Achternaam: Zonderland

Voornaam: Daan

Geboren: 15-08-1909

Te: Groningen

Overleden: 05-08-1977

Te: Den Haag

Pseudoniem(en): Daan Zonderland was het pseudoniem van Daniël Gerhard (Daan) van der Vat. Onder zijn eigen naam schreef hij enkele boeken over Engeland.

Werk:

Poëzie:

• Redeloze rijmen (1952)
• De kok van Mariënbad (1953)
• Liedjes voor Luïgina (1954)
• Weerbarstig alfabet (1955)
• Redeloze rijmen (verzamelbundel) (1960)
• Volksliedjes uit Zaandonderland (verzamelbundel) (1971)
• Redeloze Rijmen en alle andere verzen (1982)

Voor kinderen:

• De blikken fluit (1948)

Proza:

• Britten, beesten en buitenlanders of Hoe in Engeland aan het leven wordt geleden (1953)
• De Londense wandelaar (1954)
• Mietje met de kalfsogen (1955)
• Een bakermat in Babylon (1956)
• Mensen in Londen (samen met N. Jesse) (1959)
• Uit het vreemde Britse leven (1964)

Kinderboeken:

• De vrolijke avonturen van Lachebek (1946)
• Jeroen en de zilveren sleutel (1946)
• Jeroen en het dorp op de heuvel (1947)
• Jeroen en de jacht op de echo (1947)
• De avonturen van Jeroen en zijn vrienden (Omnibus) (1949)
• Knikkertje lik (1951)
• Professor Zegellak en zijn koekoek (1957)
• Professor Zegellak in Kniesland (1958)
• Professor Zegellaks eiland (1959)
• Jeroen in Hazevoets rijk (1960)
• Professor Zegellak en Lodewijk Losbol (1963)
• De reisavonturen van Jeroen (omnibus, alle - 4 - 'Jeroen-boeken') (1968)
• De reisavonturen van Professor Zegellak (omnibus, alle - 4 - 'Professor Zegellak-boeken') (1969)

Essays:

• The fabulous opera: a study of continuity in French and English poetry of the nineteenth century (proefschrift) (1936)
• The poetic principle van Edgar Allan Poe (1938)

Bloemlezingen:

'Gebloemleesd'

Poëzie:

• 2 gedichten in 'Margriet Groot Vakantieboek (7e deel)', (z.j.)
• 4 gedichten in 'Lachen is leven', bijeengelezen door Mr. E. Elias en A. Duif (1958)
• 7 gedichten in 'Nieuw Cabaret',o.l.v. Guus Dijkhuizen (z.j.)
• 1 gedicht: 'Groeten' in 'Groot verzenboek voor al wie jong van hart is', samengesteld door Karel Jonckheere (1978)
• 1 gedicht: 'Weemoed' in 'De spiegel van de Nederlandse poëzie', samengesteld door Hans Warren (1979)
• 3 gedichten in 'De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw in 1000 en enige gedichten, samengesteld door Gerrit Komrij (1980)
• 1 gedicht: 'Pa zendt een pakje' in 'Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten (2 delen), samengesteld door C. Buddingh' en Eddy van Vliet (1982)
• 1 gedicht: 'Aardrijkskunde' in 'Nou hoor je het eens van een ander', samengesteld door Kees Fens (1982)
• 12 gedichten in 'Ik wou dat ik twee hondjes was', samengesteld door Vic van de Reijt (1982)
• 1 gedicht: 'Er is een koe gestolen' in 'Het land der letteren', samengesteld door Adriaan van Dis en Tilly Hermans (1982)
• 1 gedicht: 'Letterlijk' in Grote poëziebloemlezing 'Mij liet je leven', samenstelling Aldert Walrecht (1987)
• 10 gedichten in 'Hier ligt Poot Hij is dood', samengesteld door Robert-Henk Zuidinga (1990)
• 3 gedichten in 'Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is', samengesteld door Tine van Buul en Bianca Stigter (1991)
• 1 gedicht: 'Letterlijk' in 'Domweg gelukkig in de Dapperstraat', samengesteld door C.J. Aarts en M.C. van Etten (1994)
• 4 gedichten in 'Met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn', 250 onvergetelijke gedichten met zorg verzameld door Jan van Coillie (1996)
• 4 gedichten in 'Gestampte mensjes. Vrolijke gedichten voor jong en oud', samengesteld door Nanda Jansen-Meijnen en Martine Kremers (1998)
• 2 gedichten in 'Geluk dat kan wel jaren duren. Het huwelijk in honderd gedichten', verzameld door Hans Warren en Mario Molegraaf (1999)
• 7 gedichten in 'Van Alphen tot Zonderland'. De Nederlandse kinderpoëzie verzameld door Anne de Vries' (2000)
• 1 gedicht: 'Een kangoe roeide door de vaart' in 'De light scheurkalender 2002', samengesteld door Vic van de Reijt en Kick van der Veer (2001)
• 1 gedicht: 'Het is tijd om heen te gaan' in 'Het lichte gedicht. De grappigste en gekste gedichten van Nederland en Vlaanderen' (2002)
• 17 gedichten in 'De light scheurkalender 2003', samenstelling Jaap Bakker & Ivo de Wijs (2002)
• 1 gedicht: 'In afwachting' in 'De light scheurkalender 2004', samengesteld door Jean Pierre Rawie & Driek van Wissen (2003)

Proza:

• 1 verhaal: 'De zilveren sleutel' in 'Groot Vacantieboek' (z.j.)
• 1 verhaal: 'Hoe Prins Priegeltje werd gered' in 'Margriet Groot Vakantieboek (7e deel)', (z.j.)
• 1 verhaal: 'Jeroen' in 'Het rad van avontuur. Een boek vol verhalen en versjes uit Nederlandse kinderboeken', samengesteld door Wim Hora Adema en Annie M.G. Schmidt) (1960)
• 1 verhaal: 'Jan Ginnegap' in 'Winterboek' (1967)
• 1 citaat in 'Standaard modern Citatenboek' samengesteld door Gerd de Ley (1973): 'Giropedist: heer die in zijn levensonderhoud voorziet door beroepshalve de hand te slaan aan andermans voet.'
• 1 verhaal: 'Waarin de Wijze van Antrim zijn hemd weervidt en Judocus een bezoek brengt aan de badkamer van de koning van Saksen' in 'Leesgoed. Bloemlezing uit Nederlandse kinderboeken', samengesteld door Netty Heimeriks en Beccy de Vries (1980)

Tijdschriften:

• Daan Zonderland was correspondent van 'De Tijd' in Londen.
• Gedichten van Daan Zonderland werden gepubliceerd in 'Elseviers Weekblad'.

Diversen:

• 'Britten, beesten en buitenlanders' verscheen als nr. 8 in de Bulkboek Brugreeks.
• 'Jeroen en de zilveren sleutel' (1946) werd in 1999 heruitgegeven in de serie 'Klassieke Jeugdboeken'.
• Daan van der Vat schreef een inleiding bij de vertaling door Max Schuchart van Terence H. White, Arthur Koning voor eens en altijd (1967)

Opmerkingen:

• Daan Zonderland studeerde Engelse taal- en letterkunde in Groningen. Ter voorbereiding van zijn proefschrift woonde en studeerde hij twee jaar in Kopenhagen en Londen. Hij promoveerde in 1936 op: 'The fabulous opera: a study of continuity in French and English poetry of the nineteenth century'. De Vries wijdde een (negatieve) rijmkritiek aan dit proefschrift.
• Hij werkte een aantal jaren als leraar Engels. Daarna als privaat docent in de Engelse letterkunde aan de Leidse Universiteit.
• Vervolgens werd hij van 1945 tot 1967 correspondent van 'De Tijd' in Londen. Over zijn periode in Engeland schreef hij enkele boeken onder zijn eigen naam.
• Daan Zonderland schreef ook een aantal kinderboeken. In deze boeken is de nonsens-dichter van 'Redeloze rijmen' goed te herkennen. Vooral in 'Knikkertje lik', waarin de versjes een grote rol spelen.
• In de jaren tachtig kwamen er herdrukken van zijn kinderboeken uit. Jammer genoeg bleek er nauwelijks belangstelling voor te wezen.
• Dat Daan Zonderland in de nonsens-poëzie een klasse apart was, blijkt o.a. uit het feit dat latere dichters soms met hem vergeleken worden. Hans Warren zegt over de bundel 'Vroege vogel' van Ivo de Wijs: 'Onder meer in 'Jarige Jop' vinden we de wat wrede humor waar ook Daan Zonderland bekend om stond: "Als mijn neefje gaat verjaren/Stuur ik hem een boekje op/Want een cavia bijvoorbeeld/Past niet in een envelop."

Anderen over Daan Zonderland:

• Daan Zonderland staat het rijmen net iets nader dan het huilen. Daarom moet je om zijn werk lachen. (Kees Fens, nawoord bij 'Redeloze Rijmen en alle andere verzen', blz. 139)
• Zonderland is direct te herkennen. Zijn verzen kunnen vaak gezongen worden. Ze hebben een wat langere adem dan de meeste nonsensgedichten - vaak zijn het series met terugkerende hoofdpersonen. Hij heeft een weemoedige toon. Er staan regels in die ook buiten de nonsenspoëzie prachtig zouden zijn. Onbetwist grootmeester is Zonderland in het Gekliefde Woord. Hier worden royaal vele vondsten in één vers gesmeten, meestal met een extra aardigheidje. (Battus, Vrij Nederland, 19-09-1981)

Mijn favoriete citaat:

Naar een overzicht van citaten van Daan Zonderland

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Daan Zonderland/Daan van der Vat
• Poëziemarathon - Daan Zonderland
• DBNL - Daan Zonderland
• Gedicht: Er zwom een garnaal door het Kattegat
• De absurde humor van Daan Zonderland

Bronnen o.a.:

• Lachen is leven (1958)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1982)
• Kees Fens, Nou hoor je het eens van een ander (1982)
• Ooitgedicht (1985)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Joke Linders e.a., Het ABC van de jeugdliteratuur (In 250 schrijversportretten van Abkoude naar Zonderland) (1995)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)