A universidade Autónoma de Madrid estudia a historia do templo de Vilarmosteiro e a súa relación coa orde dos hospitalarios de San Xoan de Xerusalén
Sólo con teclear en Yahoo Vilarmosteiro aparecenos a historia da igrexa de Santa Eufemia de Vilarmosteiro na que entre outros datos se menciona a súa antiguidade anterior ó século XIII, pois a comezos do século XIII prodúcese un conflicto entre o comendador de Portomarín , don Pedro Pérez , e o prelado Vivian Froyaz , patrón da igrexa .O encargado de resolvelo foi o Bispo de Ourense Don Juán , na súa calidade de xuiz nomeado polo Papa para os temas de patronato .Finalmente chegouse a un acordo coa aprobación das dúas partes , o cal consistiu no seguinte :O Comendador daba as partes e dereitos que a Orde do Hospital tiña na igrexa en cuestión a Vivián Froyaz mentres este vivira .E este debía pagar cada ano ó comendador 20 soldos , 10 no día de San Miguel e dez por Pascua .Cando Vivian morrese , devolveríanse ó Hospital todas as partes e posesións que tiña na igrexa de Santa Eufemia , coa excepción da heredade de San Payo . E canto a orde de San Xoan de Xerusalén gañara en adiante da dita igrexa , mantería a súa posesión , tendo don Vivián que respetalo .
DESCRIPCIÓN DO TEMPLO
O templo , cunha boa silleria de granito , .Cunha nave a dúas augas , sobre madeira , tres vigas tirantes .Frontis con porta adintelada , óculo , espadaña dun corpo inferior con dous vanos e outro superior cun so .
Presbiterio
Máis baixo e reducido que a nave , a dúas augas , de imitación románica , cornisa e canciños .
Arco triunfal , de medio punto , en arista sobre pilastras , mediante impostas que se extenden polos laterais da que parte a bóbeda de cañón .Un arco faxón , ó estilo románico , descansa sobre as columnas entregas , de capilteles con motivos vexetais e xeométricos .
Retablo .
Barroco , de amplias proporcións .Dous corpos con tres rúas e ático , .
No corpo inferior a hornacina central franqueada por dúas columnas salomónicas de racimos , as laterais por columnas de estípites .Corpo superior de estípites .Atico con un grande medallón .Chamativa ornamentación no banco , corpos e ático .
"O deteriorio da igrexa románica "
O templo romáico de Vilarmosteiro conta co retablo barroco máis preciado en moitos quilómetros á redonda .Pero a igrexa está chea de goteiras , as madeiras pudren día a día , e a construcción dun cemiterio antiestetico no seu adro xeran unha sensación de abandono e caos , nunha igrexa da que incluso se chegou a falar ultimamente na Universidade autónoma de Madrid .A súa relación coa orde de San Xoan de Xerusalén danlle máis luz a unha historia descoñecida para todos da que aquí mencionamos un pequeno texto .Ainda sendo unha igrexa con tanta fama , e ser a igrexa da capitalidade municipal , as administracións non parecen darse conta do problema que supón o seu deterioro que de continuares sería irreversible .Só cunha pequena subvención chegaría para relousala e sacar o cementerio de sitio .
A lei 7/1985 de 2 de abril Reguladora das Bases de Réxime Local dice ben claro no seu artigo 25 .2 E que "A admon local municipal , para a xestión dos seus intereses e no ámbito das súas competencias , pode promover toda clase de de actividades e prestar cantos servizos públicos contribuan a satisfacelas necesidades e aspiracións da comunidade veciñal .
O concello exercerá en todo caso , competencias , nos termos da lexislación do Estado e das Comunidades autónomas nas seguintes materias : PATRIMONIO HISTÓRICO-ARTÍSTICO.
Polo que este artigo vira a aplacar as voces discordantes dos que sempre dicen que o Concello non ten competencias ou cartos . E de non contar con cartos sería o seu deber poñelo en coñecemento da Diputación ou no seu caso solicitar subvención da Xunta ou do Estado .
Con frecuencia olvidámonos de que o Campo da Feira e unha propiedade privada , anque en Mao Común que según a Lei de dereito Civil de Galicia pertence ás comunidades que se serviron del consuetuninariamente .Polo tanto , o Campo da Feira non é propiedade pública , nin tan sequera municipal .Nel se construiron tódo-los edificios públicos a excepción do Concello que existen no Páramo , a diferencia do común dos concellos de España o noso concello nunca tivo que expropiar ou comprar solo para construir edificios públicos pois a lei dáballe as de ganar cando o interes era superior os desas comunidades .Os veciños de Vilarmosteiro nunca se opuxeron a esas construccións , incluso para actual restauración dos pendellos cederon tódolos seus dereitos sobre eles sen pedir nada a cambio .
Sería polo tanto de xustiza que eses cartos de compra de solo que non tivo que gastar o concello por construir o colexo , o centro de saude , o polideportivo as escolas , a cámara , as escolas ou a casa do médico , se reinvertisen en patrimonio a modo de pequena indemnización e agradecemento , tan só adicar uns poucos cartos para relousar a igrexa , restaurar a súa tribuna , e axudar a trasladar o cementerio xa que logo a lei obriga ó concello a ter un público , o futuro que se construise para Vilarmosteiro , podería ter a calificación de público , ,tendo en conta o mal estado tamén dos de Neira e Vilasante esta obra podería ser ralizada en común .
Ademais no mesmo artigo , artigo 25.2 letra J , sinálase tamén a súa competencia necesaria sobre os cemiterios, e o artigo 26 da mesma lei convirte en obriga a necesidade de contar tódo-los concellos de España con cemiterio público .
Lei 7/1985 de 2 de abril reguladora das bases de réxime Local .