خلاصه داستان: جان زنداني سياهپوست محكوم به اعدامي است كه با ورود به بند E زندان (بند اعدامي ها) ما را وارد ماجراها و كشمكشهاي اين بند و دنياي درون خود ميكند. او با نيروي ماوراء الطبيعي و خصوصيات تكامل يافته انساني خود قصد دارد تا فطرت مخاطبانش را بيدار كند و …
1- ساختار منسجم داستان نقطه قوت فيلم است. عمده داستان فيلم در فضاي بسته (لوكيشن زندان) ميگذرد. پرسوناژها در تقابل با اين لوكيشن شكل ميگيرند و زندان, صحنه تئاتري است را ميماند كه در پردههاي مختلف روايت ميشود. كشمكشها و جذابيتها, تضادها, آميختن و مرتبط كردن پرسوناژها به محور اصلي داستان (درهم تنيدن داستان) و همچنين فضاي سوبژكتيو (دروني) داستان بسيار قابل تامل است. وقتي از خود ميپرسيم كه چرا فيلمي با زمان حدود سه ساعت خسته كننده نيست, ناگزير پايه اصلي فيلم (فيلمانه) پيش رويمان جلوه ميكند.
2- قهرمان پروري داستان مسير سبز در دستهبندي قهرمانان شكست ناپذير سينماي كلاسيك, آدمهاي گرفتار و دربند سينماي مدرن و آدمهاي تنها و منزوي سينماي پست مدرن تلفيقي است. يعني وجوه شخصيت پردازي جان آنقدر پيچيده است كه قرار گرفتن كاراكتر او در رديف قهرمانان دورههاي مختلف سينمايي موجب ميشود كه تنها به يك بعد او پرداخته شود. از اين لحاظ براي پرداختن به اين شخصيت مجالي ديگر ميطلبد.
3- كلوپاژ فرانك دارابونت بسيار قابل تحسين است. اندازههاي كوتاه دوربين (Low Angle) در غارهاي بسيار فيلم و تضاد يكباره ناشي از زاويه بلند دوربين (High Angle) بيانگر فضاي سوژكتيو فيلم است.
فضايي كه به طور قطع زواياي ذهني در رمان اقتباسي ايجاد كرده كه دارابونت با درك مناسب اين فضا بهينهاي با زبان تصوير پيدا كرده است.
زوايا و ميزانسي كه در فضاي داخلي زندان طرحريزي شده شكلي روايتگر دارد. زيبايي شناسي و دريافت معنا از ميزانس اين فضا, علم و احاطه دارابونت را به زبان تصوير به ما ثابت ميكند.
4- بازيهاي جذاب و هماهنگي بازيگران در اجرا و ارتباط مشترك آنان با پديدهها و اتفاقات قابل تحسين است.
5- مسير سبز به دليل وجود فضاي دروني (سوبژكتيو) اغراقهايي در به تصوير كشيدن و نوع روايت خصوصيات جان دارد.
اين اغراقها در نمايش بعضي از صحنهها, فضاي واقعي فيلم را خدشهدار ميكند. خدشه از آن جهت كه تعريف و دامنه باورپذيري ما از فضا در خلال فيلم, بيشتر مبتني بر روابط و احساس واقعيت است.
منبع: ويژهنامه سينماي روزنامه جام جم, شماره دوم, نوزدهم شهريور 1380, ص6. |