Vermoeide mensen hebben meer kans op hartaanval

DEN HAAG - Veel Nederlanders zijn voortdurend oververmoeid. Een deel van hen loopt daardoor drie keer zoveel kans op een hartaanval, concludeert onderzoeker Gert Schuitemaker. Huisartsen moeten goed slapen meer propageren, vindt hij.

Het Brabantse dorp Mierlo was bijna tien jaar lang het toneel van het onderzoek van orthomoleculair apotheker Schuitemaker, die deze week promoveert aan de Universiteit van Maastricht. Ruim vijfduizend inwoners vulden vragenlijsten in. Een deel van hen werd langdurig gevolgd. Een groep ernstig vermoeide dorpelingen werd vergeleken met meer fitte inwoners. Schuitemaker concludeert dat slecht slapen, net als de 'klassieke' risicofactoren zoals roken, vet eten en diabetes, de kans op een hartaanval flink vergroot.

Veertig procent van de Nederlanders is chronisch vermoeid, bleek uit een recent onderzoek. Lopen zij allemaal zo'n fors verhoogd risico op een hartaanval?

,,Langdurige oververmoeiheid is wat anders dan vitale uitputting, zoals ik dat in het onderzoek heb omschreven. Dat laatste houdt in dat mensen slecht slapen, verkeerd omgaan met stress en over het algemeen weinig rust nemen. Dat is ongeveer zeven procent van de bevolking. Vitale vermoeidheid of uitputting openbaart zich vrij plotseling: mensen worden van de ene op de andere dag ineens prikkelbaar, hun veerkracht is weg en een nachtje extra bijslapen biedt geen soelaas meer.''

Uit het onderzoek bleek dat de 178 'uitgeputte' personen drie keer vaker een hartaanval kregen dat hun dorpsgenoten. De kans op een beroerte bleek twee keer groter. Zo'n direct verband tussen uitputting en hart- en vaatziekten werd vermoed, maar was nog niet eerder aangetoond.

Dat te weinig rust overdag en 's nachts niet goed is voor een mens is bekend. Hoe draagt slaaptekort fysiek bij aan hartklachten?

,,Voortdurend te weinig slapen en rusten heeft effect op je immuunsysteem. De kans op ontstekingen in de bloedvaatwanden groeit en daardoor ook het dichtslibben van de vaten. En uiteraard dragen een slecht eetpatroon en te weinig bewegen daar ook hun steentje aan bij. Ik constateer de laatste tijd een zekere verbetering als het gaat om de bewustwording over sporten en dagelijks bewegen. Die moet er ook komen als het gaat om rusten en slapen. De effecten van uitputting op de volksgezondheid zijn veel breder dan alleen dat het bijdraagt aan hartziekten.''

Wat moet er volgens u gebeuren met dit nieuwe inzicht?

,,Bij de huisarts zouden, nu de resultaten van dit onderzoek bekendzijn, direct alarmbellen moeten afgaan als een patiënt met ernstige vermoeidheid zich aandient. Het kan een indicatie zijn voor een naderend hartinfarct. En de huisarts zou de baten van goed slapen en rusten in het algemeen meer moeten propageren.''

Mensen moeten meer en beter slapen ter voorkoming van hartproblemen. Geen populaire boodschap.

,,Dat is het ook niet. Toch pleit ik ervoor dat uitputting snel wordt opgenomen in het rijtje van bekende risicofactoren voor een hartinfarct zoals roken, slecht bewegen en vet eten. Dat cholesterol en roken de kans op een hartaanval sterk verhoogd, is al sinds de jaren zestig bekend. Toch heeft het jaren geduurd voordat het in allerlei artsenprotocollen stond en doorsijpelde in de voorlichting.''

Bron: www.nd.nl, 9 februari 2004