มะเร็ง เป็นความผิดปกติของร่างกายมนุษย์ระดับร้ายแรง ที่มีโทษถึงแก่ชีวิต อาจเรียกเป็นโรค หรืออาจถือว่า เป็นความเปลี่ยนแปลงที่ร่างกายควบคุมไม่ได้ และเกิดการลุกลามของเซลเนื้อร้าย จนถึงขั้นทำลายอวัยวะ ทำลายระบบ และทำลายชีวิตในที่สุด

ร่างกายมนุษย์ มีการเจริญเติบโต มีการแบ่งเซลชนิดต่างๆของร่างกายตลอดเวลา นับเป็นล้านๆเซลต่อวัน การแบ่งเซลแบบต่างๆให้ออกมาเหมือนกันและทำงานแบบเดียวกันได้ ต้องอาศัยรหัสพันธุกรรมและกระบวนการต่างๆที่ซับซ้อน หลายครั้งที่การแบ่งตัวผิดพลาด ที่รหัสพันธุกรรม เกิดเป็นเซลที่ไม่เหมือนเดิม เรียกว่า การกลายพันธุ์ เซลที่กลายพันธุ์จะกลายเป็นสิ่งผิดปกติของร่างกาย และจะถูกกำจัดโดย ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายและระบบการทำลายตนเองที่ธรรมชาติสร้างให้มา

จนกระทั่งวันหนึ่ง ที่โชคร้าย เซลกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้น จากเนื้อเยื่อของอวัยวะนั้นๆ หลุดรอดการทำลาย และสร้างตนเอง [ cloning ] อย่างรวดเร็วจากหมื่นเป็นแสนเป็นล้าน จนเกินที่ร่างกายจะทำลายได้ จากนั้นเซลเนื้อร้ายนี้จะดักจับ จะมูมมามกินออกซิเจน อาหาร แร่ธาตุ ต่างๆที่เซลปกติควรได้ เสียหมด จนร่างกายอ่อนแอลงเป็นลำดับ ระบบภูมิคุ้มกันก็อ่อนแอตามลงไป ยิ่งหมดโอกาสที่จะทำลายหรือต่อสู้กับเซลเนื้อร้ายนั้นๆ ในที่สุดเพื่อตอบโต้เซลเนื้อร้าย ธรรมชาติก็กำหนดวาระสุดท้าย ที่จะทำลายเจ้าของเซลเนื้อร้ายนั้น นั่นคือ ผู้ป่วยถูกทำลายจนถึงแก่ชีวิตนั่นเอง

การสร้างเซลใหม่ในร่างกายมนุษย์ ถูกกำหนดจากรหัสพันธุกรรม หรือยีนที่อยู่ในนิวเคลียสของเซล ปัญหาคือ อะไรทำให้พันธุกรรมผิดพลาดขึ้นมาได้ และเมื่อรหัสผิดพลาดแล้วเกิดผลอะไรขึ้นมา เซลที่กลายพันธุ์ไปแล้วนั้น มีกลไก สารเคมี หรือโปรตีนชนิดไหน ที่ทำให้ตนเองมีฤทธิ์เดชขนาดที่ทำลายเนื้อเยื่อ ทำลายเซลอื่นๆ รวมทั้งทำลายเซลมะเร็งด้วยกันอย่างดุเดือนรุนแรงปานนั้นได้ รวมถึงเซลเนื้อร้ายสามารถเคลื่อนที่จากอวัยวะหรือระบบหนึ่ง ไปตามกระแสเลือดและกระแสน้ำเหลืองไปอีกอวัยวะหนึ่งหรืออีกระบบหนึ่งได้

ยีนที่ทำให้เซลกลายพันธุ์ไปนั้น เป็นยีนชนิดไหนบ้าง ก่อให้เกิดผลอะไรบ้าง เป็นเรื่องที่ควรรู้เสียจริงๆ

หากมนุษย์เรารู้โดยละเอียด อาจสามารถควบคุม ป้องกัน การกลายพันธุ์ของเซลได้

ความลับระดับยีน หรือระดับโมเลกุลของโรคมะเร็งนี่เอง ที่มนุษย์ได้พยายามค้นคว้ามานาน แต่ยังไม่เห็นผลชัดเจนนัก

เซลมะเร็งสามารถสร้างเอนไซม์และฮอร์โมน ต่างๆ ที่จำเป็นต่อการมีชีวิตและการเติบโต ได้ด้วยตนเอง โดยอาศัยเส้นเลือดปกติของร่างกายมาหล่อเลี้ยง ให้ออกซิเจน แก่เซลมะเร็งได้ด้วย ทั้งยังจะแย่งชิงการหล่อเลี้ยงนี้แบบที่เซลปกติสู้ไม่ได้

พร้อมกับการเจริญเติบโต ขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว จนเป็นก้อนหรือเป็นแผล ตัวมะเร็งที่มีเซ,มะเร็งจำนวนมาก ก็จะลุกลามเข้าไปตามเนื้อเยื่อปกติที่อยู่ข้างเคียง จากนั้นจะรุกรานแทรกตัวเข้าสู่หลอดเลือดและหลอดน้ำเหลือง ทำให้เซลมะเร็งแพร่กระจายไปได้ไกลมากขึ้น จากอวัยวะหนี่ง ไปยังอีกอวัยวะหนึ่งที่ห่างไกล เช่น อาจพบเซลมะเร็งของไต มาเกิดในช่องปาก เป็นต้น

ยิ่งพบเซลมะเร็งแพร่กระจายไปได้ไกลจากเนื้อเยื่อต้นกำเนิดมากเท่าใด ความรุนแรงและการพยากรณ์โรคมะเร็งนั้น ก็เลวร้ายมากขึ้น แปลว่าโอกาสที่จะรักษาได้ หรือรักษาได้บ้าง ก็เหลือน้อยลง ในทางการแพทย์เรียกเป็นระยะต่างๆของมะเร็ง และถือเอาการแพร่กระจายนี้ เป็นดัชนีสำคัญอันหนึ่ง ในการวัดความรุนแรงของโรคมะเร็ง

ดังนั้น เซลปกติทุกชนิดของร่างกาย จึงสามารถกลายพันธุ์ เป็นเซลมะเร็งได้ทั้งสิ้น

มะเร็งจึงเกิดได้กับทุกอวัยวะ พบได้ทุกเพศและทุกวัย ว่ากันว่ายิ่งพบโรคมะเร็งในวัยเด็กเท่าไหร่ ความรุนแรงของมะเร็งจะมากขึ้นเท่านั้น

การรักษาในปัจจุบัน ถือได้ว่า เป็นการวิ่งไล่ตามการเกิดโรคมะเร็ง อย่างดีก็พบโดยบังเอิญว่าเป็นมะเร็งระยะแรกๆเท่านั้น แต่ไม่สามารถรู้ได้ว่า กำลังจะมีโอกาสเกิดมะเร็ง หรือมีแนวโน้มจะเกิดมะเร็งแน่ๆ

การรักษาด้วยการวิ่งไล่ตามเช่นนี้ ที่กระทำได้คือ การผ่าตัดก้อนเนื้อร้ายออกให้มากที่สุด การใช้รังสีเข้าไปทำลายเนื้อร้าย หรือ การใช้สารเคมีเข้าไปทำลาย ทั้ง 3 วิธีล้วนแต่เป็นวิธีที่ก่อผลแทรกซ้อนแก่ผู้ป่วยอย่างหนัก ทำให้พิการ ทุกข์ทรมานในภายหลังได้ มากบ้างน้อยบ้างตามระยะที่เกิดโรคมะเร็ง หลายรายที่สุดท้ายก็ยังต้องเสียชีวิต หรือมีมะเร็งกำเริบขึ้นมาอีกและต้องเสียชีวิตในเวลาต่อมา

การผ่าตัด การให้รังสีรักษา การให้เคมีบำบัด สำหรับโรคมะเร็งนั้น ได้ผ่านการพิสูจน์มาอย่างยาวนานว่า ไม่ใช่วิธีการที่ดีพอ และส่วนใหญ่ไม่ได้ผลที่ดี