Chương
17 CÁI GIÁ PHẢI TRẢ, ĐỂ TRỞ THÀNH
NGƯỜI XĂ HỘI CHỦ NGHĨA
Tết Đinh Tỵ 1977, anh em Tù K2 (Trại Cây
Khế) được Ban chỉ huy Trại quan tâm săn sóc khá chu đáo. Nào là tổ
chức thi đua làm Báo tường, tranh giải cờ tướng, đấu bóng chuyền
giữa các Láng, và xem chiếu phim Liên sô ngoài trời.
Ngoài ra, mọi người c̣n phải học hát thuộc ḷng các bài hát của Cách
mạng. Giờ học hát, được thực hiện ngay sau buổi họp “phê và tự phê,
xây dựng” hằng đêm. Các bài hát, do mấy anh bị bắt đưa ra Bắc từ hồi
tháng 4 năm 1975, mới được chuyển về ở chung với chúng tôi, đọc cho
chép và hướng dẫn tập. Có nhiều bài hát của Liên sô, Trung cộng,
dịch lời sang tiếng Việt, nghe rất là ngô nghê chẳng ra làm sao cả,
chẳng hạn : “Chúng ta là sắt thép…”. Hoặc những bài của các văn nô
Cách mạng sáng tác, lời lẽ đầy sát khí : “Quét (giết) cho sạch nó đi…”
Riêng bài “Tiến quân ca” (Quốc ca của nước Cộng hoà Xă hội Chủ nghiă
Việt Nam) th́ anh em không được học, theo sự giải thích của Cán bộ :
“Tù cải tạo chưa xứng đáng được hát bài này!”
Chờ đón Xuân, c̣n có thêm một tin đồn rất là “hồ hởi”. Sẽ có đợt tha
vào tháng 4, nhân kỷ niệm 2 năm ngày thống nhất đất nước, làm nhiều
người mừng rỡ cho là chỉ dấu tốt. Ai nấy chuẩn bị đón Tết, với tinh
thần “phấn khởi” hơn cái Tết tại Suối Máu năm 1976.
Trong dịp Tết, mọi người được nghỉ lao động 3 ngày. Nhưng ngày mồng
2, cả Cán bộ lẫn Cải tạo viên toàn Trại, phải “xuất hành” tham gia
chương tŕnh “cả nước trồng cây” hàng năm, để tỏ ḷng nhớ ơn Bác.
Các món ăn Tết, cũng rất đặc biệt. Ngày mồng Một, cả bữa trưa lẫn
bữa chiều đều được ăn 3 món : 1.- Thịt heo kho (mỗi người 3 mẩu bằng
ngón tay cái); 2.- Thịt ḅ xào rau muống (cũng khoảng 5 cọng rau, và
3 mẩu thịt ḅ lẫn gân mỡ, mỏng bằng 4 đốt ngón tay); 3.- Trứng cá Mè
Thác Bà kho (mỗi người khoảng miệng ca). Dĩ nhiên là ăn với bánh ḿ
luộc, không có cơm. Hai ngày kế theo chỉ c̣n lại 2 món : cá Mè kho
nhừ rục sền sệt như canh củ mỡ, ăn được cả xương mềm mục bùi bùi, và
canh rau muống nấu với muối như ngày thường.
Cá Mè, do Cán bộ Hậu Cần Liên trại 1 đi mua từ hồ Thác Bà về. K2 của
chúng tôi được chia 3 con, ḿnh to bằng người ta, dài hơn 2 mét. Tôi
chưa từng được thấy loại cá nước ngọt to như thế bao giờ. Nhà bếp
phải lấy búa bửa củi tạ, mới chặt ra từng khúc nhỏ được.
Hai ngày trước Tết, mỗi Đội phải tăng cường cho Đội nhà bếp 5 người
để tiếp tay gói bánh chưng. Theo dự trù, mỗi Tù sẽ được một chiếc
bánh chưng nặng cỡ 1 kí lô sau khi luộc chín, và được lănh vào buổi
chiều tối ngày cuối năm.
Tôi được Đội cử tăng cường ngồi gói bánh chưng, nên 2 ngày giáp Tết
không phải theo Đội ra ngoài lao động vất vả. Nhưng lưng vai cổ mỏi
muốn gẫy, cơ bắp 2 chân đau tê cứng, v́ phải ngồi lâu một chỗ làm
liên tục không giờ giải lao. Có điều an ủi là mỗi bữa tăng cường làm
tại nhà bếp, được bồi dưỡng thêm ba, bốn muổng tương hột kho, để ăn
với bánh ḿ luộc, thay v́ chỉ có vài cọng rau muống bung nước muối
như mọi người.
Anh em tăng cường được chia thành 5 toán. Một toán chuyên lo chẻ lạt,
rửa cắt lá giong cho hợp với khuôn. Một toán lo vo gạo nếp để trong
từng thúng cho róc nước trước khi gói vào lá. Một toán cà rửa nấu
đậu xanh, giă nhuyễn và nắm thành những nắm chặt tṛn cỡ trái banh
Tennis. Một toán cắt chia thịt heo thành những miếng dài cỡ 10 phân,
dầy khoảng 1 phân. Toán sau cùng chuyên ngồi gói bánh theo khuôn gỗ,
đă đóng sẵn cùng một cỡ 20/20 phân, cao 5 phân.
Ruột mỗi chiếc bánh chưng gồm : 2 bằng miệng bát đá gạo nếp vo rửa
sạch cám (lộn gạo tẻ hơi nhiều), trộn chút đỉnh muối cho đậm đà, 1
nắm đậu xanh, và 1 miếng thịt heo có đủ nạc, mỡ, b́, ướp muối, hành
củ thái mỏng, và hạt tiêu xay nhuyễn.
Có vài anh em Tù gói bánh rất thạo, không cần khuôn mà chiếc bánh
rất vuông đủ 8 góc và chắc nịch. C̣n phần lớn toàn là tay mơ vào học
nghề, bánh gói không nèn được chặt và vuông vắn cho lắm, mặc dù đă
có khuôn gỗ để trợ lực. Bánh chưng gói chặt tay luộc ra nền hơn bánh
gói lỏng tay, và lúc chín vớt ra đem nén không bị pḥøi ruột nơi các
góc chiếc bánh.
Trong mấy ngày Tết, Trại mở máy thu thanh chuyền qua loa lớn cho cả
trại Tù cùng nghe, những tin tức của đài phát thanh địa phương và
Hànội.
Thư viện trong khu Tù ở cũng được mở cửa cả ngày, cho Tù vào đọc báo
Nhân dân, báo Quân đội nhân dân, và mượn sách, truyện xă hội chủ
nghiă đọc tại chỗ hoặc đem về láng ở đọc dần. “Mục đích yêu cầu” của
Trại mở Thư viện, để Tù có cơ hội t́m hiểu thêm về Cách mạng Xă hội
Chủ nghiă tại Việt Nam, và tại các nước Cộng sản trên toàn Thế giới,
mà noi gương “thi đua cải tạo” cho mau “tiến bộ”.
Anh Nguyễn văn Lương (Đại tá gốc Địa phương quân, trước 30-4-1975
làm Phụ tá Tổng cục trưởng Chiến tranh chính trị Quân lực Việt Nam
Cộng hoà đặc trách Địa phương quân và Nghiă quân) được trại cử làm
quản thủ Thư viện. Anh ấy là người bặt thiệp, luôn luôn hăng hái
hướng dẫn anh em lựa sách, truyện mà anh ấy cho là hay, cũng như
giới thiệu những loại tài liệu quan trọng cần nên đọc. Sau này anh
Lương cũng phải chuyển đi Trại Tân Lập, Vĩnh Phú, và trại Thanh
Phong, Thanh Hoá cùng một lượt với Tôi. Vào cuối tháng 4 năm 1982,
Tôi được chuyểàn về miền Nam Việt Nam, anh Lương được chuyển ra vùng
Nam Hà thuộc châu thổ sông Hồng ở miền Bắc. H́nh như anh ấy và gia
đ́nh, cũng đang định cư tỵ nạn tại California.
Tất cả những cuốn truyện để tại Thư viện trại Tù, đều có nội dung
tuyên truyền, đề cao tinh thần chiến đấu và thi đua sản xuất của các
nam nữ anh hùng vô sản. Qua những cốt truyện dàn dựng, cho phép nhận
định rằng tŕnh độ hiểu biết của quảng đại quần chúng tại miền Bắc
xă hội chủ nghiă, sau hơn 20 năm sống dưới sự cai trị chuyên chính
của Cộng Sản Việt Nam, rất là thấp kém lạc hậu. Chẳng hạn, một đoạn
truyện rất phi lư như …“phi công Bắc Việt đậu sẵn phi cơ MIG trong
các đám mây dầy đặc ở trên không, để phục kích chờ phi cơ B52 của Mỹ
tới thả bom Bắc Việt là sông ra bắn hạ, địch không kịp trở tay”...
Ấy thế mà Sĩ quan quân đội Cộng sản Bắc Việt tin là thật, trầm trồ
ca ngợi đề cao một cách hănh diện trước mặt anh em Tù.
Để kéo dài cái thi vị Tết trong suốt 3 ngày nghỉ, Tôi và 2 anh bạn
nằm kế bên, đồng thoả thuận canh ty ăn chung bánh chưng. Mồng 1 ăn
chiếc bánh của Tôi, mồng 2 và mồng 3 th́ lần lượt ăn những chiếc
bánh của các anh ấy.
Sau khi ăn Tết xong, mọi người lại tiếp tục hăng hái xả thân, hoàn
tất “kế hoạch thi đua” Trại đă đề ra hồi trong năm. Với hy vọng,
ḿnh sẽ có tên trong số “cải tạo tiến bộ”, được thả về đoàn tụ với
Vợ Con sớm hơn những người khác.
Đội chúng tôi không đi làm đập ở Hợp Tác Xă nữa, được giao trách
nhiệm vét khu śnh, úng nước phèn ngập ngang đầu gối chân, ở ráp
ranh đất giữa K2 và K3. “Mục đích yêu cầu” là dọn sạch rác rến, gai
trà, cỏ lác, lội đạp đất śnh cho nhuyễn như bừa, rồi rải vôi bột
khử phèn để sẵn sàng trồng lúa vụ “ba giăng” (3 con trăng tức là 3
tháng).
Làm tại đây, mọi người phải bỏ giầy, cởi quần dài, vắn tay áo lên
đến nách, lội xuống làm việc cả tuần lễ mới xong. Thực hiện công tác
này, nguy hiểm nhất là loại cỏ lác, lá dài 3 cạnh bén như lưỡi dao.
Phải quấn vải bảo vệ bàn tay cẩn thận, mới nắm gốc chùm cỏ lác để
nhổ lên, thế mà vải vẫn bị cỏ cứa rách làm đứt tay.
Nước đục ngầu chẳng trông thấy ǵ. Dưới śnh đầy mẩu cây gẫy và tre
gai nhặt không hết. Trong khi đạp bùn, cẩn thận đến đâu cũng không
làm sao tránh khỏi, bị đâm thủng hoặc xước da bàn chân và các ngón
chân.
Trên mặt nước lẫn trong đám cỏ lác, cơ man nào là muỗi vằn, to bằng
đầu tăm xỉa răng, bâu đốt vào cổ vào mặt vào tay đau buốt đuổi không
kịp.
Mỗi lần xuống śnh làm xong bước lên bờ, chân tay anh nào cũng bị
nhuộm một mầu vàng nâu nhạt, phải kỳ cọ rửa bằng sà bông mấy ngày
mới hết. Da các đầu ngón tay cũng nhăn nheo thật lâu, mới phẳng trở
lại b́nh thường.
Để khử phèn, chỉ việc đi dọc trên bờ, bốc vôi bột vung rải đều khắp
mặt ruộng, không phải lội xuống. Độ khoảng mươi lăm phút sau khi rải
vôi bột, th́ eo ôi ! đủ thứ loại sinh vật trong ruộng chết nổi lên
đầy mặt nước. Nào là cua, cá, rắn, ếch nhái, ễnh ương… Rất nhiều điả
trâu, to dài cỡ ngón tay út, có con no căng máu, có con đói dẹp lép,
trông thấy mà rùng ḿnh nổi gai ốc.
Sau khi đạp đất bùn nhuyễn, phạt sạch cỏ bờ chung quanh, văi vôi bột
khử phèn xong, khu śnh biến thành mảnh ruộng vuông vức, thật lớn,
trông rất đẹp mắt.
Hoàn tất công tác này, Đội chúng tôi được đưa đi tăng cường hạ gỗ bồ
đề, trong khu rừng trên đỉnh núi cao, cách Bệnh xá Liên trại chừng 1
cây số, khiêng ra thả xuống bên đường cái.
“Mục đích yêu cầu” của công tác này là chặt tiả những cây đủ “tiêu
chuẩn” ấn định, gốc phải to cỡ một người ôm không hết. Nhiều Đội
khác đă làm ở đây, từ khi mới bắt đầu đợt thi đua hồi đầu năm Dương
lịch, nên những cây gần ngoài bià rừng không c̣n. Chúng tôi phải đi
theo triền núi vào sâu cả trăm mét, mới có cây để lựa đốn hạ khiêng
ra nộp.
Trong khoảng 200 mét từ bià rừng ra đến đỉnh thả xuống đường, mọi
cây nhỏ và bụi dại đều đă được phát dọn bằng địa, chỉ c̣n cỏ tranh
khô héo dưới ánh mặt trời trưa nóng. Không khí bị đốt hiện ra trước
mắt bàng bạc loang loáng, tưởng như ḿnh đang bị bao phủ bởi một bầu
thủy tinh.
Quản giáo Đội chúng tôi quy định, anh em trong Đội tự bắt bồ thành
từng toán 5 người để cộng tác làm việc. Mỗi ngày, mỗi toán phải đốn
hạ 1 cây, chặt bỏ cành và ngọn, rồi khiêng ra khỏi rừng, thả theo
triền núi xuống bên đường cái lớn. Khi nào hoàn tất, tức là “chỉ
tiêu lao động” trong ngày đă đạt, được phép tự động dắt nhau về Trại
nghỉ. Nghe tả sơ như vậy ai cũng tưởng là đơn giản dễ ăn lắm. Nhưng
khi bắt tay vào việc, mới thấy công việc vất vả, nguy hiểm gấp đôi
việc đi lấy giang hồi mùa Đông vừa qua.
Chung quanh gốc bồ đề toàn là dây leo, cây nhỏ, bụi gai dại chằng
chịt, phải phát quang cả chục mét mới vào được tới sát gốc. Khi hạ
cây phải dùng ŕu chặt mở 2 miệng sâu vào thân cây, ở 2 bên đối
ngược nhau. Một miệng cao một miệng thấp, cây sẽ đổ xuống phiá bên
có miệng thấp.
Trước tiên, chặt mở miệng thấp rộng 45 độ góc, ở bên phiá ḿnh muốn
cho cây đổ xuống. Mặt đáy miệng sâu vào khoảng nửa bề dầy của thân
cây, cao hơn mặt đất khoảng 1 mét. Sau đó, mở miệng cao ở bên phiá
đối ngược với miệng thấp đă mở. Miệng cũng rộng 45 độ góc, mặt đáy
sâu vào khoảng 1 phần 3 thân cây, và phải cao ngang với đỉnh của
miệng thấp đă mở bên phiá đối nghịch trên thân cây, th́ cây mới
không đổ ngược lại.
Trong lúc chặt mở miệng cao vào thân cây, tất cả mọi người phải dang
xa cách gốc cây ít nhất là 50 mét. Chỉ c̣n một ḿnh người phụ trách
chặt, đứng trên giàn bắc bên gốc cây. Khi chặt đẽo mở miệng cao sâu
vào chừng được 1 phần 4 thân cây, phải hô to báo động cho mọi người
đang làm việc chung quanh, biết là cây sắp đổ về hướng nào. Người
đang chặt cũng phải sẵn sàng nhẩy ra phiá sau khỏi giàn, kịp thời
đúng lúc trước khi cây đổ.
Hạ cây đổ xuống rồi, anh em trong Tổ 5 người chia nhau chặt các cành
và khúc ngọn khỏi thân cây. Cây thường dài cỡ 10 mét và khá nặng, 5
người khiêng không nổi. Phải phối hợp 2 Tổ tiếp tay nhau khiêng đổi
công, tức là cả 2 Tổ gồm 10 người xúm nhau khênh từng cây một, ra
đỉnh sau cùng của rừng để thả cho trôi xuống đường cái.
Đi từ sáng sớm khi trời c̣n sương mù lạnh căm căm, cỏ ướt sũng sương
đêm. H́ hục thay nhau chặt đến trưa, mặt trời lên đến đỉnh đầu, mới
hạ xong cây và chặt trụi cành để sẵn sàng khiêng đi. Vừa mệt vừa đói,
mọi người ngồi nghỉ ăn bữa trưa. Xong suôi, mới tính tới công việc
khiêng nộp cho nhanh chóng trọn vẹn, để về trại được sớm sủa.
Phải mất cỡ một tiếng đồng hồ, 10 người vừa khiêng vừa nghỉ lấy sức,
mới khệ nệ men theo triền núi dài khoảng 300 mét, đem được cây gỗ ra
tới đỉnh sau cùng để thả xuống đường.
Lúc cả 2 cây gỗ của 2 Tổ, được thả hết xuống đường xong xuôi, đồng
hồ đeo tay của Cán bộ chỉ đúng 4 giờ chiều. Trời đang c̣n nắng trang
trang gay gắt, không một hột gió, mệt vă mồ hôi, khát nước, miệng cổ
khô như rang. B́nh đựng nước mỗi người mang theo bên ḿnh, cạn queo
không c̣n một hột, thật cơ khổ cực cùng không sao tả siết. Mọi người
vẫn phải cố gắng quay trở lại rừng, thu nhặt ŕu, rựa, túi mang đồ
dùng riêng để trở ra xuống núi về trại.
Trong lúc đi trở lại rừng, mắt Tôi có lúc hoa lên nổ tia đom đóm,
đầu nóng bừng bừng, hai tai reo u, u, chân bước đi lảo đảo như muốn
khuỵu xuống. Lo lắng suy nghĩ mung lung, không biết phải làm ǵ để
tự cứu ḿnh thoát khỏi bị ngất sỉu v́ thiếu nước. May nhờ số chưa
tới lúc, nên Trời đă khiến cho Tôi chợt nhớ ra cách tự cứu ḿnh khỏi
khát tạm, học được từ hồi c̣n nhỏ tham gia đoàn Hướng Đạo sinh là,
tiểu ra mà uống.
Tôi vội lấy chiếc túi nylon nhỏ đựng đường thẻ, đă ngậm hết, để tiểu
vào đó. Nước tiểu cũng chỉ được dăm giọt vàng khè. Đưa lên miệng hút
cho hết và chép chép cho nước miếng tiết ra phụ hoạ cho đỡ khô miệng
khô cổ. Quả là công hiệu, Tôi thấy dễ chịu hơn và lết được đến bià
rừng, nơi đang để ŕu, rựa, và các túi xách của chúng tôi.
Hỏi bạn bè không ai c̣n nước. Đảo mắt nh́n quanh, may sao thấy một
cây chuối nhỏ cao hơn 1 mét, mọc sau một bụi xim, cách chỗ chúng tôi
đứng chừng 5 mét. Quá đỗi mừng rỡ, Tôi cầm rựa tiến tới chặt phăng
cây chuối sát tận mặt đất, chặt bỏ ngọn, lột các lớp bẹ ngoài để lấy
nơn non bên trong cùng, cắn từng miếng nhai lấy nước nuốt từ từ. Nhờ
thế mà tỉnh táo trở lại, rảo bước ra được khỏi rừng, xuống núi dốc
thẳng đứng khoảng 80 mét mới tới đường. Ra về đến ngang Bệnh xá, cầu
cứu mấy anh đứng bên bờ rào xin được nước, uống lấy uống để muốn bể
bụng mới đă cơn khát.
Ngày hôm sau, chúng tôi cẩn thận hơn, ai cũng mang theo 2, 3 Gô nước
cho chắc ăn. Nhưng tai họa lại xẩy ra trong trường hợp khác, đối với
các bạn ở Đội làm việc bên đống gỗ ở cạnh đường. Chuyện xẩy ra vào
lúc gần tàn giờ lao động chiều.
Sau khi 2 Tổ của chúng tôi thả xong cây bồ đề thứ 2 xuống đường. Anh
em đang ngồi nghỉ ít phút, trước khi quay trở lại rừng thu nhặt ŕu
và túi đựng đồ riêng, để chuẩn bị xuống núi ra về. Bỗng nghe ở phiá
dưới đường có tiếng người la, lẫn với tiếng lăn rầm rầm của đống gỗ
bên đường đang đổ ra bừa băi. Nh́n xuống, thấy có một anh nằm dài
bất tỉnh trên mặt đất, mấy người khác xúm xít chung quanh hối nhau
khênh đi Bệnh xá gấp.
Lúc xuống đến đường hỏi thăm anh em, biết được người bị nạn là Đại
tá Bùi Dzinh, hồi đệ nhất Cộng hoà tại miền Nam đă có lần được Tổng
thống Ngô Đ́nh Diệm cho làm Tư lệnh Sư đoàn trong một thời gian. Anh
Dzinh là người luôn luôn có tinh thần lao động “cải tạo năng nổ”. Kể
từ ngày mới tŕnh diện đi tập trung tại Đại học xá Minh Mạng, bên
Chợ Lớn, Saigon, cũng như khi tới Long Giao, anh ấy luôn luôn “tự
giác” làm những việc mà anh em ngại khó. H́nh như muốn tỏ cho Cán bộ
Cách mạng thấy, anh ấy “năng nổ muốn cải tạo mau tiến bộ” hơn người
khác.
Tai nạn đă làm anh ấy mê man bất tỉnh nhiều ngày liền. Anh em Tù,
thân hay sơ, ai cũng thương cảm. Mỗi người theo cách riêng của ḿnh,
đều hết ḷng cầu xin Trời Phật cho anh ấy qua khỏi tử nạn. Một tuần
lễ sau, chúng tôi mừng rỡ được tin anh ấy đă hồi tỉnh. Anh ấy được
nằm điều trị tại Bệnh xá Liên trại, thêm một thời gian cũng cả tháng
sau, mới phải trở lại K2 tham gia lao động nhẹ.
Ngay đêm hôm chứng kiến anh Dzinh gặp tai nạn lao động, Tôi bị lên
cơn sốt. Trước tiên rét run lạnh thấu xương. Sau đó chuyển sang nóng,
thân nhiệt lên cao tới khoảng hơn 40 độ Centigrade. Miệng khô, hơi
thở nóng hừng hực, đầu nhức như búa bổ, các khớp xương đau nhức chịu
không nổi. Anh bạn nằm cạnh, phải cơng Tôi xuống pḥng Y tế xin cấp
cứu.
Cán bộ y tế tới khám. Tôi nghĩ rằng ḿnh bị sốt rét rừng hành. Hồi
nhỏ lúc mới 12 tuổi sau khi đi tham dự trại Hè Hướng đạo ở núi Mẫu
Sơn, châu Lộc B́nh thuộc tỉnh Lạng Sơn, ngay nơi có cột mốc định
ranh giới Bắc Việt và Trung Hoa, Tôi cũng đă bị sốt rét rừng hành
phải chữa trị bằng thuốc Quinine cả năm mới hết. Những triệu chứng
bệnh trạng hôm nay, thấy cũng tương tự như vậy, nên xin Cán bộ cho
phép lấy thuốc Chloroquine riêng của Tôi, do Trại giữ giùm để uống.
Tôi bị sốt chưa đến nỗi ngất sỉu hay chẩy máu mũi. Sau khi uống
thuốc được chừng nửa tiếng đồng hồ, cơn nóng cũng giảm dần. Nên Cán
bộ Y tế quyết định không cần di tản ra Bệnh xá Liên trại. Kể từ hôm
sau, mỗi ngày Tôi đều bị lên một cơn sốt tương tự. Cán bộ Y tế cho
được nghỉ lao động, nằm tại Láng trị bệnh bằng thuốc riêng của ḿnh.
Trại chẳng có thuốc ǵ để cấp, ngoài những bát nước thuốc Nam, nấu
bằng các loại lá mót nhặt ở rừng về, và những viên Xuyên Tâm Liên
trị Bá Bệnh.
Tôi mới được nghỉ lao động trị bệnh chừng 3, 4 ngày, đă có vài anh
trong Đội thắc mắc. Nhất là anh Đội trưởng, tối nào trong giờ “phê
và tự phê, xây dựng”, cũng nhắc Tôi cố gắng “khắc phục” hôm sau đi
lao động với anh em, để bảo đảm cho Đội có nhân số lao động cao
trong đợt thi đua. Tôi tŕnh bầy, hàng đêm vẫn bị cơn sốt rét rồi
nóng hành hạ, các khớp xương đau nhức di chuyển rất khó khăn đau đớn.
Ban ngày khi ra ngoài gặp ánh sáng, mắt bị chói buốt làm nhức đầu
không chịu nổi, nên chưa thể đi lao động được, xin anh em “thông cảm
nâng đỡ tinh thần” cho Tôi.
Quản giáo Đội đă, ít nhất 2 lần, lén ŕnh để kiểm tra t́nh trạng sức
khoẻ của Tôi. Một lần trong ban đêm gặp ngay lúc Tôi đang bị cơn sốt
hành hạ. Một lần vào khoảng 9 giờ sáng, đúng vào thời gian các bệnh
nhân từ Láng ở xuống pḥng Y tế để được chẩn bệnh.
Từ láng ở đi xuống, Tôi phải lần ṃ đi từng bậc thang đất một, cũng
như phải ngồi bệt xuống đất nghỉ nhiều lần. Mắt nhức nhối mở hi hí,
bước hụt chân ngă lăn tuột cả 5, 6 bậc thang, tới sát hè Hội trường
mới khựng lại. Lúc thấy có người nắm tay đỡ Tôi đứng dậy, ngẩng mặt
nh́n lên để cám ơn. Tôi mới giật ḿnh nhận ra người tiếp giúp chính
là Quản giáo Đội của Tôi. Lúc này Đội đang lao động nơi hiện trường
ngoài trại, tại sao ông ấy lại có mặt tại đây?
Tôi bị bệnh như vậy được chừng 1 tuần lễ. Bỗng một buổi chiều vào
lúc nhá nhem tối, trên con đường từ K3 đi ngang K2 của chúng tôi,
rần rần có 3, 4 toán người khênh cáng đi vội vă ra phiá đường cái.
Một số anh em hiếu kỳ, giả bộ ṃ xuống suối tắm rửa để ḍ t́m tin
tức. Khi trở lên cho biết, có 3, 4 anh trong K3 bị sốt nóng bất tỉnh
nhân sự, phải đưa ra Bệnh xá Liên trại cấp cứu.
Sáng hôm sau có tin vài người đă chết không cứu được. Số c̣n lại
thoát chết, đang nằm tại Bệnh xá tiếp tục điều trị. Người ta cho
biết là sốt vàng da, bị nhiễm trùng v́ lao động tại khu śnh, nơi mà
Đội chúng tôi phải dọn vét, rải vôi bột khử phèn trong mươi ngày
trước.
Đến giờ điểm danh vào Láng đi ngủ, không thấy anh Đội trưởng. Tôi
hỏi nhỏ anh nằm bên mới biết, hồi chiều đi làm về anh Đội trưởng bị
sốt cao độ, chẩy máu mũi, xuống pḥng Y tế khám, và đă được di tản
ra Bệnh xá Liên trại cùng lúc với mấy anh khác, cũng sốt cao độ mê
man bất tỉnh. Đội trưởng chúng tôi, anh Lê minh Luân, Đại tá thuộc
Quân chủng hào hoa phong nhă trong Quân lực VNCH, lúc nào cũng bay
bổng theo mây gió, được nằm điều trị ở Bệnh xá Liên trại, khoảng một
tuần lễ sau th́ b́nh phục.
Một buổi chiều đi lao động về, anh em cho biết là thấy anh ấy ngồi
tắm suối, dơ tay vẫy chào anh em lúc đi ngang rất vui vẻ. Nhưng sáng
hôm sau, khi Tôi xuống pḥng Y tế khám bệnh, anh bạn phụ tá Cán bộ Y
tế cho biết, anh Luân đă chết hồi đêm qua. Mới lúc chiều khoẻ khoắn
ra tắm suối vui vẻ là thế, tự nhiên đến đêm bệnh biến chứng ngộp thở
cứu không được.
Thế mới biết con người ta, sống chết đều do mệnh Trời định từ trước,
muốn cũng không được, không muốn cũng không được. Tôi là người yếu
sức khoẻ nhất trong Đội, bị bệnh sốt vàng da vật đầu tiên đau đớn
gần chết, ai cũng cho là giả vờ trốn lao động. Nhưng mệnh Trời đă
định, nên thoát khỏi chẳng sao.
ĐỊNH MỆNH DO TRỜI
Sa cơ nín thở qua sông,
Lo chi xoáy cuộn, sóng ḍng nổi trôi.
Định tâm giữ vững đạo Trời,
Sống tṛn Nhân Nghiă, bĩ thời sẽ qua.
Bao năm mặc áo Cộng hoà,
Dấn thân bảo vệ Tự do, Nhân quyền.
Thế, Thời, quốc nạn đảo điên,
Có đâu thối chí lăng quên lời thề.
Kiên tŕ nhịn nhục v́ quê,
Đợi ngày thoát hạn sẽ về phục hưng.
Tàn cơn giông tố băo bùng,
Trắng đen phân tỏ Anh hùng Tiểu nhân.
K2 (Trại Cây Khế), Liên Trại 1, Mùa Hè 1977
HOME
(C̣n tiếp..) |