dan in de ijstijden van het Pleistoceen. Het is niet denkbeeldig dat deze situatie kan ontstaan, als immers terroristische groepen toegang krijgen tot de kennis van de kernwapens;
• de vernietiging van de ozonlaag, die bijzondere laag in onze stratosfeer, 30 - 50 km boven de aarde, die een schild vormt tegen de dodelijke ultraviolette straling van de zon. Die vernietiging vindt vooral plaats door cfk's: stoffen die de mens gebruikt in koelkasten, spuitbussen, enz. Blootstelling aan deze straling veroorzaakt huidkanker, staar, de vernietiging van het immuunsysteem van de mens en van de fotosynthese die verantwoordelijk is voor de opbouw van de voedselketen van de aarde;
• verwarming van de aarde door het broeikaseffect van stoffen, die het resultaat zijn van industriële processen, zoals Co2, methaan, fluor en nitrogene oxyden. Voor de vorige eeuw is een gemiddelde temperatuurstijging geregistreerd van 0,3-0,6 graden Celsius. Voor deze eeuw wordt een stijging verwacht van 1,5-5,5 graden. Dit zal desastreuze gevolgen hebben voor het leven op aarde, met droogten en dooi, met overstromingen waarvan die van Midden-Amerika vorig jaar en van Zuid-Afrika dit jaar voorbeelden zijn.

Tekenen van hoop

Naast alle sombere tekenen van onze levenswijze ontwaart de Christelijke theoloog dhr. Boff echter ook signalen van hoop. Hij ziet die in de ontwikkeling van de kwantummechanica, de relati-viteitsleer en de nieuwe biologie, waarmee een andere denkwijze ingang vond. Niet meer het reductionistische denken, waarbij de materie en de natuur als statisch en dood werden ervaren en als object werden gezien voor menselijke behoeften en van menselijke controle. Materie en natuur, en het hele universum, worden met het nieuwe denken ervaren als een subject, waarin alles afhankelijk is van al het andere. De aarde is een levend superorganisme, waarvan alle onderdelen partij zijn in een ‘kosmogenese’: in een scheppingsproces van het leven dat doordrongen is van bewustzijn. Er komt een nieuw beschavingsmodel uit voort waarbij de mens zich niet meer buitengesloten voelt van de natuur, en bedreigd door de krachten ervan, maar waarbij de mens vanuit het gevoel leert leven erbij te horen, er deel van uit te maken en bij te kunnen dragen aan de ontwikkeling ervan.

Tot zover de samenvatting van het IGC-artikel.

Enkele adviezen

Wij willen hierbij enkele adviezen geven, die zeker zullen bijdragen aan een gezonder leefmilieu.

• Mensen die regelmatig pesticiden (gramoxone, malation e.d.) gebruiken, worden verzocht dergelijke middelen slechts in het uiterste geval te gebruiken. Deze middelen zijn zeer agressief en tasten het milieu (o.a. het grondwater) heel ernstig aan! Als u bijv. met schoffelen kunt volstaan, of met een ‘tjapoe’, kunt u liever dat doen dan een tank gramoxone leegspuiten. U spaart op deze manier het milieu en het is ook nog goed voor de gezondheid.
• In plaats van flitspuiten (cfk’s!) kunnen we misschien op zoek gaan naar de navulbare ‘flitpompen’ uit oma’s tijd; daar zitten geen cfk’s in. NB: uiteraard dienen we flit- en andere spuitbommen (hairspray, enz.) alleen in uiterste nood te gebruiken!

Milieuboodschap uit de Heilige Qur'ân

“Allâh is Hij, Die de hemelen en de aarde schiep en water uit de wolken nederzond, (en) dan daarmee vruchten voortbracht als een onderhoud voor u, en Hij heeft u de schepen dienstbaar gemaakt, opdat zij hun loop op Zijn bevel op de zee zouden vervolgen, en Hij heeft u de rivieren dienstbaar gemaakt.
En Hij heeft u de zon en de maan dienstbaar gemaakt, die haar loopbanen volgen, en Hij heeft u de nacht en de dag dienstbaar gemaakt. En Hij geeft u van al wat u Hem vraagt; en indien u Allâh’s gunsten telt, zult u ze niet kunnen tellen; waarlijk, de mens is zeer onrechtvaardig, zeer ondankbaar.” (14:32-34)

We moeten Allâh dus dankbaar zijn voor alle gunsten die Hij ons heeft geschonken, waaronder ook deze aarde.

“Waarlijk, Wij hebben de hemelen en de aarde en de bergen het (hun) toevertrouwde gegeven, maar zij hebben geweigerd er ontrouw aan te zijn en hebben daarvoor gevreesd, en de mens heeft zich ontrouw daartoe gewend; waarlijk, hij is onrechtvaardig, onwetend.” (33:72)

Krantenartikel (De Ware Tijd, 4 mei 2000)

Tot slot één van de krantenartikelen, die ons steeds weer herinneren aan vervuiling van ons milieu.

Koraalrif voor kust Belize door warm water verdwenen

In de Caribische zee is een volledig koraalrif afgestorven als gevolg van de stijgende watertemperatuur. Amerikaanse onderzoekers schrijven in het tijdschrift ‘Nature’ dat de zeetemperatuur voor de kust van Belize in 1998 maandenlang tegen de dertig graden bedroeg onder invloed van het klimaatverschijnsel ‘El Niño’. Tot nu toe was alleen bekend dat het warme water leidde tot verkleuring van de koralen. Pas onlangs kwam de complete verdwijning van een rif aan het licht.