قانون مبارزه با مواد مخدر
قانون
اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن
مصوب ۱۷/۸/۱۳۷۶مجمع تشخیص مصلحت نظام
با اصلاحیه‌های بعدی
ماده ۱ ـ اعمال زیر جرم است و مرتکب به مجازاتهای مقرر در این قانون محکوم می‌شود:
۱ ـ کشت خشخاش و کوکا مطلقا و کشت شاهدانه به منظور تولید موادمخدر.
۲ ـ وارد کردن، ارسال، صادر کردن و تولید و ساخت انواع موادمخدر.
۳ ـ نگهداری، حمل، خرید، توزیع، اخفا، ترانزیت، عرضه و فروش موادمخدر.
۴ ـ دایر کردن یا اداره کردن مکان برای استعمال موادمخدر.
۵ ـ استعمال موادمخدر به هر شکل و طریق مگر در مواردی که قانون مستثنی کرده باشد.
۶ ـ تولید، ساخت، خرید، فروش، نگهداری آلات و ادوات و ابزار مربوط به ساخت و
استعمال موادمخدر.
۷ ـ فرار دادن یا پناه دادن متهمین، محکومین موادمخدر که تحت تعقیب‌اند و یا
دستگیرشده‌اند.
۸ ـ امحا یا اخفا ادله جرم مجرمان.
۹ ـ قرار دادن مواد مخدر یا آلات و ادوات استعمال در محلی به قصد متهم کردن دیگری.
تبصره ـ منظور از مواد مخدر در این قانون، کلیه موادی است که در تصویب نامه راجع به
فهرست مواد مخدر مصوب ۱۳۳۸ و اصلاحات بعدی آن احصا یا توسط وزارت بهداشت، درمان و
آموزش پزشکی به عنوان مخدر شناخته و اعلام می‌گردد.
ماده ۲ ـ هر کس مبادرت به کشت خشخاش یا کوکا کند و یا برای تولید موادمخدر به کشت
شاهدانه بپردازد علاوه بر امحای کشت، برحسب میزان کشت به شرح زیر مجازات خواهد شد:
۱ ـ بار اول، ده تا صد میلیون ریال جریمه نقدی.
۲ ـ بار دوم، پنجاه تا پانصد میلیون ریال جریمه نقدی و سی تا هفتاد ضربه شلاق.
۳ ـ بار سوم، صد میلیون تا یک میلیارد ریال جریمه نقدی و یک تا هفتاد ضربه شلاق و
دوتا پنج سال حبس.
۴ ـ بار چهارم، اعدام.
تبصره ـ هرگاه ثابت شود کشت خشخاش یا کوکا یا شاهدانه به دستور مالک و یا مستاجر
ملک و یا قائم مقام قانونی آنها صورت گرفته است، شخص دستور دهنده که سبب بوده است
به شرط آنکه اقوی از مباشر باشد، به مجازاتهای مقرر در این ماده محکوم می‌شودو
مباشر که متصدی کشت بوده است، به ۱۰ تا ۳۰ میلیون ریال جریمه نقدی و پانزده تا چهل
ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
ماده ۳ ـ هر کس بذر یا گرز خشخاش یا بذر یا برگ کوکا و یا بذر شاهدانه را نگهداری،
مخفی و یا حمل کند به یک میلیون تا ۳۰ میلیون ریال جریمه نقدی و یک تا هفتاد ضربه
شلاق محکوم خواهد شد، در مورد بذر شاهدانه قصد تولید مواد مخدر از آنها باید احراز
شود.
ماده ۴ ـ هر کس بنگ، چرس، گراس، تریاک، شیره، سوخته و یا تفاله تریاک را به هرنحوی
به کشور وارد یا به هر طریقی صادر و ارسال نماید یا مبادرت به تولید، ساخت، توزیع
یا فروش کند یا در معرض فروش قرار دهد با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد
مذکوربه مجازاتهای زیر محکوم می‌شود:
۱ ـ تا پنجاه گرم، تا چهار میلیون ریال جریمه نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق.
۲ـ بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم، از چهار میلیون تا پنجاه میلیون ریال جریمه نقدی
و بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و در صورتی که دادگاه لازم بداند تا سه سال حبس.
۳ ـ بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، از پنجاه میلیون تا دویست میلیون ریال جریمه
نقدی و پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و سه تا پانزده سال حبس.
۴ـ بیش از پنج کیلوگرم، اعدام و مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین زندگی متعارف
برای خانواده محکوم.
تبصره ـ هرگاه محرز شود مرتکبین جرایم موضوع بند ۴ این ماده برای بار اول مرتکب این
جرم شده و موفق به توزیع یا فروش آنها هم نشده و مواد، بیست کیلو یا کمتر باشد
دادگاه با جمع شروط مذکور آنها را به حبس ابد و هفتاد و چهار ضربه شلاق و مصادره
اموال به استثنا هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده آنها محکوم می‌نماید. در
اوزان بالای بیست کیلوگرم مرتکبین تحت هر شرایطی اعدام می‌شوند.
ماده ۵ ـ هر کس تریاک و دیگر مواد مذکور در ماده ۴ را خرید، نگهداری، مخفی یا حمل
کند با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد و تبصره ذیل همین ماده به مجازاتهای
زیرمحکوم می‌شود:
۱ ـ تا پنجاه گرم، تا سه میلیون ریال جریمه نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق.
۲ ـ بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم، پنج تا پانزده میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا
هفتاد وچهار ضربه شلاق.
۳ ـ بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، پانزده میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی
وچهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و دو تا پنج سال حبس.
۴ ـ بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم، شصت تا دویست میلیون ریال جریمه نقدی
وپنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و پنج تا ده سال حبس و در صورت تکرار برای بار
دوم علاوه بر مجازاتهای مذکور، به جای جریمه مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین
زندگی متعارف برای خانواده محکوم، و برای بار سوم اعدام و مصادره اموال به استثنا
هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوم.
۵ ـ بیش از بیست کیلوگرم تا یکصد کیلوگرم، علاوه بر مجازات مقرر در بند ۴ به ازا
هرکیلوگرم دو میلیون ریال به مجازات جزای نقدی مرتکب اضافه می‌گردد و در صورت
تکراراعدام و مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوم.
۶ ـ بیش از یکصد کیلوگرم، علاوه بر مجازات جریمه نقدی و شلاق مقرر در بندهای ۴ و۵
حبس ابد و در صورت تکرار اعدام و مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین زندگی متعارف
برای خانواده محکوم.
تبصره ـ مرتکبین جرایم فوق چنانچه به صورت زنجیره‌ای عمل کرده باشند و مواد برای
مصرف داخل باشد مشمول مجازاتهای ماده ۴ خواهند بود و چنانچه یکی از دو شرط موجود
نباشد به مجازاتهای این ماده محکوم می‌گردند.
ماده ۶ ـ مرتکبین جرایم مذکور در هر یک از بندهای ۱، ۲و۳ دو ماده ۴ و۵ در صورت
تکرار جرم مذکور در همان بند یا هر یک از بندهای دیگر برای بار دوم به یک برابر و
نیم، برای بار سوم به دو برابر و در مرتبه‌های بعد به ترتیب دو و نیم، سه، سه و نیم
و... برابر مجازات جرم جدید محکوم خواهند شد. مجازات شلاق برای بار دوم به بعد،
حداکثر هفتاد و چهار ضربه است.
چنانچه در نتیجه تکرار جرایم موضوع بندهای مذکور از ماده ۴ میزان مواد به بیش از
پنج کیلوگرم برسد مرتکب به مجازات اعدام و مصادره اموال محکوم می‌شود و چنانچه در
نتیجه تکرار جرایم مذکور از دو ماده ۴ و۵ یا بندهای مذکور در ماده ۵ مواد به بیش از
پنج کیلوگرم برسد به دو برابر مجازات بند ۴ از ماده ۵ محکوم خواهد شد.
ماده ۷ ـ در صورتی که مرتکب جرایم مذکور در مواد ۴ و۵ از کارکنان دولت یا شرکتهای
دولتی و موسسات و سازمان‌ها و شرکتهای وابسته به دولت باشد و مطابق قوانین استخدامی
مشمول انفصال از خدمات دولتی نگردد علاوه بر مجازاتهای مذکور در مواد قبل برای
باراول به شش ماه انفصال و برای بار دوم به یک سال انفصال و برای بار سوم به انفصال
دایم ازخدمات دولتی محکوم می‌شود.
ماده ۸ ـ هر کس هروئین، مرفین، کوکائین، و دیگر مشتقات شیمیائی مرفین و کوکائین
راوارد کشور کند، یا مبادرت به ساخت، تولید، توزیع، صدور، ارسال، خرید و فروش نماید
و یا در معرض فروش قرار دهد و یا نگهداری، مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با
توجه به میزان مواد به شرح زیر مجازات خواهد شد:
۱ـ تا پنج سانتی گرم، از پانصدهزار ریال تایک میلیون ریال جریمه نقدی و بیست تا
پنجاه ضربه شلاق.
۲ ـ بیش از پنج سانتی گرم تا یک گرم، از دو میلیون تا شش میلیون ریال جریمه نقدی
وسی تا هفتاد ضربه شلاق.
۳ ـ بیش از یک گرم تا چهار گرم، از هشت میلیون تا بیست میلیون ریال جریمه نقدی و
دوتا پنج سال حبس و سی تا هفتاد ضربه شلاق.
۴ ـ بیش از چهار گرم تا پانزده گرم، از بیست میلیون تا چهل میلیون ریال جریمه نقدی
و پنج تا هشت سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
۵ ـ بیش از پانزده گرم تا سی گرم، از چهل میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و
ده تا پانزده سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق.
۶ ـ بیش از سی گرم، اعدام و مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین زندگی متعارف برای
خانواده محکوم.
تبصره ۱ ـ هرگاه محرز شود مرتکب جرم موضوع بند (۶) این ماده برای بار اول مرتکب
این جرم شده و موفق به توزیع یا فروش آن هم نشده در صورتی که میزان مواد بیش از
یکصد گرم نباشد با جمع شروط مذکور یا عدم احراز قصد توزیع یا فروش در داخل کشوربا
توجه به کیفیت و مسیر حمل، دادگاه به حبس ابد و مصادره اموال به استثنا هزینه تأمین
زندگی متعارف برای خانواده محکوم، حکم خواهد داد.
تبصره ۲ ـ در کلیه موارد فوق چنانچه متهم از کارکنان دولت یا شرکتهای دولتی
وشرکت‌ها و یا موسسات وابسته به دولت باشد، علاوه بر مجازاتهای مذکور در این ماده
به انفصال دایم از خدمات دولتی نیز محکوم خواهد شد.
ماده ۹ ـ مجازاتهای مرتکبین جرایم مذکور در بندهای ۱ تا ۵ ماده ۸ برای بار دوم یک
برابر و نیم مجازات مذکور در هر بند و برای بار سوم دو برابر میزان مقرر در هر بند
خواهدبود. مجازات شلاق برای بار دوم به بعد، حداکثر هفتاد و چهار ضربه می‌باشد.
چنانچه در مرتبه چهارم مجموع مواد مخدر در اثر تکرار به سی گرم برسد مرتکب درحکم
مفسد فی الارض است و به مجازات اعدام محکوم می‌شود. حکم اعدام در صورت مصلحت در محل
زندگی محکوم و در ملا عام اجرا خواهد شد. چنانچه مجموع مواد مخدردر مرتبه چهارم در
اثر تکرار به سی گرم نرسد مرتکب به چهل تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی ده تا پانزده
سال حبس و سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می‌شود.
ماده ۱۰ ـ حذف شد.
ماده ۱۱ ـ مجازات اقدام به قاچاق مواد مخدر موضوع این قانون به طور مسلحانه اعدام
است و حکم اعدام در صورت مصلحت در محل زندگی مرتکب در ملا عام اجرا خواهدشد.
ماده ۱۲ ـ هر کس مواد مخدر را به داخل زندان یا بازداشتگاه یا اردوگاه بازپروری
ونگهداری معتادان وارد نماید، حسب مورد به اشد مجازاتهای مذکور در مواد ۴ تا ۹
محکوم می‌گردد و در صورتی که مرتکب از مأموران دولت باشد به انفصال دایم از مشاغل
دولتی نیزمحکوم می‌شود.
هرگاه در اثر سهل انگاری و مسامحه مأموران، مواد مخدر به داخل این مراکز وارد شود
ماموران خاطی به تناسب، به مجازات:
الف: تنزل درجه.
ب: انفصال موقت.
ج: انفصال دایم محکوم می‌شوند.
ماده ۱۳ ـ هرگاه کسی واحد صنعتی، تجاری، خدماتی و یا محل مسکونی خود را برای انبار
کردن، تولید و یا توزیع مواد مخدر معد سازد و یا مورد استفاده قرار دهد و یا بدین
منظور آنها را در اختیار دیگری بگذارد و نیز هرگاه نماینده مالک بااطلاع یا اجازه
وی مرتکب این امور شود. موافقت اصولی و پروانه بهره برداری واحد صنعتی یا جواز کسب
واحد تجاری و خدماتی مربوط لغو و واحد یا واحدهای مذکور در این ماده به نفع دولت
ضبط می‌گردد.
ماده ۱۴ ـ هر کس به منظور استعمال مواد مخدر مکانی را دایر و یا اداره کند به پنج
میلیون تا ده میلیون ریال جریمه نقدی و بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و یک تا دو
سال حبس وانفصال دایم از خدمات دولتی محکوم می‌شود. مجازات تکرار این جرم، دو تا
چهار برابرمجازات بار اول خواهد بود.
تبصره ـ در صورتی که مکان مذکور در این ماده واحد تولیدی یا تجاری و یا خدماتی باشد
علاوه بر مجازات مقرر در این ماده، موافقت اصولی و پروانه بهره برداری واحدتولیدی و
نیز پروانه کسب واحد تجاری و خدماتی مربوط به مدت یک سال از اعتبار می‌افتد و در
صورت تکرار جرم، واحد مذکور به نفع دولت ضبط می‌شود.
ماده ۱۵ ـ اعتیاد جرم است. ولی به کلیه معتادان اجازه داده می‌شود، به مراکز مجازی
که ازطرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشخص می‌گردد مراجعه و نسبت به درمان و
بازپروری خود اقدام نمایند.
تبصره ۱ ـ معتادان مذکور در طول مدت درمان و بازپروری از تعقیب کیفری جرم اعتیاد
معاف می‌باشند.
تبصره ۲ ـ هزینه‌های تشخیص، درمان، دارو و بازپروری توسط شخص معتاد بر اساس
تعرفه‌های مصوب به واحدهای ذیربط پرداخت می‌شود و هزینه‌های مربوط به معتادان
بی‌بضاعت هر ساله توسط دولت تأمین خواهد شد.
تبصره ۳ ـ دولت مکلف است برای احیا و ایجاد اردوگاههای باز پروری معتادین به مواد
مخدر اقدام لازم را به عمل آورد.
ماده ۱۶ ـ معتادان به مواد مخدر مذکور در دو ماده ۴ و ۸ به یک میلیون تا پنج میلیون
ریال جزای نقدی و تا سی ضربه شلاق محکوم، در صورت تکرار برای هر مرتبه هر بار تا
۷۴ضربه شلاق محکوم خواهند شد. در صورتی که مرتکب از کارکنان دولت یا موسسات و
یاارگانهای دولتی یا وابسته به دولت باشد علاوه بر مجازات جریمه نقدی و شلاق، به
انفصال دایم از خدمات دولتی محکوم می‌شود. ولی چنانچه ثابت شد که محکوم ترک اعتیاد
کرده است مجددا می‌تواند مراحل استخدام را طی کرده و مشغول خدمت در دستگاههای دولتی
شود.
ماده ۱۷ ـ حذف شد.
ماده ۱۸ ـ حذف شد.
ماده ۱۹ ـ افراد غیر معتادی که مواد مخدر استعمال نمایند، بر حسب نوع مواد به شرح
ذیل مجازات می‌شوند:
۱ـ استعمال مواد مذکور در ماده ۴ به بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و یک میلیون
تاپنج میلیون ریال جزای نقدی.
۲ ـ استعمال مواد مذکور در ماده ۸ به پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و دو تا ده
میلیون ریال جزای نقدی.
ماده ۲۰ ـ هر کس آلات و ادوات مخصوص تولید یا استعمال مواد مخدر را وارد کند،
بسازد، خرید یا فروش کند علاوه بر ضبط آنها به یک میلیون تا پنج میلیون ریال جزای
نقدی و ده تا پنجاه ضربه شلاق محکوم می‌شود. مرتکبین نگهداری، اخفا یا حمل آلات و
ادوات استعمال مواد مخدر، علاوه بر ضبط آنها به ازای هر عدد صد تا پانصد هزار ریال
جزای نقدی یا پنج تا بیست ضربه شلاق محکوم می‌شوند. عتایق از شمول این ماده مستثنی
می‌باشند.
ماده ۲۱ ـ هر کس متهم موضوع این قانون را که تحت تعقیب یا در حین دستگیری است عالما
و عامدا پناه یا فرار دهد و یا در پناه دادن یا فرار دادن او همکاری کند در هر
مورد، به یک پنجم تا یک دوم مجازات جرمی که متهم به آن را فرار یا پناه داده است
محکوم می‌شود.
در مورد حبس ابد و اعدام مرتکب به ترتیب به چهار تا ده سال حبس و ده تا پانزده سال
حبس و از سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می‌شود.
تبصره ۱ ـ مجازات اقربای درجه یک متهم در هر حال بیش از یک دهم مجازات متهم اصلی
نخواهد بود.
تبصره ۲ ـ در صورتی که مرتکب از مأموران انتظامی و یا مأموران زندان و یا از
ماموران قضایی باشد، علاوه بر مجازات مذکور، از خدمات دولتی نیز منفصل می‌شود.
ماده ۲۲ ـ هر کس متهم موضوع این قانون را پس از دستگیری و نیز محکوم موضوع این
قانون را پناه یا فرار دهد و یا در فرار آنها همکاری و مشارکت نماید، به نصف
مجازات متهم یا مجرم اصلی محکوم خواهد شد. در مورد حبس ابد و اعدام مرتکب به ترتیب
به ده سال و بیست سال حبس و از سی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می‌شود.
تبصره ۱ ـ در صورتی که مرتکب از مأموران انتظامی و امنیتی و یا مأموران زندان و یا
ازمأموران قضایی باشد به مجازات متهم یا مجرم اصلی و نیز انفصال از خدمات دولتی
محکوم می‌شود به استثنای مورد اعدام که مجازات مأمور، بیست و پنج سال حبس و انفصال
دایم ازخدمات دولتی خواهد بود.
تبصره ۲ ـ در موارد مشمول دو ماده ۲۱ و ۲۲ در صورتی که متهم اصلی پس ازدستگیری
تبرئه شود اجرای احکام بلافاصله نسبت به ترخیص او اقدام و همچنین چنانچه متهم اصلی
به جرم خفیف تری محکوم گردد در هر صورت محکومیت فرار یا پناه دهنده وفق ماده ۳۲ این
قانون قابل تجدیدنظر می‌باشد.
ماده ۲۳ ـ هر کس عالما و عامدا به امحا یا اخفا ادله جرم مواد مخدر اقدام کند به یک
پنجم تا نصف مجازات متهم اصلی محکوم می‌شود. در مورد حبس ابد مرتکب به چهار تا ده
سال و در مورد اعدام به هشت تا بیست سال حبس محکوم می‌شود.
ماده ۲۴ ـ هر یک از اعضای شورای اسلامی روستا موظف است به محض آگاهی ازکشت خشخاش یا
کوکا یا شاهدانه در حوزه روستا مراتب را کتبا به دهدار و نزدیک‌ترین پاسگاه یا حوزه
انتظامی اطلاع دهد. فرماندهان پاسگاه‌ها و حوزه‌های انتظامی موظفند فورا و همزمان
با گزارش موضوع به فرمانده بالاتر خود، به اتفاق دهدار و یا بخشدار و نماینده
شورای اسلامی روستا در محل کشت حاضر شوند و آن را امحا و صورتجلسه امر را تهیه کنند
و همراه متهم یا متهمین به مراجع ذیصلاح قضایی تحویل نمایند.
تبصره ـ در صورتی که خشخاش یا کوکا یا شاهدانه در حوزه‌های شهری کشت یاروئیده شده
باشد مأمورین (نیروی انتظامی، شهرداری، نیروی مقاومت بسیج منطقه) حسب مورد موظفند
به محض آگاهی مراتب را به نزدیک‌ترین پاسگاه انتظامی و یا پایگاه نیروی مقاومت بسیج
منطقه اطلاع دهند و مسوولان مربوطه به اتفاق نماینده مرجع قضایی ذیصلاح وفق مقررات
این ماده اقدام نمایند.
ماده ۲۵ ـ اشخاص مذکور در ماده ۲۴ و تبصره آن در صورتی که بدون عذر موجه ازانجام
وظیفه خودداری یا کوتاهی کنند بار اول به شش ماه تا یک سال محرومیت از مشاغل دولتی
و بار دوم به انفصال دایم از خدمات دولتی محکوم می‌شوند. اعضای شورای اسلامی نیز
بار اول به شش ماه تا یک سال و بار دوم برای همیشه از عضویت شوراهای اسلامی محروم
می‌شوند.
ماده ۲۶ ـ هر کس به قصد متهم کردن دیگری، مواد مخدر و یا آلات و ادوات استعمال آن
را در محلی قرار دهد به حداکثر مجازات همان جرم محکوم خواهد شد.
ماده ۲۷ ـ هرگاه شخصی، دیگری را به منظور تعقیب در مراجع ذیصلاح، تعمدا و به خلاف
واقع متهم به یکی از جرایم موضوع این قانون نماید به بیست تا هفتاد و چهار ضربه
شلاق محکوم خواهد شد.
ماده ۲۸ ـ کلیه اموالی که از راه قاچاق موادمخدر تحصیل شده و نیز اموال مته‌مان
فراری موضوع این قانون در صورت وجود ادله کافی برای مصادره، به نفع دولت ضبط و
مشمول اصل ۵۳ قانون اساسی در خصوص اموال دولتی نمی‌باشد.
تبصره ـ وسایل نقلیه‌ای که در درگیری مسلحانه از قاچاقچیان مواد مخدر به دست می‌آید
دادگاه آن را به نفع سازمان عمل کننده ضبط می‌کند.
ماده ۲۹ ـ (اصلاحی ۲۶/۸/۱۳۸۰ روزنامه رسمی شماره ۱۶۶۸۹ مورخ ۲۹/۳/۱۳۸۱) دستگاههای
ذیربط مکلفند جریمه‌ها و دیگر وجوه حاصل از اجرای این قانون را به حساب درآمد عمومی
واریز نمایند، به منظور تأمین اهداف طرح ملی مبارزه با مواد مخدر، دولت اعتبار مورد
نیاز برای اجرای برنامه‌های مصوب ستاد مبارزه با مواد مخدر را تحت همین عنوان،
سالانه در لایحه بودجه کل کشور منظور می‌نماید.
تبصره ـ (الحاقی ۲۶/۸/۱۳۸۰) اعتبارات مصوب هر یک از دستگاههای موضوع این ماده، پس
از تنظیم به شرح طرح‌ها و فعالیتهای اجرایی و تصویب ستاد، توسط سازمان مدیریت و
برنامه ریزی کشور اختصاص و مبادله موافقتنامه صورت خواهد پذیرفت.
ماده ۳۰ ـ وسائط نقلیه‌ای که حامل مواد مخدر شناخته می‌شوند به نفع دولت ضبط و
باتصویب ستاد مبارزه با مواد مخدر در اختیار سازمان کاشف قرار می‌گیرد. چنانچه حمل
موادمخدر بدون اذن و اطلاع مالک وسیله نقلیه صورت گرفته باشد وسیله نقلیه به مالک
آن مسترد می‌شود.
تبصره ـ کلیه افرادی که به هر نحو اقدام به ساخت یا تعبیه جاسازی جهت حمل موادمخدر
در وسائل نقلیه می‌نمایند، در صورت وقوع جرم به عنوان معاون در جرم ارتکابی و درغیر
آن از سه ماه تا شش ماه حبس و حسب مورد از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال
جریمه نقدی محکوم می‌شوند.
ماده ۳۱ ـ محکومانی که قادر به پرداخت تمام یا بخشی از جریمه نقدی مورد حکم نباشند
باید به ازای روزی ده هزار ریال در زندانهای نیمه باز و باز و یا مراکز اشتغال و
حرفه آموزی اقامت نمایند، در صورتی که طرز کار و رفتار محکومان در مدت اقامت مذکور
شایسته باشد بنا به تقاضا و تشخیص مسئولان اداره مراکز و موافقت اجرای احکام، مبلغ
فوق به ازای روزی بیست تا پنجاه هزار ریال محاسبه می‌شود.
تبصره ۱ ـ تقسیط جزای نقدی مورد حکم پس از اجرای مدت حبس توسط اجرای احکام، منوط
است به اخذ وثیقه‌ای معادل آن و تضمین معتبر از طرف شخص ثالث که مدت آن بیش از سه
سال نباشد.
تبصره ۲ ـ طول مدت حبس بدل از جزای نقدی به هر حال بیشتر از ده سال نخواهد بود.
ماده ۳۲ ـ احکام اعدامی که به موجب این قانون صادر می‌شود پس از تأیید رییس
دیوانعالی کشور و یا دادستان کل کشور قطعی و لازم الاجراست. در سایر موارد چنانچه
حکم به نظر رییس دیوانعالی کشور و یا دادستان کل کشور در مظان آن باشد که بر خلاف
شرع یا قانون است و یا آنکه قاضی صادر کننده حکم صالح نیست، رییس دیوان عالی کشورو
یا دادستان کل کشور حق تجدید نظر و نقض حکم را دارند لکن وجود این حق مانع قطعیت و
لازم الاجرا بودن حکم نیست.
ماده ۳۳ ـ به منظور پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با قاچاق مواد مخدر از هر قبیل، اعم
ازتولید، توزیع، خرید، فروش و استعمال آنها و نیز موارد دیگری که در این قانون ذکر
شده است، ستادی به ریاست رئیس جمهور تشکیل و کلیه عملیات اجرایی و قضایی و
برنامه‌های پیشگیری و آموزش عمومی و تبلیغ علیه مواد مخدر در این ستاد متمرکز خواهد
بود، اعضای ستاد به شرح زیر می‌باشند:
۱ـ رییس جمهور
۲ـ دادستان کل کشور
۳ـ وزیر کشور
۴ـ وزیر اطلاعات
۵ـ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
۶ ـ وزیر آموزش و پرورش
۷ ـ رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
۸ ـ فرمانده نیروی انتظامی
۹ ـ سرپرست دادگاه انقلاب اسلامی تهران
۱۰ ـ سرپرست سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی
۱۱ـ فرمانده نیروی مقاومت بسیج
۱۲ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
تبصره ۱ ـ رییس جمهور می‌تواند برای اداره جلسات ستاد مبارزه با مواد مخدر یک نفر
نماینده از جانب خود تعیین نماید.
تبصره ۲ ـ برای پیشگیری از ارتکاب جرایم مواد مخدر، دولت موظف است هر سال بودجه‌ای
برای این امر اختصاص و به دستگاههای ذیربط موضوع همین ماده ابلاغ نماید.
ماده ۳۴ ـ به ستاد مبارزه با مواد مخدر اجازه داده می‌شود که بر اساس ضرورت به تهیه
وتدوین آیین نامه‌های اجرایی مورد نیاز اقدام نماید.
ماده ۳۵ ـ حذف شد.
ماده ۳۶ ـ در کلیه مواردی که در این قانون، مرتکبین، علاوه بر مجازاتهای مقرره به
مصادره کلیه اموال به استثنای هزینه تأمین متعارف برای خانواده محکوم می‌شوند،
دادگاه مکلف است مشخصات دقیق اموال مصادره شده را به انضمام ریز اموالی که حسب
نظرکار‌شناس یا خبره جز مستثنیات محسوب شده دقیقا در حکم یا در حکم اصلاحی
قیدنماید. تخلف از مقررات مذکور موجب تعقیب انتظامی و محکومیت از درجه ۴ به بالامی
باشد.
تبصره ـ محاکم موظفند، رونوشت کلیه احکام صادر شده را پس از قطعیت به ستاد مبارزه
با مواد مخدر ارسال دارند.
ماده ۳۷ ـ طول مدت بازداشت موقت به هر حال بیش از ۴ ماه نخواهد بود، چنانچه درمدت
مذکور پرونده اتهامی منتهی به صدور حکم نشده باشد مرجع صادر کننده قرار، مکلف به فک
و تخفیف قرار تأمین فوق می‌باشد مگر آنکه جهات قانونی یا علل موجهی برای ابقا قرار
بازداشت وجود داشته باشد که در این صورت با ذکر علل و جهات مزبور قرار ابقامی شود.
ماده ۳۸ ـ دادگاه می‌تواند در صورت وجود جهات مخففه مجازاتهای تعزیری مقرره دراین
قانون را تا نصف حداقل مجازات آن جرم تخفیف دهد در صورتی که مجازاتی فاقدحداقل
باشد همان مجازات تا نصف تخفیف می‌یابد. میزان تخفیف در احکام حبس ابد ۱۵سال
خواهد بود و در مورد مجازات اعدام تقاضای عفو و تخفیف مجازات به کمیسیون عفوارسال
خواهد شد.
تبصره ـ کلیه محکومینی که پس از صدور حکم به نحوی با نیروی انتظامی یا سازمان عمل
کننده همکاری نمایند و اقدام آنها منجر به کشف شبکه‌ها گردد دادگاه صادر کننده رأی
می‌تواند با تقاضای نیروی انتظامی و یا سازمان عمل کننده بر اساس اسناد مربوطه،
مجازات وی را ضمن اصلاح حکم سابق الصدور تا نصف تخفیف دهد.
ماده ۳۹ (الحاقی) ـ در تشدید مجازات بر اثر تکرار جرم در کلیه موارد مصرح در این
قانون محکومیت‌ها یا سوابق بعد ازاجرای قانون مبارزه با موادمخدر سال ۱۳۶۷مناط
اعتبار است.
ماده ۴۰ (الحاقی) ـ هر کس عالما عامدا به قصد تبدیل یا تولید مواد مخدر، مبادرت به
ساخت، خرید، فروش، نگهداری، حمل، ورود، صدور و عرضه مواد صنعتی و شیمیائی ازقبیل
انیدریداستیک، اسید انتراتیلیک، اسید فنیل استیک، کلرور استیل و سایر مواد مندرج
درجداول یک و دو ضمیمه به ماده ۱۲ کنوانسیون مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای
روان گردان مصوب ۱۹۸۸ میلادی و اصلاحات و الحاقات بعدی آن بنماید، همچنین نسبت به
ورود، خرید، فروش، ساخت، مصرف و نگهداری یا صدور کدئین و متادون اقدام نماید
بارعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد حسب مورد به مجازاتهای مقرر در ماده ۵ قانون
مبارزه با مواد مخدر محکوم خواهد شد.
ماده ۴۱ ـ ساخت، تولید، خرید، فروش، ارسال، نگهداری، ورود، صدور، مصرف وحمل مواد
ممنوع حسب مورد برای مصارف پزشکی، تحقیقاتی و صنعتی با مجوز وزارت بهداشت، درمان و
آموزش پزشکی از شمول این قانون مستثنی است.
ماده ۴۲ ـ به قوه قضاییه اجازه داده می‌شود که بخشی از محکومان مواد مخدر را به جای
زندان در اردوگاههای خاص (با شرایط سخت و عادی) نگهداری نماید. دولت موظف است
اعتبارات و تسهیلات و مقررات لازم را برای تهیه و اداره این اردوگاه‌ها در ظرف مدت
یک سال تأمین کند.
تبصره ۱ ـ اداره این اردوگاه‌ها به عهده قوه قضاییه است.
تبصره ۲ ـ دادگاه‌ها می‌توانند به جای کیفر حبس کیفر توقف در اردوگاه‌ها را برای
محکومین معین نمایند.
قانون فوق مشتمل بر ۴۲ ماده و ۲۵ تبصره در اجرای بند هشتم اصل یکصد و دهم قانون
اساسی در جلسات متعدد مجمع مطرح و در تاریخ ۱۷/۸/۱۳۷۶ به تصویب نهایی مجمع تشخیص
مصلحت نظام رسیده است.
آئین نامه اجرائی
قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر
________________
بسمه تعالی
شماره: ۳۰۵/۵۷۰۴
تاریخ: ۱۴/۲/۱۳۷۸
جناب آقای فلاح
دبیر محترم ستاد مبارزه با موادمخدر
سلام علیکم
عطف به نامة شمارة ۱۹۲۷۰/۴۴۰۵/۲۵۰ مورخه ۱۲/۱۲/۷۷ آئین نامه اجرائی قانون اصلاح
مبارزه با مواد مخدر مصوب جلسات شصت الی شصت و دوم ستاد با عنایت به اینکه متن
تدوین شده منطبق با مصوبات جلسات سناد می‌باشد و به تأیید جناب آقای محمد هاشمی
معاون محترم اجرائی و جانشین ریس جمهور در ستاد مبارزه با موادمخدر رسیده، مراتب
جهت اجراء و ابلاغ به اعضای ستاد و مبادی ذیربط ارسال می‌گردد، ضمناً مسئولیت
پیگیری و نظارت بر حْسن اجرای آئین‌نامه مذکور به عهده دبیرخانه ستاد است.
اسماعیلی == مشاور و رئیس دفتر معاون رئیس جمهور در امور اجرائی
آئین‌نامه اجرائی قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدرو الحاق موادی به آن
مصوب۱۷/۸/۷۶
این آئین نامه در اجرای ماده ۳۴ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق
موادی به آن مصوب ۱۷/۸/۱۳۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه و ابلاغ می‌گردد.
ماده۱: تعاریف و اصطلاحات:
الف- قانون: منظور از کلمه «قانون» در این آئین‌نامه قانون اصلاح قانون مبارزه با
موادمخدر و الحاق موادی به آن مصوب ۱۷/۸/۱۳۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌باشد.
ب- ستاد مبارزه با موادمخدر که از این پس ستاد نامیده می‌شود: منظور «ستاد مبارزه
با موادمخدر» است که در اجرای ماده ۳۳ قانون فوق‌الذکر کلیه عملیات اجرائی و قضائی
و برنامه‌های پیشگیری و آموزش عمومی و تبلیغ علیه موادمخدر در آن متمرکز گردیده
است.
ج- شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر که از این پس شورای هماهنگی نامیده می‌شود:
شوراهای استانی موضوع ماده هشت تشکیلات و شرح وظایف ستاد که به موجب مصوبه یازدهمین
جلسه ستاد مورخ ۹/۱۲/۷۹ که مستقیماً زیر نظر مرکز فعالیت می‌کنند تأسیس شده است.
د- سازمان کاشف: سازمانی است که مأمورین آن مستقیماً در اولین عملیات کشف جرم و
توقیف متهمین شرکت داشته و در صورتجلسه بدوی نام آنها ذکر شده باشد.
ه- کمیسیون فروش: منظور کمیسیونهای موضوع ماده (۱) کلیات آئین نامه اجرائی فروش
اموال منقول و غیرمنقول موضوع قانون مبارزه با موادمخدر مصوب سی‌امین جلسه ستاد
مورخ ۲۳/۹/۶۸ می‌باشد.
و- کمیته شناسایی اموال: کمیته‌ای است که به موجب مصوبه پنجاه و دومین جلسه ستاد
مورخ ۴/۴/۷۵ متشکل از نمایندگان دادگاه انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی و وزارت
اطلاعات به منظور شناسائی اموال منقول و غیرمنقول قاچاقچیان موادمخدر تأسیس و زیر
نظر شورای هماهنگی فعالیت می‌نماید.
ز- مامورین تعقیب: کلیه ضابطین قانونی که به موجب مقررات در کشف جرائم موادمخدر و
نشاسائی و دستگیری متهمین اقدام می‌نمایند.
ماده ۲: *
ماده ۳: *
ماده۴: در اجرای ماد ۱۵ قانون
الف *
ب: کلیه مراکز درمانی، پزشکان و کلینیکهای خصوصی که دارای اجازه ترک اعتیاد معتادین
از سوی وزارت بهداشت و درمان می‌باشند می‌توانند نسبت به درمان معتادین اقدام
نمایند.
ج: دستورالعمل اجرائی این ماده، ظرف یک ماه توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
تهیه و پس از تصویب ستاد جهت اجرا ابلاغ می‌گردد.
مادة۵: *
مادة ۶:
اقربای درجة یک متهم، مذکور در تبصرة ۱ ماده ۲۱ قانون، همان است که در مواد ۱۰۳۱
تا ۱۰۳۲ (۱) قانون مدنی آمده است و شامل اقربای درجه یک سبب و نسبی خواهد بود.
مادة ۷:
مادة۸:
دادگاه در صورت لزوم قبل از صدور حکم، نظر آزمایشگاه را در خصوص نوع موادمخدر اخذ
می‌نماید.
تبصره: مجازات مقرر در حکم، بر مبنای میزان دقیق موادمخدر مکشوفه (بدون لفاف و
پوشش) تعیین خواهد شد.
مادة ۹:
مادة ۱۰:
در مورد متهمین دستگیر شده یا متهمین متواری در صورتیکه دادگاه احراز نماید متهم
به منظور فرار از اجرای قانون و پرداخت جرائم متعلقه، اموال منقول و غیرمنقول خود
را به هر نحوی به دیگران منجمله همسر و فرزندان خود منتقل نموده است در اجرای مادة
۲۸ آئین‌نامه دادگاه‌ها و دادسراهای انقلاب، دستور توقیف اموال مذکور را صادر و
عندالاقتضاء براساس مادة ۴ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، حکم به ابطال نقل و
انتقالات صوری صادر خواهد نمود.
مادة ۱۱:
در صورت امتناع محکوم علیه از تأدیه جزای نقدی، در حالی که به تشخیص دادگاه
صادرکننده حکم قادر به پرداخت آن باشد دادگاه مزبور حکم به فروش اموال مازاد بر
مستثنیات و وصول عایدات دولت به میزان جزای نقدی مقرر صادر خواهد نمود.
مادة ۱۲: *
مادة ۱۳:
تعیین مستثنیات اموال مصادره شده به منظور تأمین هزینه متعارف زندگی برای خانواده
محکوم علیه در عسر و حرج قرار نگیرد و مشتمل بر توجه لازم به مسکن و امرار معاش،
تعداد فرزندان، هزینه‌های زندگی، درمانی و تحصیل آنها باشد.
مادة ۱۴:
در کلیه مواردی که آراء صادره منجر به ضبط یا مصادره اموال می‌گردد، چنانچه پس از
صدور حکم قطعی نیز اموالی از محکوم علیه شناسائی شود که منشأ مالکیت آن قبل از
محکومیت باشد، دادگاه صادر کننده رأی بدوی مجدداً به موضوع رسیدگی و رأی اصلاحی
صادر خواهد نمود.
مادة ۱۵:
هرگونه بهره‌برداری و استفاده از اموال منقول و غیرمنقول به ویژه خودروهای توقیفی،
اعم از حامل مواد یا غیرآن، برای کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی تا قبل از صدور حکم
قطعی ممنوع است. مرتکب حسب مورد طبق موازین قانوین تحت تعقیب قرار خواهد گرفت. ستاد
یا شورای هماهنگی یا ذینفع وظیفه تعقیب را برمبنای حقوق خود به عهده دارند.
تبصره۱: اموال توقیف شده تحت نظارت دادگاه مربوطه جهت حفظ و نگهداری در اختیار ستاد
یا شورای هماهنگی قرار خواهد گرفت.
دبیرخانه ستاد مکلف است، ظرف مدت یک ماه دستورالعمل نگهداری و سرپرستی اموال را
تدوین و پس از تصویب ستاد، امکانات لازم را برای نگهداری اموال مزبور فراهم نماید.
تبصره ۲: چنانچه حکم مصادره اموال غیر منقول، مبتنی بر تخلیه ملک به غیر از
مستثنیات و حقوق افراد ثالث باشد، اجرای احکام دادگاه ملزم به تخلیه آن می‌باشد.
تبصره۳: پس از تعیین تکلیف قطعی اموال، ستاد موظف است حداکثر ظرف مدت ۱۰روز نسبت به
تصرف اموال اقدام نماید.
مادة ۱۶:
فروش اموال قبل از صدور حکم قطعی یا تنفیذ احکام مشمول صدر مادة ۳۲ (اعدام و مصادره
اموال) ممنوع است. مگر آنکه اموال یاد شده مشمول تبصرة ۲ مادة ۱۰ قانون مجازات
اسلامی باشد. در این صورت اموال توسط کمیسیون فروش اموال پس از هماهنگی با دادگاه
صادر کننده حکم از طریق مزایده عمومی به فروش رسیده و وجه حاصل از فروش تا تعیین
تکلیف قطعی و صدور حکم توسط دادگاه به حساب امانی دادگاه انقلاب اسلامی واریز
می‌گردد.
مادة ۱۷:
وسایل نقلیه‌ای که در اجرای مادة ۳۰ قانون به نفع دولت (ستاد) ضبط و با تصویب ستاد
در اختیار سازمان کاشف قرار داده می‌شود، بایستی براساس شرایطی که ستاد تعیین نموده
مورد استفاده قرار گیرد.
تبصره۱: در صورتی که بنا به تشخیص بالا‌ترین مسئول سازمان کاشف استان و موافقت
دبیرخانه ستاد خودرو مزبور واجد کارآیی لازم در امر مبارزه نباشد، از طریق کمیسیون
فروش و با حضور نماینده سازمان کاشف و با رعایت مقررات مربوطه، از طریق مزایده
بفروش رسیده و وجوه حاصله صرفاً جهت تجهیز و تقویت دوایر و واحدهای سازمان کاشف و
حمایت از خانوادة معزّز شهدا و جانبازان امر مبارزه در آن استان هزینه خواهد شد.
تبصره ۲: دستورالعمل نحوة فروش خودروهای موضوع مادة ۳۰ قانون و چگونگی هزینه‌کرد
وجوه حاصله، با رعایت قوانین و مقررات مربوطه ظرف مدت یک ماه توسط دبیرخانه ستاد و
با همکاری سازمانهای کاشف تنظیم و به تصویب ستاد خواهد رسید.
مادة ۱۸:
چنانچه پس از ضبـط و یا مصادره اموال موضوع قانون مبارزه با موادمخدر، حکم به
استرداد اموال موصوف از سوی مرجع ذیصلاح قضایی صادر شود، چنانچه عین مال موجود و در
تصرف ستاد (دبیرخانه ستاد و واحدهای تابعه، دستگاههای عضو و.....) باشد عیناً و در
غیر اینصورت وجه حاصل از فروش و در صورتیکه مال در امر مبارزه با موادمخدر از بین
رفته باشد قیمت کارشناسی زمان از بین رفتن، به ذینفع تأدیه می‌گردد.
تبصره۱ـ چنانچه اموال مذکور در اجرای تبصره۲ مصوبه۳ پنجاه و دومین جلسه ستاد مبارزه
با موادمخدر به تاریخ ۴/۴/۱۳۷۵ و بند۸ مصوبات جلسه ۱۰۳ ستاد مبارزه با موادمخدر
مورخ ۱۰/۱۱/۱۳۸۰ واگذار شده و یا به تأیید رسیده است، مابه‌التفاوت قیمت فروش و
قیمت کارشناسی زمان فروش از محل اعتبارات پیش‌بینی شده در بودجه سالانه ستاد قابل
تأدیه است.
تبصره۲ـ دبیرخانه ستاد در خصوص عدم امکان استفاده یا عدم امکان انتفاع از اموال
فوق، گزارش حادثه و نظریه کارشناس و یا هیئت کارشناس رسمی دادگستری را به همراه
تأیید موضوع توسط عالیترین مقام دستگاه ذیربط یا مقام مجاز از طرف ایشان اخذ خواهد
نمود. اعتبارات موردنیاز این تبصره در بودجه سالانه ستاد پیش‌بینی و قابل تأدیه
می‌باشد.
تبصره۳ـ چنانچه مورد مصادره، وسیله نقلیه موضوع ماده۳۰ بوده و به فروش رسیده و وجه
آن در امر مبارزه با موادمخدر هزینه شده باشد، قیمت فروش توسط ستاد از محل بیست
درصد مطالبات احتمالی حق‌السهم سازمان کاشف محل، پرداخت می‌گردد و در صورت عدم طلب
سازمان، اعتبار لازم در بودجه ستاد پیش‌بینی و قابل تأدیه است.
تبصره۴ـ مالی که نگهداری آن مستلزم هزینه نامتناسب برای دولت بوده یا موجب خرابی یا
کسر فاحش قیمت آن گردد و حفظ مال هم برای دادرسی لازم نباشد و همچنین اموال ضایع
شدنی و سریع‌الفساد حسب مورد به دستور دادستان یا دادگاه به قیمت روز از طریق
کمیسیون فروش موضوع آئین‌نامه اجرایی فروش اموال منقول و غیرمنقول موضوع قانون
مبارزه با موادمخدر و دستورالعمل اجرایی آن مصوب بند۱ جلسه۱۱۰ ستاد مورخ ۲۰/۵/۱۳۸۳،
فروخته شده و وجه حاصل در اجرای ماده ۲۹ قانون به حساب خزانه واریز و در صورت صدور
حکم استرداد، عین وجه مسترد خواهدشد.
تبصره۵ ـ مفاد این ماده مانع از اجرای اصل ۱۷۱ قانون اساسی با رعایت ضوابط و مقررات
مرتبط با آن نخواهدبود. بدیهی است در صورت صدور حکم برای جبران خسارات موضوع اصل
مزبور؛ مطابق قوانین و مقررات بودجه کشور از محل اعتبارات مندرج در قوانین سنواتی
که بدین منظور پیش‌بینی می‌گردد از طریق وزارت دادگستری خسارت موضوع حکم پرداخت
خواهدشد.
تبصره۶ ـ در صورتی که مال مضبوط یا مصادره شده به هردلیل هبه و یا بلاعوض و یا
براساس اختیارات قانونی با تخفیف واگذار گردیده قیمت کارشناسی زمان واگذاری هبه و
کمک بلاعوض از محل اعتبارات پیش‌بینی شده در بودجه سالانه ستاد مسترد می‌گردد، در
صورت تخفیف مابه‌التفاوت رقم حاصل از فروش و تخفیف از محل اعتبارات پیش‌بینی شده در
بودجه سالانه ستاد قابل تأدیه است.
تبصره۷ ـ این مصوبه شامل احکام استرداد قبل از تاریخ تصویب و اجراء نیز می‌گردد.
مصوبه در روزنامه رسمی کشور انتشار یابد. (اصلاح بموجب اصلاحیه ماده ۱۸ آئین نامه
اجرائی قانون مبارزه با موادمخدر)
مادة ۱۹:
به منظور تسهیل و تسریع در پرداخت حق‌الکشف مأمورین کاشف و حق‌السهم قوه قضائیه،
دادگاه مکلف است لیست وصول فیش‌های جرائم دریافتی از محکومین را به ضمیه رونوشت
آنها، در پایان هر ماه به دبیرخانه ستاد و سازمان کاشف ارسال نماید. دبیرخانه ستاد
نیز مکلف است، گزارش سه ماهه مالی مربوط به پرداخت حق‌الکشف را در اسرع وقت به
سازمان ذیربط ارسال دارد.
مادة ۲۰:
در اجرای آئین‌نامه کمیسیون عفو و بخشودگی مصوب ۱۹/۹/۱۳۷۳ برای محکومین موادمخدر،
اخذ نظریه دبیرستاد یا نماینده تام‌الاختیار وی ضروری است. دبیر ستاد مکلف است در
هر شهرستان نماینده تام‌الاختیار خود را به دادگاه انقلاب اسلامی مربوطه معرفی
نماید.
مادة ۲۱:
در اجرای تبصره ۱ ماده ۳۱ قانون و به منظور حصول اطمینان از پرداخت به موقع اقساط
جریمه، اجرای احکام ملزم است با اخذ وثیقه معادل مبلغ جریمه با تضمین شخص معتبر که
ملائت وی محرز گردیده، نسبت به ترخیص زندانی اقدام کند. مفاد وثیقه نامه یا
قراردادهای تنظیمی، باید به نحوی باشد که در صورت تخلف، ضبط مورد وثیقه یا اخذ
وجه‌الضمان و اعتبار نامه بانکی توسط اجرای احکام سریعاً انجام و وجه حاصله به حساب
ستاد واریز و اموال ضبط شده به کمیسیون فروش اموال تحویل گردد.
تبصره: عدم پرداخت ۳قسط متوالی یا غیرمتوالی کلیه اقساط باقیمانده را تبدیل به حال
کرده و از موارد رجوع به وثیقه‌گذار یا تضمین‌کنندگان فوق است. مفاد این تبصره در
قرارداد مربوط به اخذ وثیقه درج می‌گردد.
مادة ۲۲:
در اجرای اصل ۳۵ قانون اساسی، و رأی وحدت رویه شمارة ۱۵-۲۸/۶/۶۳ هیأت عمومی دیوان
عالی کشور و نیز ماده واحد مصوب ۱۱/۷/۷۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام، دادگاه مکلف است،
در کلیه جرائم مقیده در قانون که مجازات آنها حبس ابد یا اعدام است:
الف) بدواً به متهم ابلاغ تا نسبت به تعیین وکیل برای دفاع از خود اقدام نماید.
ب در صورت عجز متهم از تعیین وکیل نسبت به تعیین وکیل تسخیری اقدام گردد.
تبصره ۱: حضور وکلای تعیینی یا تسخیری، حداقل در یک جلسه دادرسی الزامی است. به
علاوه باید قبل از محاکمه، فرصت لازم جهت مطالعه پرونده و تهیه لایحه دفاعیه در
اختیار وکیل مدافع قرار گیرد.
تبصره ۲: در سایر موارد، در صورت در خواست متهم، دادگاه مکلف به تعیین وکیل تسخیری
است.
تبصره ۳: تعیین یک وکیل تسخیری، برای دو یا چند متهم در یک پرونده، به لحاظ تعارض
دفاع از موکلین ممنوع است.
تبصره ۴: به منظور حفظ امنیت منابع و مخبرین، هویت آنان صرفاً در اختیار قاضی
رسیدگی کننده به پرونده قرار خواهد گرفت.
تبصره۵: متخلف از موارد فوق، تحت تعقیب انتظامی قرار می‌گیرد.
مادة ۲۳:
کلیه پرونده‌هایی که منتهی به صدور حکم اعدام می‌گردد، پس از تکمیل فرم‌های
رایانه‌ای، برگ شماری و لاک و مهر شده، توسط دادگاه صادرکننده رأی در اجرای ماده ۳۲
قانون به دبیرخانه دادستانی کل کشور ارسال می‌شود.
مادة ۲۴:
هرگاه حکم اعدام، مورد تأیید ریاست دیوانعالی کشور یا دادستان کل کشور قرار گیرد،
پرونده جهت اجراء به دادگاه صادر کننده رأی اعاده می‌گردد.
تبصره: اجرای حکم دادگاه، مکلف است، پس از اجرای حکم اعدام، بلافاصله مراتب را به
انضمام فرم تکمیل شده مشخصات محکوم‌علیه به دادستانی کل کشور و ستاد ارسال و اعلام
نماید.
مادة ۲۵:
در فرض عدم تأیید حکم اعدام و نقض رأی صادره، پرونده به دادگاه صادر کننده حکم
اعاده تا در صورت تبعیت از رأی مرجع عالی، با تجدید دادرسی و رسیدگی مجدد، حکم
مقتضی به جز اعدام صادر نماید.
تبصره۱: چنانچه دادگاه صادرکننده حکم، به عقیده خود باقی باشد پرونده را با نظر
مستدل جهت ارجاع به شعبه دیگر، نزد ریاست شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی ارسال
می‌نماید (در صورت عدم استقرار شعبه هم عرض در حوزه قضایی، پرونده به نزدیک‌ترین
دادگاه محل ارجاع می‌شود) دادگاه مرجوعْ‌الیه می‌تواند حکم مقتضی غیراعدام صادر
نماید و چنانچه به رأی منقوض اصرار ورزد و عقیده بر اعدام داشته باشد، پرونده را
بدون انشاء رأی مستدلاً به دادستانی کل کشور عودت می‌دهد. هریک از دو مقام مندرج در
ماده ۳۲ قانون در صورت قبل استدلال دادگاه ثانوی، ضمن تأیید نظر، پرونده را جهت
انشاء رأی به دادگاه عودت می‌دهند. در غیر اینصورت راساً نسبت به انشاء حکم اقدام
یا به شعبه خاص جهت رسیدگی و صدور حکم ارسال می‌نمایند.
تبصره۲: نسبت به احکام غیراعدام نیز به ترتیب تبصره یک عمل می‌شود.
تبصره۳: در صورتی که هریک از دو مقام مذکور در ماده ۳۲ قانون، عقیده به رفع نقض از
پرونده داشته باشند، موارد نقض را صریحاً اعلام و دادگاه مکلف است در وقت
فوق‌العاده نسبت به رفع نقض اقدام و پرونده را عودت دهد.
مادة ۲۶:
قاضی اجرای احکام دادگاه در صورتی که حکم صادره را خلاف موازین شرعی یا قانونی یا
فاقد دلائل کافی تشخیص دهد، یا اعتراض محکوم علیه یا وکیل مدافع وی، همچنین اعتراض
شخص ثالث نسبت به مصادره یا ضبط اموال را وارد بداند، مؤظف است در هر مورد، اعتراض
خود را مستنداً و مستدلاً به قاضی صادر کننده رأی اعلام و متذکر گردد. در این صورت،
چنانچه پاسخ دادگاه قانع کننده باشد، حکم به مرحله اجرا در خواهد آمد. در غیراین
صورت یا در مواردی که دادگاه شخصاً پی به اشتباه خود ببرد، پرونده را در اجرای قسمت
اخیر ماده ۳۲ قانون به دبیرخانه دادستانی کل کشور ارسال می‌دارد.
تبصره۱: اقدامات قاضی اجرای احکام، نافی اختیارات رئیس دادگستری یا رئیس شعبه اول
دادگاه انقلاب اسلامی نخواهد بود.
تبصره۲: در چنین مواردی که پرونده به دادستانی کل کشور ارسال می‌شود، اجرای حکم
شلاق تا تعیین تکلیف نهایی متوقف خواهد شد.
مادة ۲۷:
چنانچه بر اثر سهو قلم از قبیل ذکر مشخصات دقیق محکوم علیه، دادگاه مرتکب اشتباهی
گردد که به اساس حکم خللی وارد نسازد می‌تواند مبادرت به تصحیح حکم نماید. حکم
تصحیح شده در دادنامه اصلاحی به محکوم علیه ابلاغ خواهد شد.
مادة ۲۸:
چنانچه فعل ارتکابی از ناحیه محکوم علیه بر فرض ثبوت، جرم نباشد و یا مشمول عفو
عمومی شده باشد یا به جهتی دیگر از جهات قانونی، تعقیب نبوده و یا فاقد دلیل باشد،
رأی صادره، توسط مرجع عالی، نقض بلا ارجاع می‌گردد. در این صورت، به طرق مقتضی،
مراتب فوراً به دادگاه اعلام، تا نسبت به آزادی بلاقید محکوم اقدام نماید.
مادة ۲۹:
در اجرای ماده ۳۳ قانون، کمیته‌های تخصصی تحت عناوین آموزش عمومی، پیشگیری و درمان
و بازپروری، تبلیغات و مقابله با عرضه و... توسط دبیرخانه ستاد ایجاد خواهد گردید.
ترکیب اعضاء و شرح وظایف کمیته‌ها، با توجه به اختیارات قانونی آن، توسط دبیر ستاد
مشخص و به تصویب ستاد می‌رسد.
مادة ۳۰:
با توجه به مفاد ماده ۳۷ قانون، اگر مجازات جرمی متضمن حبس یا اعدام باشد با رعایت
مواد ۱۳۰ و ۱۳۰ مکرر قانون آئین دادرسی کیفری قرار بازداشت موقت صادر می‌گردد.
مادة ۳۱:
در اجرای قسمت ذیل ماده ۳۸ قانون، چنانچه رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور،
شخصاً یا برحسب تقاضای محکمه، محکوم‌علیه را مستحق عفو تشخیص دهند، اجرای حکم تا
اظهار نظر کمیسیون عفو قوه‌قضائیه و قبول یا رد پیشنهاد عفو از طرف مقام معظم
رهبری، متوقف خواهد شد، در این موارد، دادگاه پرونده را از طریق هیئت عفو سریعاً به
کمیسیون عفو قوه قضائیه ارسال می‌نماید.
تبصره: نحوه اجرای تبصره ماده ۳۸ قانون، نسبت به محکومین اعدام و حبس ابد همان
است که در صدر ماده فوق آمده است.
مادة ۳۲:
نظر به ذکر اسامی تعداد ۲۲ قلم مواد صنعتی و شیمیائی، در جداول شماره ۱ و ۲ ماده ۱۲
کنوانسیون ۱۹۸۸، در ماده ۴۰ قانون، اسامی دقیق این مواد به ترتیب عبارتند از:
۱- انیدریداستیک
۲- استون
۳- اسیدان
۴- استیل انتراتیلیک
۵- اتیل اتو
۶- هیدروکلریک اسید
۷- ایزو سافرول
۸- اسید لیسرژیک
۹- متیل دی اکی- فنیل – ۳ و ۴ پروپال۲،
۱۰- متیل اتیل کتون
۱۱- اسید فنیل استیک
۱۲- (۱- فنیل ۲- پروپان)
۱۳- پیپرونال
۱۴- پرمنگنات پتاسیم
۱۵ – سافرول
۱۶- اسید سولفوریک
۱۷- تولوئن
۱۸- افدرین
۱۹- ارگوم‌ترین
۲۰- ارگوتامین
۲۱- پیپریدین
۲۲- سوداندرین.
تبصره۱: چون تعدادی از مواد مذکور، به جهات مصارف خاص، در دسترس عموم است، در کلیه
موارد کشف مواد مذکور، سوءنیت مرتکب با توجه به میزان مواد و سایر عوامل ملاک احراز
جرم توسط دادگاه است.
تبصره۲: ذکر داروهای روانگردان در ماده ۴۰ قانون متأثر از عنوان کنوانسیون ۱۹۸۸
بوده و منصرف از قانون مربوط به مواد روانگردان (پسیکوتروپ) مصوب ۱۳۵۴ می‌باشد که
در کنواسیون ۱۹۷۱ تصویب شده است.
تبصره ۳: وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مکلف است آئین‌نامه اجرائی مربوط به
مواد روانگردان را حداکثر ظرف مدت دو ماه تهیه و پس از تصویب ستاد به اجراء بگذارد.
مادة ۳۳:
شوراهای هماهنگی موظفند با لحاظ تقسیمات کشوری (شهرستان - شهر – بخش) نسبت به تأسیس
شوراهای فرعی مبارزه با موادمخدر اقدام نمایند.
تبصره: کمیسیونهای فروش اموال مصادره‌ای، صرفاً در مراکز استان‌ها و تهران تشکیل
می‌گردد.
مادة ۳۴:
این آئین‌نامه در ۳۴ماده و ۲۸تبصره در تاریخ ۲۲/۱۰/۷۷ به تصویب ستاد مبارزه با
موادمخدر رسید و آئین‌نامه‌های مغایر با این آئین‌نامه از درجه اعتبار ساقط است.
شماره هـ/۸۷/
۳۰۱ ۲۶/
۳/۱۳۸۸
تاریخ: ۱۷/۳/۱۳۸۸ شماره دادنامه: ۲۳۵ کلاسه پرونده: ۸۷/۳۰۱
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای حسین عظیمی و غیره.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ۱۸ اصلاحی آییننامه اجرایی قانون مبارزه بامواد
مخدر و تبصره های یک، ۳، ۶ و ۷ آن، مصوب جلسه ۱۱۸ مورخ ۱۹/۱۰/۱۳۸۴ ستادمبارزه با
مواد مخدر.
گردشکار: وکیل شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است:
۱ـ فردی به‌اتهام خرید و فروش مواد مخدر به اعدام و مصادره اموال محکوم که رأی در قسمت اعدام نسبت به نامبرده به مرحله اجرا درآمده لکن در مورد مصادره اموال علاوه بر اموال متعلق به معدوم اموال متعلق به موکل به حکم دادگاه انقلاب مصادره می‌شود که نسبت به این رأی موکل به عنوان شخص ثالث اعتراض می‌کند و متعاقب آن رأی مذکور در دادستانی کل کشور نقض و پرونده جهت رسیدگی مجدد به شعبه دوم دادگاه انقلاب مشهد ارجاع میگرددو شعبه دوم دادگاه انقلاب مشهد نیز با توجه به مدارک ارائه شده اعتراض را واردتشخیص و به علت مالک شناختن موکل حکم به استرداد اموال مصادره شده به وی صادرمینماید. پیرو این حکم دادیار اجرای احکام دادگاه انقلاب مشهد مرقومه ای به دبیرشورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر مشهد ارسال و طی آن درخواست استرداد اموال مصادره شده به موکل را می‌نماید. مع الاسف اموال مذکور هیچ کدام توسط شورای موصوف علیرغم رأی قطعی دادگاه به موکل مسترد نمیشود. چرا که شورای هماهنگی اموال موکل را به فروش رسانده بوده است و اعلام می‌شود شورا فقط می‌تواند وجه حاصل از فروش آنها را در چند سال قبل به موکل مسترد دارد و مستند این اقدام خود را ماده ۱۸اصلاحی آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر و تبصرههای آن اعلام می نماید.
۲ـ مالکیت موکل به موجب اسناد ارائه‌شده و حسب رأی قطعی صادره از شعبه دوم دادگاه انقلاب مشهد محرز و مسـجل گردیده و بر همیـن اساس رأی به استـرداداموال مـوکل صادر شده است. مالکیت یک رابطه عینی بین شخص و مال است که برای مالک حق انحاء تصرفات در آن را به وجود میآورد چرا که مالکیت یک رابطه عینی بین شخص ومال است که برای مالک حق انحاء تصرفات در آن را به وجود میآورد و مالک در برابرهمگان می‌تواند به این رابطه استناد کند این امراز جمله قواعد آمره درقوانین فعلیما است. فلذا چون مالکیت موکل بر اموالش به موجب قوانین و براساس رأی دادگاه ثابت شده است تا زمانی که توسط مراجع بالاتر این رأی نقض نشود، مالکیت موکل غیر قابل خدشه و انکار است.
۳ـ وفق اصل سلسله مراتب قواعد
حقوقی، قواعد مادون مثل آییننامه اجرائی نمیتواند قواعد مافوق خود را مثل قانون
عادی و اساسی از جهت حوزه و حیطه شمول محدود و یا آنها را نقض کند. بنابراین
آییننامه اجرائی اولاً، نباید مغایر باقانون اساسی و عادی باشد. ثانیاً، نباید
تکالیف جدیدی علاوه بر تکالیف مندرج درقانون برای مردم ایجاد کند. فلذا وضع مقررات
دولتی در جهت تحدید و تضییع قلمروصلاحیت و اختیارات قوانین اساسی و عادی مغایر با
اصول مسلم و بنیادین حقوقی است.
در حالی که در مانحن فیه مالکیت مشروع موکل طبق رأی قطعی دادگاه مسلم و محرز شده
وطبق اصل ۴۷ قانون اساسی چنین مالکیتی محترم شمرده شده لکن با وضع ماده ۱۸ اصلاحی
آییننامه اجرایی قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر، مالکیت موکل نقض و عملاً از او
بدون هیچ گونه دلیل شرعی و قانونی سلب مالکیت گردیده و آییننامه مذکور موکل را
برخلاف موازین قانونی و شرعی اجبار می‌کند که بابت اموال خود به دریافت مبلغی
درحدود سی میلیون تومان، آنهم نه فوراً بلکه در سالهای آینده با پیش‌بینی این رقم
دربودجه سالهای آتی ستاد رضایت دهد که این امر ظلم و اجحاف عظیمی در حق موکل سبب
شده است.
۴ـ قانونگذار به منظور اجرایی نمودن قانون مبارزه با مواد مخدر و با هدف تمرکز کلیه عملیات اجرایی و قضایی در ستاد مبارزه با مواد مخدر، اختیار وضع مقررات از جمله آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر را به آن ستاد واگذار و آن ستاد هم بر این مبنا اقدام به وضع آییننامه نموده اما این امور موجب نمیشود که ستاد در زمان وضع آییننامه بدون توجه به قوانین عادی و اساسی که در آنها برای مالکیت افراد حرمت قائل شده، به گونهای اقدام نماید که عملاً از افراد بدون دلیل موجه قانونی سلب مالکیت شود و یا مالکین بر خلاف میل و اراده خود مجبور و ملزم به پذیرش مبلغ اندکی به عنوان مبلغ حاصل از فروش اموالشان باشند. مع‌الاسف این امورتماماً در ماده ۱۸ اصلاحی آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر اتفاق افتاده است.
۵ ـ فلسفه قانونگذار در وضع کیفر مصادره اموال سلب توان مالی از بزهکاران مواد مخدر و سلب انگیزه مادی از مجرمان مواد مخدر است. اگر موکل از جمله تبهکاران و مجرمان مواد مخدر بود هیچ فردی از مصادره و ضبط اموال چنین اشخاصی که به صورت نامشروع اقدام به تکاثر ثروت کردهاند، ناراحت ونگران نمیگردید، لکن در مانحن فیه بحث بر سر این است که اموال فرد بی گناهی به اشتباه مصادره شده و بعداً به حکم دادگاه حقانیت و مالکیت او به اثبات رسیده است.
۶ ـ ادعای این موضوع از سوی ستادمبارزه با مواد مخدر که عقد بیع اموال مصادره‌ای هنگام انعقاد منطبق بر ضوابط بوده ادعایی موجه نیست چه در موارد مختلف شاهدیم که معاملهای واقع و علی الظاهر درهنگام انعقاد قرارداد منطبق بر ضوابط است، لکن پس از مدتی مشخص می‌شود آن ظاهرمحمول بر صحت نبوده و معامله به دلائل گوناگونی قابل فسخ و بطلان می‌باشد، اگراستدلال ستاد مبارزه با مواد مخدر را که چون عقد بیع اموال مصادره‌ای هنگام انعقادمنطبق بر ضوابط بوده فلذا اشکالی بر آن بار نیست را بپذیریم دیگر هیچ معامله ای قابل نسخ و یا بطلان نخواهد بود.
۷ـ تمسک به اینکه ستاد مبارزه با مواد
مخدر دراعمال حاکمیت به نمایندگی از دولت برای تامین منافع عمومی و استقرار نظم
راهکاردیگری ندارد نیز قابل پذیرش نیست چراکه تمامی شهروندان به تناسب و تساوی عهده
دارهزینه هایی هستند که دولت به منظور تامین منافع عمومی و ایجاد نظم صرف می‌کند
براین پایه اگر در اثر عملکرد سازمان دولتی زیانی به شخص یا اشخاص معینی وارد
آیداین برابری و تناسب خدشه دار می‌شود چرا که در این حالت بهره خدمت عمومی نصیب
همگان می‌شود، در حالی که زیان آن را عدهای خاص تحمل کردهاند به این جهت باید
تمهیداتی را برای جبران خسارت زیان دیدگان تاحدی که تساوی و تناسب مجدداً میان
شهروندان برقرار شود، اندیشید تا بدین‌سان از استفاده بدون سبب دولت به
ضررزیان‌دیدگان جلوگیری بعمل آید. از جمله ماده یک لایحه قانونی نحوه خرید و تملک
اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب ۱۳۵۸ که
مقرر می‌دارد، «هرگاه برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی وزارتخانه ها
یا موسسات و شرکتهای دولتی.... به اراضی، ابنیه، مستحدثات و تاسیسات... متعلق به
اشخاص حقیقی یا حقوقی نیاز داشته باشد... دستگاه اجرایی می‌تواند مورد نیاز را....
بر طبق مقررات مندرج در این قانون خریداری و تملک نماید.» و ماده ۵ قانون
مذکوراعلام می‌دارد، «ملاک تعیین قیمت عبارت است از بهای عادله روز تقویم اراضی
وابنیه و تاسیسات...» همچنین ماده واحده قانون نحوه تقویم ابنیه، املاک و اراضی
مورد نیاز شهرداریها قیمت پرداختی به افراد را قیمت روز اعلام کرده است. علیهذا
باعنایت به اینکه مالکیت موکل حسب رأی قطعی دادگاه شرعاً و قانوناً محرز شده فلذا
فروش اموال موکل بدون اذن و رضایت وی خلاف شرع و قانون می‌باشد که ماده ۱۸ اصلاحی
آییننامه اجرایی قانون مبارزه بـا مواد مخدر و تبصرههای آن مالکیت شرعی و قانونی
موکل را نادیده گرفته و حقوق مسلم وی را تضییع نموده است. فلذا در اجرای اصل
۱۷۰قانون اساسی و ماده ۴۱ قانون دیوان عدالت اداری بلحاظ مغایر بیّن آییننامه
مذکوربا موازین شرع مقدس از جمله روایت نبوی «الناس مسلطون علی اموالهم» و قاعده
لاضرر، متقاضی ابطال ماده ۱۸ اصلاحی آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر
وتبصرههای یک، ۳، ۶ و ۷ آن مورد استدعا است. مدیرکل حقوقی امور قوانین و مجلس ستاد
مبارزه با مواد مخدر در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره ۱۳۵۶۳/۲۵۰ مورخ
۳۰/۶/۱۳۸۷ مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره ۴۶۸۲/۴۳/۲۵۰ مورخ ۱۱/۲/۱۳۸۶ در ارتباط
با پرونده کلاسه ۸۵/۹۳۴ مورخ ۷/۱/۱۳۸۶ هیأت عمومی نموده است، در نامه اخیرالذکرآمده
است، ۱ـ قانون مبارزه با مواد مخدر از جمله ماده ۳۳ و ۳۴ آن از تصویب مجمع تشخیص
مصلحت نظام گذشته است. حسب نظریه تفسیری شورای نگهبان ضوابطی که به تصویب آن مرجع
رسیده در سلسله مراتب قوانین نسبت به مصوبات مجلس شورای اسلامی از اولویت برخوردار
است. ۲ـ مجمع تشخیص مصلحت نظام در ماده ۳۳ قانون مبارزه با مواد مخدرکلیه عملیات
اجرایی و قضائی و برنامه‌های پیشگیری و آموزش عمومی و تبلیغ علیه موادمخدر را در
ستادی تحت عنوان ستاد مبارزه با مواد مخدر متمرکز نموده است. ۳ـقانونگذار در وضع
کیفر مصادره اموال در قانون مبارزه با مواد مخدر از فلسفه و حکمت ویژهای تبعیت
نموده است، سلب توان مالی از تبهکاران مواد مخدر و سلب انگیزه مادی در ارتکاب این
جرایم دو محور عمده حکمت تقیینی مزبور بوده است. عنایت میفرمایند سلب مالکیت به
کیفیت مزبور با رعایت اصل ۲۲ قانون اساسی از شئون قضایی محسوب و درماده ۳۳ صدرالذکر
از این نگاه نیز عملیات قضایی در ستاد متمرکز گردیده است. ۴ـ باعنایت به مراتب
قانونگذار به منظور اجرایی نمودن قانون مبارزه با مواد مخدر وتمرکز کلیه عملیات
اجرایی و قضایی در ستاد مبارزه با مواد مخدر بر اساس ماده ۳۴
قانون مبارزه با مواد مخدر اختیار وضع مقررات و لوازم عرفی از جمله آییننامه های
اجرای قانون مبارزه با مواد مخدر و سایر تصمیمات را بر عهده ستاد مبارزه با
موادمخدر نهاده است. ۵ ـ ستاد مبارزه بـا مواد مخدر در خصوص کیفیت نگهداری و یا
فروش اموال اقدام به وضع آییننامه اجرایی مورد نیاز نموده که قبلاً هیأت عمومی
دیوان عدالت اداری در این خصوص نظریه خود را به موجب دادنامه شماره ۴۶۴ مورخ
۱۳/۹/۱۳۸۴اعلام و صلاحیت ستاد مبارزه بـا مواد مخدر را مـورد تایید قرار داده است.
۶ ـمالکی که مدعی مالکیت و تصرف در اموال است به محض مواجهه با تضییع حقوق قانونی
خودبا رعایت موازین قانونی ماده ۳۲ قانون مبارزه با مواد مخدر و ماده ۲۶ آییننامه
اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر و مواد ۱۴۶ و ۱۴۷ قانون اجرای احکام مدنی مصوب
۱/۸/۱۳۵۶ می‌تواند نسبت به احکام مراجع قضایی اعتراض نماید و محکمه نیز چنانچه
اعتراض را وارد تشخیص دهد تا پایان مرحله رسیدگی توقف عملیات اجرایی را به مامورین
اجرا ابلاغ نماید. ضمن آنکه اصولاً شخص ثالث می‌تواند خواستار توقف عملیات‌اجرایی
به منظور جلوگیری از تضییع حق شود که در خصوص موضوع هیچ گونه ابلاغی که دلالت
برتوقف عملیات اجرا نماید به ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام نشده است. ۷ـ قضات
استحضار دارند که مامورین اجرا در مقام اجرای احکام قانون مبارزه با مواد مخدر که
از مصادیق مسلم اعمال حاکمیت است، مکلف هستند به منظور تامین منافع اجتماعی و حُسن
اجرای قوانین منطبق با تعلیمات مقامات قضایی اقدام نمایند و در این خصوص چنانچه
موجب ضرر دیگری شوند، دولت اصولاً مجبور به پرداخت خسارت نمی‌باشد. ۸ ـ ستاد مبارزه
با مواد مخدر قانوناً در خصوص اموال مصادره‌ای چنانچه مورد استفاده در امر مبارزه
با مواد مخدر نباشد، مکلف به فروش اموال و واریز وجوه حاصل در اجرای ماده ۲۹ قانون
مبارزه با مواد مخدر به حساب درآمد عمومی کشور است. قضات دیوان عدالت اداری استحضار
دارند عقد بیع اموال مصادره‌ای هنگام انعقاد و اجراء عیناً منطبق بر ضوابط است چه
ستاد مالک بلامنازع و مالک بدوی دیگر مالک محسوب نیست. ۹ـ ماده ۱۸آییننامه اجرایی
قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب جلسه ۱۱۸ ستاد به تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۸۴ ناظر برکیفیت
اجرایی استرداد اموال ناشی از اجرای احکام استرداد اموال براساس تصمیم مراجع قضایی
می‌باشد و قائل به نکات ذیل است، ۱ـ ۹ـ چنانچه عین مال موجود ودر تصرف ستاد باشد،
عیناً مال به ذینفع مسترد می‌شود. ۲ـ ۹ـ چنانچه مال به فروش
رفته باشد، وجه حاصل از فروش به ذینفع تادیه می‌گردد. ۳ـ ۹ـ در صورتی که مال درامر
مبارزه با مواد مخدر از بین رفته باشد، قیمت کارشناسی زمان از بین رفتن مال به
ذینفع تادیه می‌گردد. ۴ـ ۹ـ چنانچه مالی براساس تصمیمات ستاد بـه دست اندرکاران
مبارزه بـا مواد مخدر با اعمال تخفیف واگذار شده باشد، قیمت کارشناسی زمان فروش به
ذینفع تادیه می‌شود. ۵ ـ ۹ـ چنانچه مال براساس تصمیمات ستاد و یا دستورات مقامات
ذیصلاح قانونی بطور هبه یا کمک بلاعوض و یا تخفیف واگذار گردیده‌باشد، قیمت
کارشناسی زمان واگذاری به ذینفع پرداخت می‌شود. با عنایت به مراتب مبرهن است که
موارد مذکور بر خلاف ادعای شاکی هیچ گونه دلالتی بر سلب مالکیت ندارد و صرفاً
ناظربر کیفیت اجرای احکام استرداد اموال است که براساس مواد ۳۳ و ۳۴ قانون مبارزه
بامواد مخدر به تصویب ستاد مبارزه با مواد مخدر رسیده است. ۱۰ـ استرداد مال در فرض
روش عقلاً واجد لوازم منطقی خاص خود است. به نظر می‌رسد مبنای قانونی و شرعی خاصی
به منظور استرداد مال از خریدار اموال مصادره‌ای که بیع در زمان انعقاد آن
کاملاًصحیح و فاقد عیوب شکلی یا ماهوی بوده است، وجود ندارد مگر اینکه بر خلاف
قانون اعتقاد به عدم سلب مالکیت از مالک بدوی حسب حکم مصادره‌ای داشته باشیم که
دراینصورت مسئله مستند به اجتهاد در مقابل نص است. لذا مالکیت شخص ثالث هنگام
ایجادعقد صحیح می‌باشد، ابطال و استرداد با موازین ناهماهنگ است. قابل ذکر است با
وحدت ملاک از ماده ۳۹ قانون سازمان اموال تملیکی استرداد وجه حاصل از فروش با ضوابط
هماهنگ است. ۱۱ـ براساس ماده ۲۹ قانون مبارزه با مواد مخدر براساس اصل ۵۳ قانون
اساسی همه پرداختها در حدود اعتبارات مصوب به موجب قانون انجام می‌گیرد و طبق
ماده۴۹ قانون محاسبات عمومی کل کشور میتوان صرفاً وجوهی که بدون مجوز اخذ شده و
یازائد بر میزان مقرر وصول شود را به ذینفع از محل درآمد عمومی پرداخت نمود. با این
توضیح که شاکی در دادخواست تقدیمی مدعی پرداخت وجههای حاصل از فروش در سنوات آتی
در سالهای آینده وفق تبصرههای یک و ۳ و ۶ آییننامه اجرایی قانون مبارزه با
موادمخدر ماده ۱۸ شده‌اند که بر خلاف رویه عملی و قانونی ستاد است چراکه با وصفی که
گذشت اصل وجه حاصل از فروش پس از طی مراحل اداری سریعاً از محل درآمد عمومی کشور به
ذینفع مسترد می‌شود. تبصره یک ناظر بر برخی موارد است که اموال با اعمال تخفیف به
دست اندرکاران مبارزه واگذار شده باشد که مابه‌التفاوت قیمت در بودجه سالانه ستاد
پیش‌بینی و تادیه می‌شود و تبصره ۳ نیز ناظر بر مواردی است که وسایل نقلیه حامل
مواد مخدر در اجرای ماده ۳۰ قانون مبارزه با مواد مخدر مورد استفاده و یا به فروش
رسیده و وجه آن در نهایت در امر مبارزه بـا مواد مخدر هزینه شده باشد و تبصره ۶نیز
مربوط بـه مواردی است که اموال بـر اساس تصمیمات مقامات ذیصلاح قانونی حسب مورد هبه
یا بلاعوض و یا با تخفیف واگذار شده باشد. اعتبارات اینگونه موارد نیزبدون فوت وقت
از محل اعتبارات تـامین و پرداخت می‌شود، ادعـای مطروحه بر خلاف رویه و اقدامات
قانونی ستاد است. با عنایت به مراتب بر خلاف ادعای شاکی ماده ۱۸آییننامه اجرایی
قانون مبارزه با مواد مخدر منطبق بر موازین خاص در حوزه موادمخدر است و ذینفع حکم
استرداد قانوناً مستحق دریافت قیمت فروش می‌باشد. چه حسب ضوابط جاری کلیه اموال از
طریق مزایده به فروش می‌رسد، به عبارت دیگر وجه حاصل ازفروش همان قیمت سوقیه است و
اختلاف ذینفع در خصوص زیادتی ارش مال از قیمت فروش فی الواقع از اموری است که حل و
فصل آن نیازمند بررسی موضوع توسط مراجع ذیصلاح قانونی می‌باشد. چنانچه ذینفع علیرغم
اطلاع و علم از عملیات مصادره و با وجودموازین مسلم قانونی برای جلوگیری از اجرای
حکم اقدامی برای عدم تضییع حق ننموده باشند، در واقع از حق مسلم قانونی اعراض و
اقدام نموده است. گرچه ماده ۱۸آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر با رعایت
موازین قانونی به تصویب ستاد
مبارزه با مواد مخدر رسیده است. رویه قانونگذار ماده ۳۹ قانون سازمان اموال تملیکی
نیز موید عدم امکان کیفیت اجرایی دیگری به دلیل موارد مشابه در اعمال حاکمیت دولت
برای منافع اجتماعی و با عنایت به اصل ۵۳ قانون اساسی و ماده ۴۹ قانون محاسبات
عمومی کل کشور مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحیه های بعدی می‌باشد. اصل ۱۷۱ قانون اساسی و
ماده۵۸ مجازات اسلامی چگونگی جبران خسارت مادی یا معنوی ناشی از احکام قضایی را پیش
بینی و ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در تبصره ۵ ماده ۱۸ مورد را مورد عنایتقرار
داده است، در پایان استدعا دارد دعوی مشارالیه مردود اعلام گردد. دبیر شورای نگهبان
درخصوص ادعای خلاف شرع بودن ماده ۱۸ اصلاحی آییننامه مورد شکایت وتبصره های یک،
۳، ۶ و ۷ آن به شرح نامه شماره ۲۴۱۲۵/۳۰/۸۶ مورخ ۱۵/۹/۱۳۸۶ اعلام داشته اند، ۱ـ در
اصل ماده ۱۸ اصلاحی در صورت فروش مال ضبط یا مصادره شده ای که مرجع ذیصلاح قضایی
حکم به استرداد آن مال نموده است، این ماده حکم به تسلیم وجه حاصل از فروش به مالک
اصلی کرده است. اولاً، اطلاق آن شامل صورتی که عین مال هنوز موجود و باقی است،
می‌شود خلاف موازین شرع است، زیرا چون فروش آن باطل بوده است، میبایست عین مال به
مالکش برگردد. ثانیاً، درفرض از بین رفتن مال فروخته شده درصورتی که مال مثلی
باشدپرداخت قیمت آن خلاف موازین شرع است، بلکه باید مثل آن به مالک پرداخت شود.
ثالثاً، در همین فرض در صورتی که مال از بین رفته، قیمی باشد، میبایست قیمت واقعی
آن به مالک پرداخت شود و پرداخت وجه حاصل از فروش به وی صحیح نیست، مگر اینکه وجـه
مساوی قیمت واقعی باشد. ۲ـ و نیز در اصل ماده که در صورت ازبین رفتن مال در امر
مبارزه بـا مواد مخدر حکم به پرداخت قیمت کارشناسی زمان ازبین رفتن آن به ذینفع
کرده است، این حکم خلاف موازین شرع است، زیرا اگر این مال ازبین رفته، مثلی باشد،
میبایست مثل آن به مالک داده شود و پرداخت قیمت خلاف موازین شرع است و اگر قیمی
باشد باید قیمت واقعی آن پرداخت شود نه قیمت کارشناسی مگراینکه قیمت کارشناس مطابق
قیمت واقعی باشد. ۳ـ اموالی که در تبصره یک این ماده ذکرشده است اگر از قبیل اموال
مذکور در اصل ماده ۱۸ باشد، بالتبع همان ایرادات سه گانه خلاف موازین شرع بودن را
که در بند یک ذکر شد، دارد. ۴ـ ظاهراً مراد قانونگذاردر تبصره ۲ این است که دو صورت
عدم استفاده و عدم امکان انتفاع از عین اموال حکم تلف شدن آنها را دارد و قهراً حکم
این ماده در آن جاری است با این استظهار همان دوایراد خلاف موازین شرع بودن مذکور
در بند ۲ در این تبصره نیز جاری است. ۵ ـ درمورد تبصره ۳ حکم به پرداخت قیمت فروش
به مالک خلاف موازین شرع است، زیرا با توجه به حکم مرجع ذیصلاح قضایی به استرداد
اموال، فروش این اموال خلاف موازین شرع بوده است و میبایست به شرحی که در بند یک
ذکر کردیم، اینجا نیز عمل شود. ۶ ـ در مواردمذکور در تبصره ۶ که حکم به پرداخت قیمت
کارشناسی زمان واگذاری به مالـک نموده
است، چون این واگذاریـها شرعاً باطل بوده است، بـنابراین، الف ـ در صورتی که عین
مال هنوز باقی باشد، باید عین مال گرفته شده و به مالک آن تسلیم گردد. ب ـ و اگراز
بین رفته باشد، اگر مال مثلی باشد، باید مثل آن را به مالک تسلیم کرد و اگرقیمی
باشد، باید قیمت واقعی آن را به مالک پرداخت و قیمت کارشناسی زمان واگذاری ارزشی
ندارد. ۷ـ تبصره ۴، ۵ و ۷ مصوبه مزبور خلاف موازین شرع شناخته نشد. هیأت عمومی
دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی
البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح
آتی مبادرت بـه صدور رأی می‌نماید.
رأی هیأت عمومی
اولاً، با عنایت به نامه شماره ۳۰۹۴۷/۳۰/۸۷ مورخ ۷/۱۲/۱۳۸۷ فقهای محترم شورای
نگهبان معطوفاً به نظریه شماره ۲۴۱۲۵/۳۰/۸۶ مورخ ۱۵/۹/۱۳۸۶ آن شورا در پرونده کلاسه
۸۵/۹۳۴ ماده ۱۸ اصلاحی آییننامه اجرائی قانون مبارزه با مواد مخدر و تبصرههای یک،
۳ و ۶ آن ماده خلاف احکام شرع تشخیص داده شده است. بنابراین مستنداً به ماده ۴۱
قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۸۵ ماده ۱۸ و تبصرههای یک و ۳ و ۶ آن ماده ابطال
می‌شود. ثانیاً کلیت تبصره ماده ۷ آییننامه مورد اعتراض که مقرر داشته «این مصوبه
شامل احکام استرداد قبل از تاریخ تصویب و اجراء نیز می‌گردد.» به تبع ابطال ماده ۱۸
و تبصرههای یک، ۳ و ۶ آن ماده از آییننامه مورد اعتراض فاقد وجاهت قانونی وخلاف
قانون تشخیص داده می‌شود و مستنداً به قسمت دوم اصل ۱۷۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی
ایران و ماده یک و بند یک ماده ۱۹ و ماده ۴۲ قانون دیوان عدالت اداری ابطال
می‌گردد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور
تاریخ تصویب: ۱۳۸۸/۰۳/۱۷
مرجع تصویب: آرای وحدت رویه دیوان عدالت اداری
قانون اصلاح ماده ۲۹ قانون مبارزه با مواد مخدر
(مصوب ۱۷/۸/۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام) شماره: ۰۱۰۱/۲۱۶۷۲ تاریخ: ۲۸/۸/۱۳۸۰ مقام
معظم رهبری حضرت آیت الله خامنهای دامت برکات و وجوده الشریف سلام علیکم، با عنایت
به مصوبه جلسه ۳۰۸شورای عالی امنیت ملی و تأیید حضرت عالی در خصوص اصلاح تشکیلات و
قانون ستادمبارزه با مواد مخدر و پیرو تقاضای ریاست جمهوری اسلامی ایران، ماده ۲۹
قانونمبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۷/۸/۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام، در جلسه مورخ
۲۶/۸/۸۰مجمع مطرح و اصلاحات لازم به عمل آمد که در اجرای بند دوم ماده ۳۰ آییننامه
داخلیمجمع تشخیص مصلحت نظام، رأی نهایی مجمع برای استحضار و دستور اقدام لازم تقدیم
می‌گردد.
اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
ماده واحده: ماده ۲۹ قانون مبارزه با مواد مخدرمصوب ۱۷/۸/۷۶ مجمع تشخیص مصلحتنظام
به شرح زیر اصلاح می‌شود:
ماده۲۹: دستگاههای ذیربط مکلفند جریمه‌ها و دیگر وجوه حاصل از اجرای این قانون
رابحساب درآمد عمومی واریز نمایند.
به منظور تأمین اهداف طرح ملی مبارزه با مواد مخدر، دولت اعتبار مورد نیاز
برایاجرای برنامه‌های مصوب ستاد مبارزه با مواد مخدر را تحت همین عنوان، سالانه
درلایحه بودجه کل کشور منظور می‌نماید.
تبصره- اعتبارات مصوب هر یک از دستگاههای موضوع این ماده، پس از تنظیم به شرحطرح‌ها
و فعالیتهای اجرایی و تصویب ستاد، توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشوراختصاص و
مبادله موافقت نامه صورت خواهد پذیرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره در اجرای بند هشتم اصل ۱۱۰ قانون اساسیدر
جلسه علنی مورخ ۲۶/۸/۸۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید.
اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
به پیوست یک نسخه از مصوبه مورخ ۹/۵/۱۳۸۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص «اصلاحیه
قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب۱۳۷۶» که در تاریخ ۱۰/۷/۱۳۸۹ به تائید
مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) رسیده و به رؤسای قوای سه‌گانه کشور ابلاغ شده است،
جهت انتشار در روزنامه رسمی کشور، ارسال می‌گردد.
رئیس امور حقوقی و کمیسیونهای مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ حسن واعظی
شماره۴۴۹۴/م/خ ۱۶/۹/۱۳۸۹
اصلاحیه قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب۱۳۷۶
(مصوب ۹/۵/۱۳۸۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام)
۱ـ در بندهای (۱)، (۲)، (۳)، (۴)، (۵)، (۶)، (۷) و (۹) ماده (۱) و مواد (۲)، (۳)،
(۱۱)، (۱۲)، (۱۳)، (۱۴)، (۱۹)، (۲۰)، (۲۳)، (۲۶)، (۲۸ و تبصره آن)، (۳۰ و تبصره
آن)، (۳۳)، (۴۰) و (۴۲) پس از عبارت «مواد مخدر» عبارت «یا روانگردانهای صنعتی
غیرداروئی» اضافه گردید.
۲ـ تبصره دو به شرح زیر به ماده۱ قانون الحاق گردید:
تبصره ـ رسیدگی به جرائم مواد روانگردانهای صنعتی غیرداروئی تابع مقررات رسیدگی
به جرائم مواد مخدر می‌باشد.
۳ـ ماده ۴ قانون به شرح زیر اصلاح گردید:
ماده۴ـ هر کس بنگ، چرس، گراس، تریاک، شیره، سوخته، تفاله تریاک و یا دیگر مواد مخدر
یا روانگردانهای صنعتی غیرداروئی که فهرست آنها به تصویب مجلس شورای اسلامی
می‌رسد را به هر نحوی به کشور وارد و یا به هر طریقی صادر یا ارسال نماید یا مبادرت
به تولید، ساخت، توزیع یا فروش کند یا در معرض فروش قرار دهد با رعایت تناسب و با
توجه به مقدار مواد مذکور به مجازاتهای زیر محکوم می‌شود:
۴ـ در بند (۴) ماده (۴) و تبصره ماده (۴) و بندهای (۴)، (۵) و (۶) ماده (۵) و ماده
(۶) و بند (۶) ماده (۸) و تبصره (۱) ماده (۸) به جای عبارت «مصادره اموال به
استثناء هزینه زندگی متعارف برای خانواده محکوم» عبارت «مصادره اموال ناشی از
همان جرم» جایگزین گردد.
۵ ـ ماده۸ قانون به شرح زیر اصلاح شد:
ماده۸ ـ هر کس هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین و یا
لیزرژیک اسید دی اتیل آمید (ال. اس. دی)، متیلن دی اکسی مت آمفتامین (ام.
دی.ام. آ. یا آکستاسی)، گاما هیدروکسی بوتیریک اسید (جی. اچ. بی)، فلونیترازپام،
آمفتامین، مت آمفتامین (شیشه) و یا دیگر مواد مخدر یا روانگردانهای صنعتی
غیرداروئی که فهرست آنها به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد را وارد کشور کند و یا
مبادرت به ساخت، تولید، توزیع، صدور، ارسال، خرید یا فروش نماید و یا در معرض فروش
قرار دهد و یا نگهداری، مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با توجه به میزان مواد به
شرح زیر مجازات خواهدشد.
۶ ـ ماده ۱۵ قانون همراه با دو تبصره به شرح ذیل اصلاح و تصویب گردید:
ماده۱۵ـ معتادان مکلفند با مراجعه به مراکز مجاز دولتی، غیردولتی یا خصوصی و یا
سازمانهای مردم‌نهاد درمان و کاهش آسیب، اقدام به ترک اعتیاد نمایند. معتادی که با
مراجعه به مراکز مذکور نسبت به درمان خود اقدام و گواهی تحت درمان و کاهش آسیب
دریافت نماید، چنانچه تجاهر به اعتیاد ننماید از تعقیب کیفری معاف می‌باشد.
معتادانی که مبادرت به درمان یا ترک اعتیاد ننمایند، مجرمند.
تبصره۱ـ مراکز مجاز موضوع این ماده، براساس آیین‌نامه‌ای که توسط وزارتخانه‌های
بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رفاه و تأمین اجتماعی ظرف مدت سه ماه پس از تصویب
این قانون تهیه و به تصویب ستاد می‌رسد، تعیین می‌شود.
تبصره۲ـ وزارت رفاه و تأمین اجتماعی موظف است ضمن تحت پوشش درمان و کاهش آسیب
قراردادن معتادان بی‌بضاعت، تمام هزینه‌های ترک اعتیاد را مشمول بیمه‌های پایه و
بستری قرار دهد. دولت مکلف است همه‌ساله در لوایح بودجه، اعتبارات لازم را پیش‌بینی
و تأمین نماید.
۷ـ ماده۱۶ قانون به شرح زیر اصلاح و با سه تبصره تصویب شد:
ماده۱۶ـ معتادان به مواد مخدر و روانگردان مذکور در دو ماده (۴) و (۸) فاقد گواهی
موضوع ماده (۱۵) و متجاهر به اعتیاد، با دستور مقام قضایی برای مدت یک تا سه ماه در
مراکز دولتی و مجاز درمان و کاهش آسیب نگهداری می‌شوند. تمدید مهلت برای یک دوره
سه‌ماهه دیگر با درخواست مراکز مذکور بلامانع است. با گزارش مراکز مذکور و بنابر
نظر مقام قضایی، چنانچه معتاد آماده تداوم درمان طبق ماده (۱۵) این قانون باشد،
تداوم درمان وفق ماده مزبور بلامانع می‌باشد.
تبصره۱ـ با درخواست مراکز مذکور و طبق دستور مقام قضایی، معتادان موضوع این ماده
مکلف به اجرای تکالیف مراقبت بعد از خروج می‌باشند که بنابر پیشنهاد دبیرخانة ستاد
با همکاری دستگاههای ذیربط، تهیه و به تصویب رئیس قوة قضاییه می‌رسد.
تبصره۲ـ مقام قضایی می‌تواند برای یک بار با اخذ تأمین مناسب و تعهد به ارائه گواهی
موضوع ماده (۱۵) این قانون، نسبت به تلعیق تعقیب به مدت شش ماهه اقدام و معتاد را
به یکی از مراکز موضوع ماده مزبور معرفی نماید. مراکز مذکور موظفند ماهیانه گزارش
روند درمان معتاد را به مقام قضایی یا نماینده وی ارائه نمایند. در صورت تأیید
درمان و ترک اعتیاد با صدور قرار موقوفی تعقیب توسط دادستان، پرونده بایگانی و در
غیراین‌صورت طبق مفاد این ماده اقدام می‌شود. تمدید مهلت موضوع این تبصره با
درخواست مراکز ذیربط برای یک دوره سه‌ماهه دیگر بلامانع است.
تبصره۳ـ متخلف بدون عذر موجه از تکالیف موضوع تبصره (۲) این ماده به حبس از نود و
یک روز تا شش‌ماه محکوم می‌شود.
۸ ـ ماده۱۷ به شرح زیر به قانون الحاق گردید:
ماده۱۷ـ چنانچه اتباع جمهوری اسلامی ایران با هر قصدی اقدام به نگهداری، حمل یا
قاچاق هر مقدار مواد موضوع این قانون به داخل یا خارج از کشور نمایند، از زمان
قطعی‌شدن حکم به مدت یک تا پنج سال گذرنامه آنان ابطال و ممنوع‌الخروج می‌شوند و در
صورت تکرار، به مدت پنج تا پانزده سال گذرنامه آنان ابطال و ممنوع‌الخروج می‌شوند.
صدور هرگونه گذرنامه برای اتباع ایرانی که در خارج از کشور به سبب جرائم موضوع این
قانون محکوم شده‌اند مشمول ممنوعیت موضوع این ماده می‌باشد.
۹ـ ماده۱۸ به شرح زیر به قانون الحاق گردید:
ماده۱۸ـ هرکـس برای ارتکاب هر یک از جرائم موضوع این قـانون، اشخاصی را اجیر کند یا
به خدمت گمارد و یا فعالیت آنها را سازماندهی و یا مدیریت کند و از فعالیتهای
مذکور پشتیبانی مالی یا سرمایه‌گذاری نماید، در مواردی که مجازات عمل مجرمانه حبس
ابد باشد به اعدام و مـصادره اموال ناشی از ارتکاب این جرم و در سـایر موارد به
حداکثر مجازات عمل مجرمانه، محکوم می‌شود. مجازات سرکرده یا رئیس باند یا شبکه
اعدام خواهدبود.
۱۰ـ ماده۳۵ به شرح زیر به قانون الحاق گردید:
ماده۳۵ـ هرکس اطفال و نوجوانان کمتر از هجده سال تمام هجری شمسی و افراد محجور عقلی
را به هر نحو به مصرف و یا به ارتکاب هر یک از جرائم موضوع این قانون وادار کند و
یا دیگری را به هر طریق مجبور به مصرف مواد مخدر یا روانگردان نماید و یا مواد
مذکور را جبراً به وی تزریق و یا از طریق دیگری وارد بدن وی نماید به یک ونیم‌برابر
حداکثر مجازات قانونی همان جرم و در مورد حبس ابد به اعدام و مصادره اموال ناشی
از ارتکاب این جرم محکوم می‌شود. در صورت سایر جهات ازجمله ترغیب، مرتکب به مجازات
مباشر جرم محکوم می‌شود.
۱۱ـ ماده۳۶ قانون به شرح ذیل اصلاح و همراه با یک تبصره تصویب شد:
ماده۳۶ـ در کلیه مواردی که در این قانون، مرتکبین علاوه بر مجازاتهای مقرره به
مصادره اموال ناشی از جرائم موضوع این قانون محکوم می‌شوند، دادگاه مکلف است مشخصات
دقیق اموال مصادره‌شده را دقیقاً در حکم یا در حکم اصلاحی قید نماید. تخلف از
مقررات مذکور موجب تعقیب انتظامی و محکومیت از درجه۴ به بالا می‌باشد.
تبصره ـ محاکم موظفند رونوشت کلیه احکام صادرشده را پس از قطعیت به ستاد مبارزه با
مواد مخدر ارسال دارند.
۱۲ـ یک تبصره به شرح زیر به ماده۴۱ قانون الحاق گردید:
تبصره ماده۴۱ـ کشت شقایق پاپاور سامنیو فرم الی‌فرا به درخواست وزارت بهداشت، درمان
و آموزش پزشکی تحت نظر وزارت جهاد کشاورزی و با نظارت ستاد مبارزه با موادمخدر،
برای مصارف دارویی و تأمین داروهای جایگزین بلامانع است.
۱۳ـ ماده۴۳ همراه با دو تبصره به شرح زیر به قانون الحاق شد:
ماده۴۳ـ نیروی‌انتظامی جمهوری اسلامی ایران اجازه دارد در چارچوب موافقتنامههای
قانونی دو یا چندجانبه بین جمهوری اسلامی ایران و سایر دولت‌ها با مشارکت مأمورین
دیگر کشور‌ها به منظور شناسایی مجرمین موضوع این قانون، ردیابی منابع مالی، کشف طرق
ورود یا عبور محموله‌های قاچاق از کشور، کشف وسایل یا مکان کشت یا تولید یا ساخت
مواد مذکور با تنظیم طرح عملیاتی و درخواست فرمانده نیروی انتظامی با حکم دادستان
کل کشور، محموله‌های تحت کنترل را در قلمرو داخلی و با موافقت سایر کشور‌ها در
قلمرو آن کشور‌ها مورد تعقیب قرار داده و پس از تکمیل تحقیقات، گزارش اقدام را به
دادستان کل کشور یا قاضی‌ای که او تعیین می‌کند تسلیم نماید. هرگونه تغییر در طرح
عملیاتی مذکور در حین اجرا با مجوز کتبی دادستان کل کشور بلامانع است.
تبصره۱ـ در هر حال احراز هویت و درج مشخصات مأموران دیگر کشور‌ها در طرح عملیات
الزامی می‌باشد. ضبط، جایگزینی کلی و یا جزئی و یا اجازه عبور محموله‌های موضوع این
ماده از کشور و یا اخذ، نگهداری، اخفا، حمل و یا تحویل مواد مخدر و روانگردان صنعتی
غیرداروئی و یا تهیه وسایل و تسهیل اقدامات موردنیاز توسط ضابطان طبق
موافقتنامههای قانونی دو یا چندجانبه و با رعایت کنوانسیونهای الحاقی با حکم
دادستان کل کشور بلامانع است.
تبصره۲ـ رسیدگی به اتهامات مته‌مان موضوع این ماده در مرحله دادرسی در صلاحیت مرجع
قضایی است که از طرف دادستان کل کشور تعیین می‌شود.
۱۴ـ ماده۴۴ به شرح زیر به قانون الحاق گردید:
ماده۴۴ـ وزارت اطلاعات مکلف است ضمن جمع‌آوری اطلاعات لازم در زمینه شبکه‌های اصلی
منطقه‌ای و بین‌المللی قاچاق سازمان‌یافته مرتبط با جرائم موضوع این قانون، در حوزه
اختیارات قانونی نسبت به شناسایی و تعقیب آنها با حکم دادستان کل یا قاضی‌ای که او
تعیین می‌کند اقدام و همچنین نسبت به ارائه سرویس اطلاعاتی به نیروی انتظامی و
مراجع ذیصلاح نیز اقدام نماید.
۱۵ـ ماده۴۵ همراه با یک تبصره به شرح زیر به قانون الحاق گردید:
ماده۴۵ـ اصلاح این قانون توسط مجلس شورای اسلامی بلامانع است.
تبصره ـ فهرست مواد مخدر و روانگردانهای موردنظر این قانون افزون بر مواد مندرج در
این قانون در قالب طرح یا لایحه در مجلس شورای اسلامی به تصویب خواهدرسید.
اصلاحات مذکور طی ۱۵ محور در جلسه رسمی روز شنبه مورخ نهم مرداد ماه یکهزار و سیصد
و هشتاد و نه مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ اکبر هاشمی‌رفسنجانی