Bayram

 Hüsnü Köktürk     

İlahiyat'cı      https://www.geocities.ws/husnu66tr/hasta_namazi.html

Bayram günü yaklaştı. Cümlemizin bayramı kutlu ve mübarek olsun. Mevla, bizleri sağlık ve sıhhat içinde nice bayramlara kavuştursun. Ramazan ve Kurban bayramı bize İslam diniyle gelen iki bayramdır. Hz Enes alatıyor: Resulü Ekrem Medineye hicret ettiğinde Medineliler iki bayram kutlarlar, oynayıp eğlenirlerdi. Peygamber bu iki gün hakkında bilgi aldıktan sonra “Allah bu iki bayramınızı onlandan daha hayırlı iki günle değiştirdi: Kurban bayramı, Fıtır bayramı.” buyurdu. Hadis-Ebu Davut. Medinelilerin Cahiliye devrinde kutlad ıkları bu günlerin ismi Nevruz ve Mihrican idi. Mihrican gece ile gündüz sürelerinin eşit olduğu, Nevruz da Şemsî takvimin yılbaşısıdır. Bu günlerin umumî olması o devir müneccimlerinin halk üzerinde ne denli bir hakimiyet kurduklarının işaretidir.

Hayatta önemli günlerin reklam ve propogandalarının günlerce önceden yapıldığını görüyoruz. Hrıstiyan aleminde küçük çocuklara Noel Baba’nın hediye dağıtması o güne verilen önemin belirtilmesi içindir. İslam aleminde de Ramazan bayramı öncesi bu tür faaliyetler görülür. Zekatlar genellikle bu ayda verilir. Fıtır sadakası bayram gelmeden verilmelidir. Küçük çocuklar için cep harçlığı hazırlanır. Taze elbise giyim kuşamın tedariki yani: bayramcalıklar çoğunlukla bu ayda hazırlanır, verilir. Eş dost, hısım akraba ziyaretleri yapılır. Ekonomik problemleri olmayanlar ziyaretlere giderken yanlarında birer kutu şeker götürürler. Ziyarete genellikle yaşlılardan başlanır. Ziyaret sadece hayatta olanlar için değil, vefat etmiş yakınlarımız için de yapılmalıdır. Çoğunlukla bayram namazı sonunda kabir ziyareti yapılır. Bu dini bir emir değilse de insanlık gereğidir. Büyük şehirlerde bayram günlerinde kabristan yollarında kalabalıktan dolayı trafik tıkanır. Şu haller bayramın menduplarından, hoşa gidenlerindendir

Erken kalkmak. Bayram namazına gitmeden önce bir miktar hurma yemek (Allah bir olduğu için hurmanın da sayısının tek olmasına gayret edilir. 1, 3 ,5 ,7 gibi) Gusletmek, en güzel elbiseleri giymek, dişleri temizlemek, Sevinçli gözükmek, yüksüklerini takmak, Sabah namazını mahalle camisinde kılıp, mümkünse bayram namazını büyük camilerde kılmak, camiden dönerken başka yollardan dönmek,..

Bayram namazı mezhebimizce ( Hanefi) vacip olup iki rekattır. Vakti, güneş doğduktan ve kerahat vakti çıktıktan sonradır. Öğle vaktine kadar devam eder. Ezan okunmaz ve kamet getirilmez. Namazın kılınışı : Tekbir alınarak el bağlanır. Sübhaneke duası okunur. Tekbir alınır, eller kaldırılıp yanlara salıverilir, üç dört saniye hareketsiz kalınır, El kaldırma işlemi bir kere daha tekrar edilir. Üçüncü kaldırışta el bağlanır, salıverilmez Fatiha ve sure okunur. İkinci rekata kalkılır ve el bağlanır.İmam kıraatleri okur. Bu rekatta eller üç kere salınır, dördüncüde rükua gidilir. Namaz bitiminde cemaat dağılmaz, çünkü hutbe dinlenecektir. Cuma namazında önce hutbe, sonra namaz gelir, bayramda bunun tersi oluyor. Hutbede vakti biraz geçmiş olsa da fıtradan bahsedilir.

Kadınlar bayram namazı kılarlar mı? Peygamberimizin zamanında, pekçok namazı cemaatle kılan kadınlar, resulü ekremin vefatıyla, daha sahabi devrinde iken bile, cemaat namazlarından uzaklaştırılmaya başlandı. Hz Ebubekir, Hz Ali, İbnü Ömer, kadınların camiye gitmelerini haklı görüp desteklerken, İmam Malik, Hanefilerden Ebu Yusuf, karşı cephe aldılar. Ebu Hanife bir seferinde caiz, diğer seferinde caiz değil diyerek tarafsız bir konumda kaldı. Şimdi ise yöremizde kadınlar sadece teravih namazına gitmekte iken, son yıllarda zaman zaman teravih namazına da gidemez oldular. Yani bazı çevrelerde hoş karşılanmadı. Peygamber devrinden bir örnek: Kad ın sahabilerden Ümmü Atıyye anlatıyor. “Resulullah bize, bayram namazlarına, genç kızları, çadırda kalan genç bakireleri, ve hayızlı kadınları da çıkarmamızı emretti. Hayızlılar namaz kılmayacak, ve fakat müslüman cemaatlerini görecek ve onların dualarına iştirak edeceklerdi.” Buhari, Müslim.Ebu Davut, Tirmizi (Zaman gazetesi yayınları Kütübü Sitte cilt 8 sahife 533). Nitekim hayızlı kadınlar insanların en gerilerine yerleştirilmişler, namaz kılmamışlarsa da herkesle birlikte tekbir getirmişlerdi. İkinci Örnek: Sahabeden Hz Cabir anlatıyor. “Resulullah efendimizle birlikte bayram namazına katıldım. Efendimiz hutbeden önce ezansız ve kametsiz namaz kıldırdı. Sonra Bilal’e dayanarak ayağa kalktı ve halka vaaz etti. Sonra kadınlar bölümüne geçti ve onlara da vaaz etti.....” Buhari-Müslim... Bu hadisin devamında peygamberimiz kadınları cehenneme düşürecek kötü huyları belirtmiş, itibarlı bir kadının , “niçin ya resululullah biz neden cehennem odunu oluyoruz “ sualine cevaben onların çok şikayette bulunduklarını ve kocalarına karşı nankörlük ettiklerini belirtmiş, onlara tasadduk yapmalarını söylemiştir. Hatta kadınlar aynı anda takılarından bir kısmını çıkarıp Bilal’in eteğine atmaya başlamışlar.

Bayram namazından evvel evde ve camide nafile namaz kılınmamalı. (eve dönünce kılabilir) Bayram namazında cemaat şart olduğundan onu kaçıran artık tek başına kılamaz.

Ramazan bayramının birinci gününde oruç tutulmaz, fakat son iki gününde oruç tutulabilir. Bayram, Arefe günü güneşin batmasıyla başlar. Bu gece yatsı ve sabah namaz ını cemaatle kılan kimse geceyi değerlendirmiş olur. Bayram günleri sadece çocukların sevineceği veya tatil yapılan bir gün olarak düşünülmemeli, bu gün Allahu taalanın af günüdür, ondan istifade etmeli. Küskünler, bilhassa üç günden fazla küskünler, kul hakkı borcu olanlar bu affın dışında kalacakları için mümkün mertebe barışıp helalleşmeye gitmelidirler. Nice bayramlara kavuşmamız ümidi ile!

   MAIN PAGE   ANA SAYFA

  Copyright © Hüsnü Köktürk husnu66tr Bayram ve teravih namazı; Türkiye/Yozgat