OVERWEGINGEN BIJ HET GRENSHOSPITIUM 14 JULI 2002

Want gelijk de regen en de sneeuw van den hemel nederdaalt, en derwaarts niet wederkeert, maar doorvochtigt de aarde, en maakt dat zij voortbrenge en uitspruite, en zaad geve den zaaier en brood den eter; alzo zal mijn Woord, dat uit mijnen mond uitgaat, ook zijn: het zal niet ledig tot mij wederkeren, maar het zal doen hetgeen mij behaagt, en het zal voorspoedig zijn in hetgeen waartoe ik het zende.

En te dien dage Jezus uit het huis gegaan zijnde, zat bij de zee; en tot hem vergaderden vele scharen, zodat hij in een schip ging en nederzat; en al de schare stond op den oever. En hij sprak tot hen vele dingen door gelijkenissen, zeggende: Zie, een zaaier ging uit om te zaaien. En als hij zaaide, viel een deel van het zaad bij den weg; en de vogelen kwamen en aten dat op. En een ander deel viel op steenachtige plaatsen, waar het niet veel aarde had; en het ging terstond op, omdat het geen diepte van aarde had; maar als de zon opgegaan was, zo is het verbrand, en omdat het geen wortel had, is het verdord. En een ander deel viel in de doornen, en de doornen wiesen op en verstikten het. En een ander deel viel in de goede aarde, en gaf vrucht, het ��n honderd-, het ander zestig- en het ander dertigvoud. Wie oren heeft om te horen, die hore.

De hoop nu die gezien wordt, is gene hoop, want hetgeen iemand ziet, waarom zal hij het ook hopen? Maar indien wij hopen hetgeen wij niet zien, zo verwachten wij het met lijdzaamheid.

• Psalm 65 & 140

De volgende tekst heb ik geschreven op 4 juli, de dag van de Onafhankelijkheidsverklaring van een aantal Noordamerikaanse staten. Zowel van de Onafhankelijkheidsverklaring als de bestorming van de Bastille, die wij hier nu kunnen gedenken, zien wij de resultaten, en daaraan valt weinig hoop meer te verbinden. The star spangled banner noch de Chant de l'arm�e du Rhin, beter bekend als Marseillaise, zijn misschien inspirerende liederen - zeker als je de laatste tekst meegeeft dat je alleen liefde nodig hebt - maar er zijn onverbrekelijk bloeddorst en kruitdamp mee verbonden. De tekst van het Franse volkslied verlangt ook naar bloed, net als een van de andere liederen van de Franse revolutie, dat de bourgeois aan de lantaren wenst. Als men daardoor wordt opgezweept wordt het niets goeds met zo'n revolutie, weten we maar al te goed.

In het Frans kun je mooi onderscheid maken tussen de burger als klasse, bourgeois, en de burger die volwaardig lid is van de gemeenschap - thans vertegenwoordigd door de staat - de citoyen. De rechten van de citoyen zijn gebaseerd op wat in de achttiende eeuw de rechten van de mens zijn genoemd, die na de Tweede Wereldoorlog zelfs in de meeste landen bij verdrag wettelijk zijn vastgelegd.

De paradox van de citoyen is dat hij of zij eigenlijk niet zo'n zin heeft in al die vrijheid die de mensenrechten, in verdrag of grondwet vastgelegd, toestaan of tenminste beloven. De citoyen droomt van de doodstraf en vindt intussen dat imams een toontje lager moeten zingen. Het is nota bene de SGP, uitgesproken anti-revolutionair, die zich zorgen maakt over de aantasting van de klassieke grondrechten, waar de vrijheid van godsdienst bij hoort, en daarmee, dient hieraan toegevoegd, de scheiding tussen kerk en staat. Aantasting van de vrijheid van imams is aantasting van de vrijheid van godsdienst.

Het huwelijk is een privaatrechtelijke regeling met vermogensrechtelijke consequenties. Dit is de juiste juridische omschrijving - en daarom is het goed dat mensen van hetzelfde geslacht nu mogen trouwen in Nederland. De overheid heeft er niets mee te maken of de huwenden iets voor elkaar voelen. Deze onverschilligheid van de overheid blijkt te kunnen worden opgeheven zodra je iemand wilt trouwen die uit een ander land komt. De citoyen die denkt donkergekleurde mensen te treffen, die misschien niet eens burgerrechten hebben, ziet over het hoofd dat dit geen apartheidsregeling zal zijn: verliefd worden op een Spaanse bink, een vrijgevochten Scandinavische blondine, zal ook verdacht zijn voor de wet. Maar het kan nog erger: deze ochtend (4 juli dus) pleit de secretaris van het Nederlands-Isra�litisch Kerkgenootschap voor een uitzondering voor hoogopgeleiden, dan treft deze wetgeving tenminste de Joden niet. Het beste dat je hiervan kunt zeggen is dat hij in ieder geval doorziet dat het apartheidswetgeving is - en hij denkt nog constructief mee ook.

In Nederland hoeft niemand papieren op zak te hebben om te bewijzen dat hij of zij hier met wettelijke titel verblijft. Ik denk dat degenen die nu een legitimatieplicht willen doordrijven dit ook met apartheidsgedachten in het hoofd zullen doen. Als dit wordt doorgezet is ofwel de consequentie dat donker gekleurde mensen om de haverklap om hun papieren gevraagd zal worden, of dat iedereen dit lot zal treffen - en ik weet vrij zeker dat degenen die zo blij zijn met deze plicht dan op zijn minst zullen klagen dat de politie weer eens niets beters te doen zal hebben. Dat de vrijheid van het ongedocumenteerd over straat lopen opzij wordt gezet beseft men blijkbaar niet. Dat deze maatregel niets met zogenaamde veiligheid te maken heeft kun je snel concluderen: straatrovers weten nu dat bij elke brave burger in ieder geval papieren te halen zijn. Het is overigens niet om deze reden dat ik een beroep op iedereen doe bij deze komende apartheidswetgeving burgerlijk ongehoorzaam te zijn.

Eerst kwamen ze voor de imams.. toen voor de ongedocumenteerden.... toen voor hen die met een vreemdeling gehuwd waren... De rechten van de citoyen gaan steeds meer op die van de bourgeois lijken - we zien het wereldwijd als we vaststellen dat bij verdrag de beschikking over en daarmee de toegankelijkheid van allerlei voorzieningen in de uitverkoop gaan: gij zult geen citoyen meer zijn, maar consument. De vrijheidsrechten van de citoyen die consument wordt, zijn alleen op geld gebaseerd.

Wie naar Nederland vlucht is misschien bourgeois, maar zeker geen citoyen, en wil misschien wel consument zijn. Het past ons niet hier over te oordelen, al denkt de overheid van wel. Niemand verlaat zonder reden huis en haard. En voor de vluchtelingen komen "ze", in de morgen, voor "het transportje" - dat was al zo onder Paars, in hoeverre het erger kan worden heb ik zojuist al geschetst. We hoeven niet alleen te hopen op wat wij niet zien in dit geval, als citoyens, als burgers dus, past het ons mensenrechten zichtbaar te maken in dit land - daar hoort zeker geen lijdelijkheid bij.



This page hosted by Geocities

Get your own Geocities Free Home Page



Hosted by www.Geocities.ws