Οι νέοι της Eυρώπης που νοιάζονται για  περιβάλλον και πολιτισμό, πίνουν Coca Cola…

 

Η Ευρωπαϊκή επιτροπή έχοντας άμεσο ενδιαφέρον για την ενημέρωση των νέων, εκδίδει το ενημερωτικό έντυπο <<Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης>>, με σκοπό <<να καλύψει το έλλειμμα πληροφόρησης και να φέρει σε επαφή με τα κέντρα λήψεως αποφάσεων>>. Άμεση η βοήθεια σ΄ αυτή τη προσπάθεια και της πολυεθνικής Coca-Cola, η οποία ως χορηγός φροντίζει να κατοχυρώσει και τον ρόλο φορέα πολιτισμού και περιβαλλοντικής ευαισθησίας…  

 

 

Ο (παρα) πληροφορημένος νέος 

 

Ο Generation Europe είναι οργανισμός που τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής επιτροπής κι έχει κύριο σκοπό <<την κάλυψη του ελλείμματος πληροφόρησης των νέων γύρω από σύγχρονα θέματα και την αμφίδρομη τους επικοινωνία με τα κέντρα λήψεως αποφάσεων>> Το έντυπο <<Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης>> κυκλοφορεί ήδη για δεύτερη φορά με την υποστήριξη της Γ.Γ. Νέας Γενιάς και διανέμεται δωρεάν σε 14 Ευρωπαϊκές χώρες.

Μέσα σε αυτό καλύπτεται ένα ευρύ φάσμα θεμάτων- τα οποία θεωρούνται ότι ο σημερινός νέος θα έπρεπε να γνωρίζει ως πολίτης της Ε.Ε.: Εκπαίδευση, Εργασία, Τρίτος κόσμος, Εθελοντισμός. Ολυμπιάδα, Διατροφή, Περιβάλλον, Στοιχεία για χώρες και Οργανισμούς, και πολλά άλλα ενδιαφέροντα.

 Τα παραπάνω θα φαινότανε βέβαια αθώα και σίγουρα χρήσιμα αν δεν υπήρχε η σημαντική λεπτομέρεια που ακυρώνει το όποιο επιχείρημα ανιδιοτέλειας και αντικειμενικής πληροφόρησης από μεριάς του Οργανισμού. Ο ένας από τους δυο σπόνσορες του έντυπου είναι η Coca Cola, ενώ ανάμεσα στα μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής του Generation Europe, για Ελλάδα & Κύπρο, φιγουράρει κι ένα στέλεχος της εταιρείας, του τμήματος επικοινωνιών και Δημοσίων Σχέσεων, του τμήματος δηλαδή που αναλαμβάνει λίγο πολύ να πασάρει μια <<καλή>> εικόνα της Coca Cola (και του οποίου η επιρροή σε <<επίσημα>> έντυπα, όπως αυτό ενός Οργανισμού της Ε.Ε. θα ήταν ότι καλύτερο…)

 

 <<Με κάθε σεμνότητα… αφήνουμε τις πράξεις μας να μιλούν…>>       

 

Σε τέσσερις κεντρικές σελίδες του εντύπου λοιπόν φιγουράρει η παρουσίαση της πολυεθνικής εταιρείας όπου διακηρύσσονται, λίγο πολύ, οι ..περιβαλλοντικές τις αρχές:

 

Coca-Cola

Πολιτισμός και περιβάλλον, δυο έννοιες που βαδίζουν μαζί

Περιβάλλον! Απλό κομμάτι της ζωής μας; Ο σεβασμός απέναντι του κι ο τρόπος με

τον οποίο το διαχειριζόμαστε αποτελούν δείκτη ώριμης σκέψης, αυτοσεβασμού κοινωνικής ευαισθησίας, άρα και πολιτισμού. Οι αρχές που διέπουν τη φιλοσοφία μας στην Coca-Cola μας υποχρεώνουν να αποδεικνύουμε ότι, για μας, ο «Σεβασμός προς το Περιβάλλον» δεν είναι σύνθημα αλλά σημαντικό έναυσμα για Δράση…

 

Στη συνέχεια δίνονται κάποιες πληροφορίες για την ανακύκλωση και για τη δράση της εταιρείας στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ φιγουράρουν διάφορες φωτογραφίες με νεαρά άτομα να χαμογελούν, ώμο με ώμο σε κάποια παραλία η αγκαλιά με ένα δέντρο. Κατόπιν προβάλλεται η χορηγία της Coca Cola στην έρευνα για την Περιβαλλοντική συνείδηση του Έλληνα και στο διεθνές συνέδριο για τη Προστασία, Διατήρηση και Αειφόρος Διατήρηση του Αρχαιολογικού Περιβάλλοντος μέσω Πολιτιστικών Γεγονότων. Η όλη παρουσίαση κλείνει με τις γραμμές:

 

Σταθερή μας πεποίθηση, στην Coca Cola, είναι να στηρίζουμε ανάλογες προσπάθειες και ν’ αφήνουμε τις πράξεις μας να μιλούν. Αν πρέπει να προσθέσουμε κάτι, τότε, με κάθε σεμνότητα, δεσμευόμαστε να δίνουμε το παρών σε ανάλογες κινήσεις στο μέλλον. Η παγκόσμια απήχηση της Coca Cola μας κάνει να το νιώθουμε σαν χρέος.

 

Το συγκεκριμένο κομμάτι του εντύπου είναι αποτελεί μια ξεχωριστή ενότητα της ύλης του, με τον σπόνσορα ως υπεύθυνο της σύνταξης όπως γίνεται συνήθως σε τέτοιου είδους έντυπα. Εμφανής είναι, έτσι κι αλλιώς, η εσκεμμένη παρουσία της Coca Cola σε άλλα σημεία του Βιβλίου ως σημείο αναφοράς. Όπως για παράδειγμα σε τμήμα του που γίνεται λόγος για το Ευρώ και η μετατροπή των εθνικών νομισμάτων, το κουτάκι αναψυκτικού, του οποίου η τιμή ζητείται ως άσκηση να μετατραπεί από Ευρώ σε Φράγκα Λουξεμβούργου, είναι το κουτάκι Coke και όχι ένα οποιοδήποτε άλλο     

Εκείνο ωστόσο που κάνει τη διαφορά και φαίνεται ηθελημένα να έχουν αγνοήσει οι υπεύθυνοι της έκδοσης του Βιβλίου των Νέων είναι πως ο συγκεκριμένος, κύριος, σπόνσορας τους έρχεται ως έννοια σε πλήρη αντίθεση με πολλά από τα στοιχεία και τις οργανώσεις που παρουσιάζονται λίγο ή περισσότερο μέσα από τις σελίδες του έντυπου.

 

Η φιλόπτωχος, εκπολιτιστική δράση της Coca Cola…

 

Δεν είναι λίγες οι φορές που η Coca Cola έχει κατηγορηθεί από οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία για έμμεση τουλάχιστον παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθώς κατάφεραν, μέσω επενδύσεων σε χώρες όπως η Νιγηρία, να δημιουργήσουν ένα προπέτασμα νομιμότητας στον δικτατορική κυβέρνηση της χώρας η οποία βαρύνεται με πλήθος εγκληματικών παραβιάσεων, όπως φόνων κι εκδιώξεων στο ενεργητικό της.

Ακόμη πιο θλιβερό είναι το γεγονός ότι η Coca Cola έχει προσπαθήσει μέσω του χρυσωμένου χαπιού του σπόνσορα να συγκαλύψει τέτοιου είδους  γεγονότα με πιο χαρακτηριστική ίσως περίπτωση αυτή του Πανεπιστημίου του Kent στις ΗΠΑ. Όταν οι εκεί φοιτητές της Διεθνής Αμνηστίας θέλησαν να πραγματοποιήσουν κάποια εκδήλωση για την παρουσίαση της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Νιγηρία, η εταιρεία κατάφερε-σαν σημαντική πηγή εισφορών του Πανεπιστημίου- να την εμποδίσει και τελικά να την ακυρώσει. Ο λόγος βέβαια ήταν πως οι επισημάνσεις που θα γινότανε για τον δικό της ρόλο στη χώρα δεν επρόκειτο να ήταν καθόλου κολακευτικές. Από εκείνο το σημείο και μετά οι φοιτητές άρχισαν να κινητοποιούνται φωνάζοντας πως το πανεπιστήμιο έχει πια λερώσει τα χέρια του με αίμα.

Το αστείο βέβαια στην όλη υπόθεση είναι πως στο Βιβλίο των νέων γίνεται μια εκτενής αναφορά στη παιδική εκμετάλλευση, με φωτογραφίες παιδιών από την Αφρική και στοιχεία για την άθελη συμμετοχή τους σε πολεμικές συρράξεις και τους θανάτους που έχουν προκληθεί από ναρκοπέδια, μάχες κτλ. Στις τελευταίες σελίδες επίσης, στο τομέα των χρήσιμων διευθύνσεων φιγουράρει το σήμα και τα στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας, ενώ δυο σελίδες μετά ξεκινάει το ημερολόγιο του εντύπου με το λογότυπο της Coca Cola σε κάθε του σελίδα. Όσο για το τι έχουν κάνει οι μεν για τους δε, για το κατά πόσο η Coca Cola  έχει συμβάλλει στην ευημερία αυτών των παιδιών της Αφρικής ή το πόσο έχει βοηθήσει την Διεθνή Αμνηστία, αυτό δεν αναφέρεται πουθενά.

 

Ονομάζεται Greenwashing

 

Βέβαια, αυτή η συγκεκριμένη περίπτωση της χορηγίας αποτελεί μόλις ένα μικρό κομμάτι του συνόλου της τακτικής που ονομάζεται <<αποθεώνω εκείνο για του οποίου τη διάλυση ευθύνομαι>> και είναι μια σχετικά νέα και πάγια πια τακτική των επιχειρήσεων με μεγάλο μερίδιο στον εκφυλισμό των δύο εννοιών: Περιβάλλον και Πολιτισμός.

Η Shell βγάζει διαφήμιση με νεαρή, ευπαρουσίαστη ερευνήτρια η οποία συγκαταβατικά και υπεύθυνα μελετάει, για λογαριασμό της εταιρείας, το περιβάλλον της χώρας όπου φτιάχνει τα καινούργια της διυλιστήρια. Δεν βγάζει κουβέντα όμως για την μόλυνση στην Νιγηρία και την φυλή Ogonis που εκδιώχθηκε, ενώ μέλη της δολοφονήθηκαν-από την χρηματοδοτούμενη δικτατορία-μόνο και μόνο επειδή αντισταθήκανε στην εγκατάσταση διυλιστηρίων στα μέρη τους.

Το jeep Cherokee δείχνει τον ιδιοκτήτη του να ταυτίζεται με τη προστασία του περιβάλλοντος, σπάζοντας τον πάγο για να σωθεί η φώκια-μωρό με το γλυκό πρόσωπο, που θα κινούσε συγκινησιακά νήματα και στον πλέον αναίσθητο. Πουθενά ωστόσο δεν δηλώνεται πως τα συγκεκριμένου τύπου αυτοκίνητα είναι τους Νο 1  παράγοντες υπεύθυνους για τη μόλυνση του περιβάλλοντος και μόνο η ομορφούλικη φώκια δεν πρόκειται να σωθεί αγοράζοντας ένα τέτοιο jeep.

Το ίδιο ακριβώς επιχειρεί και η Coca Cola-με τους τόνους ρυπογόνων πλαστικών και αλουμινένιων συσκευασιών και το επίσης πλήθος πολιτιστικών ανομημάτων. Την δημιουργία του άλλοθι που θα συνδέσει το όνομα της, το όλο brand, με πράξεις αποδεκτές και αντάξιες ενός ευαισθητοποιημένου και όχι ασυστόλως δοσμένου στο κέρδος οργανισμού. Κάτι που η  εν λόγω εταιρεία, όσο κι αν το θέλει, δεν θα μπορούσε να είναι,

 

Και η άφεση των αμαρτιών…      

 

Ωστόσο, η Generation Europe έχει ήδη καλύψει τα νώτα της. Από τις πρώτες σελίδες του εντύπου-με ψιλά γράμματα και στο κάτω μέρος της σελίδας- φροντίζει να ξεκαθαρίζει ότι: Τα στοιχεία που περιέχονται σ’ αυτή την έκδοση βασίζονται σε πληροφορίες οι οποίες κατά τη γνώμη μας είναι ακριβείς και ανταποκρίνονται στη πραγματικότητα. Ο εκδότης δεν φέρνει ευθύνη τυχών λαθών ή παραλείψεων. Όλες οι απόψεις που εκφράζονται δεν είναι αυτές του εκδότη.

Νίπτει έτσι αυτομάτως τας χείρας από τη μία, προεξοφλώντας τη σχετικότητα και το διαπραγματεύσιμο των πληροφοριών που παρέχει στο θεωρητικά παρθένο από πλευράς πληροφόρησης, κομμάτι των νέων. Από την άλλη όμως, δεν λέει όχι στη χρηματοδότηση και την συμβουλευτική επιρροή που δέχεται από μια μεγάλη πολυεθνική εταιρεία….

Ένας υπέροχος κόσμος λοιπόν, δημιουργούμενος από ιλουστρασιόν έντυπα, φιλικά προς το περιβάλλον, όπου τα κανάλια πληροφόρησης έχουν σπονσοραριστεί και μια πραγματικότητα φτιαγμένη από το μελάνι της χορηγίας. Τίποτε λιγότερο, τίποτε παραπάνω Κι όσο για τον αντίλογο,… αυτός απλά θα  ονομαστεί περιθώριο.

 

 

-Το Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης διανέμεται από τη Γ.Γ. Νέας Γενιάς

 

-To site της generation Europe:

http://www.generation-europe.eu.com