เหล็กเครื่องมือ
( Tool Steel )
3. เหล็กเครื่องมือทำงานเย็น
(cold work tool steel)
เหล็กชนิดนี้เป็นกลุ่มของเหล็กกล้าเครื่องมือ ที่ใช้งานกว้างขวางมาก
เพราะเหล็กในกลุ่มนี้มีคุณสมบัติที่ครอบคลุมหลายด้านทั้งความแข็ง, ความเหนียวและทนต่อการกัดกร่อนจึงเป็นเหล็กที่ผสมคาร์บอนในปริมาณค่อนข้างสูงและผสมธาตุต่าง
ๆ หลายธาตุขึ้นอยู่กับคุณสมบัติที่ต้องการ
คุณสมบัติที่สำคัญของเหล็กกล้าเครื่องมือทำงานเย็นมีดังนี้
- มีคุณสมบัติทางด้านการกลึง, ไส, ตัด, เจาะดี
- มีการเปลี่ยนแปลงขนาดน้อยมากภายหลังการชุบแข็ง
- มีความแข็งต้านทานต่อการสึกหรอสูง
- มีความเหนียวทนแรงอัดกระแทกได้
เหล็กเครื่องมือในกลุ่มนี้มีหลายชนิดด้วยกันดังนี้ คือ
เหล็กเครื่องมือชนิดชุบแข็งด้วยน้ำมัน (type O) เหล็กเครื่องมือชนิดนี้ถูก
ผลิตขึ้นมา เพื่อลดการบิดงอจากการชุบแข็งด้วยน้ำ โดยเปลี่ยนไปชุบแข็งด้วยน้ำมันแทน
ซึ่ง ลดการบิดงอลงได้มาก ดังนั้นเหล็กเครื่องมือในกลุ่มนี้จึงเหมาะสำหรับชิ้นงานที่มีรูปร่าง
บางๆ หรือชิ้นงานรูปร่างซับซ้อน ชิ้นงานที่านการชุบแข็งแล็วจะมีผิวแข็งมาก
แต่ไม่เหมาะที่ จะนำไปใช้งานที่อุณหภูมิสูง เหล็กเครื่องมือชนิดนี้มีแมงกานีสผสมอยู่ด้วยประมาณ
1 %
เหล็กเครื่องมือชนิดชุบแข็งด้วยลม ( type A) เหล็กเครื่องมือชนิดนี้จะชุบแข็ง
ด้วยลมแทนการชุบแข็งด้วยน้ำ เพื่อหลีกเลี่ยงการบิดงอเช่นเดียวกัน การชุบแข็งด้วยลมทำ
ได้โดยการปล่อยให้เย็นในอากาศ เหล็กเครื่องมือชนิดนี้มีโครเมียมผสมอยู่มาก
มีคุณสมบัติ ทนการสึกหรอดีจึงนิยมนำไปใช้ทำ แบบพิมพ์เหรียญ ใบมีดตัดแผ่นเหล็ก
แบบพิมพ์ตัดและค้อน เป็นต้น
เหล็กเครื่องมือชนิดมีคาร์บอนและโครเมียมผสมสูง (type D) เหล็กเครื่องมือชนิดนี้มีคุณสมบัติทนการสึกหรอเนื่องจากการเสียดสีได้ดี
จึงนิยมนำไปใช้ทำอุปกรณ์สำหรับ การแปรรูปแบบทำงานเย็น เช่น ลูกรีด แบบพิมพ์โลหะ
แบบพิมพ์อิฐ และเซรามิค
