Eksik

  Puzzle - Yesim Altuncu

 

"Kolumun, bacagimin yerli yerinde olup olmadigina baktim. Her sey yerli yerindeydi. Icimdeki bu hissi dogrulamak icin aynaya baktim. Sonra, baska ayna var mi diye bakindim. Sonra baska biri...Goruntu hep ayniydi: Kafamdaki, icimdeki, beynimdeki sag kolum aynada yoktu. Kazadan sonra hastanede kendime gelisimde ve ilk yataktan dogrulmaya calistigimda sag kolumun pek vucudumu tasimadigini hissetmistim. Yasadigim saskinlik ve yavas yavas saskinlikla yer degistiren gecmisteki dehset, beni yeniden yokluyordu. Dusundum ki zamanla alisiyorum, ehh sonucta sekiz ay oldu. Yasam devam ediyor; zaman zaman gelen 'hayalet' kolumun disinda pek bir sorunum yok".

Kayip organlarin yarattigi gercek duygulanimlara bakildiginda hafif bir sizi veya kasilmadan, dayanilmaz agrilara varan farkliliklar gozlenir. Amputasyon sonrasi hastalarin yuzde sekseni degisik problemlerden yakinir. Hissedilen bu duyumlar her zaman ayni oranda, ayni yerde ve ayni zamanda olmadigi gibi bu duyumlarin zaman icinde kendini gosterme sikligi degisebilir.

"Biraz benim hayaletten bahsedeyim. Dogrusunu soylemek gerekirse yasadigim acilar o kadar gercek ki hayalet demek gelmiyor icimden; daha cok benim 'Caspervari' kolumun pesinden kosan karabasanlar gibiler. Cok sogukta h�l� parmaklarim sizliyor, bazen de garip kasilmalar oluyor; kisacasi her zaman kolumu hatirlatacak bir seyler var. En kotusu ise gecen gun basima geldi. Kizim artik parka gidebilecek kadar buyudu. Genelde annesi goturur, kazadan sonra ilk defa birlikte gidiyorduk. Kirmizi topu, kizimin en favori oyuncagidir ve onu KAT - kos, at, tut - oyununda kullaniriz. Kizim kos ve at kismini basariyla tamamladi. Bense tut kisminda biraz zorlandim. Daha dogrusu ben degil, olmayan kolum..."

Hayalet uzuvlarin gecmisi hakkindaki ilk bilgilerimiz, on altinci yuzyila dayanmasina ragmen tip kitaplarina girmesi icin uc yuzyil beklemek gerekti ve bu donem suresindeki butun hayaletler hastalarin yarattigi, organ kaybiyla ilgili hezeyanlar olarak ele alindi. Bu donemi, kayip uzuvlarin uzun zaman sonra bile h�l� yerindeymis gibi yarattigi duyumsal tepkilerle ilgili degisik teorilerin gelismesi izledi. Organik oldugunu savunan grup ki bunlar merkez teorisyenlerdi, serebral kortekste insan vucudunun dogumla birlikte kodlanan bir haritasi oldugunu one suruyordu. Bu haritaya gore vucuttaki bir uzvu kesseler bile beyin hala algilamaya devam ediyordu. Psikolojik oldugunu savunanlar ise kayip organa duyulan ihtiyactan bahsediyorlardi. Ihtiyacin yogunlugunu kayip organla gecirilen sure ve yasantilar belirliyordu. Ornegin, kucuk yasta meydana gelen bir uzuv kaybinin yaratacagi travmanin hayalet uzuvlarin ortaya cikmasindaki psikolojik ihtiyaclarin rolu yetiskinlere gore daha azdi. Freud, travmanin etkisinin benlik uzerinde dayanilmasi guc bir baski yaratacagini, bireyin bu baski karsisinda inkar etme gibi savunma mekanizmalarini kullandigindan bahseder. Beden butunlugunun bozulmasina yonelik tehdit egonun yardimiyla travmanin inkarina donusmekte benlik kendi icinde butunlugunu korumaktadir. Baska bir yaklasima gore, travmanin yaratacagi duygusal baski kendini beden diliyle ifade etmekte ve boylece hayaletler ifade edilmeyen duygularin araci olmaktadir. Bu surec cocukluk donemindeki ihtiyaclarin bedensellestirilmesi donemine denk dusmektedir.

"Yorgun ve biraz da bitkin eve geldigimizde yalniz kalmak istedigimi soyledim. Karanlikta gozlerimi kapatip dusunmeyi hep sevmisimdir. Bu sefer gozlerimi kapamak istemiyordum. Icimde sanki bana ait olan ama aslinda olmayan bir duygu vardi. Birisi bana yalan soyluyordu. Cocukken kaptan Moby Dick'i okurken onun geminin marangozuyla ve yeni ayagi hakkindaki ilgili konusmalari aklima geldi. Belki de artik benim de eksik puzzle'i tamamlamamin zamani gelmisti".

Hayalet organlarla ilgili teorilere bakildiginda hayalet organlarin onemli bir islevinin bedenin ve aklin butunselligini korumak oldugu sonucuna varilabilir. Butunselligi koruma isteginin sadece birey icin degil, bireyin yarattigi eserler icin de gecerli oldugu soylenebilir. Bir butun yaratma arzusu, tamamlanmamis izlenimini veren bir sanat eserini izleyiciye hayal gucu araciligiyla tamamlama firsatini verir. Belki de bu yuzden Milo Venusu yuzyillardir guzelligin ve estetigin bir sembolu olarak algilanir. Hayalet, bireyin fantezi dunyasina giden kilidi acmayi basarmistir.

Hayalet uzuvlar her ne kadar zevkten cok aci verseler de yok olan uzuvla ilgili olumlu deneyimlerin canli tutulmasini saglarlar. Tepkilerin h�l� canli tutulmasi, ileride yapilacak yapay organlarin bedene uyumunu kolaylastiracak ortami da hazirlamis olur. Hayalet organin algi duzeyinde yarattigi gercek, yapay organla tekrar cisimsellesebilecektir. Tek eksik, basit bir cocuk oyunuyla baslayan bir 'kaza'yla kaybolan parcanin yerine uygun bir tamamlayicinin bulunmasidir.

 

 

Hosted by www.Geocities.ws

1