Chương 6LÊN ĐƯỜNG LAO
ĐỘNG
CẢI TẠO TƯ TƯỞNG
Khoảng độ 3 tuần lễ sau
đợt học tập loạt 10 bài cải tạo tư tưởng, từng khu Tù được lần
lượt chuyển đi khỏi trại Long Giao, không biết đi đâu. Nhiều
nguồn tin được loan truyền râm ran giữa các khu, qua các “toán
anh nuôi” đi lănh thực phẩm mỗi buổi sáng ngoài cổng trại, nghe
ngóng đem về rỉ tai nhau.
Có người đồn về trại Sóng Thần, làm lễ măn khoá cấp Thẻ Công dân
Xă hội Chủ nghĩa, để về đoàn tụ với gia đ́nh. Có người đoán ra
đảo Phú Quốc, nơi có một trại rất lớn giam tù binh Cộng sản Bắc
Việt xâm nhập miền Nam trước kia, trong vùng vịnh Hà Tiên tỉnh
Châu Đốc, để học tập làm người lao động trong Hợp tác xă. Có
người đồn đi vùng cao nguyên, tham gia lao động sản xuất trong
các Hợp tác xă. Tin tức dồn dập rối mù hàng ngày, chẳng biết đâu
mà ṃ.
Tôi chân thật đưa ư kiến dự đoán, có thể bị đưa ra Bắc học tập
lao động trong các Hợp tác xă, một thời gian tối thiểu dăm bẩy
năm thử thách. Nếu thấy ai có tiến bộ, thực ḷng quy phục Nhà
Nước Xă hội chủ nghĩa, và không chết v́ bệnh hoạn, thiếu ăn,
thiếu thuốc, kiệt lực, c̣n sống sót, mới hy vọng được tha về
đoàn tụ với gia đ́nh. Lập tức bị mấy bạn đang lạc quan, tin
tưởng được đưa về trại Sóng Thần làm lễ tha, phản đối cho Tôi là
bi quan đoán tầm bậy. Từ đó Tôi đành im lặng không góp ư với ai,
về bất cứ vấn đề ǵ nữa. V́ sợ phải tranh luận chứng minh, không
hợp ư muốn “chủ quan” riêng của các bạn, có thể bị “ăng-ten”
xuyên tạc báo cáo, chẳng có lợi ǵ trong hoàn cảnh đang bị tập
trung tù tội.
Sở dĩ Tôi đoán vậy là v́, chỉ có giam trong vùng đất miền Bắc Xă
hội chủ nghĩa, lạ cảnh lạ người, không biết đường đi nước bước
ra sao, Tù mới không dám và không có cách nào móc nối với bên
ngoài, để thực hiện việc trốn trại. Mạng lưới Công an nhân dân
dầy đặc khắp mọi nơi, không cần tốn thêm ngân quỹ “bố trí” bọn
cảnh vệ canh giữ ngày đêm.
Hơn nữa, thời gian phục vụ trong ngành Chiến tranh Chính trị,
Tôi đă phải nghiên cứu t́m hiểu nhiều về Cộng sản Thế giới, nên
chưa quên các sự kiện diễn tiến lịch sử trong các nước Cộng sản.
Trong “quá tŕnh hoạt động vùng lên cướp chính quyền”, tất cả
Liên Sô, Trung Cộng, và các nước theo chủ nghĩa Cộng sản khác kể
cả Cộng sản Việt Nam, đều dùng sách lược “đấu tranh tiêu diệt
giai cấp” để giành quyền lănh đạo. Không bao giờ họ để những
người trong giai cấp cầm quyền thuộc chế độ họ lật đổ, được sống
c̣n và sống chung với họ.
Một sự kiện lịch sử vô nhân đạo rơ nét nhất, cả Thế giới đều
biết là, Cách mạng tháng Mười Liên Sô thành công, tất cả các
giai cấp không thuộc giới công nhân vô sản đều bị đưa đến vùng
Si-bê-ri. Họ bị đầy đọa chết lần ṃn bỏ thây giữa nơi hoang vu
băng tuyết lạnh lùng, v́ phải ngày đêm quanh năm suốt tháng lao
động khổ sai kiệt sức, đói rét, thiếu thực phẩm thuốc men, sống
trong những túp nhà thiếu tiện nghi tối thiểu, dưới sự hành hạ
tàn bạo của Hồng quân. Sự kiện này đă được một nhà văn Nga nổi
tiếng tên là Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn (Mỹ gọi là
Alexander Solzhenitsyn) được giải Nobel về Văn chương năm 1970,
viết thành truyện có tựa đề Gulag Archipelago (ốc đảo), viết tắt
từ Glavnoye Upravleniye Ispravitelno-Trudovykh Lagerey. Cuốn
truyện này đă được Thomas P. Whitney. NY: Harper & Row dịch ra
Anh văn, phát hành lần đầu tiên vào năm 1973, dầy 660 trang.
Truyện kể về Hệ thống quản trị các trại tập trung lao động cải
tạo của Liên sô (Chief Administration of Corrective Labor
Camps). Thời Việt Nam Cộng hoà h́nh như đă có người chuyển dịch
sang Việt ngữ (Tôi không nhớ tên người dịch).
Khu các Trung tá, Thiếu tá, bao 2 bên phiá trái và phiá phải khu
Đại tá chúng tôi, được lần lượt di chuyển đi trước. Các dẫy nhà
tôn mấy tháng nay đầy người ồn ào vui nhộn, nay trở thành hoang
vắng lạnh lùng, khiến chúng tôi nao nao kiên nhẫn chờ đợi trong
âu lo. Hồi hộp hay “hồ hởi” tùy theo ḍng suy tư riêng của mỗi
người. Ngày giờ trông đợi cứ chậm chạp trôi qua, theo sương đêm
lạnh lùng và ánh nắng ngày gay gắt.
Thế rồi điều mong đợi cũng đă đến vào một sáng đẹp trời, chúng
tôi được lệnh đóng gói “tư trang” để “hành quân” trong ngày.
Trại phát phần ăn khô cả ngày cho mỗi người. H́nh như 2 khúc
bánh ḿ và mấy miếng thịt kho th́ phải, Tôi không nhớ chắc. Măi
đến xế chiều mới có đoàn xe Molotova chở chúng tôi, rầm rầm tung
bụi chạy vào trong khu. Các Đội tập họp để Bộ đội áp tải kiểm
danh, và phân phối lên xe.
Khi đoàn xe chuyển bánh, mặt trời đang từ từ lặn xuống ngang
đỉnh dẫy rừng núi phía Tây trại Long Giao. Đoàn xe ra Quốc lộ,
bon bon chạy về hướng Saigon. Mấy anh tin tưởng được về trại
Sóng Thần làm lễ tha, mừng vui cười nói oang oang. Tiếng nói của
họ vừa phát ra khỏi miệng, đều bị tan bay ngay theo gió, ngược
chiều với hướng xe chạy.
Đi ngang vùng ga Sóng Thần, không thấy đoàn xe rẽ vào, một dự
đoán khác lại được loan ra. Chắc về bến Tân Cảng nơi đầu cầu Xa
lộ khu Thị Nghè, Saigon, để xuống tầu thủy chuyển ra đảo Phú
Quốc.
Tất cả các tin đồn đều sai hết. Khi đèn điện các thị trấn nằm
dọc bên đường bắt đầu bật sáng, lúc gần tới Biên Hoà, đoàn xe rẽ
vào đường đi Suối Máu, Tam Hiệp. Nơi có Trại tạm giam tù Cộng
sản Bắc Việt xâm nhập miền Nam, đợi đưa đi trao đổi tù binh tại
cầu Hiền Lương, tỉnh Quảng Trị, hồi năm 1973 sau khi Hiệp Ước
Paris được kư kết.
Đoàn xe ngừng bên hàng rào chằng chịt hai ba lớp kẽm gai cao,
trước cổng một khu giam nh́n thấy lộ lớn. Bộ đội áp tải thúc hối
“khẩn trương” xuống xe tập họp. Đèn pha trước cổng bật lên sáng
chóa, rọi đường cho “cải tạo viên” tay sách nách mang tư trang,
nối đuôi nhau từng người một, ṿng vèo di chuyển theo lối đi chữ
chi, bề ngang hẹp chừng 80 phân, giữa 2 hàng rào kẽm gai cao một
thước, dựng lên phiá trong cổng vào.
H́nh như về đây nằm chờ phân phối đi các nơi khác, nên chẳng
thấy có chương tŕnh học tập lao động cải tạo nào được phát động.
Ở không, chẳng có việc ǵ làm, những người vốn có máu mê th́
ngày ngày túm năm tụm ba trong các láng ở, lập ṣng bài, đánh
chắn, mạt chược, x́ phé, cờ tướng, sát phạt vui chơi bằng những
gói ḿ ăn liền, đôi ba điếu thuốc lá, để giải khuây.
Đồ nghề như bài lá (chắn, tam cúc, tứ sắc, ś phé) và quân cờ
Mạt chược, cờ tướng, cờ Domino chẳng thiếu. Nhiều nhóm có đồ
nghề thứ thiệt sản xuất tận Hồng Kông, do thân nhân gửi kèm
trong quà, theo lời xin ghi trong thơ được phép gửi về nhà hồi
trước Noel. Những nhóm thuộc loại neo túng, không yêu cầu gia
đ́nh cung cấp, th́ lấy bià cứng của các hộp bánh kẹo gia đ́nh
gửi vào cắt ra, vẽ h́nh vẽ chữ lên dùng tạm. Trông thấy cũng rất
đẹp, dùng chơi cũng thú vị chẳng kém ǵ bài lá thứ thiệt.
Ít ngày sau, nhờ phát giác được củi đun bếp là loại gỗ cây cao
su, mộc mềm, mịn, dễ đẽo, lại trắng muốt có thể viết mực lên mặt
gỗ dễ dàng, nên một số anh đă h́ hục gọt đẽo làm quân cờ tướng,
cờ Mạt chược, cờ Domino, trông rất đẹp.
Tôi cũng bắt trước đẽo một bộ Mạt chược, và học cách đánh Mạt
chược. Loại bài này chơi cũng tương tự như chơi Chắn Phỗng, nên
Tôi học rất nhanh. Chỉ cần nhớ thêm các Khung, Hoa, Lá, và cách
làm bài ăn lớn là được. Cũng chẳng khó ǵ, ghi luật lệ chơi vào
một tờ giấy để trên đùi, lại có thêm ông thầy ngồi kè ngay bên
để mách nước, thành ra chơi cũng mau thạo lắm.
Không ai nỡ hối thúc người mới vào nghề, nhưng việc đánh không
đúng bài để cho người ta ù lớn, phải chi tiền thế cho thiên hạ
th́ không được tha. Mỗi lần phải chi tiền đền thay thiên hạ như
vậy là một tai họa lớn, làm cho tiêu gia bại sản dễ như chơi.
Thường chỉ những lúc Thầy cố vấn mắc đi giải quyết việc riêng,
các tay mơ ngồi chơi bài một ḿnh, mới bị các kiện tướng lừa vào
tṛng. Họ làm như vậy là muốn tạo cho ḿnh học hỏi kinh nghiệm
mau “tiến bộ”, nhưng cũng để có dịp cho họ vui cười lượm bạc cắc,
trước sự đau khổ của ḿnh.
Trong thâm tâm, ai cũng vẫn luôn luôn nhớ bài học thuộc ḷng hồi
Tiểu học : “Cờ bạc là bác thằng bần, Ai mà dính nó xa chân vào
cùm”. Nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, các loại giải trí này cũng
là những phương tiện tốt để giết th́ giờ, khỏi phải suy nghĩ vẩn
vơ. Ngồi không bàn tán chuyện tào lao, lỡ gặp phải dân “ăng-ten”
nghe được báo cáo th́ khốn cả lũ.
Trong khi đó, ở ngoài giữa sân có 2 anh, bị Cán bộ chỉ định,
phải ngồi phơi nắng h́ hục gơ gơ, đục đục, cắt miếng tôn c̣n mới,
g̣ ghép thành một chiếc thùng lớn, h́nh ống cao có nắp đậy, có
lẽ để đem về nấu bánh chưng Tết. Tôi đến ngồi xem, bắt chuyện
làm quen, biết được một anh là Đại tá Trịnh Đ́nh Đăng. Người
“Anh hùng An Lộc”, nguyên Trưởng Pḥng 3 của Sư đoàn, bị thương
mà không chịu rời Bộ tham mưu đi tản thương, nhất quyết ở lại
cùng anh em tử thủ. Đến khi viện binh của Quân đoàn giải vây
xong, Tổng thống Thiệu đă cho thả bộ cấp hiệu Đại tá xuống ngay
trận tuyến, thăng cấp đặc cách mặt trận cho anh ấy.
Hồi chiến trận An Lộc xẩy ra, Tôi đang làm Chủ nhiệm Nhật báo
Tiền Tuyến, đă cho chạy tin 5 cột vàø ảnh của anh Đăng nơi trang
nhất, đến bây giờ mới được gặp mặt người “Anh hùng An Lộc” bằng
xương bằng thịt. Trước khi bị động viên theo học khoá Sĩ quan
trừ bị Thủ Đức, Anh Đăng đă có học Trường Kỹ thuật Bách khoa tại
Hànội, nên rất giỏi về chuyên nghiệp thợ nguội. Anh Đăng có một
thời gian phụ trách Xây dựng Nông thôn tại Quân đoàn 3. Trước
ngày 30-4-1975, làm việc trong Bộ Tham mưu Tiền phương của Quân
đoàn 3 tại tuyến đầu Phan Rang, dưới quyền chỉ huy của Tướng
Nguyễn Vĩnh Nghi.
Tôi ngồi chuyện gẫu làm quen, và quan sát gần cả buổi, mới ngỏ
lời xin học nghề. Anh Đăng vui vẻ bằng ḷng, và chỉ dẫn cho Tôi
thứ tự những việc phải làm, theo từng động tác rất kỹ lưỡng. Nhờ
vậy, Tôi đă tự g̣ được chiếc gầu múc nước nho nhỏ cỡ 2 lít,
chiếc soong có cả quai xách và nắp đậy rất vừa vặn xinh đẹp, đủ
lớn để nấu canh cho 4 người dùng một bữa. Lúc đó Tôi ăn chung
mâm với 2 anh Đại tá Pháo binh, và anh Đại tá Vơ Quế gốc Không
quân (em ruột Tướng Vơ Dinh).
Suốt thời gian mười mấy năm cải tạo về sau, anh Đăng và Tôi luôn
luôn ở cùng Trại. Chúng tôi cùng thuộc nhóm Đại tá đầu tiên, bị
chuyển qua Trại tù do Công An “quản lư” ở Tân Lập, Vĩnh Phú. Anh
Đăng và Tôi được “biên chế” vào chung một Đội. Rồi cùng phải
chuyển đi Trại Thanh Phong, Thanh Hoá. Đến tháng 4 năm 1982,
chúng tôi được đưa về Trại Z30C, rồi Z30D ở vùng quận Hàm Tân,
Thuận Hải miền Nam Việt Nam, cho đến khi được tha vào giữa tháng
2 năm 1988, Tết Mậu Th́n. Hiện nay anh Đăng đang định cư tỵ nạn
tại California.
Sau Tết dương lịch, các đội được thay phiên đưa ra đồng, sát
ngay bên thiết lộ Saigon-Biên Hoà, để cuốc đất vun luống trồng
khoai ḿ. Một sự kiện đă xẩy ra vô cùng ngoạn mục không ngờ được
là, khi đoàn xe hoả chạy ngang qua khu vực lao động của chúng
tôi, trên các toa xe đầy đặc bộ đội Cộng sản mặc đồ tác chiến,
súng lăm lăm nơi tay, thế mà có một nhóm trẻ em chơi sát đường
rầy, đă can đảm ném đá khi đoàn xe chạy ngang, và lớn tiếng chửi
: “-Đ..M.. Cách mạng giải phóng!”
Bộ đội Cách mạng mang súng đi theo canh bọn tù cải tạo chúng tôi,
chỉ nghệt mặt làm ngơ yên lặng chẳng nói ǵ. Chúng tôi phải giữ
thái độ thản nhiên, như không hề thấy sự việc vừa xẩy ra. Nhưng
khi về trong trại, anh em mới xôi nổi ngỏ lời bàn tán, thán phục
mấy em nhỏ thật là dũng cảm.
Kể từ ngày hôm sau, không đội nào được đưa ra ngoài lao động nữa.
Thật là một chuyện vui bất ngờ, ngoài sức tưởng tượng của mọi
người. Có thế, bọn nhân danh Cách mạng Giải phóng mới hiểu được
rằng, dân chúng miền Nam chẳng ưa ǵ họ, mà chỉ sợ v́ họ là
những người không c̣n nhân tính có vũ khí trong tay, có thể giết
bất cứ ai, kể cả Cha Mẹ nếu Đảng chỉ thị. Như trường hợp điển
h́nh của Cán bộ trung kiên cao cấp lăo thành Trường Chinh chẳng
hạn.
Trước khi Trường Chinh được Đảng đưa lên làm Tổng Bí thư, đă
từng phải thi hành lệnh Đảng về quê “nơi chôn nhau cắt rốn”, đấu
tố xử tử chính Cha ruột của ḿnh, trong chiến dịch cải cách
ruộng đất ở miền Bắc Xă hội chủ nghiă hồi năm 1955, thời gian
CSVN nắm toàn quyền sinh sát trên đất Bắc, theo Hiệp định Genève
tháng 7-1954 kư kết với Pháp do lệnh các quan Thầy Nga Tầu “chỉ
đạo”.
Hành trang chuẩn bị xong rồi,
Tập trung từng Đội đứng ngồi đợi xe.
Xôn xao chuyện gẫu bên hè,
Nôn nao chẳng biết chuyển về nơi đâu ?
Cao nguyên ? Phú quốc ? Cà mâu ?
Côn sơn ? Quảng đức ? rừng sâu ? đồng bằng ?
Có nguồn tin nhảm, đồn xằng,
Tập trung về trại Sóng Thần, Lễ tha.
Ngây thơ quá đỗi thật thà,
Đấu tranh giai cấp, thả ra thế nào?
Động cơ vận tải lao xao,
Mặt Trời đang tụt phiá sau cây rừng.
Lên xe nửa sợ nửa mừng,
Gian truân bám hại tới chừng nào đây?
Xe lăn bánh, gió hây hây,
Người đi kẻ ở vẫy tay tiễn chào.
Lâu rồi mới thấy đồng bào,
Dọc hai bên lộ dẫn vào Hố Nai.
Nhà Thờ cửa đóng then cài,
Chẳng như thuở trước, trong ngoài đầy Chiên.(1)
Xót xa thương nhớ vợ hiền,
Làm sao xoay sở có tiền nuôi con?
“C̣n Trời, c̣n nước, c̣n non”
C̣n quân Cộng sản, Em c̣n gian truân.
Cầu xin Trời, Phật, Linh thần,
Độ cho Em được yên thân hàng ngày.
Vững tâm vượt hạn hôm nay,
Trời thương chẳng hại, c̣n ngày gặp nhau.
Thất thời, đành chịu lao đao,
Tới đâu hay đó, hơi nào mà lo.
Xe ngưng, Trời đă tối ṃ,
Đèn pha rọi sáng, điểm cho Tù vào.
Ngoằn ngoèo theo giậu kẽm cao,
Nối đuôi hàng một bước vào khu giam.
Mỗi gian năm chục chỗ nằm,
Nhà tôn tiền chế, xi măng đúc nền.
Gióng hàng ngủ dọc hai bên,
Đầu quay đụng vách, gối lên đồ dùng.
Nội quy luật lệ tập trung,
Chín giờ đèn tắt, hạ mùng ngủ yên.
Riêng Ta vận khí luyện thiền,
Quên đi bao nỗi truân chiên trong ngày.
Quên đi mọi nỗi đắng cay,
Giữ hồn trong sáng đợi ngày Tự do.
Đấu tranh dựng lại cơ đồ,
Cho toàn dân Việt ấm no, phú cường.
Nơi nơi bàng bạc t́nh thương,
Nhân quyền, Bác ái, bốn phương hài hoà.
Ví rằng Trời chẳng thương cho,
Th́ đành bỏ xác nơi bờ rừng hoang.
Thề không phục bọn bạo tàn,
Cho dù thịt nát xương tan cũng đành.
Chẳng thành công, phải thành danh,
Mệnh Trời định sẵn, ai giành được sao?
Suối Máu,Tam Hiệp, Biên Hoà, Tháng 10-1975.
(1) Những người theo đạo
Thiên Chúa thường được các Linh mục gọi là Bầy Con Chiên của
Chúa
C̣n tiếp... |