Fm Kristal Alıcı          Fm crystal receiver

By      Hüsnü Köktürk    TB6BHK         [email protected]    koryuk    

Pilsiz, transistörsüz sadece bobin ve anten kullanarak uzun ve orta dalga dinlenebildiğini duymuşsunuzdur herhalde. Peki ya FM  bandı ? Bu da yabancıların Crystal Set dedikleri pilsiz ve transistörsüz parçalarla alınabilirmi? Birçokları hayır diyor. Evet fm bandını  pilsiz dinlemek güç, dinleyenler fm istasyonuna yakın olanlar. Ama bu alıcıların  "resonant cavity" denilen türleri daha verimli ve uzak istasyonları alabilen bir karaktere sahip. Bir iç boru ve de dış boru. bakırdan olsa daha iyi oluyormuş. Yüksek verim almak için bir anten girişi konmuş. Bir adet de audio çıkış konnektörü. 1N34 germanyum diyotuyla veya yine germanium UHF diyotların birisinin kullanılmasıyla ses frekans elde ediliyor. Bakır boru uzunluklarının standart bir değerini bulamadım. Şu var ki bayağı uzun 32 cm veya daha fazla gibi. Frekansın yükselmesiyle boru uzunluğu azalıyor. 500 MHz ye kadar alış yapılabiliyor. Tabii aracın hacmı da küçülüyor. Küçük borunun şasiye yakın bir yerinden harici anten girişi yapılıyor. Giriş denince akla başka bir şey gelmesin. Anten teli  küçük boru boyunca bir miktar boruya  parelel ilerliyor sonra aşağı dönüp şasileniyor. Yani loop kuplajı yapıyor. Bu giriş genelde taban kısmından yapılıyor. Anten girişini büyük boruyu delerek yandan giriş yapan da var. Tabanda iki soket bulunuyor, anten giriş soketi ve kulaklık soketi yani dinleme bağlantısı. Dinleme bağlantısı da aynen anten kuplajı gibi. Diyota bağlı tel küçük boruya parelel bir miktar ilerliyor, sonra dönüp soket şasisine birleşiyor. Borunun tepesi açık. En üst noktada bu iki boru arasına yerleştirilen 25-50pf lık varyabl kondansatör istasyon ayarı, tuner vazifesini görüyor.  

       cav-can.jpg      diode_receiver.jpg    

     https://www.sandacite.com/forum/index.php?action=dlattach;topic=8676.0;attach=64182;image

       fm_crystal_set_3.gif  fm_xtal_top.jpg

      https://pe2bz.philpem.me.uk/Comm/-%20Receivers/-%20FM-Broadcast/FMr-114-OneTranFM/P-05-IncompleteResonant/diode_receiver.jpg

      radio_shack_28-115_sch.jpg

Sağdaki devrede 1N295 diyotu küçük boruya parelel uzanmamış ama boruya lehimlenmiş, audio çıkışı da yandan alınmış.     Soldaki resimde de iki boru ve arasındaki varyabl kondansatörü görüyorsunuz.

Boru uzunluğu 88-108 MHz için  boy 20  inch yani 50cm Bu uzunluğu 28.5cm ye düşürüren devre gördüm. Bu devrelerin sayısı çok az ve sınırlı. Büyük boru çapı 7.5cm küçük boru çapı 12mm. Kaynaklarda bu uzunluklar değişebiliyor. En iyisi deneme yanılma metodu olmalı. Kulaklık olarak 2000 ohm veya daha yüksek empempedanslı manyetik kulaklık tercih edilmelidir. Kristal kulaklıkların duyarlığı manyetiklerden biraz daha düşük. Kristalli pilsiz fm alıcı.

Crystal set, resonant cavity receiver. Most of dimentions are critical of course. Tuning capacitor must be very close to the open top. Listen analog celular traffic near 900MHz. Fm radio crystal set, slope detection. handmade fm crystal set

Bu konuda yazılmış yazılardan bir de aşağıdaki sitede "An FM Crystal Set" başlığı altında bulunuyor. yazar ebatların çoğunun kritik olduğunu, lehimlerin sağlam olması lazım geldiğini söylüyor. Önce 0.75 inç çaplı boru sonra üzerine varyabl kondansatör takılmış 3 inç lik boru lehimlenir. Varyabl borunun tepe noktasına yakın olmalıdır. Karşı tarafta tabandan 4 inç yükseklikte bir yere BNC konnektor sıkıca takılmalı. Burdan sonrası biraz karışık anlatılmış, şekil olarak da zayıf. Yine de faydadan uzak değil. 

simpleFM_schematic.jpg

 http://www.crystal-radio.eu/Im000547.JPG

http://zpostbox.ru/fm_crystal_radios_3.gif

 http://zpostbox.ru/fm_crystal_radios_2.gif

    Üçüncü devremiz

  http://web.telia.com/~u855920178/ use/cavity.htm

     HARRY. Lythall-SM0VPO    Sweden

 

  Bu konuda ençok çalışma yapanlardan biri de bu adam "DIRECTION FINDING SYSTEM" istikamet bulma sistem leri devreleriyle uğraşırken bazı istasyonları işitmiş ve konuya eğilmiş. Burada bize bazı kolaylık larda gösteriyor gibi. Yaptığı cihazlarda iri silindirin bakır değil de konserve kutusu olduğunu görüyoruz. Bazı kaynaklarda dış başka metal de olsa iç kısmın bakır olması lazım geldiği yazılı. Şemada varyabl kondansatör yerine bu görevi görecek vida ve somun kullanılmış. İzaha muhtaç kek konu büyük kutunun üstü kapalı gözüküyor olması. Üst açık olacak, yoksa vida varyabl kondansatör görevini yapamaz. Gerçi taban kısımda iki çentik iri boruyu müstakil hale getiriyor gibi gözüküyor ama, burası biraz karışık. Yazar açıklama isteyenler için email kabul ediyor. Yazar 50MHz ile 1296MHz arası frekarnslar için boru uzunlukları, boru çapları, vida uzunluğu değerlerini vermiş. Baz istasyonların yakınında iseniz ve NMT(analog celular )trafiğini dinlemiş de başınız derde girmişse sakın benim ismimi hatırmayın diyor.

RL=boru uzunluğu RD=boru çapı TD=Dış boru çapı, SL=vida uzunluğu (millimteres).

ANA SAYFA--MAIN PAGE

Copyright © Hüsnü Köktürk TB6BHK yozgat pilsiz kristalli cavity crystal fm receiver